Το θέμα: ‘’Το Ολοκαύτωμα των χωριών των Πιερίων (Δεκέμβριος 1943)’’, που συνέγραψε ο παπαδάσκαλος Κωνσταντίνος Ι. Κώστας, μέσα από συνεντεύξεις και μαρτυρίες πολλών αυτοπτών μαρτύρων, που επέζησαν του φρικτού Ολοκαυτώματος, αποτέλεσε τμήμα της πτυχιακής εργασίας της Μαρίας Βαρυτιμίδου, φοιτήτριας της Παιδαγωγικής Σχολής (του Παιδαγωγικού τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης) του Πανεπιστημίου Φλώρινας και ‘’εισάγεται’’ πλέον στο ΑΕΙ Φλώρινας.
Πρόκειται για το Ολοκαύτωμα των χωριών των Πιερίων ορέων (Παλαιογράτσανο, Καταφύγι, Αγία Κυριακή, Μοσχοχώρι, εκτελέσεις Βελβεντινών) από τα γερμανικά στρατεύματα Κατοχής το Δεκέμβριο του 1943.
Η Μαρία Βαρυτιμίδου φοιτήτρια της Παιδαγωγικής Σχολής του Πανεπιστημίου Φλώρινας μεταξύ των άλλων θεμάτων που διαπραγματεύεται στην πτυχιακή της εργασία (213 σελίδων) με θέμα: ‘’ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΕΥΡΕΤΕΡΙΑΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΠΟΥ ΕΝΤΟΠΙΣΤΗΚΑΝ ΣΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΗΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ’’ συμπεριέλαβε αυτούσια και την παραπάνω πολυετή έρευνα του π. Κωνσταντίνου Ι. Κώστα με θέμα: ‘’ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΧΩΡΙΩΝ ΤΩΝ ΠΙΕΡΙΩΝ (ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1943)’’. (Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, Παιδαγωγική Σχολή Φλώρινας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πτυχιακή εργασία της Βαρυτιμίδου Μαρίας, Φλώρινα Ιούνιος 2017, σελ. 101-106).
Στην αρχή της πολύ ενδιαφέρουσας πτυχιακής εργασίας της η Μαρία Βαρυτιμίδου μεταξύ των ευχαριστιών αναφέρεται με ευγνωμοσύνη στην Καθηγήτριά της και στον π. Κωνσταντίνο:
‘’Θα ήθελα να ευχαριστήσω για την εκπόνηση αυτής της εργασίας την κυρία Ηλιάδου – Τάχου, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Παιδαγωγικού τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Φλώρινας, που με εμπιστεύτηκε και μου έδωσε την ευκαιρία να διεξάγω την δική μου έρευνα πάνω στο θέμα της Εθνικής Αντίστασης.
Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον π. Κωνσταντίνο Ι. Κώστα παπαδάσκαλο, ο οποίος έκανε και αυτός μια έρευνα πάνω στο ίδιο θέμα στα χωριά της Κοζάνης και μου επέτρεψε να δημοσιεύσω και τα δικά του ευρήματα, ώστε να υπάρξει μια πιο ευρεία εικόνα της κατάστασης της Δυτικής Μακεδονίας την συγκεκριμένη χρονική περίοδο’’. (Μαρία Βαρυτιμίδου, Πτυχιακή εργασία, Πανεπιστήμιο Φλώρινας, Ιούνιος 2017, σελ. 6-7).
Ευχαριστίες ανήκουν πρώτ’ απ’ όλα στους δεκάδες απλούς ανθρώπους, άνδρες και γυναίκες, στους επιζήσαντες αυτόπτες των μαρτυρικών γεγονότων, που με την κατάθεση των μαρτυριών τους συνετέλεσαν στην καταγραφή με τον πιο αυθεντικό τρόπο της τοπικής ιστορίας των Πιερίων και που καθιστούν την ιστορική αυτή γραφή μοναδικά έγκυρη. Πρόκειται για συνεντεύξεις και αφηγήσεις που κάνουν γνωστά στη συλλογική μας μνήμη (για μνημόσυνό τους αιώνιο και με την ελπίδα της καλής ανάστασης) ένα προς ένα όλα τα αδικοχαμένα πρόσωπα και τα γεγονότα.
‘’Η πτυχιακή εργασία αυτή θα παραμείνει σε ηλεκτρονική μορφή στη βιβλιοθήκη της σχολής και θα δημοσιευθεί σε ανάλογα περιοδικά που πραγματεύονται τέτοιου είδους θέματα’’, μου γράφει από τη Φλώρινα η επίσης φοιτήτρια της Παιδαγωγικής Σχολής Μαρία Κουτσιούκη.
Θα μπορούν πλέον οι φοιτητές και οι ερευνητές του μέλλοντος να συναντούν τα γεγονότα που χάραξαν βαθιά τη συλλογική μας ταυτότητα. Να τα αξιολογούν και να ενεργούν. Από κάθε θέση. Προς κάθε κατεύθυνση. Έλλογα και με τόλμη.
Συγχαίρω τη φοιτήτρια Μαρία Βαρυτιμίδου για την ένταξη στην ενδιαφέρουσα πτυχιακή της εργασία και του Ολοκαυτώματος των Πιερίων. Δικαιώνονται οι απλοί συνεντευξιαζόμενοι άνθρωποι, οι καταστραφείσες τοπικές κοινότητες και κυρίως οι ψυχές των αδικοχαμένων.
Και απευθύνω παράκληση στην Καθηγήτρια κ. Ηλιάδου-Τάχου να μην ξεχνά στα διάφορα επιστημονικά φόρα το Ολοκαύτωμα των Πιερίων.
Το Ολοκαύτωμα των Πιερίων έχει κατατεθεί, με εισήγηση του π. Κωνσταντίνου, στο ‘’1ο Συνέδριο ανάδειξης μαρτυρικών σημείων’’, που διοργάνωσαν η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και η Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης στη ‘’Στέγη Ποντιακού Ελληνισμού’’ στην Κοζάνη, στις 24 και 25 Ιουνίου του 2016. Για το Ολοκαύτωμα του Καταφυγίου μίλησε εκτενώς στο Συνέδριο και ο Καταφυγιώτης Ζήνων Σατραζέμης.
Το Ολοκαύτωμα των χωριών των Πιερίων ορέων μέσα στο Ελληνικό Ολοκαύτωμα συμβάλλει με τη δική του μαρτυρία στο συνολικό διεκδικητικό πλαίσιο (κυρίως για ηθικούς λόγους, τη γνώμη μου διατυπώνω) του ελληνικού από το γερμανικό κράτος.
Τα Πανεπιστήμια (και γενικότερα η Εκπαίδευση), η τοπική Αυτοδιοίκηση (όλων των βαθμίδων) μαζί με τις Ενορίες και τις Μητροπόλεις μπορούν να συνεισφέρουν στην έρευνα και στην ανάδειξη της ταυτότητάς μας.
Μια ταυτότητα, της οποίας το ειδοποιό (ποιοτικό) στοιχείο της είναι η συγχώρηση (όχι η εκδίκηση και το μίσος) και η ελπίδα, που αναδύεται μέσα από τον αγώνα για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη.
π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας
παπαδάσκαλος
17-5-2017
