Άστεγοι και κοινωνικός αποκλεισμός στην Ελλάδα της κρίσης
Δέσποινα Παπαδοπούλου, Νίκος Κουραχάνης
Τόπος, 2017
176 σελ.
«Το βιβλίο πραγματεύεται τις διαδικασίες κοινωνικού αποκλεισμού που αποτυπώνονται στις ζωές των εξαθλιωμένων, και τους τρόπους με τους οποίους οι κοινωνικές πολιτικές επιχειρούν να τις διαχειριστούν. Ζωές οι οποίες δεν καταφέρνουν να απολαύσουν την πολιτισμένη διαβίωση που ευαγγελίστηκαν οι θεμελιωτές της νεωτερικότητας, του αστικού πολιτισμού και κυρίως της μεταπολεμικής συναίνεσης. Ζωές που μετατρέπονται σε αόρατες από τον κυρίαρχο περί ευημερίας λόγο. Ωστόσο υπάρχουν. Και όσο υπάρχουν, υπενθυμίζουν τις αποτυχίες των σύγχρονων καπιταλιστικών δημοκρατιών να εκπληρώσουν θεμελιώδεις προϋποθέσεις του κοινωνικού συμβολαίου που συνυπέγραψαν.
Ο πολλαπλασιασμός αυτών των ζωών στα χρόνια της κρίσης υπερτονίζει τις επιπτώσεις των πολιτικών λιτότητας στη συρρίκνωση του κράτους ευημερίας και την κοινωνική θέση των πολιτών. Θέση η οποία δεν διέπεται πλέον από ισότητα ευκαιριών, πρόσβασης και προοπτικών αναδιανομής πόρων για την άμβλυνση της κοινωνικής ανισότητας. Οι ‘γυμνές ζωές’ πολλαπλασιάζονται και ο πολλαπλασιασμός τους υποδηλώνει ότι η ‘νέα’ κοινωνική πολιτική που κυοφορείται δεν στοχεύει στη διαφύλαξη του μεγαλύτερου ιδεολογικοπολιτικού επιτεύγματος των αστικών δημοκρατιών, την κοινωνική ιδιότητα του πολίτη, αλλά, αντίθετα, στην οριακή διαχείριση της ανθρώπινης επιβίωσης.»
Η Δέσποινα Παπαδοπούλου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και σπούδασε Νομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έλαβε το διδακτορικό της δίπλωμα (1994) με άριστα στην κοινωνιολογία της μετανάστευσης από την Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales του Παρισιού. Είναι επίκουρος καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου στο γνωστικό αντικείμενο “Κοινωνιολογία του Αποκλεισμού και της Κοινωνικής Μεταβολής”.
Ο Νίκος Κουραχάνης (Αθήνα, 1987) είναι Μεταδιδακτορικός Ερευνητής και διδάσκων Κοινωνικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήµιο. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζουν σε θέµατα ιστορίας και θεωρίας κοινωνικής πολιτικής, καθώς και στις διαδικασίες κοινωνικού αποκλεισµού ευάλωτων οµάδων όπως οι µετανάστες, οι πρόσφυγες και οι άστεγοι.
Ο θαυμαστός Μανδαρίνος
Ασλί Ερντογάν
μετάφραση: Άνθη Καρρά
Ποταμός, 2017
216 σελ.
«Γραμμένα το 1996, τέσσερα χρόνια πριν το πρώτο της μυθιστόρημα, τα πρωτόλια αυτά κείμενα που συνθέτουν τις ιστορίες του “Θαυμαστού Μανδαρίνου”, εισάγουν τον Έλληνα αναγνώστη, είκοσι χρόνια μετά την ίδια την συγγραφέα, στην “τρέλα της γραφής” της Ασλί Ερντογάν. Αν, προσκείμενη στο ιερό, η τρέλα εκφράζει έναν απεγνωσμένο αγώνα στα όρια μιας ακλόνητης πίστης, ο έρωτας αποτελεί το κατ’ εξοχήν πεδίο έκφρασής της. Την αιώνια μάχη στην οποία καλείται κάθε νέος να αναμετρηθεί. Αυτό το ναρκοθετημένο από τις λέξεις πεδίο μάχης διανύουν τα πρόσωπα που αφηγούνται τις ιστορίες αγάπης που έγραφε, προσπαθώντας να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες που αντιμετώπιζε ως ξένη φοιτήτρια στη Γενεύη, η 24χρονη τότε Ασλί Ερντογάν. Φαρμακός και φάρμακο, από τα πρώτα κιόλας κείμενά της, η γραφή της αποκαλύπτει την εναγώνια προσπάθειά της να αποδώσει και να κατανοήσει την αλήθεια του κόσμου ολόγυρά της, αλλά και την ακλόνητη συνάμα ελπίδα της πως οι λέξεις μπορούν, χάρη στην ποίηση, ν’ αλλάξουν τον κόσμο.»
Η 50χρονη τουρκάλα συγγραφέας, ακτιβίστρια υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των μειονοτήτων, μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στα μέσα του περασμένου Ιουλίου στην Τουρκία παρέμεινε φυλακισμένη επί τέσσερις και πλέον μήνες στο Μπακίρκιοϊ. Ύστερα από μια διεθνή εκστρατεία για την υποστήριξή της, αποφυλακίστηκε με περιοριστικούς όρους στα τέλη του περασμένου Δεκεμβρίου.
«Ο θαυμαστός μανδαρίνος» (Mucizevi Mandarin), που κυκλοφόρησε το 1996, είναι το δεύτερο λογοτεχνικό έργο της Ασλί Ερντογάν, «μιας συγγραφέως που δεν έπαψε ποτέ από τότε να γράφει στο πρώτο πρόσωπο», όπως υπογραμμίζει στον πρόλογό της η μεταφράστρια Ανθη Καρρά.
