Το Περιφερειακό Δίκτυο Συνδικάτων Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης RETUN-SEE, έχει ορίσει την 30η Ιουνίου 2016, ως Μέρα Δράσης και Αλληλεγγύης για τους Ρουμάνους εργαζομένους με σύνθημα «Ο αγώνας των Ρουμάνων εργαζομένων είναι και δικός μας αγώνας».
Ο ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ (ως μέλος του Δικτύου RETUN – SEE), στα πλαίσια της αλληλεγγύης προς τους Ρουμάνους εργαζόμενους και γνωρίζοντας πολύ καλά ότι διαχρονικά αλλά πολύ δε περισσότερο τα τελευταία χρόνια της κρίσης, το συνδικαλιστικό κίνημα έχει καταφέρει πολλά και σημαντικά πράγματα (τόσο σε πρωτοβάθμιο, όσο και σε δευτεροβάθμιο επίπεδο) με συντριπτική ενότητα και συνοχή, υιοθετεί μαζί με όλα τα λοιπά μέλη του δικτύου το ακόλουθο ψήφισμα:
ΨΗΦΙΣΜΑ
Μόνο ενωμένοι μπορούμε να κερδίσουμε συλλογικά δικαιώματα!
Στη Ρουμανία οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν μια δραστική μείωση των συλλογικών τους δικαιωμάτων.
Tο 1990, ξεκινώντας από το μηδέν, οι εργαζόμενοι οργανωμένοι από τα συνδικάτα κατάφεραν να αποκτήσουν περισσότερα συλλογικά δικαιώματα. Διαπραγματευτήκαμε σε εθνικό επίπεδο μια συλλογική σύμβαση εργασίας που εξασφάλιζε για τους εργαζόμενους επιπλέον δικαιώματα από αυτά που όριζε ο νόμος, αναφορικά με τους μισθούς, το χρόνο εργασίας και ανάπαυσης, τις άδειες, τις συνθήκες εργασίας, και την υγιεινή και ασφάλεια.
Σύμφωνα με την εθνική συλλογική σύμβαση υπήρχε ένας εγγυημένος μισθός, που ξεκινούσε από το ελάχιστο επίπεδο (όπως οριζόταν από το νόμο) και ανέβαινε ποσοστιαία, ανάλογα με τα επαγγελματικά προσόντα που απαιτούσε η θέση εργασίας.
Σε όλους τους κλάδους υπήρξαν συλλογικές διαπραγματεύσεις και συμβάσεις εργασίας για όλους τους εργαζόμενους του κλάδου (ανεξάρτητα από το αν ήταν ή όχι μέλη κάποιου συνδικάτου), οι οποίες εξασφάλιζαν μεγαλύτερα δικαιώματα από εκείνα που πρόβλεπε η εθνική συλλογική σύμβαση.
Το 2011 υπήρξε μια μαύρη χρονιά τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για ολόκληρο το συνδικαλιστικό κίνημα στη Ρουμανία. Τη χρονιά εκείνη άλλαξαν αφενός ο Εργατικός Κώδικας, που θέσπιζε τα εργατικά δικαιώματα, και αφετέρου οι νόμοι που εγγυούνταν τον κοινωνικό διάλογο. Έτσι, αρχίζοντας από το 2011, δεν ήταν πλέον δυνατό να διαπραγματευτούμε μια εθνική συλλογική σύμβαση και οι εργαζόμενοι σε εταιρίες όπου δεν υπήρχαν συνδικάτα στερήθηκαν κάθε συλλογικό δικαίωμα.
Μετά το 2011, πάνω από το 80% των νέων συμβάσεων εργασίας υπογράφτηκαν στο επίπεδο του ελάχιστου μισθού, ανεξάρτητα από τα επαγγελματικά προσόντα που απαιτούνται για την κάθε θέση εργασίας.
Επίσης, πάνω από το 90% των εργαζόμενων που προσλήφθηκαν μετά το 2011 πήραν ετήσια άδεια μόνο όσες μέρες προβλέπει ο νόμος. Και αυτά είναι μόνο δύο παραδείγματα του τι σήμαινε η εξάλειψη μιας ενιαίας συλλογικής σύμβασης σε εθνικό επίπεδο.
Όσον αφορά τις κλαδικές συμβάσεις, αυτές δεν ήταν δυνατό να συναφθούν στους διάφορους κλάδους του ιδιωτικού τομέα, λόγω της αλλαγής της νομοθεσίας, κι έτσι οι εργαζόμενοι έμειναν χωρίς συλλογικά δικαιώματα.
Τα συνδικάτα δέχτηκαν ακόμα ένα χτύπημα όταν ορίστηκε ο βαθμός αντιπροσωπευτικότητας που είναι απαραίτητος για να υπάρξει διαπραγμάτευση συλλογικής σύμβασης στο 50% συν ένα του συνολικού αριθμού των εργαζομένων. Έτσι, σε συντριπτικό ποσοστό, η διαπραγμάτευση σε επίπεδο μονάδας δεν γινόταν πια από τα συνδικάτα, αλλά από εκπροσώπους των εργαζομένων, που πολύ συχνά είχαν επιλεγεί από τον εργοδότη ή τον ιδιοκτήτη.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, ακόμα κι αν οι εργαζόμενοι έχουν μια συλλογική σύμβαση, τα δικαιώματά τους είναι μόνο τα ελάχιστα που ορίζονται από το νόμο. Οι μόνοι εργαζόμενοι στη Ρουμανία που έχουν συλλογικά δικαιώματα είναι όσοι έχουν ισχυρά συνδικάτα που διαπραγματεύτηκαν μια συλλογική σύμβαση σε επίπεδο μονάδας, αλλά οι δυνατότητες εδώ είναι πολύ χαμηλότερες, καθώς δεν υπάρχουν συμβάσεις στο ανώτερο επίπεδο, κλαδικό ή εθνικό.
Η Εθνική Συνομοσπονδία των Ελεύθερων Συνδικάτων της Ρουμανίας FRATIA και η Ομοσπονδία “LAZAR EDELEANU”, πριν ακόμα την αλλαγή της νομοθεσίας, ζητούσαν να τροποποιηθεί ο νόμος έτσι ώστε να είναι δυνατόν να διεξάγονται διαπραγματεύσεις σε όλα τα επίπεδα.
Δυστυχώς, οι διαδοχικές κυβερνήσεις που διοίκησαν τη χώρα, είτε δεξιές είτε αριστερές, υποσχέθηκαν την αλλαγή της νομοθεσίας αλλά τελικά δεν έκαναν τίποτα. Είμαστε πεισμένοι ότι αυτό επιβλήθηκε και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Η έλλειψη εξειδικευμένων εργατικών δικαστηρίων σε όλα τα επίπεδα έχει σαν αποτέλεσμα την απόρριψη των προσφυγών των εργαζομένων που παραβιάζονται τα συλλογικά και ατομικά τους δικαιώματα, και έτσι χάνουν έδαφος και τα συνδικάτα.
Πιστεύουμε ότι μόνο ενωμένοι θα μπορέσουν όλοι οι εργαζόμενοι να ξανακερδίσουν τα συλλογικά τους δικαιώματα.
