Η ψηλότερη αλπική λίμνη της Ελλάδας βρίσκεται στην Δυτική Μακεδονία και στον πανέμορφο Γράμμο. Η αλπική λίμνη Γκιστόβα, σε υψόμετρο 2.353 μέτρων, αποτελεί μια πρόκληση και πρόσκληση για κάθε ορειβάτη όλες τις εποχές του χρόνου, πόσο μάλλον τον χειμώνα με το χιόνι στην περιοχή να λιώνει τον…. Μάϊο.
Σε αυτήν την πρόκληση-πρόσκληση του Ε.Ο.Σ. Κοζάνης ανταποκριθήκαμε το πρωί της Κυριακής 20 Φεβρουαρίου. Όπως καταλάβαμε, για πολλά μέλη του ΕΟΣ ο συγκεκριμένος ορειβατικός προορισμός είναι αγαπημένος. Απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάβαση στον χιονισμένο Γράμμο, είναι η εμπειρία διάβασης αλπικού τοπίου, χειμερινός εξοπλισμός, άριστη γνώση των συντεταγμένων του μονοπατιού που οδηγεί από το χωριό Γράμμος (Γράμμουστα, 1380 μέτρα) στα ελληνοαλβανικά σύνορα και βέβαια διάθεση και όρεξη για περπάτημα.
Η ομάδα αποτελούνταν από 13 άτομα. Περίπου στις 9.30 ξεκινήσαμε να διασχίσουμε τις εκτεταμένες χιονισμένες πλαγιές του Γράμμου με δυτική-νοτιοδυτική πορεία προς τα σύνορα με την Αλβανία, με στόχο να βρεθούμε τρεις ώρες μετά σ’ ένα διάσελο πάνω από την λίμνη, της οποίας η άκρη αγγίζει τα σύνορα. Το τοπίο μετά τα 1.750 μέτρα απολύτως χιονισμένο. Το χιόνι, όμως, και οι καιρικές συνθήκες ήταν ιδανικά για την ανάβαση και δεν δυσκόλεψαν την ομάδα. Τα κραμπόν (μεταλλικά καρφιά τα οποία προσαρμόζονται πάνω στις μπότες για κίνηση σε παγωμένο πεδίο) και τα πιολέ (χρησιμοποιούνται είτε ως στήριγμα κατά την ανάβαση, είτε για να σκάψουν βήματα και είναι απαραίτητο κομμάτι για την τεχνική αυτοδιάσωσης σε περίπτωση γλιστρήματος σε παγωμένη πλαγιά) δεν βγήκαν από τις θήκες τους για να χρησιμοποιηθούν.
Μετά τα 2.000 μέτρα το τοπίο έγινε εντελώς αλπικό και ο βοριάς που ερχόταν από την κορυφή, δημιουργούσε στο παγωμένο περιβάλλον μικρές διάσπαρτες εστίες «χιονοκαπνού». Έπειτα από περίπου τρεις ώρες η θέα της παγωμένης Γκιστόβα ήταν εντυπωσιακή αν και καλά καμουφλαρισμένη στο χιόνι, με την κορυφή «2520» να την επιτηρεί. Η απαραίτητη στάση ξεκούρασης της ομάδας διήρκησε περίπου μισή ώρα. Η αναμνηστική φωτογραφία τραβήχτηκε επάνω στην παγωμένη λίμνη. Αν κάποιο «τρίτο» μάτι έβλεπε, θα έλεγε σίγουρα πως η κούραση της ανάβασης δεν υπήρχε αφού η θέα και η διάθεση σε ξεκουράζουν. Η επιστροφή έγινε ακολουθώντας την ράχη των συνόρων και «τραβερσάροντας» κάποιες κορυφές από τα νοτιοανατολικά έχοντας στα αριστερά δυο ακόμη μικρότερες δρακόλιμνες.
Ο συγκινητικός μύθος της λίμνης
Σύμφωνα με τον μύθο, στην Γράμμουστα, κατοικούσε ένας μεγάλος δράκος. Η όψη του ήταν τρομακτική και άγρια, αλλά δεν πείραζε κανέναν και ήταν καλόκαρδος. Οι κάτοικοι, όμως, της περιοχής τον έδιωξαν για να μην τον βλέπουν προς τις κορυφές του Γράμμου. Ο δράκος, πικραμένος από τους ανθρώπους, παρακάλεσε να ξεκουραστεί για λίγο επάνω από το χωριό και έβγαλε ένα δάκρυ, δημιουργώντας την πρώτη μικρή δρακόλιμνη. Οι άνθρωποι όμως, δίχως να συγκινηθούν, συνέχισαν τον διωγμό σε σημείο που δεν τον έβλεπαν ούτε αυτός το χωριό. Το σημείο αυτό αποτελεί την θέση της δρακόλιμνης «Γκιστόβα», την οποία ο δράκος σχημάτισε με το μεγαλύτερο δάκρυ από την στεναχώρια του.
Σωκράτης Μουτίδης – www.xronos-kozanis.gr