Μικρός θυμάμαι το φανάρι, όπου φυλάγαμε τα φαγητά. Ένα μεγάλο κουτί με μεταλλικό σκελετό και επένδυση με σίτα ψιλή. Η μία πλευρά του ορθογώνιου παραλληλόγραμμου διαστάσεων 50×50 και ύψος 70 εκατοστά περίπου, που άνοιγε σαν πόρτα. Είχε και ράφι στη μέση. Το φανάρι κρεμόταν από την οροφή, το είχαμε στην αποθήκη χωρίς παράθυρο εκεί όπου βρισκόταν και η μεταλλική μπανιέρα.
Αργότερα πήραμε μια ξύλινη παγωνιέρα στο χρώμα του ξύλου. Στο πάνω μέρος τοποθετούσαμε την παγοκολόνα του ¼ τυλιγμένη με λινάτσα όπου ρίχναμε και αλάτι χονδρό. Τον πάγο τον προμηθευόμασταν από το πρατήριο πάγου του Δόσιου, κάπου σε ένα μαγαζί όπου σήμερα είναι το κατάστημα οπτικών του Δαδαμόγια επί της οδού Ξ. Τριανταφυλλίδη. Πρόσφατα έμαθα και μια λέξη, μπουζιτζής, ο παγοπώλης, από το τούρκικο buz που σημαίνει πάγος.
Η παγοκολόνα είχε διαστάσεις 20x35x70 εκατοστά περίπου. Παραγωγή του εργοστάσιου ΨΥΠΑΚΟ-Ψυγεία Παγοποιεία Κοζάνης και το οποίο είχε κατασκευασθεί με δάνειο του Σχεδίου MARSHALL. Από κάτω υπήρχε καζανάκι, όπου γεμίζαμε νερό. Είχε μπροστά βρυσάκι. Μπροστά άνοιγε το πορτάκι του θαλάμου επενδεδυμένου με λαμαρίνα γαλβανιζέ, όπου έμπαιναν τα φαγητά και το καρπούζι για να παγώσει.
Τα τέσσερα ξύλινα πόδια της παγωνιέρας ήταν αρκετά ψηλά. Στο κενό από κάτω χώθηκα κάποτε μικρός 4 χρόνων, ζητώντας να μαζέψω τα στραγάλια που μου έπεσαν από τα χέρια.
Η Αλεξάνδρα πανικοβλήθηκε μ’ έχασε, τους ξεσήκωσε όλους.
– Χάθηκε το παιδί! Πού πήγε το παιδί;
Ο Σάκης με ανακάλυψε από το αγκομαχητό να πασχίζω να μαζέψω τα στραγάλια κάτω από την παγωνιέρα.
Στο μαγαζί είχαμε επαγγελματικό ψυγείο. Μια Τετάρτη σ’ αυτό η Αλεξάνδρα τοποθέτησε στο κάτω δάπεδο την τούρτα με παντεσπάνι και κρέμα μόρφατ που έκανε. Περίμενε τις φιλενάδες της το απόγευμα. Το μαγαζί Τετάρτη απόγευμα ήταν κλειστό.
Κάποια στιγμή νωρίς το απόγευμα, άνοιξα το ψυγείο και με το μεγάλο μαχαίρι που κόβαμε το χαλβά και τη θρεψίνη έκανα το θαύμα μου. Έκοβα μικρά κομμάτια στην περίμετρο της τούρτας. Το έκανα έτσι για να μη γίνει αντιληπτό. Αλλά παρασύρθηκα και συνέχισα στο ίδιο μοτίβο. Η τούρτα διαμέτρου 35-40 εκατοστών κατέληξε σε κανονικό πολύγωνο διαμέτρου 25 εκατοστών περίπου.
Η Αλεξάνδρα μετά από καμιά ώρα ανακάλυψε τη ζημιά. Φωνές κακό, εξαφανίσθηκα. Ευτυχώς είχε και δεύτερο κουτί μόρφατ και σκάρωσε γρήγορα γρήγορα το συμπλήρωμα της τούρτας. Οι φιλενάδες παίνεψαν κατόπιν την ωραία και νόστιμη τούρτα. Συμφώνησαν μαζί μου, ήταν πολύ γλυκιά τούρτα!
Πολύ αργότερα φοιτητής στο διάλειμμα θερινού σινεμά, άκουσα τον μικρό να διαλαλεί:
-Αμύγδαλα του πάγου, σπόρια, φιστίκια, αμύγδαλα του πάγου.
Τα αμύγδαλα του πάγου είναι αμύγδαλα με τη φλούδα βαλμένα σε κομμάτια πάγου. Δροσιστικό έδεσμα.
⃰ Του Γιώργου Θ. Τζέλλου
