Το Cluster Βιοενέργειας και Περιβάλλοντος Δυτικής Μακεδονίας συμμετείχε μαζί με άλλους 20 φορείς στην εναρκτήρια συνάντηση του έργου SCALIBUR που πραγματοποιήθηκε στις 14-15 Νοεμβρίου στη Βαλένθια (Ισπανία). Το Ευρωπαϊκό έργο Scalibur θα προωθήσει την ανακύκλωση των αστικών βιο-αποβλήτων για μια κυκλική οικονομία
Ένα διευρυμένο σχήμα από εταιρείες διαχείρισης αποβλήτων, φορείς τεχνολογίας και ερευνητικούς οργανισμούς συνεργάζονται με τέσσερις ευρωπαϊκές περιοχές, μεταξύ των οποίων και η Δυτική Μακεδονία, για να επιδείξουν καινοτόμες λύσεις για τη μετατροπή των αστικών βιολογικών αποβλήτων σε προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, βοηθώντας τις περιοχές να αυξήσουν το ποσοστό ανακύκλωσης και να δημιουργήσουν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες κυκλικής οικονομίας.
Οι δραστηριότητες αυτές θα πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια ενός τετραετούς ερευνητικού προγράμματος – SCALIBUR (Κλιμακούμενες Τεχνολογίες Ανάκτησης Βιο-Αποβλήτων) – που συντονίζεται από το Κέντρο Έρευνας Συσκευασίας, Μεταφορών και Logistics – ITENE και χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Horizon 2020.
Στην ΕΕ, απορρίπτονται πάνω από 100 εκατομμύρια τόνοι βιο-αποβλήτων κάθε χρόνο – περίπου 200 κιλά ανά άτομο. Επί του παρόντος, το 75% αυτών πηγαίνει στον χώρο υγειονομικής ταφής ή αποτεφρώνεται προκαλώντας σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα: τα βιολογικά απόβλητα παράγουν αέρια θερμοκηπίου όταν αποσυντίθενται και μολύνουν το έδαφος και τα υπόγεια ύδατα. Η υγειονομική ταφή των βιολογικών αποβλήτων αντιβαίνει στην αρχή της κυκλικής οικονομίας και αποτελεί σπατάλη θρεπτικών ουσιών, ενέργειας και πόρων αλλά ταυτόχρονα και εξαιρετική πρώτη ύλη για τα βιο-προϊόντα.
Το SCALIBUR θα αντιμετωπίσει δύο κύριες προκλήσεις για την ανακύκλωση βιολογικών αποβλήτων:
Βελτίωση της συλλογής βιολογικών αποβλήτων
Οι πρακτικές διαχείρισης αποβλήτων ποικίλλουν ευρέως στην Ευρώπη, ενώ μόνο μερικές πόλεις συλλέγουν χωριστά τα βιολογικά απόβλητα. Το SCALIBUR θα συνεργαστεί με τους Δήμους της Μαδρίτης (Ισπανία), Albano Laziale (Ιταλία) και Κοζάνης (Ελλάδα) για την αύξηση της ποιότητας και της ποσότητας των βιολογικών αποβλήτων που συλλέγονται.
Το Κέντρο Συνεργασίας για την Αειφόρο Κατανάλωση και Παραγωγή (CSCP) θα συνεργαστεί με τους εμπλεκόμενους φορείς στην αλυσίδα αξίας των βιολογικών αποβλήτων, ξεκινώντας από το επίπεδο των νοικοκυριών, ώστε να κατανοήσουν οι πολίτες καλύτερα τη σημασία του διαχωρισμού των αποβλήτων και να αυξηθεί η αποδοχή των προϊόντων που προέρχονται από βιολογικά απόβλητα. Η ισπανική εταιρεία FCC θα συμβουλεύσει τις πόλεις σχετικά με τις απαιτούμενες υποδομές για τη συλλογή, τη μεταφορά, τη διαλογή και την προεπεξεργασία των βιολογικών αποβλήτων, ενώ ο Δήμος Lund (Σουηδία) – όπου λιγότερο από το 1% των βιολογικών αποβλήτων οδηγούνται στο χώρο υγειονομικής ταφής – θα καθοδηγήσει τους συμμετέχοντες φορείς σχετικά με τα τεχνικά και κοινωνικά θέματα.
Προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας
Τα βιολογικά απόβλητα χρησιμοποιούνται συνήθως για την ενέργεια ή την κομποστοποίηση, αλλά το SCALIBUR θα παρουσιάσει μια σειρά καινοτόμων τεχνολογιών για την παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως τα βιοπλαστικά και τα βιοπαρασιτοκτόνα. Παρουσιάζονται τρεις προτάσεις:
- Βασικά χημικά προϊόντα, βιοπλαστικά και βιοπαρασιτοκτόνα από οικιακά απόβλητα. Τα βιοαπόβλητα θα μετατραπούν βιοχημικά μέσω μίας καινοτόμου ενζυματικής επεξεργασίας υδρόλυσης στο Εθνικό Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (CENER) της Ισπανίας, χρησιμοποιώντας βελτιστοποιημένα ενζυματικά κοκτέιλ από την γερμανική εταιρεία βιοτεχνολογίας ASA.Το υγρό προϊόν υδρόλυσης που θα προκύψει, θα αναβαθμιστεί με ζύμωση σε βιοδιασπώμενους πολυεστέρες από την Novamont και επίσης θα δοκιμαστεί περαιτέρω από το CENER για την παραγωγή βιοπαρασιτοκτόνων. Το στερεό προϊόν υδρόλυσης θα υποστεί περαιτέρω επεξεργασία από την ισπανική τεχνική εταιρεία AERIS, η οποία θα χρησιμοποιήσει τη ζύμωση στερεάς κατάστασης για την παραγωγή βιοπαρασιτοκτόνων.
- Πρωτεΐνες, λιπίδια και χιτίνη από καταστήματα εστίασης και αναψυχής (HORECA) και απόβλητα καταστημάτων. Τα έντομα, όπως η μύγα Hermetia Illucens, μπορούν να μετατρέψουν πολύ αποτελεσματικά τα υπολείμματα της κουζίνας και των εστιατορίων σε πλούσια βιομάζα. Η ιταλική εταιρεία Kour Energy και το Πανεπιστήμιο Modena & Reggio Emilia θα αναλάβουν την εκτροφή της μύγας Hermetia Illucens για την παραγωγή πρωτεϊνών, λιπιδίων και χιτίνης, που θα χρησιμοποιήσει το ITENE για την παραγωγή ενισχυτικών βιοπλαστικών για συσκευασίες τροφίμων. Η πρωτεΐνη θα επικυρωθεί για εφαρμογές τροφίμων και ζωοτροφών από τις εταιρείες Nutrition Sciences και Zedatec.
- Βιοπλαστικά από λυματολάσπη. Το SCALIBUR θα παρουσιάσει δύο πρωτότυπα για την αναερόβια βιομετατροπή της λυματολάσπης έτσι ώστε να παράγει τρία κλάσματα: ένα θρεπτικό εμπλουτισμένο υγρό για την υδρολίπανση, ένα στερεό για την παραγωγή βιολογικών λιπασμάτων και βιοαέριο για την επίτευξη ενώσεων υψηλής αξίας. Μέσω μιας, από την αρχή ως το τέλος, καινοτόμου διαδικασίας αξιοποίησης από την εταιρεία διαχείρισης υδάτων Aqualia, το βιοαέριο θα αναβαθμιστεί σε υψηλής αξίας χημικά για βιομηχανικούς σκοπούς. Παράλληλα, μία πιλοτική συνεργασία του WETSUS (Ευρωπαϊκό κέντρο αριστείας για βιώσιμη τεχνολογία ύδατος) και του οργανισμού υδάτων Waterschap Brabantse Delta θα αξιοποιήσει την πλεονάζουσα λυματολάσπη σε βιοπολυμερή πολυυδροξυαλκανοϊκά (PHA) που θα χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή συσκευασιών από το ITENE.
Η βιωσιμότητα των εξελιγμένων προϊόντων και διαδικασιών θα αξιολογηθεί από τα CENER, ITENE και Exergy.
Ευρύτερη αναπαραγωγή στην Ευρώπη
Το SCALIBUR στοχεύει να εμπνεύσει μια επανάσταση στην ανακύκλωση των αστικών βιολογικών αποβλήτων στην Ευρώπη. Το δίκτυο Greenovate!Europe θα προωθήσει δραστηριότητες για να διευκολύνει την αναπαραγωγή των λύσεων του έργου, συμπεριλαμβανομένου ενός προγράμματος κατάρτισης ηλεκτρονικής μάθησης για τους δήμους και τους επιχειρηματίες. Οι δήμοι που επιθυμούν να βελτιώσουν την ανακύκλωση των βιολογικών αποβλήτων στην πόλη τους καλούνται να συμμετάσχουν σε ένα Early Adopter Club, όπου θα διοργανωθούν δραστηριότητες ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών από τους εταίρους του SCALIBUR.
Η ανακύκλωση των βιολογικών αποβλήτων και η μετατροπή τους σε βιολογικά προϊόντα δημιουργεί πολλές νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες. Το δίκτυο Greenovate!Europe θα καθοδηγήσει περίπου 10 επιχειρηματίες και επιχειρήσεις που επιθυμούν να εισέλθουν σε αυτή την αγορά. Όλες οι πληροφορίες θα είναι διαθέσιμες μέσω μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας ενδιαφερομένων που αναπτύχθηκε από το IRIS.
Το Cluster Βιοενέργειας και Περιβάλλοντος Δυτικής Μακεδονίας που συμμετέχει ως εταίρος στο έργο θα παρακολουθήσει τις εξελίξεις και θα μεταφέρει τις γνώσεις και εμπειρίες στη Δυτική Μακεδονία, επιδιώκοντας πάντοτε την ανάπτυξη καινοτόμων εφαρμογών στην περιοχή μας.
Επικοινωνία:
Συντονιστής του έργου για το CluBE: Ιωάννης Φάλλας, Διευθυντής
Υπεύθυνος Διαχείρισης: Νικόλαος Ντάβος, Διαχειριστής
Υπεύθυνος Επικοινωνίας: Θεόδωρος Γκιούρκας
ClusterΒιοενέργειας / Περιβάλλοντος Δυτικής Μακεδονίας
Ιωάννης Φάλλας Νικόλαος Νταβός
Διευθυντής Διαχειριστής