Κάνει το γύρο του facebook εδώ και αρκετές ώρες μια ανάρτηση που αφορά στην παράκαμψη του αλγορίθμου του δημοφιλούς μέσου κοινωνικής δικτύωσης. Το κείμενο αυτό έχει διαμοιραστεί αμέτρητες φορές από ανθρώπους που δεν γνωρίζουν τους κανόνες λειτουργίας, αλλά παραδόξως και από αρκετούς που όφειλαν να γνωρίζουν ότι με ανόητα copy paste …δεν σώζεται η ανθρωπότητα.
Θυμίζει δε έντονα, εκείνες τις αναρτήσεις που ζητούσαν να γραφτεί ως σχόλιο ένα «αμήν» κάτω από κάθε δημοσίευση για να σωθεί κάποιος ή με τις άλλες που έλεγαν ότι για κάθε κοινοποίηση σχολίου ένα ευρώ διατίθεται σε όσους έχουν ανάγκη.
Τι συμβαίνει όμως; Στην πραγματικότητα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λειτουργούν με προβλέψεις προτιμήσεων και αξιολόγηση πιθανοτήτων. Ο περιβόητος αλγόριθμος είναι μια σειρά υπολογιστικών διαδικασιών και αποφάσεων που απώτερο στόχο έχουν να αυξήσουν τη δέσμευση του χρήστη στη συγκεκριμένη πλατφόρμα. Έχουν κατά κάποιο τρόπο το ρόλο που έπαιζαν οι πυλωροί των ειδήσεων (αρχισυντάκτες, επιμελητές κλπ) στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης.
Υπάρχει μια διάσημη θεωρία στην κοινωνική ψυχολογία που λέγεται το “σπιράλ της σιωπής” και διατυπώθηκε το 1974 από την Γερμανίδα Elizabeth Noelle-Neumann. “Το σπιράλ της σιωπής” λέει χονδρικά πως όταν αντιληφθείς ότι είσαι μειονότητα, το πιθανότερο είναι ότι θα κάνεις την πάπια και αντίθετα θα υποστηρίξεις δυνατά την άποψή σου εκεί που θα βρεις κατανόηση.
Ακριβώς εκεί πατάει και ο περιβόητος αλγόριθμος του facebook. Κατατάσσει τις επιθυμίες, αξιολογεί τις πιθανότητες, καταγράφει τι υπάρχει διαθέσιμο στο πληροφοριακό μενού και προβλέπει το βαθμό που το θέμα θα ενδιαφέρει το χρήστη και θα είναι συμβατό με τις προτιμήσεις του.
Επομένως όσα copy paste κι αν κάνετε προσπαθώντας να ξορκίσετε τον αλγόριθμο, το πιθανότερο είναι ότι μόνο που θα καταφέρετε θα είναι να σπάσετε τα νεύρα των απανταχού facebookικών συνοδοιπόρων σας.
* Ο όρος ανήκει στην Zeynep Tufekci, καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνα
Ιωάννα
