Πανδυτικομακεδονικό συλλαλητήριο με σαφές μήνυμα υπέρ της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος
Ηχηρό μήνυμα κατά της καύσης απορριμμάτων έδωσε η Κοζάνη το απόγευμα της Παρασκευής, με δεκάδες σωματεία, συλλόγους και φορείς να συντάσσονται υπέρ του «όχι» και να κατακλύζουν την κεντρική πλατεία της πόλης.
Το πανδυτικομακεδονικό συλλαλητήριο, που οργανώθηκε με πρωτοβουλία των συλλόγων εργαζομένων στους ΟΤΑ της Δυτικής Μακεδονίας, μετατράπηκε σε δυναμική διαμαρτυρία με μήνυμα προς την κυβέρνηση και τους αρμόδιους φορείς.
Η περιοχή, ήδη βαριά επιβαρυμένη από δεκαετίες λιγνιτικής δραστηριότητας, διαμήνυσε ότι δεν θα δεχθεί μια νέα περιβαλλοντική απειλή. Οι πολίτες απαίτησαν βιώσιμες και ασφαλείς λύσεις διαχείρισης αποβλήτων που θα προστατεύουν τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, απορρίπτοντας τα σχέδια δημιουργίας εργοστασίου καύσης στη Δυτική Μακεδονία.
Το σχέδιο για τη μονάδα καύσης
Σύμφωνα με τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, προβλέπεται δίκτυο έξι μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων στην Ελλάδα, με τη Δυτική Μακεδονία να φιλοξενεί μία από τις μεγαλύτερες. Η προτεινόμενη μονάδα, δυναμικότητας 288.000 τόνων ετησίως, προορίζεται να εγκατασταθεί στην αυλή του ΑΗΣ Πτολεμαΐδα 5 και να εξυπηρετεί, πέρα από τη Δυτική Μακεδονία, απορρίμματα από Θεσσαλία, Ήπειρο, Κεντρική Μακεδονία, Κέρκυρα και άλλες περιοχές.
Εκπρόσωποι συλλόγων, εργαζομένων και φορέων επισήμαναν ότι η τοπική κοινωνία δεν μπορεί να επωμιστεί νέο περιβαλλοντικό βάρος, μετά τη μακρά περίοδο λιγνιτικής δραστηριότητας.
Ιατρικός, Οδοντιατρικός και Φαρμακευτικός Σύλλογος «ένωσαν» δυνάμεις
Με κοινή ανακοίνωση οι Ιατρικοί, Οδοντιατρικοί και Φαρμακευτικοί Σύλλογοι Κοζάνης ένωσαν τις δυνάμεις τους, τονίζοντας ότι οι σχεδιαζόμενες μέθοδοι διαχείρισης αποβλήτων εγκυμονούν άμεσους κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Ως επιστημονική κοινότητα εξέφρασαν την έντονη ανησυχία τους για τις σοβαρές επιπτώσεις που ενδέχεται να προκύψουν, ειδικά από την καύση, καλώντας τους αρμόδιους να στραφούν σε βιώσιμες και ασφαλείς πρακτικές.
Οι τρεις επιστημονικοί σύλλογοι της Κοζάνης επισήμαναν πως η καύση αποβλήτων απελευθερώνει στο περιβάλλον εξαιρετικά επικίνδυνες ουσίες. Διοξίνες, που χαρακτηρίζονται ως ισχυρά καρκινογόνα, βαρέα μέταλλα με νευροτοξική δράση και αιωρούμενα σωματίδια PM2.5 συνδέονται άμεσα με την αύξηση καρκίνων, αναπνευστικών και καρδιαγγειακών παθήσεων.
Παράλληλα, σημείωσαν ότι οι μελέτες του έργου είναι ανεπαρκείς και δεν προβλέπουν ένα αξιόπιστο σύστημα συνεχών και αυστηρών ελέγχων. Χωρίς τέτοιες δικλίδες ασφαλείας, όπως ανέφεραν, η κοινωνία μένει εκτεθειμένη. Υπενθύμισαν το παράδειγμα της Μαγνησίας, όπου η βιομηχανική ρύπανση συνδέθηκε με σοβαρά προβλήματα υγείας, ως ένα γεγονός που πρέπει να προκαλεί έντονο προβληματισμό.
Οι Σύλλογοι υπογράμμισαν ότι βιώσιμες λύσεις υπάρχουν. Στις προηγμένες χώρες, όπως στη Σουηδία, το 85% των αποβλήτων ανακυκλώνεται, ενώ μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό οδηγείται στην καύση υπό αυστηρότατες συνθήκες. Σε τοπικό επίπεδο, η Κοζάνη ήδη επενδύει στην κυκλική οικονομία και, όπως τονίζουν, δεν θα πρέπει να μετατραπεί σε νέα τάφρο ρύπανσης για το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας Ελλάδας.
«Η περιοχή μας, που ακόμα επουλώνει τις πληγές από την περιβαλλοντική ρύπανση του λιγνίτη, δεν πρέπει να μετατραπεί σε νέα τάφρο. Άλλωστε, δεν διαφαίνονται ανταποδοτικά οφέλη για τους κατοίκους της Δυτικής Μακεδονίας. Με αυτά τα δεδομένα, δεν δεχόμαστε τη δημιουργία του εν λόγω εργοστασίου», τονίζεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση.
Τέλος, οι τρεις σύλλογοι καλούν τους αρμόδιους φορείς να δώσουν απόλυτη προτεραιότητα στην προστασία της δημόσιας υγείας και να στραφούν σε σύγχρονες, ασφαλείς και βιώσιμες λύσεις διαχείρισης αποβλήτων.
Σημειώνεται πως ο Ιατρικός Σύλλογος Κοζάνης ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε συγκεκριμένες κινήσεις για την τεκμηρίωση και ενίσχυση του δημόσιου διαλόγου. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η συγκρότηση ομάδας δράσης εντός του συλλόγου, η άμεση επιστημονική αρωγή με τις έδρες Υγιεινής και Κοινωνικής Ιατρικής των Πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης, Λάρισας και Ιωαννίνων, καθώς και η συνεργασία με τους Ιατρικούς Συλλόγους της Δυτικής Μακεδονίας, αλλά και με τους Οδοντιατρικούς και Φαρμακευτικούς Συλλόγους της περιοχής.
Παράλληλα, θα επιδιωχθεί η δημιουργία διεπιστημονικού οργάνου με συμμετοχή μηχανικών, δικηγόρων, φορέων, συλλόγων και του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ώστε να διαμορφωθεί μια αμερόληπτη, επιστημονικά τεκμηριωμένη άποψη για το ζήτημα. Προβλέπεται επίσης συνεργασία με φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού, για καλύτερο συντονισμό και αξιοποίηση δεδομένων.
Θένια Βασιλειάδου – www.xronos-kozanis.gr
