Δημήτρης Λιάλιος, φιλόλογος
Η πρεμιέρα των Πανελληνίων έγινε με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας. Πρόκειται για ένα μάθημα ιδιαίτερο, που απαιτεί ικανότητες κατανόησης, πύκνωσης και παραγωγής λόγου, αλλά και γνώσεις θεωρίας. Ένα μάθημα που προκαλεί πάντα συζητήσεις και εξαιτίας του μεγάλου υποκειμενισμού κατά τη βαθμολόγηση.
Τα κείμενα που επιλέχθηκαν προς εξέταση, λοιπόν, ήταν του Σταύρου Τσακυράκη με τίτλο Δικαιοσύνη: η ουσία της Πολιτικής (εκδόσεις Μεταίχμιο) ένα άρθρο από την εφημερίδα το «Βήμα» της Μαρίλιας Παπαθανασίου κι ένα απόσπασμα από το λογοτεχνικό έργο του Χρήστου Οικονόμου: Οι κόρες του Ηφαιστείου. Και τα τρία κείμενα έθιγαν το επίκαιρο θέμα της καταπάτησης των γυναικείων δικαιωμάτων, του φεμινισμού και των έμφυλων στερεοτύπων. Και τα τρία κείμενα κάλυπταν πολλές και ενδιαφέρουσες πτυχές του φαινομένου, δίνοντας αφορμή για σκέψη και προβληματισμό στους μαθητές, αλλά και για παραγωγή δικού τους πρωτότυπου λόγου. Κείμενα απλά, κατανοητά πολύ κοντά στο πνεύμα και στα ενδιαφέροντα των νέων σήμερα.
Πιο συγκεκριμένα, το θέμα Α (περίληψη) απαιτούσε από τους μαθητές να εστιάσουν και να εντοπίσουν σε όλο το κείμενο τις απόψεις του συγγραφέα για την κοινωνική θέση της γυναίκας, κάτι που για έναν καλά προετοιμασμένο μαθητή δεν δημιουργούσε κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα.
Το θέμα Β (κατανόηση κειμένου και θεωρία) θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σχετικά εύκολο. Όλες οι ερωτήσεις ήταν εντός ύλης, με σαφήνεια διατυπωμένες, χωρίς προβλήματα στην κατανόηση και στο απόλυτο των δυνατοτήτων ενός σωστά προετοιμασμένου μαθητή.
Το θέμα Γ (λογοτεχνικό) αν και είναι πάντα το θέμα που προβληματίζει τους μαθητές, σήμερα ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για αυτούς. Σύντομο, πυκνό σε νοήματα, με δυνατότητα για ευρύτερους προβληματισμούς και προεκτάσεις έδινε τη δυνατότητα στους μαθητές να αναπτύξουν τις προσωπικές του ερμηνείες χωρίς δυσκολία. Οι κειμενικοί δείκτες ήταν εύκολο να εντοπιστούν, υπήρχαν αρκετοί και συνδέονταν με αρκετή άνεση με τα βασικά νοήματα που έπρεπε να αναπτύξουν οι μαθητές.
Το θέμα Δ (παραγωγή λόγου) ήταν επίσης στο πνεύμα του όλου διαγωνίσματος. Το επικοινωνιακό πλαίσιο που ζητήθηκε ήταν ομιλία με ξεκάθαρα διατυπωμένα δύο ερωτήματα, από τα οποία κανένα δεν δημιουργούσε κάποια σύγχυση στους μαθητές. Για το πρώτο ερώτημα (φαινόμενα παραβίασης των δικαιωμάτων της γυναίκας) οι μαθητές είχαν τη δυνατότητα να πάρουν ιδέες και από τα τρία κείμενα, ενώ για το δεύτερο ερώτημα (πως οι νέοι μπορούν να συμβάλλουν έμπρακτα στην ισότητα των δύο φύλων) οι μαθητές έπρεπε εμπνεόμενοι από τα κείμενα να αναπτύξουν και δικές τους ιδέες.
Σε γενικές γραμμές ήταν ένα διαγώνισμα βατό με σωστά διατυπωμένες ερωτήσεις, με κείμενα σύγχρονα, πολύ κοντά στα ενδιαφέροντα των μαθητών και σίγουρα βοήθησε τους μαθητές να διαμορφώσουν θετική ψυχολογία για τη συνέχεια.
