Η συνέντευξη του στο GRMedia στις Βρυξέλλες άνοιξε νέο κύκλο συζητήσεων για τις επιλογές του παρελθόντος και το μέλλον της μονάδας
Η συζήτηση για την «Πτολεμαΐδα V» επανήλθε στο προσκήνιο μετά τη συνέντευξη του ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ και πρώην υπουργού Ενέργειας Γιάννη Μανιάτη στο GRMedia (Χρόνος Κοζάνης, Trikalavoice, Χανιώτικα Νέα, ΔΕΛΤΑ τηλεόραση) όπου αναφέρθηκε εκτενώς στην κατασκευή και την οικονομική απόδοση της μονάδας. Οι δηλώσεις του προκάλεσαν έντονη αντίδραση από στελέχη του οικολογικού χώρου και πρόσωπα με μακρά δημόσια παρουσία στη συζήτηση για την απολιγνιτοποίηση, οι οποίοι εκτιμούν ότι η κατασκευή της αποτέλεσε πολιτικό και οικονομικό λάθος, με επιπτώσεις που εξακολουθούν να βαραίνουν τη Δυτική Μακεδονία.
Ο Γιάννης Μανιάτης υποστήριξε στη συνέντευξή του ότι αν η «Πτολεμαΐδα V» λειτουργούσε κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης, «θα είχε αποσβεστεί πλήρως η επένδυση του 1,5 δισ. ευρώ».
Η τοποθέτηση αυτή προκάλεσε άμεση αντίδραση από τον πρώην δήμαρχο Κοζάνης, Λευτέρη Ιωαννίδη, ο οποίος με ιδιαίτερα αιχμηρό ύφος σχολίασε στο Facebook: «Όταν ο ‘δολοφόνος’ επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος». Στο κείμενό του αναφέρει ότι η οικονομική βιωσιμότητα της «Πτολεμαΐδας V» δεν αποδεικνύεται με σαφή στοιχεία και ότι η μονάδα θα μπορούσε να είναι αποδοτική μόνο σε περιόδους ακραίας ενεργειακής κρίσης, γεγονός που δεν συνιστά στρατηγική. «Θα περίμενε κανείς από όσους υπερασπίζονται την κατασκευή της να παρουσιάσουν συγκεκριμένα δεδομένα», σημείωσε, αφήνοντας αιχμές και για τον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Πάρι Κουκουλόπουλο.
Ο πρώην δήμαρχος ανέφερε επίσης ότι ακόμη και τα επιχειρήματα περί χρήσης λιγνίτη σε άλλες χώρες δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, επισημαίνοντας πως η Πορτογαλία έχει εγκαταλείψει πλήρως το κάρβουνο από το 2022. Τον ισχυρισμό αυτόν επιβεβαίωσε και ο αναλυτής ενεργειακής πολιτικής του Green Tank, Νίκος Μάντζαρης, ο οποίος τόνισε ότι «για να αποσβεστεί η Πτολεμαΐδα V απαιτούνται χονδρεμπορικές τιμές στα 300-400 ευρώ/MWh», τιμές που εμφανίζονται μόνο σε συνθήκες ενεργειακής ασφυξίας. «Ας ενημερωθεί ο κ. Μανιάτης ότι η Πορτογαλία σταμάτησε να καίει λιγνίτη εδώ και κάποια χρόνια», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τη δική του παρέμβαση έκανε και ο νυν αντιδήμαρχος Αθηναίων και πρώην ευρωβουλευτής, Νίκος Χρυσόγελος, ο οποίος υποστήριξε ότι το ζήτημα της «Πτολεμαΐδας V» αποτελεί σύμπτωμα μιας βαθύτερης παθογένειας στο πολιτικό σύστημα. «Το κακό είναι ότι δεν μαθαίνει από τα λάθη του», ανέφερε, σημειώνοντας ότι η λιγνιτική εποχή βάδιζε προς το τέλος της πολύ πριν παρθούν οι αποφάσεις για κλείσιμο μονάδων, αλλά η Δυτική Μακεδονία παρέμενε «μια από τις πιο φτωχές περιοχές της Ευρώπης» ακόμη και στα χρόνια της υψηλής παραγωγής. Ο κ. Χρυσόγελος επισήμανε ότι η κατασκευή της Πτολεμαΐδας V υπήρξε «διακομματική επιλογή» και υποστήριξε ότι η σημερινή πρόθεση της ΔΕΗ να μετατρέψει τη μονάδα σε σταθμό φυσικού αερίου, με επιπλέον κόστος τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ, επιβεβαιώνει ότι πρόκειται για αδιέξοδο. «Με αυτά τα χρήματα θα μπορούσαν να έχουν γίνει έργα ενεργειακής αναβάθμισης και εξοικονόμησης», σημείωσε, υποστηρίζοντας πως η απολιγνιτοποίηση έγινε «χωρίς σωστή προετοιμασία και με εξυπηρέτηση συμφερόντων».
Η συζήτηση για την «Πτολεμαΐδα V» δεν αποτελεί μεμονωμένη πολιτική αντιπαράθεση, αλλά αγγίζει τον πυρήνα της μεταλιγνιτικής στρατηγικής της χώρας. Η θέση του κ. Μανιάτη, ότι η μονάδα θα μπορούσε να προστατεύσει την ενεργειακή ασφάλεια σε περιόδους κρίσης, συναντά την κριτική ότι η ίδια επένδυση καθυστέρησε τον αναγκαίο μετασχηματισμό της Δυτικής Μακεδονίας και βάρυνε το κόστος της μετάβασης. Επίσης, εκφράζονται αμφιβολίες για το αν αυτή η προσέγγιση βασίζεται σε επιστημονική μελέτη και όχι απλά σε πολιτική δήλωση. Από την άλλη πλευρά, η ανάγκη ενέργειας σε ακραίες συνθήκες τιμών δεν μπορεί να απορριφθεί ως ζήτημα δημόσιου συμφέροντος.
Το κοινό ερώτημα που αναδεικνύεται είναι αν οι αποφάσεις αυτές βασίστηκαν σε τεκμηριωμένη στρατηγική ή σε πολιτικές επιλογές χωρίς προετοιμασία για την επόμενη μέρα. Στη σημερινή κρίσιμη συγκυρία, η περιοχή δεν αντιπαλεύει πλέον μόνο με τα παλιά λάθη, αλλά με το ενδεχόμενο να τα επαναλάβει σε νέα μορφή. Το θέμα της «Πτολεμαΐδας V», όπως δείχνει η δημόσια συζήτηση, δεν αφορά μόνο μια μονάδα, αλλά τον τρόπο με τον οποίο αποφασίζει η χώρα για το ενεργειακό της μέλλον.
Σωκράτης Μουτίδης – www.xronos-kozanis.gr
