Διατήρηση όλων των μονάδων μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο προτείνει η ΠΕΔ – Κλιμάκωση σε περίπτωση που δεν εισακουστούν οι τοπικές κοινωνίες

Σ’ ένα οκτασέλιδο συνοψίζει η Περιφερειακή Ένωση Δήμων της Δυτικής Μακεδονίας τις βασικές της θέσεις και προτάσεις για μια «Δίκαιη Μετάβαση στη Μεταλιγνιτική Εποχή».
Μεταξύ των βασικών θεμάτων που τίθενται είναι ο χρόνος απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων, οι αποκαταστάσεις εδαφών, αλλά και η λειτουργία των τηλεθερμάνσεων.
Όπως τονίζεται «η περίπτωση της Δυτικής Μακεδονίας αποτελεί μοναδικό παράδειγμα παγκοσμίως τόσο βίαιης μετάβασης μέσα σ΄ ένα ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα, που έρχεται σε μια στιγμή που η περιοχή αντιμετωπίζει ήδη εκρηκτικά προβλήματα ανεργίας, γήρανσης, μετανάστευσης και χαμηλής επιχειρηματικότητας. Η ανεργία το 2016 ξεπερνούσε ήδη το 31%, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατέρρευσε από το 86% στο 59% του μέσου όρου της ΕΕ μεταξύ 2009 και 2017 ενώ ο πληθυσμός έχει μειωθεί από το 2011 έως το 2018 κατά 5,8%».
Η πρόταση της ΠΕΔ αφορά στη «θέσπιση ειδικής αναπτυξιακής ρήτρας που θα συναρτά τον χρονικό ορίζοντα απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων με αντίστοιχο ρυθμό ανάπτυξης, ικανό να αναπληρώσει τις χαμένες θέσεις εργασίας. Σε περίπτωση μάλιστα γραφειοκρατικών και διαδικαστικών καθυστερήσεων της εφαρμογής του Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης για την περιοχή, θα πρέπει να μετατίθεται αντίστοιχα και ο χρονικός ορίζοντας παύσης των λιγνιτικών δραστηριοτήτων».
Όπως αναφέρεται στο κείμενο των θέσεων «ο σχεδιασμός θα πρέπει να ακολουθεί τη βασική αρχή «πρώτα διασφαλίζουμε τις θέσεις εργασίας και μετά καταργούμε τις λιγνιτικές δραστηριότητες». Μέχρι όλα αυτά να ξεκαθαρίσουν, προτείνουμε τη διατήρηση όλων των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής σε λειτουργία».
Στο θέμα της αποκατάστασης εδαφών «προτείνεται η άμεση εκπόνηση ενός Ειδικού Χωρικού Σχεδίου που θα καθορίζει τις χρήσεις στο σύνολο της έκτασης του λιγνιτικού κέντρου Δυτικής Μακεδονίας. «Για παράδειγμα η απόδοση εκτάσεων της ΔΕΗ για την δημιουργία θερμοκηπιακών πάρκων θα μπορούσε να ανοίξει πολλά υποσχόμενες προοπτικές στον πρωτογενή τομέα. Επίσης θα πρέπει να δημιουργηθούν οι υποδομές δικτύων νέων μορφών ενέργειας (παραγωγή, διασύνδεση, διανομή, αποθήκευση), σε συνδυασμό με την θέσπιση κινήτρων για την περαιτέρω προώθηση των ΑΠΕ. Όλα αυτά θα πρέπει να συνοδεύονται με ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα παρακολούθησης της ποιότητας του περιβάλλοντος, αποκατάστασης και επανάχρησης εδαφών, καθώς και ανάταξης του υδάτινου δυναμικού με αποκατάσταση των υπόγειων υδροφορέων».
Για τις τηλεθερμάνσεις το κείμενο αναφέρει ότι «σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να διακοπεί η τροφοδοσία των συστημάτων τηλεθέρμανσης από τις υφιστάμενες πηγές, έως ότου τεθούν σε λειτουργία οι εναλλακτικές επενδύσεις παραγωγής της απολεσθείσας θερμικής ενέργειας».
Αναφορά γίνεται και στην αεριοδότηση όλων των περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και προτείνεται να εξυπηρετείται πέρα από τις οικιακές χρήσεις, η λειτουργία των τηλεθερμάνσεων, αλλά και κάθε είδους βιομηχανική ή παραγωγική χρήση. Προτείνεται, επίσης, η συμμετοχή των Δήμων σε επενδυτικά σχέδια και στις ενεργειακές κοινότητες, καθώς και η ενεργειακή αναβάθμιση των σχολικών μονάδων και αθλητικών εγκαταστάσεων.
Σε ότι αφορά στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, προτείνεται «ειδικό φορολογικό καθεστώς, διευκολύνσεις κατά την εγκατάσταση, εγγυήσεις και πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία, γενναία επιδότηση της απασχόλησης, κίνητρα σε σχέση με τη θέρμανση και το φόρο φυσικού αερίου, κίνητρα για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας, ολοκλήρωση και στήριξη των ΒΙΠΕ σε Φλώρινα και Κοζάνη, ενίσχυση επενδύσεων τύπου ΣΔΙΤ κ.α.».
Το κείμενο περιλαμβάνει, επίσης, προτάσεις για μεγάλα έργα υποδομών (άξονας Νίκη-Φλώρινα-Κοζάνη, Κοζάνη-Λάρισα, σιδηροδρομική σύνδεση, υδατοδρόμια κλπ.), ενίσχυση έρευνας και καινοτομίας, χρηματοδοτικά εργαλεία και στήριξη του πρωτογενούς τομέα και του τουρισμού.
«Στο βαθμό που το πλαίσιο των παραπάνω προτάσεών μας δεν τύχουν του ανάλογου ενδιαφέροντος και ευαισθησίας από τους έχοντες την ευθύνη λήψης των αποφάσεων στο επίπεδο των υπουργείων, σχεδιάζουμε να ζητήσουμε συνάντηση με τον Πρωθυπουργό της χώρας, προκειμένου να του μεταφερθούν όλες οι ενστάσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης και των εκπροσώπων της τοπικής κοινωνίας. Σχεδιάζουμε επίσης να ενημερώσουμε με όλους τους διαθέσιμους τρόπους τους πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας και να τους καταστήσουμε κοινωνούς για τις δραματικές αυτές εξελίξεις. Σε περίπτωση που οι θέσεις μας δεν τύχουν της προσοχής των κυβερνώντων, είμαστε αποφασισμένοι να κλιμακώσουμε τον αγώνα μας με το κλείσιμο των δημοτικών και εμπορικών καταστημάτων, των δημοσίων και ιδιωτικών υπηρεσιών αλλά και άλλες μορφές αγώνα τις οποίες θα εξειδικεύσουμε στην πορεία αν κρίνουμε ότι θα χρειαστεί» καταλήγει το κείμενο των θέσεων της ΠΕΔ.