Προ ημερών, η αμερικανική αγορά ανανεώσιμης ενέργειας συγκλονίστηκε από ένα ηχηρό κανόνι, της μεγαλύτερης εταιρείας φωτοβολταϊκών στις ΗΠΑ. Η εταιρεία Sunedison βρίσκεται πίσω από μερικά από τα μεγαλύτερα project ανάπτυξης και εκμετάλλευσης φωτοβολταϊκών πάρκων με τεράστια μεγέθη, ωστόσο λύγισε κάτω από την πίεση του υπέρογκου δανεισμού ύψους 16 δις δολαρίων, ο οποίος αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια με ιλιγγιώδη ρυθμό εξαιτίας της ακόρεστης επιθυμίας της εταιρείας για εξαγορές και επεκτάσεις.
Η εταιρεία που η αξία της υπολογίζεται στα 10 δισ. δολάρια, είχε απασχολήσει και μάλιστα έντονα τα ελληνικά πράγματα και βρέθηκε μια ανάσα από το να επενδύσει στην Ελλάδα. Μάλιστα εκείνη την εποχή η συγκεκριμένη επενδυτική πρόταση είχε ενταχθεί στο πακέτο των περίφημων 25 μεγάλων έτοιμων επενδύσεων ύψους 20 δισ. ευρώ (που είχε ανακοινώσει η τότε υπουργός οικονομίας και ανάπτυξης Λ. Κατσέλη) και οι οποίες ουδέποτε προχώρησαν λόγω διαφόρων προβλημάτων.
Ήταν Μάρτιος του 2010 όταν με την ισχυρή παρότρυνση –αν όχι πίεση– της τότε κυβέρνησης ξεκίνησαν οι πρώτες επαφές με τη Sunedison. Το πλάνο ήταν απλό όσο και μεγαλόπνοο: ο λιγνίτης οδηγείται σε αργό αλλά σταθερό θάνατο, άρα η περιοχή που εξαρτάται περισσότερο από αυτόν, η Κοζάνη θα πρέπει να ξεκινήσει τη διαδικασία απεξάρτησης. Έτσι στη θέση των μονάδων λιγνίτη και των ορυχείων θα έπρεπε να μπουν φωτοβολταϊκά και ταυτόχρονα να εγκατασταθεί μονάδα παραγωγής φωτοβολταϊκών.
Το σχέδιο βρέθηκε στο προσκήνιο της ενεργειακής επικαιρότητας για αρκετούς μήνες. Το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου, τα ρεπορτάζ ανέφεραν ότι ασκήθηκαν έντονες πιέσεις προς τον τότε επικεφαλής της ΔΕΗ και άνθρωπο προερχόμενο από τον κλάδο των ΑΠΕ, Αρθούρο Ζερβό ώστε να ανακοινωθεί το μεγαλόπνοο σχέδιο, στο οποίο θα συμμετείχε ως συνεταίρος η ΔΕΗ, στη Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης. Η ανακοίνωση δεν έγινε ποτέ και επισήμως η δικαιολογία ήταν ότι δεν υπήρξε συμφωνία σε ζητήματα αμιγώς οικονομικού χαρακτήρα της συμφωνίας ,όπως ανταποδοτικά οφέλη κλπ.
Η βασικότερη αιτία ωστόσο για την επιφυλακτικότητα των ανθρώπων της ΔΕΗ ήταν τα προβλήματα που θα ανέκυπταν σε περίπτωση που δεν γινόταν ανοιχτός διεθνής διαγωνισμός και το έργο ανατίθεντο απευθείας στη Sunedison.
Η επένδυση των φωτοβολταϊκών στην Κοζάνη ύψους 1 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα τότε δεδομένα, δεν προχώρησε τελικά με απευθείας ανάθεση στη Sunedison αλλά με διεθνή διαγωνισμό, όπως αποφάσισε το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το ΔΣ της ΔΕΗ, αναθέτοντας το project και την αδειοδότησή του στην πράσινη θυγατρική της ΔΕΚΟ, ΔΕΗ Ανανεώσιμες. Μάλιστα οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν από τον ίδιο τον τότε πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου που είχε επισκεφθεί για αυτό το σκοπό την Κοζάνη τον Ιανουάριο του 2011.
Ο διεθνής διαγωνισμός δεν τελεσφόρησε παρά το ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε αρχικά από αρκετές εταιρείες και το μέγα project που επρόκειτο να φιλοξενηθεί σε 5.000 – 8.000 στρέμματα, για να φτιαχτεί ένα φωτοβολταϊκό 200-300MW, το μεγαλύτερο σε μέγεθος εκείνη την εποχή στον κόσμο, έμεινε για πάντα στα χαρτιά.
Η χρεοκοπία
Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά, την περασμένη Πέμπτη η Sunedison υπέβαλε αίτημα χρεοκοπίας και προστασίας κάτω από τις προβλέψεις του περίφημου άρθρου 11.
Η εταιρεία θεωρείτο μέχρι πρόσφατα ως ο ηγέτης του κλάδου ανάπτυξης έργων ανανεώσιμης ενέργειας με αξία κοντά στα 10 δισ. ενώ σύμφωνα με τα έγγραφα που κατατέθηκαν στο δικαστήριο η αξία των παγίων της ανέρχεται σε 20,7 δις δολάρια. Η αμερικανική εταιρεία χρησιμοποίησε ένα συνδυασμό χρηματοοικονομικών εργαλείων και φθηνού δανεισμού προκειμένου να εξαγοράσει έργα ΑΠΕ σε όλο τον κόσμο, πρακτική που γύρισε μπούμερανγκ από το περασμένο καλοκαίρι. Μάλιστα η ίδια η εταιρεία κατέθεσε αίτημα προς το δικαστήριο να πραγματοποιηθεί ανεξάρτητος έλεγχος στα deals που ολοκληρώθηκαν προ της χρεωκοπίας. Να σημειωθεί ότι την ημέρα της χρεωκοπίας στα ταμεία της Sunedison υπήρχαν διαθέσιμα μόλις 18 εκατ. δολάρια.
Πάντως, η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα αμερικανική χρεοκοπία για το 2016 φαίνεται ότι οφείλεται καθαρά στο επιθετικό επιχειρηματικό μοντέλο της Sunedison και δεν αντικατοπτρίζει τις θετικές προοπτικές του κλάδου της πράσινης ενέργειας παγκοσμίως. Πράγματι το επενδυτικό ενδιαφέρον για τις ΑΠΕ παραμένει ισχυρό σε ΗΠΑ, Ευρώπη και αναπτυσσόμενο κόσμο. Αυτό δείχνουν και τα στοιχεία για τις επενδύσεις της πράσινης βιομηχανίας το 2015 που έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ 329 δις δολαρίων, ποσό τριπλάσιο σε σχέση με μια δεκαετία πριν, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg New Energy Finance. Ο κλάδος φαίνεται να παίρνει νέα ώθηση μετά και την υπογραφή προ ημερών στη Νέα Υόρκη της συμφωνίας που επετεύχθη στο Παρίσι (COP 21) που θέτει ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Ως προς τις άμεσες συνέπειες από το κανόνι, οι εκτιμήσεις των περισσότερων αναλυτών συγκλίνουν στο ότι η σημαντικότερη επίπτωση έχει να κάνει με την πιθανή προσφορά προς πώληση παγίων της εταιρείας σε μια αγορά όπου ήδη κυριαρχούν οι όροι των αγοραστών.
Πηγή: capital.gr
