Η ΡΑΑΕΥ άναψε το «πράσινο φως» για τη μετατροπή της από λιγνιτική σε μονάδα φυσικού αερίου συνδυασμένου κύκλου
- Η ΡΑΑΕΥ ενέκρινε τη μετατροπή της λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα V σε μονάδα φυσικού αερίου
- Η επένδυση για τη μετατροπή εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 300 εκατομμύρια ευρώ
- Η νέα μονάδα θα είναι hydrogen ready και αναμένεται να ξεκινήσει η κατασκευή της στο πρώτο εξάμηνο του 2026
- Στόχος είναι η Δυτική Μακεδονία να γίνει τεχνολογικός και πράσινος ενεργειακός κόμβος
- Η μετατροπή θα δημιουργήσει 300 θέσεις εργασίας στην περιοχή
Το «πράσινο φως» της ΡΑΑΕΥ εξασφάλισε η ΔΕΗ για τη μετατροπή της Πτολεμαΐδα V, από λιγνιτική σε μονάδα φυσικού αερίου.
Ήταν το τυπικό μεν, αλλά απαραίτητο βήμα προκειμένου να δρομολογηθεί το σημαντικό αυτό εγχείρημα το οποίο και σηματοδοτεί ουσιαστικά το οριστικό «διαζύγιο» της ΔΕΗ με τον λιγνίτη. Αναδεικνύοντας, ταυτόχρονα, την προοπτική η Δ. Μακεδονία να γίνει, μέσω μεγάλων επενδύσεων, ένας τεχνολογικός και πράσινος ενεργειακός κόμβος.
Η απόφαση της ΡΑΑΕΥ
Η απόφαση της ΡΑΑΕΥ αφορά την τροποποίηση της χορηγηθείσας από το ΥΠΕΝ το 2010, άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και διανομής θερμικής ενέργειας της ΔΕΗ Α.Ε. από τη λιγνιτική μονάδα V στον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας ηλεκτρικής ισχύος 660 MWel και θερμικής ενέργειας ισχύος 140ΜWth ως προς την τεχνολογία και το χρησιμοποιούμενο καύσιμο.
Η σχετική αίτηση είχε υποβληθεί από τη ΔΕΗ προς την Αρχή στις 20 Νοεμβρίου 2025 προβλέποντας την τροποποίηση της άδειας παραγωγής ως προς την τεχνολογία και το χρησιμοποιούμενο καύσιμο χωρίς μεταβολή της μέγιστης ονομαστικής αποδιδόμενης θερμικής και ηλεκτρικής ισχύος, μέσω της χρήσης ως καυσίμου εκτός του λιγνίτη και φυσικού αερίου και περαιτέρω εγκατάστασης στον ευρύτερο χώρο του σταθμού αεριοστροβιλικής μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, σε δύο φάσεις (Α και Β), ως εξής:
- Φάση Α: Εγκατάσταση μονάδας φυσικού αερίου ανοικτού κύκλου (OCGT)
- Φάση B: Ολοκλήρωση της μετατροπής σε μονάδα φυσικού αερίου συνδυασμένου κύκλου (CCGT).
Παράλληλα, μέσω συμπληρωματικών / διευκρινιστικών στοιχείων τεκμηριώθηκε η αναγκαιότητα συνέχισης λειτουργίας της υφιστάμενης ατμοηλεκτρικής μονάδας μεταβατικά για την κάλυψη θερμικών φορτίων τηλεθέρμανσης στην περιοχή.
Έτσι, η απόφαση της ΡΑΑΕΥ προβλέπει την τροποποίηση της άδειας παραγωγής «ως προς την εφαρμοζόμενη τεχνολογία και το χρησιμοποιούμενο καύσιμο χωρίς μεταβολή της μέγιστης αποδιδόμενης ισχύος από το σταθμό και σύμφωνα με ειδικούς όρους λειτουργίας».
Στους ειδικούς όρους αναφέρεται καταρχάς ότι «με την περάτωση της Α΄ Φάσης και θέσης σε λειτουργία της μονάδας φυσικού αερίου ανοικτού κύκλου, ο ατμοηλεκτρικός σταθμός θα λειτουργεί μόνον για την κάλυψη των αναγκών σε τηλεθέρμανση, σύμφωνα με το τότε ισχύον νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας θερμικών σταθμών με καύσιμο λιγνίτη». Περαιτέρω ότι «σε καμία περίπτωση δεν δύναται ο εν λόγω σταθμός να συμμετέχει στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και με τις δύο μονάδες/τεχνολογίες».
Σχετικά με την Ονομαστική Ισχύ (MW) της αεριοστροβιλικής μονάδας σε τοπικές συνθήκες αναφοράς προβλέπεται σε 294,95MW στην Φάση Α’ και 438,6 MW στην Φάση Β’.
Το επενδυτικό πλάνο
Η επένδυση για τη μετατροπή της Πτολεμαΐδα V εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ, αποτελώντας ένα από τα σημαντικότερα ενεργειακά έργα της επόμενης περιόδου.
Η πρόθεση και το σχέδιο της ηγεσίας της ΔΕΗ, δεδομένης και της στρατηγικής της απολιγνιτοποίησης, είχαν διαφανεί εδώ και μια τετραετία, δηλαδή πριν την ολοκλήρωση της κατασκευής της.
Τον περασμένο Μάρτιο, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ, Γιώργος Στάσσης παρουσιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα του 2024 στους αναλυτές, ανακοίνωσε τη μετατροπή της Πτολεμαΐδα V σε μονάδα φυσικού αερίου ανοιχτού κύκλου συνολικής ισχύος 350 MW, με δυνατότητα αύξησης στα 500 MW.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα προβλέπεται έναρξη των εργασιών κατασκευής της νέας μονάδας –η οποία, σημειωτέον, θα είναι hydrogen ready– στο πρώτο εξάμηνο του 2026.
Στη συνέχεια, υπάρχει η δυνατότητα να αναβαθμιστεί σε μονάδα συνδυασμένου κύκλου 500 MW, με προοπτική περαιτέρω επαύξησης της παραγωγικής της δυνατότητας, ώστε η συνολική εγκατεστημένη ισχύς να φτάσει τα 1.000 ΜW.
Σημειώνεται ότι για την τροφοδοσία της με φυσικό αέριο θα κατασκευαστεί αγωγός μεταφοράς μήκους μικρότερου των 10 χιλιομέτρων, ο οποίος αναμένεται να είναι έτοιμος εντός του τρίτου τριμήνου του 2027.
Αξίζει να αναφερθεί ότι κατά τη διάρκεια της μετατροπής της μονάδας θα δημιουργηθούν 300 θέσεις εργασίας στην περιοχή.
Όπως έχει τονίσει ο κ. Στάσσης, «η Πτολεμαΐδα V λειτουργεί σήμερα σε λιγότερο από τη μισή της δυναμικότητα. Όμως, χρειαζόμαστε – και θα χρειαζόμαστε για αρκετά χρόνια ακόμα- μονάδες συμβατικής παραγωγής γιατί οι ΑΠΕ είναι στοχαστικές. Το φυσικό αέριο επελέγη ως η καλύτερη λύση που μαζί με την αποθήκευση, συμπληρώνει τις ΑΠΕ». Παράλληλα έχει επισημάνει ότι «η Δυτική Μακεδονία περνάει από τον λιγνίτη στην πράσινη ψηφιακή εποχή. Τα επόμενα 3 με 5 χρόνια θα επενδύσουμε στην περιοχή 5,8 δισ. ευρώ που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να φτάσουν και τα 12 δισ. ευρώ».
Στόχος, η Δ. Μακεδονία να γίνει ένας τεχνολογικός και πράσινος ενεργειακός κόμβος για τη χώρα και τη Ν.Α. Ευρώπη, με το επενδυτικό πλάνο να εστιάζει σε υποδομές πράσινης παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας σε συνδυασμό με ένα από το μεγαλύτερα data center στην Ευρώπη.
Αφετηρία και εξέλιξη
Ήταν πριν δύο χρόνια, στις αρχές Δεκεμβρίου του 2023 όταν η «Πτολεμαϊδα V», η πλέον σύγχρονη λιγνιτική μονάδα της χώρας, και από τις πιο σύγχρονες διεθνώς, μετά από ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα δοκιμαστικής λειτουργίας, πέρασε υπό την ευθύνη της ΔΕΗ.
Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη ενεργειακή επένδυση της δεκαετίας, ύψους 1,5 δισ. ευρώ, η οποία υλοποιήθηκε από τον όμιλο ΤΕΡΝΑ.
Ωστόσο, το έργο βρέθηκε αντιμέτωπο με πολλά εμπόδια που οφείλονταν τόσο στην πολυετή οικονομική κρίση, όσο και στην κλιματική αλλαγή, η οποία οδήγησε στη «δαιμονοποίηση» του λιγνίτη.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η σχετική σύμβαση μεταξύ της ΤΕΡΝΑ και της ΔΕΗ υπογράφηκε τον Μάρτιο του 2013, προβλέποντας ότι η συνολική διάρκεια του έργου θα ήταν 70 μήνες. Τελικά, για τους παραπάνω λόγους και όχι μόνο, χρειάστηκε σχεδόν μια δεκαετία.
Η «Πτολεμαϊδα V» είναι εγκατεστημένη στη Βόρειο-Δυτική Ελλάδα, εντός του παλαιού, εξαντλημένου ορυχείου «Koμάνου», σε απόσταση περίπου 4χλμ από τον υφιστάμενο ΑΗΣ Πτολεμαΐδας και 8 χλμ από την πόλη της Πτολεμαΐδας.
Η ΤΕΡΝΑ Α.Ε. ως EPC ανάδοχος του μεγάλου έργου είχε την ευθύνη για όλη τη διαδικασία μέχρι την παράδοση «με το κλειδί στο χέρι». Δηλαδή, από τον σχεδιασμό, τη μελέτη, την προμήθεια, την βιομηχανοποίηση και την κατασκευή, μέχρι τις δοκιμές και τη θέση σε λειτουργία.
Η Μονάδα V του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, με καύσιμο κονιοποιημένο λιγνίτη, έχει δυνατότητα παραγωγής μικτής ηλεκτρικής ισχύος 660 MWel και παροχής θερμικής ισχύος 140 MWth για τηλεθέρμανση (για την Πτολεμαίδα), ενώ έχει χρησιμοποιηθεί σε ορισμένες κρίσιμες φάσεις, συμβάλλοντας στην παραγωγή ενέργειας και στην ευστάθεια του συστήματος.
