Γράφει ο Κωνσταντίνος Σιαμπανόπουλος
Μετά τη συνάντηση της ΠΕΔ με τον Πρωθυπουργό, που εξελίχθηκε σε Βατερλό για την περιοχή μας, μήπως ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε κάποια πράγματα και να πούμε επιτέλους κάποιες αλήθειες που βλέπουμε όλοι μας;
- Αρχικά, είναι ξεκάθαρο πλέον ότι ζούμε σε ένα αθηνοκεντρικό κράτος, το οποίο απαξιώνει συστηματικά τις περιφέρειές του, και το γεγονός αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από το ότι ο Πρωθυπουργός, μετά από 6 χρόνια από τον επίσημη ανακοίνωση της απολιγνιτοποίησης, βρήκε μόλις μιάμιση ώρα για να συνομιλήσει με τους εκπροσώπους μας. Τόσο σημαντικά είναι, δηλαδή, τα προβλήματά μας για την κυβέρνηση. Και πέρα από αυτό υπάρχει μία γενικότερη απαξίωση της Περιφέρειας, θέλεις λόγω νοοτροπίας, θέλεις επειδή η μίση χώρα βρίσκεται στην πρωτεύουσα, θέλεις λόγω απουσίας πολιτικών αποκέντρωσης, η ουσία παραμένει η ίδια, όσοι ζούμε στην περιφέρεια αντιμετωπιζόμαστε ως πολίτες β κατηγορίας!
- Η περιοχή μας δεν έχει όραμα, και αυτό βγαίνει προς τα έξω. Από αυτά που διαβάσαμε, είδαμε μια ΠΕΔ εντελώς ασύνδετη, χωρίς οργάνωση και κοινή στρατηγική, που έγραψε σε μία κόλλα χαρτί 10-15 επαιτικού χαρακτήρα αιτήματα εντελώς ασύνδετα μεταξύ τους. Δεν μπορεί να πηγαίνεις στον Πρωθυπουργό της χώρας και να ζητάς πρόγραμμα 500 θέσεων εργασίας για τους Δήμους, αναθεώρηση του ΣΔΑΜ, φράγμα στο Νεστόριο, ενίσχυση στρατιωτικών μονάδων και αναστολή των αδειών ΑΠΕ. Πώς αυτά τα αιτήματα από μόνα τους θα λύσουν το μεγάλο μας πρόβλημα, το οποίο είναι η συρρίκνωση της περιοχής;
- Δεν έχουμε κανέναν απολύτως έλεγχο σε όλο αυτό που ονομάζεται «Δίκαιη Μετάβαση», η οποία υποτίθεται ότι θα διασφάλιζε τη μετάβαση των κατοίκων της Δυτικής Μακεδονίας σε ένα καλύτερο μέλλον. Πώς θα διασφαλίσουμε ότι αυτή η μετάβαση θα μας πάει εκεί που θέλουμε, όταν άλλοι αποφασίζουν και άλλοι εποπτεύουν;
Ο μηχανισμός υλοποίησης του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ) αποτελείται από την Κυβερνητική Επιτροπή, τη Συντονιστική Επιτροπή, την Τεχνική Γραμματεία ΣΔΑΜ και την Ομάδα Υποστήριξης της ΜΟΔ Α.Ε. Το ερώτημα είναι: πού είναι η τοπική κοινωνία σε όλο αυτό; Γιατί σε αυτές τις επιτροπές η συντριπτική πλειοψηφία των μελών είναι άτομα που δεν έχουν καμία σχέση με την περιοχή; Πώς αυτοί οι άνθρωποι γνωρίζουν καλύτερα τις ανάγκες της περιοχής από εμάς τους ίδιους;
- Υπάρχει τεράστια κατασπατάληση των πόρων του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης. Πόροι που έρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατανέμονται από τον μηχανισμό ΣΔΑΜ, ο οποίος δεν έχει καμία σχέση με την περιοχή μας! Υπάρχουν δράσεις που δημιουργούνται από το ΣΔΑΜ και καταλήγουν να υλοποιούνται από επιχειρήσεις που δεν έχουν καμία σχέση με την περιοχή, χωρίς κανέναν απολύτως έλεγχο. Επίσης, υπάρχουν δράσεις χρηματοδότησης που έχουν ως στόχο να ενισχύσουν επιχειρήσεις που δεν προσφέρουν καμία υπεραξία στην περιοχή.
Ας γίνω πιο συγκεκριμένος:
• Στις 20/3/2025 ανακοινώθηκε από τον Υπουργό Ανάπτυξης ένα πρόγραμμα που χρηματοδοτεί έργα ΑΠΕ στη Δυτική Μακεδονία, ύψους 140.000.000 ευρώ. Ο τρόπος με τον οποίο είναι δομημένο το πρόγραμμα δείχνει ότι ειδικά οι δύο από τις 4 δράσεις αφορούν μεγαλύτερες επιχειρήσεις που έχουν ήδη εξασφαλίσει όρους σύνδεσης και είναι έτοιμες να κατασκευάσουν φωτοβολταϊκά πάρκα και άλλα έργα ΑΠΕ. Δηλαδή, η «Δίκαιη Μετάβαση» επιδοτεί εταιρείες χωρίς καμία ουσιαστική σύνδεση με τον τόπο μας, για να υλοποιήσουν επενδύσεις που θα έκαναν ούτως ή άλλως!
Δείτε την συγκεκριμένη πρόσκληση https://eydam.gr/21-03-2025-nikos-papathanasis-proskliseis-ypsous-140-ekatommyrion-evro-gia-tin-enischysi-ependytikon-schedion-proothisis-paragogis-energeias-apo-ape-se-perioches-dikaiis-anaptyxiakis-metavasis/
• Στις 18/5/2023 ανακοινώθηκε η δημιουργία Κέντρων Ανάπτυξης Δεξιοτήτων και Απασχόλησης στις περιοχές ΔΑΜ. Το πρόβλημα δεν είναι τα κέντρα αυτά καθαυτά, το πρόβλημα είναι ότι για τρία τέτοια κέντρα θα δοθούν 25.000.000 ευρώ για τη δημιουργία και λειτουργία τους για 3 χρόνια!
https://eydam.gr/wp-content/uploads/2023/05/6ΓΚ646ΜΤΛΡ-Υ7Λ.pdf
• Στις 8/5/2023 ανακοινώθηκε η δράση «Δημιουργία Θερμοκοιτίδων & Εκκολαπτηρίων για την Ανάπτυξη της Καινοτομίας σε τομείς προτεραιότητας της στρατηγικής έρευνας και καινοτομίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης από τη ΓΓΕΚ». Η δημιουργία τριών δομών θα κοστίσει στο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης 9.000.000 ευρώ. Σαν ιδέα είναι πολύ καλή, καθώς η περιοχή χρειάζεται τέτοιες δομές, όμως το ερώτημα είναι: η συγκεκριμένη εταιρεία που ανέλαβε τη δημιουργία και λειτουργία τους, τι είναι διατεθειμένη να κάνει ώστε αυτές οι δομές να πετύχουν τον σκοπό τους; Μήπως είναι άλλο ένα έργο για το οποίο η εταιρεία θα κάνει το ελάχιστο δυνατό ώστε να μεγιστοποιήσει τα κέρδη της; Ποιος μας διασφαλίζει ότι αυτό δεν θα γίνει; Υπάρχει ελεγκτικός μηχανισμός που να φροντίζει τα χρήματα αυτά να πιάσουν τόπο;
https://eydam.gr/wp-content/uploads/2023/05/MIS-6000661_ΑΠΟΦΑΣΗ-ΕΝΤΑΞΗΣ_6ΒΞΛ46ΜΤΛΡ-ΠΗΖ.pdf
• Στις 23/5/2023 ανακοινώθηκε η πράξη «Ανάπτυξη Συνεργατικών Χώρων Εργασίας (Co-Working Spaces)». Άλλη μία χρήσιμη δομή για την περιοχή, βασισμένη στα ευρωπαϊκά πρότυπα. Μακάρι να στεριώσει και να δημιουργήσει ένα συνεργατικό περιβάλλον για επιχειρήσεις και ιδιώτες. Τα ερωτήματα, όμως, και εδώ παραμένουν τα ίδια: δύο δομές που κοστίζουν 1.800.000 ευρώ θα δημιουργήσουν πολλαπλή υπεραξία για τις περιοχές απολιγνιτοποίησης; Η μία από αυτές βρίσκεται στην οδό Κασομούλη 13 – σας προκαλώ να πάτε να δείτε αν έπιασαν τόπο αυτά τα χρήματα…
**Το θετικό στοιχείο μέχρι τώρα στη λειτουργία του Co-Working Space είναι τα δύο άτομα που ασχολούνται και τρέχουν τη δομή, ο Τάσος και ο Βαγγέλης, οι οποίοι είναι και καλοί σε αυτό που κάνουν και έχουν μεράκι! Μακάρι οι αρμόδιοι φορείς να τους προστατέψουν και να μπορέσουν να κάνουν πράξη όσα οραματίζονται, δεδομένου ότι η ‘’εταιρεία’’ έχει ως πρώτο μέλημα να βγάλει όσο μεγαλύτερο κέρδος μπορεί από αυτήν τη δράση!
https://eydam.gr/wp-content/uploads/2023/05/MIS-6000709_ΑΠΟΦΑΣΗ-ΕΝΤΑΞΗΣ_6ΦΞΠ46ΜΤΛΡ-ΘΕΧ.pdf
• Ένταξη της Πράξης «Μηχανισμός Στήριξης της Επιχειρηματικότητας για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση» με προϋπολογισμό 27.000.000 ευρώ. Νιώθει κάποιος από τους επιχειρηματίες της περιοχής στήριξη που να δικαιολογεί αυτό το ποσό;
https://eydam.gr/wp-content/uploads/2023/09/ΨΝ74Η-ΒΣΕ.pdf
• Το 2023, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες και η RWE εξασφάλισαν δάνεια 98.000.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για να κάνουν φωτοβολταϊκά έργα 280 MW. Η ΔΕΗ είναι πλέον μία ιδιωτική εταιρεία, τουλάχιστον κατά το μεγαλύτερο ποσοστό της. Γιατί λοιπόν αυτή η εταιρεία, που πλέον δεν έχει καμία ουσιαστική σχέση με την περιοχή μας, να αντιμετωπίζεται διαφορετικά από όλες τις άλλες τοπικές επιχειρήσεις που προσπαθούν να επενδύσουν στον κλάδο; Τι κερδίζουμε εμείς από αυτή τη διαφορετική μεταχείριση της ΔΕΗ; Ποια είναι η υπεραξία για την περιοχή μας;
• Στις 12/8/2022 εκδόθηκε υπουργική απόφαση (ΥΠΕΝ/ΓΔΕ/84014/7123/2022), που όρισε το μέλλον των ΑΠΕ τόσο στην Ελλάδα όσο και στην περιοχή μας. Έτσι, ενώ το ΣΔΑΜ επικεντρώνεται στη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια με πρωταγωνιστές τις επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ, διατηρώντας την κοινωνική συνοχή και αναπτύσσοντας παράλληλα την τοπική οικονομία, το σχέδιο του υπουργείου και της κυβέρνησης σε πλήρης αντίθεση με τους στόχους του ΣΔΑΜ, διαμόρφωσε την «ενεργειακή πίτα» έτσι ώστε από τα 5,5 GW ΑΠΕ της περιοχής μόνο το 4% να ανήκει σε ιδιώτες και επιχειρήσεις της Δυτικής Μακεδονίας. Οι επενδύσεις στις ΑΠΕ θα μπορούσαν να είναι ένας μοχλός ανάπτυξης με άμεσο αντίκτυπο στο ΑΕΠ της περιοχής. Η κυβέρνηση είχε άλλη γνώμη!
https://www.kodiko.gr/nomothesia/document/815852/yp.-apofasi-ypen-gde-84014-7123-2022
Όλα τα παραπάνω είναι απλώς μερικές ‘’δράσεις’’ του ΣΔΑΜ, του Υπουργείου Ανάπτυξης, του Υπουργείου Ενέργειας και της κυβέρνησης με πόρους που υποτίθεται πως έχουν ως στόχο τη Δίκαιη Μετάβαση, αλλά στην πραγματικότητα δεν διασφαλίζουν ότι, επενδύοντάς τα, κερδίζει τα μέγιστα η περιοχή μας. Σε κάθε link που επισυνάπτω έχετε πρόσβαση στην προκήρυξη της δράσης και με τον κωδικό που θα βρείτε στον τίτλο μπορείτε να ψάξετε περισσότερες πληροφορίες στο site της Διαύγειας για να δείτε και μόνοι σας ποιες εταιρίες έχουν πάρει όλα αυτά τα έργα!!
Όλοι γνωρίζουν τι γίνεται με το ΣΔΑΜ και πού πάνε τα χρήματα που υποτίθεται θα κατέληγαν στη μικρή μας οικονομία, απλώς ΕΠΙΛΕΓΟΥΝ να μην λένε τίποτα! Αυτό έκαναν και στο ραντεβού με τον Πρωθυπουργό. Για αυτό ας σταματήσουν να κάνουν αχρείαστες δηλώσεις για το πόσο άσχημα πήγε αυτή η συνάντηση και ας κάνουν επιτέλους αυτό που πρέπει: να μας βγάλουν στους δρόμους! Η περιοχή έχει καταντήσει μαριονέτα στα χέρια της κυβέρνησης. Δεν επιλέγουμε, δεν στοχεύουμε, δεν οραματιζόμαστε, πάμε απλώς στον αυτόματο και όπου βγει!
Κύριε Κεπαπτσόγλου, αν θέλετε να κάνετε κάτι ουσιαστικό, πάρτε την κατάσταση στα χέρια σας και βγάλτε μας όλους στους δρόμους!
