O ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου συγκαταλέγεται ανάμεσα στις «χαρακτηριστικές» βιομηχανικές μονάδες απελευθέρωσης βαρέων μετάλλων στην ατμόσφαιρα, σύμφωνα με μελέτη που έδωσε στη δημοσιότητα πριν λίγες μέρες ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση τα στοιχεία βασίζονται σε δεδομένα του Ευρωπαϊκού Μητρώου Έκλυσης και Μεταφοράς Ρύπων (E-PRTR) όπου παρουσιάζονται πληροφορίες για τις εκλύσεις βαρέων μετάλλων στον αέρα και το νερό. Εφαρμόζει μια προσέγγιση οικοτοξικότητας (μοντέλο USEtox) για να απεικονίσει χωρικά τις συνδυασμένες περιβαλλοντικές πιέσεις στο περιβάλλον της Ευρώπης που προκαλούνται από απελευθερώσεις των επιλεγμένων ρύπων.
Συγκεκριμένα , στο τμήμα της έκθεση που παρουσιάζονται οι Περιβαλλοντικές πιέσεις απελευθερώσεων βαρέων μετάλλων στον αέρα αναφέρεται πως στις σταθμισμένες συγκεντρωτικές εκπομπές στον αέρα με οικολογική τοξικότητα, η προκύπτουσα πίεση στο περιβάλλον είναι μεγαλύτερη από πηγές στις οποίες βρίσκονται είτε μεγάλης κλίμακας επιμέρους μονάδες επεξεργασίας μετάλλων, σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή συστάδες εγκαταστάσεων με σχετικά μικρές ατομικές εκλύσεις.
Εξέχουσα παραδείγματα τέτοιων εγκαταστάσεων σύμφωνα με τη μελέτη είναι:
- AcelorMittal Πολωνία στο Dąbrowa Górnicza κοντά στο Katowice της Πολωνίας (επεξεργασία μεταλλευμάτων) ·
- Atlantic Copper, S.L.U. στην Huelva, Ισπανία (παραγωγή μη σιδηρούχων μετάλλων) ·
- Ένα σύμπλεγμα εγκαταστάσεων στο Lünen κοντά στο Dortmund της Γερμανίας (τέσσερις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και εγκατάσταση παραγωγής και επεξεργασίας μετάλλων).
- Norddeutsche Affinerie AG στο Αμβούργο της Γερμανίας (παραγωγή μη σιδηρούχων μετάλλων).Ένα σύνολο εγκαταστάσεων γύρω από το Glogow της Πολωνίας (πολλαπλές μονάδες παραγωγής και επεξεργασίας μετάλλων καθώς και υπόγεια ορυχεία) · και
- Ηλεκτροπαραγωγός σταθμός Αγίου Δημητρίου.
Όπως επισημαίνεται οι ρύποι βαρέων μετάλλων μπορούν να προκαλέσουν επιβλαβείς επιδράσεις σε φυτά, ζώα και ανθρώπους.
Σε σχετικές παρατηρήσεις της μελέτης αναφέρονται επίσης πως:
- Από τις 978 εγκαταστάσεις που απελευθερώνουν βαρέα μέταλλα στον ατμοσφαιρικό αέρα το 2016, μόλις 18 ήταν υπεύθυνοι για περισσότερο από το ήμισυ της σχετικής περιβαλλοντικής πίεσης, όπως εκτιμήθηκε με τη μέθοδο της συνολικής οικοτοξικότητας.
- Η περιβαλλοντική πίεση που ασκήθηκε από τα βαρέα μέταλλα λόγω των εκπομπών στον αέρα ήταν 39% χαμηλότερη το 2016 από ό, τι το 2010.
- Οι απελευθερώσεις από την εξόρυξη χαλκού συγκαταλέγονται στις μεγαλύτερες πηγές περιβαλλοντικής πίεσης που ασκούν τα βαρέα μέταλλα στην Ευρώπη. Η πίεση που προκαλείται από τις εκλύσεις στο νερό ήταν 34% χαμηλότερη το 2016 από ό, τι το 2010.
Αυτή η ενημέρωση επικεντρώνεται στις αναφερόμενες εκλύσεις στον αέρα και το νερό των ακόλουθων βαρέων μετάλλων: αρσενικό (As), κάδμιο (Cd), χρώμιο (Cr), χαλκός (Cu), μόλυβδος (Pb), υδράργυρος (Hg) και ψευδάργυρο (Ζη). Τα βαριά μέταλλα απελευθερώνονται από μια σειρά βιομηχανικών και άλλων πηγών, αλλά μπορεί επίσης να εμφανιστούν φυσικά στο περιβάλλον. Μπορούν να προκαλέσουν επιβλαβείς επιδράσεις σε φυτά, ζώα και ανθρώπους ως αποτέλεσμα μακροχρόνιας ή συχνής έκθεσης σε υψηλές συγκεντρώσεις στον αέρα, στο νερό ή στο έδαφος. Τέτοιες επιδράσεις μπορεί να κυμαίνονται από τη διακοπή της κυκλοφορίας των θρεπτικών συστατικών σε φυτά σε επιδράσεις στην ανάπτυξη και την αναπαραγωγή σε φυτά, ζώα και ανθρώπους.
Το μοντέλο USEtox
Για να εκτιμηθούν οι συνολικές πιέσεις στο περιβάλλον από τις συγκεντρωτικές απελευθερώσεις των οκτώ βαρέων μετάλλων σε αυτήν την ενημέρωση, οι τιμές (σε χιλιόγραμμα) των επιμέρους απελευθερώσεων πρώτα πολλαπλασιάζονται με αντίστοιχο «παράγοντα οικοτοξικότητας», που προέρχεται από το μοντέλο USEtox. Τα αποτελέσματα συγκεντρώνονται στη συνέχεια, πρώτα κατά εγκατάσταση και στη συνέχεια απεικονίζονται χωρικά χρησιμοποιώντας ένα τυπικό εργαλείο χαρτών θερμότητας στο λογισμικό ESRI ArcGIS.
Το μοντέλο USEtox αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και συνιστάται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως πηγή πληροφοριών για την περιβαλλοντική αποτύπωση.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι χαρτογραφημένες εκπομπές δεν παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τη διανομή ή τις συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων στο περιβάλλον. Αντίθετα, οι χάρτες είναι μια γεωγραφική αναπαράσταση των θέσεων των εγκαταστάσεων πηγής που είναι υπεύθυνες για τις πιο επιβλαβείς (προς οικοσυστήματα) συγκεντρωτικές εκλύσεις βαρέων μετάλλων.
Ολόκληρη η έκθεση εδώ https://www.eea.europa.eu/themes/industry/industrial-pollution-in-europe/heavy-metal-pollution
