«Από μακριά αλλά αντάμα» το μήνυμα που δίνει ο Δημήτρη Παφίλης και ο Φανός Γιτιά στους απανταχού Κοζανίτες για την Αποκριά της πανδημίας. Συνέντευξη στη Βάια Λαμπροπούλου

6 Min Read

Οι Αποκριές στην Κοζάνη είναι τρόπος ζωής. Οι Φανοί είναι η εστία όπου αναμένουν οι ντόπιοι και οι επισκέπτες να γλεντήσουν και να παρασυρθούν στο ρυθμό της ξεγνοιασιάς· είναι η γιορτή που σηματοδοτεί την αρχή της Άνοιξης, που φέρνει μαζί της την αναγέννηση της φύσης και τη γονιμότητα. Με φωτιές, με πανηγύρια, με κασμέρια, με μασκαραλίτκα τραγούδια και χορούς η Αποκριά στην Κοζάνη έχει τη δική της διαδρομή.

Η φετινή αποκριά της Κοζάνης ακολουθεί  τους  ρυθμούς του εγκλεισμού και του «από μακριά» που επέβαλε η πανδημία και το παρατεταμένο lockdown. Από μακριά και όλοι αντάμα ,όπως τονίζει ο Δημήτρης Παφίλης, ο  πρόεδρος του φανού Γιτιά που μας μεταφέρει το κλίμα των ημερών.

Πως είναι η φετινή «από μακριά» Αποκριά και τι σας προβληματίζει για το μέλλον του εθίμου;

Το έθιμο είναι βαθιά ριζωμένο μέσα στους πολίτες της Κοζάνης .Το κληρονομήσαμε από τους παππούδες μας και θέλουμε να το κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας. Δίνουμε ψυχή και μεράκι όλοι οι συμμετέχοντες και όλοι οι παρευρισκόμενοι και θέλουμε να διατηρηθεί στους αιώνες.

Φέτος η μη αναβίωση του εθίμου αφήνει ένα μεγάλο κενό στην πόλη σε όλους τους τομείς , καθώς είναι το μοναδικό δρώμενο  που προσελκύει τόσο πολύ κόσμο στην πόλη. Θλιβόμαστε έντονα που τη φετινή χρονιά οι καταστάσεις δεν επιτρέπουν να γιορταστεί η Αποκριά. Πρώτιστα όμως θέτουμε την υγεία όλων μας και με το καλό του χρόνου να είμαστε πιο δυνατοί και με μεγαλύτερο πάθος και δυναμική και όρεξη, επειδή το στερούμαστε τη φετινή χρονιά, να κάνουμε μια μοναδική γιορτή.

Υπάρχει κάποια μνήμη να έχει απαγορευτεί ξανά στο παρελθόν η Αποκριά στην Κοζάνη; Πως αντέδρασαν οι πολίτες;

Από ιστορίες που ακούμε στα νυχτέρια είχε απαγορευτεί το 1935 – 1945 εξαιτίας της κατοχής των Γερμανών. Οι Κοζανίτες , όμως, άναβαν και πάλι φωτιές μεταξύ τους με παρεΐστικο κρασί στα σπίτια και στις κρυμμένες γειτονιές.

Θα μπορούσατε να μας διηγηθείτε ένα «μασλάτι» κάποιων Αποκριών;

Δύο θα σας πω.  Το ένα γίνηκε την Κυριακή της Αποκριάς στη μεγάλη παρέλαση. Προτού ξεκινήσει η παρέλαση της Κυριακής της μεγάλης Aποκριάς θυμάμαι ή τροχαία έκανε αλκοτέστ στους οδηγούς των αρμάτων ένας οδηγός ξεκινήσει από νωρίς το γλέντι και γλέντι χωρίς ποτό δεν γίνεται, οπότε το αποτέλεσμα ήταν να βγει θετικός στο αλκοόλ (και όχι στο κορονοτέστ- ούτε που το φανταζόμασταν τότε)  και ό φανός να μην έχει οδηγό για το άρμα.

Και μια καθαροδευτέρα μετά τον πόλεμο με τους Γερμανούς μοιράζανε χαλβά, φασόλια και ελιές στις εξοχές της πόλης. Ο καθένας έφερνε το κουτάλι του από το σπίτι του και πιάτα δεν υπήρχαν .’Βάζαν το νταβά στη μέση και τρώγανε ο καθένας με το κουτάλι του. Ένας ήταν λίγο λαίμαργος στην γειτονιά Εκείνος είχε ξεχάσει το κουτάλι του, ήταν και λαίμαργος, ζουματούσαν τα φασόλια και άνοιξε τη χούφτα να πάρει τα φασούλια και ήταν σε δίλλημα να φάει να καεί η γλώσσ’ τ ή να καούν οι χούφτες του.

Ποια είναι η άποψή σας για τη διαδικτυακή φετινή Αποκριά;

Ο Δήμος με τις ψηφιακές αυτές δράσεις συντηρεί το έθιμο και κρατά σε επαγρύπνηση τους καρναβαλιστές και τους πολίτες του Δήμου. Στα αρχεία του Δήμου  υπάρχει απεριόριστο υλικό και από προηγούμενα χρόνια που θα μπορούσε να το χρησιμοποιήσει και αυτό είναι και μια πρόταση από εμάς για τις ημέρες της Αποκριάς.

Ποιες είναι οι αρνητικές επιδράσεις την παύσης των εκδηλώσεων της Αποκριάς;

Η πόλη της Κοζάνης στερήθηκε την οικονομική συναλλαγή και τον τουρισμό των ημερών αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες έχασαν τις ημέρες αυτές της διασκέδασης που τους έδιναν δύναμη για τη συνέχεια της χρονιάς. Ο Φανός είναι δέσιμο, επικοινωνία και επαφή της γειτονιάς και των ανθρώπων. Με το που τελειώνει η καθαρά Δευτέρα μετράμε αντίστροφά μέχρι την επόμενη Αποκριά. Φέτος ο κόσμος έχασε την ψυχολογική του δύναμη.

Τι προσλαμβάνουσες λαμβάνετε από τους πολίτες για την παύση της Αποκριάς;

Κάποιοι είναι θετικοί , οι οποίοι είναι μέλη των φανών και λάτρεις του εθίμου. Κάποιοι είναι αρνητικοί γιατί νιώθουν πως δεν μπορεί να είναι προτεραιότητα η Αποκριά τη στιγμή που υπάρχει η υγειονομική ανάγκη για πλήρη απομόνωση και η αντιμετώπιση τόσο έντονων προβλημάτων στην καθημερινότητα. Κάποιοι γονείς δεν δέχονται ούτε και τον στολισμό με την επιχειρηματολογία να μην παρασυρθούν τα παιδιά και η νεολαία σε καρναβαλίστικους ρυθμούς.

Τι θα κάνουν οι φανοί από μόνοι τους για να τιμήσουν την Αποκριά φέτος;

Κάποιοι φανοί σκέφτονται να ανάψουν τον Φανό χωρίς καθόλου κόσμο μόνο για να μυρίσει τσίκνα .Στη Γιτιά δεν σκεφτόμαστε να προβούμε σε καμία δράση αναλογιζόμενοι τις δύσκολες καταστάσεις που διανύουμε. Πέρυσι ήμασταν ένας από τους τρεις φανούς που ανάψαμε και μετά αναλογιστήκαμε την ευθύνη αν είχαμε κάποια κρούσματα, καθότι δεν γνωρίζαμε τόσο επισταμένα την ύπαρξη της πανδημίας.

 Συμπληρώστε τη φράση : «Αντάμα…»

Αντάμα όλοι μαζί του χρόνου να βρεθούμε να λοζγιαστούμε, να τραγδούμε, να ριχτούμε. Από μακριά αλλά αντάμα με υπομονή και να μην ξεχάσουμε να διασκεδάσουμε στα σπιτικά μας.

Της Λαμπροπούλου Βάια

 

Μοιραστείτε την είδηση