Την Παρασκευή 2/9/2022 η Επιτροπή πρότεινε συγκεκριμένα μέτρα για να αποφευχθεί η απότομη αύξηση των κρουσμάτων COVID-19 κατά την προσεχή φθινοπωρινή και χειμερινή περίοδο. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να θέσουν σε εφαρμογή τις αναγκαίες στρατηγικές και δομές, μεταξύ άλλων για τον εμβολιασμό κατά της νόσου COVID-19 και την επιτήρηση της νόσου, με σκοπό την ταχεία και βιώσιμη αντιμετώπιση μελλοντικών εξάρσεων. Κύριος στόχος των δράσεων που προτείνει η Επιτροπή είναι να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη, μεταξύ άλλων με προσαρμοσμένα και νέα εμβόλια, και να διασφαλιστεί ότι όλοι οι πολίτες προστατεύονται επαρκώς.
Ο κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, Αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας, δήλωσε: «Χάρη στα τελευταία δύο χρόνια, η ΕΕ είναι προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει ένα ακόμη κύμα COVID-19 φέτος το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Οι τωρινές μας ενέργειες θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό το μέλλον της πανδημίας και το επίπεδο της ανοσίας που μπορεί να δημιουργηθεί στον πληθυσμό. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεχίσουν τον συντονισμό των προσπαθειών ετοιμότητας σε ολόκληρη την ΕΕ, πριν από το επόμενο κύμα και την περαιτέρω διεξαγωγή προγραμμάτων εμβολιασμού. Η ανάληψη δράσης τώρα θα περιορίσει την πίεση στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, τις διαταραχές των οικονομιών και τις προκλήσεις για την κοινωνία.»
Η κ. Στέλλα Κυριακίδου, Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, δήλωσε: «Η πανδημία είναι ακόμα εδώ. Πρέπει να δράσουμε τώρα, μαζί, με συντονισμένο και βιώσιμο τρόπο, ώστε να αποφύγουμε μια ακόμη έξαρση σοβαρών κρουσμάτων COVID-19. Για να το πετύχουμε αυτό, είναι επιτακτική ανάγκη όλα τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν ισχυρές στρατηγικές εμβολιασμού ώστε να προετοιμαστούν για το φθινόπωρο και τον χειμώνα, μεταξύ άλλων για τη διάθεση των προσαρμοσμένων αναμνηστικών εμβολίων που εγκρίθηκαν πρόσφατα. Οι διαφορές στα ποσοστά εμβολιασμού πρέπει να καλυφθούν ως ζήτημα ύψιστης προτεραιότητας. Είναι επίσης αναγκαίο να δημιουργηθούν ανθεκτικά συστήματα επιτήρησης για την παρακολούθηση της εξέλιξης του ιού, να τεθούν σε εφαρμογή στρατηγικές για την επαναφορά αποτελεσματικών μέτρων δημόσιας υγείας, εάν χρειαστεί, και να ενισχυθεί η ικανότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης. Για να το πούμε σαφώς, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε μια ακόμη δύσκολη περίοδο.»
Κύριες δράσεις για τον εμβολιασμό κατά της νόσου COVID-19
Ειδικότερα, η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη:
- Να βελτιώσουν την εμβολιαστική κάλυψη με τον αρχικό κύκλο εμβολιασμού και την πρώτη αναμνηστική δόση μεταξύ των επιλέξιμων ατόμων. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τις πληθυσμιακές ομάδες που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής έκβασης της νόσου και για τις χώρες με χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού.
- Να δώσουν προτεραιότητα στη χορήγηση πρόσθετης αναμνηστικής δόσης για συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες, ιδίως άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω, και άλλα επιλέξιμα άτομα οποιασδήποτε ηλικίας που διατρέχουν κίνδυνο να νοσήσουν σοβαρά.
- Να συνδυάσουν τις εκστρατείες εμβολιασμού κατά της νόσου COVID-19 και κατά της γρίπης. Να συνοδεύσουν τον εμβολιασμό με σαφή επικοινωνία που θα επικαιροποιείται τακτικά και θα βασίζεται στις επιδημιολογικές εξελίξεις, την κατανόηση της συμπεριφοράς και την αντίληψη του κοινού.
- Να εξασφαλίσουν ότι οι πολίτες λαμβάνουν σαφή ενημέρωση σχετικά με τα οφέλη του εμβολιασμού.
Την 1η Σεπτεμβρίου, με βάση τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, η Επιτροπή ενέκρινε τα προσαρμοσμένα στην παραλλαγή Όμικρον εμβόλια από τις BioNTech-Pfizer και Moderna στην ΕΕ. Άλλα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν ενόψει της διάθεσης νέων και προσαρμοσμένων εμβολίων κατά της νόσου COVID-19 περιλαμβάνουν:
Ανάπτυξη εθνικών στρατηγικών εμβολιασμού που θα εξηγούν ποια εμβόλια, συμπεριλαμβανομένων των νέων και προσαρμοσμένων εμβολίων, θα πρέπει να χορηγούνται σε ποιες πληθυσμιακές ομάδες, μεταξύ άλλων ενόψει της πιθανής εμφάνισης νέων παραλλαγών με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές που θα εκδοθούν σύντομα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων.
Εξασφάλιση επαρκούς υλικοτεχνικής ικανότητας για τη χορήγηση των εμβολίων μόλις παραδοθούν νέα και προσαρμοσμένα εμβόλια.
Άλλες δράσεις πέραν του εμβολιασμού
Η επιτήρηση των ιών του αναπνευστικού, όπως ο ιός της γρίπης, ο ιός που προκαλεί τη νόσο COVID-19 και άλλοι, είναι απαραίτητη για την καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο εξαπλώνεται και εξελίσσεται ο εκάστοτε ιός.
Ανάλογα με τις επιδημιολογικές καταστάσεις, οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις, για παράδειγμα η χρήση μασκών προσώπου ή ο περιορισμός του μεγέθους των συγκεντρώσεων, για τον περιορισμό της διασποράς του ιού εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικό μέρος της εργαλειοθήκης των κρατών μελών. Είναι σημαντικό όλα τα κράτη μέλη να είναι έτοιμα να επαναφέρουν μέτρα για τη δημόσια υγεία με βάση σαφή όρια. Τυχόν μέτρα που θα εφαρμοστούν στα σχολεία θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στο εκπαιδευτικό περιβάλλον και στην ηλικιακή ομάδα, και να περιορίζονται στο ελάχιστο για την πρόληψη τυχόν αποδιοργάνωσης της εκπαίδευσης.
Η ανακοίνωση τονίζει επίσης τη σημασία των ισχυρών συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και των σχετικών ικανοτήτων σε όλα τα κράτη μέλη. Η ετοιμότητα των συστημάτων υγείας για την αντιμετώπιση εστιών λοιμωδών νόσων και άλλων τύπων κλυδωνισμών πρέπει να βελτιωθεί. Θα πρέπει επίσης να ληφθούν περαιτέρω μέτρα για τη στήριξη της καλής ψυχικής υγείας των εργαζομένων στον τομέα της υγείας, καθώς και του συνολικού πληθυσμού.
Τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται επίσης να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να συγκεντρώσουν επικαιροποιημένα στοιχεία σχετικά με τις παθήσεις μετά τη νόσηση με COVID και να βελτιώσουν την κατάρτιση του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας ώστε η μακροχρόνια νόσος COVID να μπορεί να αναγνωριστεί, ιδίως στην πρωτοβάθμια περίθαλψη.
Επιπλέον, οι συνεχείς προσπάθειες για τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας στην ΕΕ κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 παραμένουν ζωτικής σημασίας, τόσο για τα πρόσωπα όσο και για τα αγαθά. Στο πλαίσιο των ταξιδιών από τρίτες χώρες, η Επιτροπή προτίθεται να προτείνει σύντομα αναθεώρηση της σχετικής σύστασης του Συμβουλίου, προκειμένου να ληφθούν υπόψη η μεταβολή της επιδημιολογικής κατάστασης, ο αυξημένος εμβολιασμός σε ολόκληρο τον κόσμο και οι εξελίξεις όσον αφορά τις απαιτήσεις εισόδου στα κράτη μέλη.
Τέλος, για τον τερματισμό της πανδημίας, παραμένει ζωτικής σημασίας η στήριξη των προσπαθειών για την καταπολέμηση της νόσου COVID-19 σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ΕΕ θα συνεχίσει να συνεργάζεται με διεθνείς εταίρους για να διασφαλίσει την ταχεία ανάπτυξη, την κλιμάκωση και τη δίκαιη διανομή εμβολίων παγκοσμίως.
Ιστορικό
Το θερινό κύμα της νόσου COVID-19, στο οποίο κυριάρχησαν οι παραλλαγές Omicron BA.4 και BA.5, έδειξε ότι η πανδημία δεν έχει ακόμη ξεπεραστεί, καθώς ο ιός εξακολουθεί να κυκλοφορεί στην Ευρώπη και πέραν αυτής. Όλα τα κράτη μέλη έχουν άρει τους περισσότερους περιορισμούς, ενώ οι πληθυσμοί τους βιώνουν πανδημική κόπωση, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλαγές στη συμπεριφορά.
Αυτό διευκολύνει την ταχεία κυκλοφορία του ιού στην ΕΕ, ανοίγοντας τον δρόμο για την εμφάνιση νέων παραλλαγών που θα μπορούσαν να διαφύγουν την ανοσία, να εξαπλωθούν ευκολότερα ή να προκαλέσουν βαρύτερη νόσο. Ως εκ τούτου, είναι πιθανό να χαθούν όσα με κόπο κερδίσαμε κατά την αντιμετώπιση της πανδημίας εάν ο ιός δεν ελεγχθεί και δεν προληφθούν περαιτέρω λοιμώξεις.
