Τι δείχνουν τα αναλυτικά στοιχεία της έρευνας της ΕΛΣΤΑΤ
Η Δυτική Μακεδονία εξακολουθεί να καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στη χώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Έρευνας Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ για το β΄ τρίμηνο του 2025. Το ποσοστό ανεργίας στην περιφέρεια ανήλθε σε 14,3%, ξεπερνώντας όλες τις υπόλοιπες περιφέρειες, με δεύτερη την Κεντρική Μακεδονία στο 11,7% και χαμηλότερη το Νότιο Αιγαίο στο 3,8%.
Στη Δυτική Μακεδονία οι άνεργοι ανέρχονται σε 15,9 χιλιάδες άτομα, οι απασχολούμενοι σε 95,1 χιλιάδες και τα άτομα εκτός εργατικού δυναμικού σε 120,1 χιλιάδες. Το ποσοστό εργατικού δυναμικού ανέρχεται στο 48%.
Σε επίπεδο χώρας, το ποσοστό ανεργίας το β΄ τρίμηνο του 2025 ανήλθε στο 8,6%, μειωμένο από το 10,4% του α΄ τριμήνου 2025 και το 9,8% του β΄ τριμήνου 2024. Ο αριθμός των απασχολουμένων διαμορφώθηκε σε 4.386.832 άτομα, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 4% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 1,4% σε ετήσια βάση. Οι άνεργοι ανήλθαν σε 411.722 άτομα, μειωμένοι κατά 15,7% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 12% σε ετήσια βάση. Ο αριθμός των ατόμων εκτός εργατικού δυναμικού ανήλθε σε 4.205.058, παρουσιάζοντας μείωση 3,3% συγκριτικά με το προηγούμενο τρίμηνο και 1% σε ετήσια βάση.
Η ανεργία στους άνδρες καταγράφηκε στο 7,2%, ενώ στις γυναίκες στο 10,3%. Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν τη μεγαλύτερη δυσκολία των γυναικών στην πρόσβαση και τη διατήρηση θέσεων εργασίας. Τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας παρατηρούνται στις γυναίκες, στα άτομα ηλικίας έως 15-19 ετών, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και στα άτομα που έχουν ολοκληρώσει πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Το μεγαλύτερο ποσοστό εργατικού δυναμικού παρατηρείται στους άνδρες, στα άτομα ηλικίας 30-44 ετών, στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, στα άτομα που έχουν ολοκληρώσει μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση και στα άτομα ξένης ιθαγένειας.
Οι νέοι ηλικίας 15-19 ετών εμφανίζουν το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας με 25,6%. Στην ομάδα 20-24 ετών το ποσοστό φτάνει στο 17,2%. Η ανεργία στους νέους 25-29 ετών είναι στο 13,5% ενώ από 30-44 είναι στο 8,8 %. Αντίθετα, στις ηλικίες 45-64 ετών η ανεργία περιορίζεται στο 6,6% και στις ηλικίες 65+ είναι στο 5,4%.
Το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας παρατηρείται στα άτομα που έχουν ολοκληρώσει μόνο την πρωτοβάθμια εκπαίδευση (11,9%), 0,9% πάνω από το 11,0% των ατόμων που έχουν ολοκληρώσει έως λίγες τάξεις Δημοτικού. Αντίθετα, όσοι έχουν τελειώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση εμφανίζουν το χαμηλότερο ποσοστό με 6,4%. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως όσοι έχουν τελειώσει δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι στο 9,5% ενώ όσοι έχουν ολοκληρώσει κάποια σχολή της μεταδευτεροβάθμιας είναι στο 10,0%.
Η Δυτική Μακεδονία με 14,3% παραμένει στην κορυφή της ανεργίας. Ακολουθεί η Κεντρική Μακεδονία με 11,7% και η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη με 10,7% ενώ το Νότιο Αιγαίο εμφανίζει το χαμηλότερο ποσοστό με 3,8% και αμέσως μετά είναι η Κρήτη με 4,1% και το Βόρειο Αιγαίο με 6,6%. Οι διαφορές καταδεικνύουν το έντονο χάσμα ανάμεσα στις περιφέρειες της χώρας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το β΄ τρίμηνο του 2025, το μεγαλύτερο ποσοστό απασχολουμένων καταγράφεται στους απασχολούμενους στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές με 23,0%, καθώς και στους επαγγελματίες με 22,6%. Από την άλλη, οι ανειδίκευτοι εργάτες, χειρώνακτες και μικροεπαγγελματίες είναι στο 7,2%, οι υπάλληλοι γραφείου στο 11,2%, οι τεχνικοί και ασκούντες συναφή επαγγέλματα στο 6,8%, ενώ τα ανώτερα διευθυντικά και διοικητικά στελέχη περιορίζονται στο 2,8%.
Η κατανομή αυτή, όπως αποτυπώνεται από την ΕΛΣΤΑΤ, δείχνει τη βαρύτητα που εξακολουθούν να έχουν οι υπηρεσίες, το εμπόριο και οι χειρωνακτικές εργασίες στη διάρθρωση της απασχόλησης, με τους δείκτες να αποτυπώνουν τις ανισότητες ανάμεσα σε επαγγελματικές κατηγορίες.
Κατά το Β΄ τρίμηνο του 2025, το μεγαλύτερο ποσοστό των απασχολουμένων εργάζονται ως μισθωτοί (72,1%), ενώ σημαντικό είναι και το ποσοστό των αυτοαπασχολουμένων χωρίς προσωπικό (17,9%). Το ποσοστό μερικής απασχόλησης ανέρχεται σε 5,7%, αμετάβλητο σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και μειωμένο κατά 11,4% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Το ποσοστό των ατόμων που έχουν προσωρινή εργασία ανέρχεται σε 11,0%, καταγράφοντας αύξηση κατά 50,9% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και αύξηση κατά 5,6% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Τα επαγγέλματα που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό των απασχολουμένων είναι οι απασχολούμενοι στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές (23,0%) και οι επαγγελματίες (22,6%). Σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται στους ανειδίκευτους εργάτες, χειρώνακτες και μικροεπαγγελματίες (17,2%) και στους απασχολούμενους στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές (8,9%) ενώ η μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται στα ανώτερα διευθυντικά και διοικητικά στελέχη (-4,0%). Σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται στους ανειδίκευτους εργάτες, χειρώνακτες και μικροεπαγγελματίες (14,6%) ενώ η μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται στους ειδικευμένους γεωργούς, κτηνοτρόφους, δασοκόμους και αλιείς (-14,7%).
Από την άποψη της εξέλιξης της κατανομής του πλήθους των απασχολουμένων σε ευρείες ομάδες επαγγελμάτων, παρατηρείται ότι, από το A΄ τρίμηνο του 2014, αυξάνεται το ποσοστό των απασχολουμένων σε μη χειρωνακτικά επαγγέλματα χαμηλής εξειδίκευσης – τάση που αντιστρέφεται σε κάποιο βαθμό από το 2021 και εμφανίζει άνοδο ξανά από το 2023. Το ποσοστό των απασχολουμένων σε χειρωνακτικά επαγγέλματα με εξειδίκευση παρουσιάζει πτώση μέχρι το 2020 και αύξηση στη συνέχεια. Το ποσοστό στα μη χειρωνακτικά επαγγέλματα υψηλής εξειδίκευσης ακολουθεί αυξητική πορεία μετά το 2015, με αυξομειώσεις, ενώ το ποσοστό των απασχολουμένων σε στοιχειώδη επαγγέλματα εμφανίζει ελαφρά πτωτική τάση.
Το ποσοστό των απασχολούμενων στην γεωργία, δασοκομία, κτηνοτροφία και αλιεία εμφανίζει πτωτική πορεία από το 2014. Το 53,1% των απασχολουμένων δηλώνει ότι εργάστηκε 40 – 47 ώρες την εβδομάδα αναφοράς, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό (18,2%) δηλώνει ότι εργάστηκε 48 ή περισσότερες ώρες. Η πλειονότητα των απασχολουμένων (78,5%) δηλώνει ότι εργάστηκε τις συνήθεις ώρες κατά την εβδομάδα αναφοράς. Το 6,1% των απασχολουμένων δηλώνει ότι θα επιθυμούσε να εργάζεται περισσότερες ώρες, το 1,8% είναι υποαπασχολούμενοι μερικής απασχόλησης οι οποίοι θα ήθελαν να εργάζονται περισσότερο και θα μπορούσαν να αρχίσουν να εργάζονται περισσότερο μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, και το 1,3% έχει παραπάνω από μία εργασία.
Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει ότι ο βασικός λόγος που σταμάτησαν οι άνεργοι να εργάζονται είναι γιατί η εργασία τους ήταν περιορισμένης διάρκειας και τελείωσε (29,9%). Το ποσοστό των ανέργων που δεν έχουν εργαστεί στο παρελθόν (νέοι άνεργοι) είναι 20,4%. Τo ποσοστό των ανέργων που αναζητούν εργασία ένα έτος ή περισσότερο (μακροχρόνια άνεργοι) ανέρχεται σε 57,0%. H πλειονότητα των ανέργων έχει ολοκληρώσει μέχρι δευτεροβάθμια εκπαίδευση (61,2%). Το ποσοστό των ανέργων που δηλώνουν ότι δεν είναι εγγεγραμμένοι στη ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) ανέρχεται σε 24,9%, ενώ το ποσοστό αυτών που δηλώνουν ότι λαμβάνουν επίδομα ή βοήθημα από τη ΔΥΠΑ ανέρχεται σε 12,5%.
Η πλειονότητα των ατόμων εκτός του εργατικού δυναμικού, ηλικίας 15-74 ετών, είτε δεν έχουν εργαστεί ποτέ στο παρελθόν (48,7%) ή έχουν περάσει περισσότερα από 8 έτη από τότε που σταμάτησαν την τελευταία τους εργασία (28,2%). Από τα άτομα που εργάστηκαν μέσα στα τελευταία 8 έτη, το μεγαλύτερο ποσοστό σταμάτησε να εργάζεται επειδή συνταξιοδοτήθηκε (65,0%) ή επειδή η εργασία τους ήταν περιορισμένης διάρκειας και τελείωσε (10,7%). Το 93,0% των ατόμων εκτός του εργατικού δυναμικού δηλώνει ότι δεν θέλουν να εργαστούν. Το 0,8% δηλώνει ότι αναζητά εργασία αλλά δεν είναι άμεσα διαθέσιμοι να την αναλάβουν ενώ το 3,3% δηλώνει ότι είναι διαθέσιμοι για να αναλάβουν εργασία άμεσα αλλά δεν αναζητούν.
Η ΕΛΣΤΑΤ επισημαίνει ότι τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας εντοπίζονται στις γυναίκες, στους νέους 15-19 ετών, στη Δυτική Μακεδονία και σε άτομα με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. Αντίθετα, το χαμηλότερο ποσοστό παρατηρείται στο Νότιο Αιγαίο. Παρά τη συνολική μείωση της ανεργίας σε εθνικό επίπεδο, τα δεδομένα αναδεικνύουν τις έντονες περιφερειακές και κοινωνικές ανισότητες που εξακολουθούν να υπάρχουν στην ελληνική αγορά εργασίας.
Θένια Βασιλειάδου – www.xronos-kozanis.gr
