Σύμφωνα με άρθρα του παρελθόντος, η γερμανική εταιρεία Next.e.GO Mobile SE, ολλανδικών συμφερόντων ενδιαφερόταν να δραστηριοποιηθεί στην Ελλάδα με τη δημιουργία εργοστασίου συναρμολόγησης ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Το επενδυτικό κόστος εκτιμήθηκε ότι θα ξεπεράσει τα εκατό (100) εκατομμύρια ευρώ, ενώ το business plan προέβλεπε την αρχή λειτουργίας της μονάδας παραγωγής την Άνοιξη του 2023. Η δυναμικότητα της γραμμής παραγωγής προσδιορίστηκε σε 30.000 ηλεκτρικά αυτοκίνητα ετησίως. (Γκίτση, Αλεξάνδρα. 2020. Γερμανική επένδυση για παραγωγή 30.000 ηλεκτρικών αυτοκίνητων στην Ελλάδα. Capital.gr).
Όμως ανακοινώθηκε στον Τύπο, πως η συγκεκριμένη επένδυση θα υλοποιηθεί από τη συγκεκριμένη εταιρεία στη Βόρεια Μακεδονία (Σκόπια). Προφανώς δεν υπάρχουν κρυμμένοι δράκοι πίσω από τη συγκεκριμένη επενδυτική κίνηση και την αλλαγή πλεύσης αναφορικά με την τοποθεσία υλοποίησης του σχεδίου από την εταιρεία Next.e.GO Mobile SE.
Είναι εμφανές πως οποιαδήποτε στρατηγικής σημασίας επένδυση της συγκεκριμένης εταιρείας, απαιτεί ανάλυση PEST – DG (ανάλυση κρίσιμων παραμέτρων σχετικά με το Πολιτικό/ Νομικό περιβάλλον, το Οικονομικό περιβάλλον, το Κοινωνικό περιβάλλον, το Τεχνολογικό περιβάλλον, το Δημογραφικό περιβάλλον και το Παγκόσμιο περιβάλλον), η οποία θα καθορίσει και θα ερευνήσει όλους εκείνους τους παράγοντες που διαμορφώνουν το εξωτερικό περιβάλλον στο οποίο καλείται να λειτουργήσει η συγκεκριμένη επιχείρηση, με την επενδυτική κίνησή της στην Ελλάδα.
Πολιτικό/Νομικό Περιβάλλον
Σταθερή Κυβέρνηση : Με τις βουλευτικές εκλογές του 2019, εκλέχθηκε αυτοδύναμη κυβέρνηση, με μηδαμινές πιθανότητες προσφυγής στις κάλπες. Χρόνος θητείας έως 2023, ενώ με βάση πρόσφατες δημοσκοπήσεις προβλέπεται πολιτική σταθερότητα.
Πολιτική πρωτοβουλία για προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων στρατηγικής σημασίας : Με τον Νόμο 4608/2019 , καθορίζεται το θεσμικό πλαίσιο για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων στρατηγικής σημασίας, ενώ δίδονται αναλυτικά τα κίνητρα, ο τρόπος υπαγωγής στις διάφορες κατηγορίες επενδύσεων, ο τρόπος φορολόγησης κ.α.
Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα : Με το επικαιροποιημένο εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα, η κυβέρνηση έθεσε τους στόχους για τη διείσδυση της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα και συγκεκριμένα με την Πολιτική Προτεραιότητας ΠΠ2.11 προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Ήδη δίδονται κίνητρα για την απόκτηση ηλεκτρικού οχήματος (NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4710 ΦΕΚ Α 142/23.7.2020 Προώθηση της ηλεκτροκίνησης και άλλες διατάξεις)
Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για τις λιγνιτικές περιοχές : Στο Master Plan του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, γίνεται ειδική αναφορά για τη δημιουργία βιομηχανικού πάρκου ηλεκτροκίνησης, ενώ με τη ρήτρα δίκαιης μετάβασης θα επιτευχθεί επιτάχυνση και υλοποίηση επενδύσεων στις επηρεαζόμενες περιοχές. Αναφορικά με επενδύσεις σχετιζόμενες με την ηλεκτροκίνηση θα δοθεί μείωση φορολογικών συντελεστών και εργοδοτικών εισφορών, αύξηση των συντελεστών απόσβεσης παγίων και επιτάχυνση έκδοσης αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας.
Δομή Στήριξης Επιχειρήσεων ΕNTERPRISE GREECE : Ο Οργανισμός Enterprise Greece αποτελεί εξέλιξη της «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» (Invest in Greece) – στην οποία ενσωματώνονται, μεταξύ άλλων, και οι αρμοδιότητες του «Ελληνικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε.» (Ο.Π.Ε. Α.Ε.) – σε έναν νέο και καινοτόμο φορέα εξωστρέφειας. O Οργανισμός Enterprise Greece είναι ο αρμόδιος εθνικός φορέας, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Eξωτερικών για την προσέλκυση επενδύσεων στην Ελλάδα και την προώθηση εξαγωγών, με στόχο να προβάλλει τη χώρα ως σημαντικό στρατηγικό εταίρο παγκοσμίως.
Οικονομικό περιβάλλον
Τo Οικονομικό περιβάλλον κρίνεται καθοριστικό για τη βιώσιμη λειτουργία της συγκεκριμένης επένδυσης. Σε μια χώρα με ρυθμούς ύφεσης τα προηγούμενα έτη και σε συνδυασμό με τις μνημονιακές δεσμεύσεις της, η οικονομική σταθερότητα αποτελεί πρωταγωνιστικό παράγοντα καθορισμού του εξωτερικού περιβάλλοντος. Ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης, ο πληθωρισμός, τα επιτόκια δανεισμού αποτελούν τους σημαντικότερους δείκτες ευρωστίας της εγχώριας οικονομίας. Επιπλέον, με δεδομένη την παρουσία ακόμη της πανδημίας COVID-19, καθοριστικός είναι και ο ρυθμός ύφεσης για τα επόμενα έτη. Τέλος, η παγκόσμια κατάσταση αναφορικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία έχει οδηγήσει σε μία ενεργειακή κρίση που ολοένα και αυξάνεται, δημιουργώντας μία μη σταθερότητα στην αγορά ενέργειας, με σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στους δομικούς δείκτες της εθνικής οικονομίας.
Κοινωνικό Περιβάλλον
Τo Κοινωνικό περιβάλλον, έτσι όπως διαμορφώνεται στην ελληνική πραγματικότητα, χαρακτηρίζεται από την αλλαγή της κουλτούρας που επικρατεί στον τρόπο μετακίνησης, στην ολοένα και περισσότερο εύρεση εναλλακτικής εργασίας, καθώς και στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου για Περιφερειακές Οικονομίες που βρίσκονται σε καθεστώς Μετάβασης στη μετά-λιγνίτη εποχή.
Επιπλέον ο ελληνικός πληθυσμός έχει αρκετά καλή κατάρτιση και γνώσεις. Είναι ανοικτός σε νέα προϊόντα, έχει σύγχρονες αντιλήψεις, οικολογικές ανησυχίες για το πως πρέπει να είναι η ζωή στο μέλλον του.
Τεχνολογικό Υπόβαθρο
Το τεχνολογικό υπόβαθρο είναι κοινό, σχεδόν για όλες τις αυτοκινητοβιομηχανίες που δειλά εισήλθαν στην παραγωγική διαδικασία ηλεκτρικού οχήματος. Ωστόσο η πρόκληση παραμένει ώστε να βρεθεί ένα βιώσιμο και οικονομικά ανταγωνιστικό ηλεκτρικό όχημα. Αρκετές εταιρείες, για παράδειγμα η Tesla, επικεντρώνονται ώστε το παραγόμενο ηλεκτρικό όχημα να παρέχει καινοτόμες δυνατότητες, όπως αυτόματη πλοήγηση, ποιότητα υλικών και δευτερεύοντα ηλεκτρικά υποσυστήματα, καθιστώντας το κόστος κτήσης υψηλό. Από την άλλη, αγώνας δίνεται για τη διασφάλιση περισσότερης αυτονομίας αναφορικά με την χωρητικότητα της μπαταρίας. Όλα αυτά αποτελούν παραμέτρους που αυξάνουν το κόστος αγοράς. Συνεπώς, υπό το πλαίσιο του ανταγωνισμού, σε χώρες όπως η Ελλάδα ευνοείται η διείσδυση μικρών ηλεκτρικών οχημάτων. (Μανδραβέλης, Βαγγέλης. 2020. Ούρλιχ Χέρμαν (Next e.Go): Οι λόγοι που επιλέξαμε την Ελλάδα για να κάνουμε εργοστάσιο αυτοκινήτων)
Η ελληνική αγορά είναι ιδανική για χρήση μικρών αυτοκινήτων. Η χώρα διαθέτει μεγάλα αστικά κέντρα ενώ οι αποστάσεις που διανύονται είναι μικρές. Επιπλέον οι περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις αποτελούν ιδανικούς αστικούς ιστούς για μετακίνηση μέσω μικρών ηλεκτρικών οχημάτων όπως το e.GO.
Επιπλέον, με τα κίνητρα που δίδονται για την απόκτηση ηλεκτρικού οχήματος, αναμένεται η αύξησή τους στο εγχώριο σύνολο οχημάτων, δημιουργώντας την ανάγκη για ανάπτυξη σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων τόσο ιδιωτικά, όσο και δημόσια. Η ανάγκη αυτή έχει ήδη οδηγήσει στην ανάπτυξη πανελλαδικού δικτύου σταθμών φόρτισης.
Η εσωτερική αγορά είναι ιδανική για χρήση μικρών αυτοκινήτων. Η χώρα διαθέτει μεγάλα αστικά κέντρα ενώ οι αποστάσεις που διανύονται είναι μικρές. Για το λόγο αυτό θεωρείται ότι η επιλογή της Ελλάδας για την παραγωγή του e.Go είναι μια λογική επιλογή. Επίσης η χώρα διαθέτει λιμάνια και συμβάλει θετικά στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Επιπλέον μπορεί η Ελλάδα να μην έχει εμπειρία στη βιομηχανική παραγωγή αυτοκινήτου, αλλά από την άλλη, η σύγχρονη παραγωγή έχει την ευκαιρία να δημιουργήσει νέες αλυσίδες αξίας που επιτρέπουν στον παραγωγό να επιλέξει μια τοποθεσία παραγωγής που δεν εξαρτάται από παραδοσιακές μορφές βιομηχανικής παραγωγής. Βασίζεται σε επομένης γενιάς συστήματα τα οποία διαφοροποιούνται από τα παραδοσιακά. Δημιουργείται μια επένδυση με βάση τη δυνατότητα εξυπηρέτησης πολλών άλλων αγορών με όρους εφοδιαστικής αλυσίδας. Η γεωπολιτική θέση της Χώρας, αποτελεί εμπορικό κόμβο και αυτό είναι ευκαιρία.
Η αλλαγή του πολιτικού κλίματος, επηρεάζοντας την πολιτική προσέλκυσης ιδιωτικών επενδύσεων στρατηγικής σημασίας αποτελεί απειλή για την επένδυση. Επιπλέον ο πόλεμος στην Ουκρανία και η πανδημία COVID-19, επιβραδύνει τους ρυθμούς ανάπτυξης. Επιπλέον ο ανταγωνισμός είναι ισχυρός και σημαντική απειλή θα αποτελέσει η είσοδος ενός ανταγωνιστικού οικονομικού οχήματος, ασιατικής προέλευσης κυρίως. Τέλος η μη υλοποίηση γρήγορων διαδικασιών (FastTrack), όπως για παράδειγμα η έκδοση σχετικών αδειών, η εύρεση γης και το εδαφικό χωροταξικό, η χωροθέτηση σε περιοχή τύπου ΒΙ.ΠΕ με ότι αυτό συνεπάγεται σε υποδομές, κ.α, οδηγούν σε σημαντική καθυστέρηση ενισχύοντας τους ανταγωνιστές.
Επιγραμματικά μην ψάχνουμε δράκους στα παραμύθια μας. Τα βάλαν κάτω και τους βγήκε ως καλύτερη λύση η επένδυση στα Σκόπια.
O Αντώνης Δημητρίου είναι Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός και Αεροναυπηγός, στέλεχος της ΑΝΚΟ.