Θέμα της επικαιρότητας που αφορά στους συνταξιούχους είναι η αναμενόμενη απόφαση της Ολομέλειας του Σ.τ.Ε. για την πιλοτική δίκη που διεξήχθη τον Ιανουάριο του 2021 και θα κρίνει την συνταγματικότητα της μη καταβολής δώρων κύριας και επικουρικής σύνταξης και των κρατήσεων των Ν.4093 και Ν.4051/2012 για την επικουρική σύνταξη στον ιδιωτικό τομέα.
Οι συζητήσεις και οι απόψεις που κατατίθενται διαφέρουν, καθώς άλλοι θεωρούν ότι θα η απόφαση θα αφορά μόνο όσους έχουν προσφύγει στην δικαιοσύνη, ενώ υπάρχει και μερίδα νομικών που πιθανολογεί ότι τα αναδρομικά θα επιστραφούν σε όλους.
Καθώς το θέμα αφορά σε πολλούς στην περιοχή μας, μιλήσαμε με την Δρ. Φωτεινή Καγιόγλου, δικηγόρο παρ’ Αρείω Πάγω, το γραφείο της οποίας χειρίστηκε τα αναδρομικά αρκετών συνταξιούχων της Δ.Ε.Η. και είχε θετικές αποφάσεις γι’ αυτούς ήδη από τις 13-9-2019.
Όπως μας είπε η κ. Καγιόγλου «η απόφαση αυτή ήταν αναγνωριστική, αναγνώριζε δηλαδή το κράτος την υποχρέωσή του να επιστρέψει στους εντολείς μας τα αναδρομικά και τα δώρα της επικουρικής σύνταξης. Κατόπιν η απόφαση τράπηκε σε καταψηφιστική και το κράτος υποχρεώθηκε να καταβάλλει τα ποσά που όφειλε πράγμα που έγινε ήδη από το καλοκαίρι του 2020».
Επρόκειτο, σύμφωνα με την ίδια για τους πρώτους συνταξιούχους της Δ.Ε.Η. Α.Ε. που έλαβαν τα αναδρομικά της επικουρικής και τα δώρα κατόπιν δικαστικής απόφασης. Το διάστημα της απόφασης αφορούσε μήνες της περιόδου Ιουνίου 2015-Μάϊου 2016, καθώς η αγωγή είχε κατατεθεί στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών τον Δεκέμβριο του 2015. Ακολούθησαν και άλλες θετικές αποφάσεις, οι οποίες ωστόσο είτε ανεστάλησαν, είτε αναβλήθηκε η οριστική απόφαση μέχρι την δημοσίευση της απόφασης του Σ.τ.Ε. και την προσκόμιση των οφειλόμενων ποσών από τον Ηλεκτρονικό Ε.Φ.Κ.Α.
Το σκεπτικό
Η λεγόμενη αντισυνταγματικότητα, η οποία οδήγησε στην επιστροφή των αναδρομικών εδράστηκε στην παραβίαση Συντάγματος, το οποίο επιτρέπει μεν την περικοπή συνταξιοδοτικών παροχών, σε εξαιρετικές περιπτώσεις δυσμενών δημοσιονομικών συνθηκών, όπου προκύπτει αιτιολογημένα ότι το κράτος αδυνατεί να παράσχει επαρκή χρηματοδότηση στους ασφαλιστικούς οργανισμούς με αποτέλεσμα να μην είναι βιώσιμοι, αλλά με περιορισμούς, ήτοι να εξασφαλίζεται η κοινωνική αλληλεγγύη (άρθρο 25 παρ. 4 του Συντάγματος), η ισότητα στα δημόσια βάρη (άρθρο 4 παρ. 5 του Συντάγματος) τα οποία επιτάσσουν να κατανέμεται εξίσου το βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής μεταξύ όλων των πολιτών, καθώς και από την αρχή της αναλογικότητας (άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος), σύμφωνα με το οποίο το συγκεκριμένο μέσο πρέπει να είναι πράγματι πρόσφορο και αναγκαίο για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
«Σε κάθε περίπτωση, η περικοπή των συντάξεων δεν μπορεί να παραβιάζει αυτό που αποτελεί τον συνταγματικό πυρήνα του κοινωνικοασφαλιστικού δικαιώματος, τη χορήγηση, δηλαδή, στον συνταξιούχο παροχών τέτοιων που να του επιτρέπουν να διαβιώνει με αξιοπρέπεια, εξασφαλίζοντας τους όρους όχι μόνον της φυσικής του υπόστασης (διατροφή, ένδυση, στέγαση, βασικά οικιακά αγαθά, θέρμανση, υγιεινή και ιατρική περίθαλψη όλων των βαθμίδων), αλλά και της συμμετοχής του στην κοινωνική ζωή» λέει η κ. Καγιόγλου.
Παρεκκλίσεις ως προς την αναγκαιότητα της ύπαρξης ή ως προς το περιεχόμενο της ανωτέρω μελέτης θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν μόνον σε ακραίες περιπτώσεις, όταν συντρέχει άμεση απειλή κατάρρευσης της οικονομίας της χώρας και τα συγκεκριμένα μέτρα λαμβάνονται κατεπειγόντως για την αποτροπή του κινδύνου, ανέφερε η δικηγόρος.
Τα αναδρομικά θα δοθούν πιθανόν μόνο σε όσους έχουν προσφύγει στη δικαιοσύνη
Ρωτήσαμε την κ. Καγιόγλου που βρισκόμαστε σήμερα και αν πιστεύει ότι τα αναδρομικά θα δοθούν σε όσους έχουν προσφύγει ή σε όλους. «Η άποψή μας είναι ότι τα αναδρομικά, εκτός διαφορετικής κυβερνητικής απόφασης, που θα επέφερε ωστόσο τεράστιο οικονομικό κόστος θα δοθούν πιθανόν μόνον σε όσους έχουν προσφύγει στην δικαιοσύνη και μόνο για τους έντεκα μήνες Ιουνίου 2015 – Μαϊου 2016. Το επίμαχο εντεκάμηνο των επιστροφών ξεκινά στις 11 Ιουνίου 2015, όταν το Σ.τ.Ε. έκρινε αντισυνταγματικές τις μειώσεις του 2012, και φθάνει έως τις 12 Μαΐου 2016, όταν άρχισε η ισχύς του νόμου Κατρούγκαλου με τον επανυπολογισμό των συντάξεων».
Η κ. Καγιόγλου εντοπίζει το δυσβάσταχτο κόστος επιστροφής, αλλά και το γεγονός ότι το εντεκάμηνο είναι παραγραμμένη απαίτηση, ως βασικούς παράγοντες για τους οποίους τα αναδρομικά δεν θα δοθούν σε όλους τους συνταξιούχους. «Φρονώ ότι η κυβερνητική απόφαση δεν θα υπάρξει για όσους δεν έχουν προσφύγει και τα αναδρομικά δεν θα δοθούν σε όλους τους συνταξιούχους. Την άποψη αυτή στηρίζω στο ότι σήμερα το περίφημο εντεκάμηνο είναι παραγραμμένη απαίτηση. Επιπλέον, το κόστος για την επιστροφή τους είναι δυσβάσταχτο».
Η δικηγόρος καταλήγει ότι «ελπίδα του νομικού είναι να αποδοθεί για μία ακόμη φορά δικαιοσύνη. Ως συλλειτουργοί της δικαιοσύνης είμαστε μαζί με τον κόσμο των συνταξιούχων σε αναμονή».
Σωκράτης Μουτίδης
