Η χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής κατά την περίοδο 2021-2027 αναμένεται να στηρίξει τη δημιουργία 1,3 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας και να αυξήσει το ΑΕΠ της ΕΕ κατά 0,5 % κατά μέσο όρο έως το τέλος της δεκαετίας και έως 4 % σε ορισμένα κράτη μέλη. Αυτό ανακοίνωσε χθες Τρίτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με αφορμή την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της έκθεσης του προγραμματισμού της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2021-2027.
Για να επιτευχθεί αυτό, η πολιτική συνοχής θα απελευθερώσει συνολικό όγκο επενδύσεων ύψους 545 δισ. ευρώ κατά την περίοδο αυτή, εκ των οποίων 378 δισ. ευρώ χρηματοδοτούνται από την ΕΕ. Οι επενδύσεις αυτές θα προωθήσουν τη διαρκή κοινωνικοοικονομική σύγκλιση, την εδαφική συνοχή, μια κοινωνική και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη, καθώς και μια ομαλή και δίκαιη πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.
Μια εξυπνότερη και ανταγωνιστικότερη Ευρώπη
Η πολιτική συνοχής προωθεί δυναμικά την έρευνα και την καινοτομία και αντιμετωπίζει το ψηφιακό χάσμα. Για παράδειγμα, 83.000 ερευνητές θα αποκτήσουν πρόσβαση σε βελτιωμένες ερευνητικές εγκαταστάσεις, ενώ 725.000 εταιρείες θα λάβουν στήριξη για καινοτομία και έξυπνη ανάπτυξη. Η πολιτική αποσκοπεί στη στήριξη του εκσυγχρονισμού και της ψηφιοποίησης των δημόσιων υπηρεσιών (με τη συμμετοχή 22 500 δημόσιων διοικήσεων) και του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων. Στηρίζει επίσης την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων και υποδομών, μεταξύ άλλων μέσω της διασύνδεσης 3,1 εκατομμυρίων νοικοκυριών με δίκτυα κινητών επικοινωνιών υψηλής ταχύτητας και σταθερές ψηφιακές υποδομές.
Μια πιο ανθεκτική Ευρώπη που οδεύει προς μια οικονομία καθαρών μηδενικών εκπομπών
Οι πράσινες επενδύσεις στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν επικεντρώνονται στους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μείωση των ενωσιακών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 και επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Για τον σκοπό αυτό, η πολιτική συνοχής στηρίζει έργα στους τομείς της ενεργειακής απόδοσης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την υλοποίηση βασικών δράσεων στο πλαίσιο του σχεδίου REPowerEU. Για παράδειγμα, 32 εκατ. m2 δημόσιων κτιρίων και 723.000 νοικοκυριά αναμένεται ότι θα επωφεληθούν από τις βελτιώσεις στην ενεργειακή τους απόδοση, ενώ παράλληλα θα εγκατασταθούν 9.555 MW πρόσθετης δυναμικότητας ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Για τη στήριξη της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και της διαχείρισης του κινδύνου καταστροφών, η πολιτική θα στηρίξει τη δημιουργία 229.000 εκταρίων νέων πράσινων υποδομών. Η βιώσιμη αστική κινητικότητα θα υποστηριχθεί επίσης με τη συμπερίληψη 1.230 χλμ. νέων και εκσυγχρονισμένων γραμμών τραμ και μετρό και 12.200 χλμ. υποδομών ποδηλασίας. 16,4 εκατομμύρια άτομα θα αποκτήσουν πρόσβαση σε καθαρό νερό και βελτιωμένες υποδομές λυμάτων μέσω επενδύσεων της πολιτικής συνοχής.
Προς μια δίκαιη μετάβαση
Η πολιτική συνοχής στηρίζει ανθρώπους και εδάφη που αναμένεται να επηρεαστούν περισσότερο από τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, ώστε να εξασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα μείνει στο περιθώριο. Ως εκ τούτου, θα στηρίξει σχεδόν 39.000 επιχειρήσεις στο να υιοθετήσουν τη μετάβαση. Ειδικότερα, περισσότερες από 5.000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) θα επωφεληθούν από επενδύσεις σε νέες δεξιότητες για έξυπνη εξειδίκευση, βιομηχανική μετάβαση και επιχειρηματικότητα. Έως και 120.000 άνεργοι θα επωφεληθούν από τα μέτρα στήριξης της αγοράς εργασίας, ενώ σχεδόν 200.000 άτομα θα αποκτήσουν νέα προσόντα.
Μια πιο κοινωνική Ευρώπη χωρίς αποκλεισμούς
Για να διασφαλιστεί κοινωνική και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, και σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, τα ταμεία συνοχής στηρίζουν τους ανθρώπους, μεταξύ άλλων και στην επαγγελματική τους ζωή. Αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη δεξιοτήτων και τη διά βίου μάθηση —βασικές προτεραιότητες του τρέχοντος Ευρωπαϊκού Έτους Δεξιοτήτων— τουλάχιστον 6,5 εκατομμυρίων ανέργων. Αυτό θα συμβάλει στην επίτευξη του στόχου της ΕΕ για συμμετοχή τουλάχιστον του 60 % του συνόλου των ενηλίκων σε κατάρτιση κάθε χρόνο για το 2030. Ειδικό βάρος θα δοθεί στη βελτίωση της ενσωμάτωσης και της ένταξης περισσότερων από 3 εκατομμυρίων ατόμων, συμπεριλαμβανομένων 600 000 ατόμων που ανήκουν σε περιθωριοποιημένες ομάδες, όπως οι Ρομά. Τα ταμεία θα στηρίξουν επίσης 1,7 εκατομμύρια μαθητές στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ενώ σχεδόν 3,5 εκατομμύρια άτομα αναμένεται να σπουδάσουν σε νέες ή εκσυγχρονισμένες εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις.
Μια πιο διασυνδεδεμένη Ευρώπη
Η πολιτική συνοχής θα στηρίξει αποτελεσματικά συστήματα μεταφορών σε όλα τα εδαφικά επίπεδα, όπως οι σιδηρόδρομοι, ένας από τους ασφαλέστερους και καθαρότερους τρόπους μεταφοράς: θα κατασκευαστούν ή θα εκσυγχρονιστούν 3 900 χλμ. σιδηροδρομικών γραμμών διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ).
Ιστορικό
Η πολιτική συνοχής είναι το βασικό μακροπρόθεσμο επενδυτικό μέσο στην ΕΕ· συμβάλλει στην ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής στην ΕΕ, διορθώνει τις ανισορροπίες μεταξύ χωρών και περιφερειών και υλοποιεί τις πολιτικές προτεραιότητες της Ένωσης.
Η πολιτική συνοχής υλοποιείται από διάφορα ταμεία:
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το οποίο επενδύει στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη όλων των περιφερειών και των πόλεων της ΕΕ.
Το Ταμείο Συνοχής, το οποίο επενδύει στο περιβάλλον και τις μεταφορές στις λιγότερο ευημερούσες χώρες της ΕΕ.
Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το οποίο στηρίζει την απασχόληση και συμβάλλει σε μια δίκαιη και χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς κοινωνία στην ΕΕ.
Το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, το οποίο στηρίζει τις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα.
Οι στόχοι πολιτικής είναι οι εξής:
μια πιο ανταγωνιστική και εξυπνότερη Ευρώπη·
μια πιο πράσινη και ανθεκτική Ευρώπη με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που οδεύει προς μια οικονομία καθαρών μηδενικών εκπομπών·
μια πιο διασυνδεδεμένη Ευρώπη μέσω της ενίσχυσης της κινητικότητας·
μια πιο κοινωνική Ευρώπη χωρίς αποκλεισμούς,
μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες για μια τοποκεντρική προσέγγιση από τη βάση προς την κορυφή, μέσω της ενδυνάμωσης των υποπεριφερειακών εδαφών και των τοπικών κοινοτήτων ώστε να προσδιορίζουν τις δικές τους προτεραιότητες και έργα με ολοκληρωμένο και συμμετοχικό τρόπο·
μια δίκαιη μετάβαση προς τους στόχους της Ένωσης για το 2030 για την ενέργεια και το κλίμα και μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία της Ένωσης έως το 2050, με βάση τη συμφωνία του Παρισιού.
