Στις 10 Ιουνίου 2017 η ΕΠΑΔΥΜ ολοκλήρωσε την κατασκευή του έργου του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Απορριμμάτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας με ΣΔΙΤ. Το Έργο θα υποδέχεται τα Αστικά Σύμμεικτα Απορρίμματα των Δήμων σε ένα δίκτυο 10 περιφερειακών Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων σε Κοζάνη, Αμύνταιο, Βόϊο, Γρεβενά, Δεσκάτη, Εορδαία, Καστοριά, Σέρβια, Σιάτιστα και Φλώρινα. Από τους Σταθμούς Μεταφόρτωσης θα εκτελείται μεταφόρτωση και μεταφορά στη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων, όπου θα γίνεται η επεξεργασία και η διάθεση προϊόντων και υπολειμμάτων. Η μονάδα έχει μέγιστη δυναμικότητα 120.000 τόνων/έτος και θα παράγει Κόμποστ Τύπου Α και 8 είδη ανακυκλώσιμων υλικών – 5 είδη πλαστικών, χαρτί, σιδηρούχα μέταλλα και αλουμίνιο.
Ζυγιστήρια
Τα απορριμματοφόρα που εισέρχονται στη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων ζυγίζονται στη γεφυροπλάστιγγα εισόδου, η οποία καταγράφει το βάρος του μεταφερόμενου φορτίου. Στη συνέχεια οδηγούνται στη Μονάδα Υποδοχής για την εκφόρτωση των απορριμμάτων. Η θέση εκφόρτωσης και η σχετική προτεραιότητα των οχημάτων ελέγχεται από το σύστημα αυτοματισμού της Μονάδας.
Μονάδα Υποδοχής
Η Μονάδα Υποδοχής, είναι η πρώτη Μονάδα στην αλυσίδα επεξεργασίας, και αποτελείται από το κτίριο της Υποδοχής και το κτίριο της Προεπεξεργασίας. Εδώ πραγματοποιείται η εκφόρτωση των απορριμμάτων ενώ απομακρύνονται τα πολύ ογκώδη απορρίμματα. Το αυτόματο σύστημα γερανογέφυρας με αρπάγη τροφοδοτεί το κινούμενο δάπεδο, το οποίο μεταφέρει τα απορρίμματα στο κτίριο της Προεπεξεργασίας.
Στο κτίριο Προεπεξεργασίας υπάρχει μια μικρή καμπίνα χειροδιαλογής για την απομάκρυνση ογκωδών και ανεπιθύμητων απορριμμάτων, έτσι ώστε να προστατευθεί ο κατάντι εξοπλισμός. Στο κτίριο αυτό βρίσκεται ένας σχίστης σάκων ο οποίος απελευθερώνει τα απορρίμματα από τις πλαστικές σακούλες για να γίνει στη συνέχεια ευκολότερα ο μηχανικός διαχωρισμός τους.
Μονάδα Μηχανικής Διαλογής
Τα απορρίμματα συνεχίζουν την πορεία τους πάνω σε ταινιόδρομο όπου οδηγούνται στη Μονάδα Μηχανικής Διαλογής. Εκεί πραγματοποιείται ο διαχωρισμός των ανακυκλώσιμων προϊόντων, από το υλικό που θα οδηγηθεί για κομποστοποίηση και από το άχρηστα υπολείμματα της διαδικασίας που καταλήγουν για ταφή στο ΧΥΤΥ.
Στο αρχικό στάδιο επεξεργασίας ένα περιστροφικό και ένα δονητικό κόσκινο διαχωρίζουν τα απορρίμματα σε τρία ρεύματα, ανάλογα με το μέγεθός τους:
- Το λεπτόκοκκο οδηγείται προς την μονάδα κομποστοποίησης
- Το ενδιάμεσο οδηγείται σε οπτικό διαχωρισμό
- Το κύριο ρεύμα ανακυκλωσίμων οδηγείται σε οπτικό διαχωρισμό
Οπτικοί διαχωριστές πλαστικού
Μετά τα κόσκινα τα απορρίμματα οδηγούνται προς τους πρώτους οπτικούς διαχωριστές, οι οποίοι ξεχωρίζουν τα πλαστικά υλικά που μπορούν να ανακτηθούν για ανακύκλωση. Ο οπτικός διαχωριστής είναι ένα οπτικό scanner το οποίο αναγνωρίζει το υλικό του απορρίμματος και με τη βοήθεια μίας συστοιχίας βαλβίδων αέρα, οι οποίες φυσούν κατάλληλα το αναγνωρισμένο από το σκάνερ απόρριμμα, αλλάζει πορεία και διαχωρίζεται από τα υπόλοιπα. Με κατάλληλο προγραμματισμό, η διάταξη καταφέρνει να διαχωρίζει απορρίμματα διαφόρων υλικών και διαστάσεων.
Οπτικοί διαχωριστές χαρτιού
Κάτω από τον οπτικό διαχωριστή πλαστικού βρίσκεται ο οπτικός διαχωριστή του χαρτιού. Διαχωρίζει το χαρτί, το οποίο οδεύει προς την καμπίνα χειροδιαλογής για τον ποιοτικό έλεγχο.
Βαλλιστικός διαχωριστής
Ο βαλλιστικός διαχωριστής τροφοδοτείται με το κλάσμα του πλαστικού από τους αντίστοιχους οπτικούς διαχωριστές. Σε αυτούς επιτυγχάνεται διαχωρισμός με βάση το σχήμα. Χωρίζεται το φίλμ πλαστικού από τα άλλα σώματα.
Οπτικοί διαχωριστές φιλμ
Τα σώματα σχήματος 2D όπως είναι οι πλαστικές σακούλες τροφοδοτούν τους δύο οπτικούς διαχωριστές του πλαστικού φίλμ. Αυτοί διαχωρίζουν δύο ρεύματα καθαρού πλαστικού φιλμ – διάφανου και ανάμικτου/ έγχρωμου- και τα απορρίπτουν σε ταινιοδρόμους που τα προωθούν στην καμπίνα χειροδιαλογής για το τελικό καθαρισμό τους.
Οπτικοί διαχωριστές 3D πλαστικών
Τα σώματα σχήματος 3D όπως οι σκληρές πλαστικές συσκευασίες τροφοδοτούν τους τρείς διαδοχικούς οπτικούς διαχωριστές που ανακτούν υλικά από PET, HDPE και PP. Όλα τα διαχωριζόμενα υλικά, μεταφέρονται με ανεξάρτητους ταινιοδρόμους στην καμπίνα χειροδιαλογής για ποιοτικό έλεγχο.
Διαχωρισμός μετάλλων
Τα υπολειπόμενα ρεύματα απορριμμάτων από τα οποία έχουν ανακτηθεί τα πλαστικά και το χαρτί, οδηγούνται σε μαγνητικούς διαχωριστές για την ανάκτησή των σιδηρούχων μετάλλων και σε αλουμινοδιαχωριστές για την ανάκτηση του αλουμινίου.
Καμπίνα Χειροδιαλογής
Τα ανακτημένα υλικά οδηγούνται σε δύο καμπίνες χειροδιαλογής, μία για τα χαρτιά και τα πλαστικά και μία για τα μέταλλα. Εκατέρωθεν των ταινιοδρόμων αυτών βρίσκονται οι χειροδιαλογείς οι οποίοι απομακρύνουν τυχόν προσμίξεις.
Bunkers
Τα ανακτημένα και καθαρά υλικά αποθηκεύονται προσωρινά μέχρι να οδηγηθούν για δεματοποίηση και διάθεση.
Δεματοποιητές
Η μονάδα έχει έναν δεματοποιητή χαρτιού και πλαστικού και μία πρέσα μετάλλων. Τα ανακυκλώσιμα υλικά δεματοποιούνται για την ευκολότερη διάθεσή τους.
Κομποστοποίηση
Το οργανικό κλάσμα που έχει ανακτηθεί στη Μονάδα Μηχανικής Διαλογής οδηγείται στη Μονάδα Κομποστοποίησης για βιολογική επεξεργασία σε κλειστούς, οριζόντιους βιοαντιδραστήρες της Γερμανικής εταιρείας Herhof, η οποία είναι 100% θυγατρική της ΗΛΕΚΤΩΡ και διαθέτει τεχνογνωσία στην βιολογική επεξεργασία των απορριμμάτων.
Το υλικό παραμένει για 2 περίπου εβδομάδες στα κουτιά κομποστοποίησης σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον θερμοκρασίας και υγρασίας, και γίνεται ένα υγιεινοποιημένο και σταθεροποιημένο οργανικό υλικό που οδηγείται προς περαιτέρω σταθεροποίηση στην Μονάδα Ωρίμανσης.
Μονάδα Ωρίμανσης
Το παραγόμενο κόμποστ από τη Μονάδα Κομποστοποίησης εκφορώνεται στο χώρο ωρίμανσης με τη χρήση φορτωτή και διαστρώνεται σε τραπεζοειδείς σωρούς σε σκεπασμένο μεταλλικό υπόστεγο όπου παραμένει για τουλάχιστον 6 εβδομάδες. Όταν οι συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας το απαιτούν αναδεύεται με τη χρήση ενός εξειδικευμένου compost turner.
Μονάδα Εξευγενισμού (Ραφιναρία) κόμποστ
Το σταθεροποιημένο προιόν από τη Μονάδα Ωρίμανσης οδηγείται τελικά στη Μονάδα Εξευγενισμού (ραφιναρία), όπου διαχωρίζεται το ώριμο, πλέον, compost από τις διάφορες προσμίξεις (σκληρά πλαστικά, χαλίκι, αδρανή, film πλαστικών, γυαλί), τα οποία συλλέγονται και οδηγούνται προς τελική διάθεση στο ΧΥΤΥ ως άχρηστα προϊόντα της Μονάδας.
Μετά και την τελική του επεξεργασία που υφίσταται στη Μονάδα Εξευγενισμού το κόμποστ θεωρείται πλέον πλήρως εξευγενισμένο και κατάλληλο προς τελική διάθεση.
Απόσμηση – Αποκονίωση
Η σκόνη και οι οσμές απάγονται από όλους τους κλειστούς χώρους επεξεργασίας των απορριμμάτων και υφίστανται επεξεργασία σε κεντρικά συστήματα αποκονίωσης και απόσμησης, με στόχο την μείωση των εκπομπών σε χαμηλά επίπεδα, ώστε το προσωπικό να εργάζεται άνετα, με ασφάλεια και χωρίς κίνδυνο για την υγεία του. Παράλληλα, αποφεύγεται η έκλυση σκόνης και οσμών εκτός των κτιρίων.
Η σκόνη παρακρατείται σε σακόφιλτρα και οι οσμές σε συστήματα πλυντηρίδων βιοφίλτρων.
Αυτοματισμός (PLC – SCADA)
Για τον έλεγχο του εξοπλισμού έχει εγκατασταθεί πλήρες σύστημα αυτοματισμού, το οποίο περιλαμβάνει PLC και σύστημα SCADA. Έτσι ολόκληρη η μονάδα λειτουργεί αυτόματα, και ο υπεύθυνος λειτουργίας έχει τον πλήρη έλεγχο της λειτουργίας της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων.
Μονάδα Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων
Το σύνολο των παραγόμενων Υγρών Αποβλήτων της εγκατάστασης οδηγείται σε ειδική Μονάδα Επεξεργασίας. Τα είδη των υγρών αποβλήτων συλλέγονται σε διαφορετικές δεξαμενές, απ’ όπου κατάλληλο μείγμα τροφοδοτείται στους βιοαντιδραστήρες βιολογικής επεξεργασίας.
Η εκροή της βιολογικής επεξεργασίας οδηγείται σε μονάδα φυσικοχημικής επεξεργασίας, την Αντίστροφή Όσμωση, με σκοπό την ανάκτηση νερού, κατάλληλου για τις βιομηχανικές χρήσεις στο έργο και τις ανάγκες άρδευσης των χώρων πρασίνου.
ΧΥΤΥ
Τα υπολείμματα της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων οδηγούνται στον παρακείμενο Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων, ο οποίος είναι πλήρως στεγανοποιημένος και διαθέτει δίκτυο συλλογής των στραγγισμάτων καθώς και δίκτυο συλλογής του εκλυόμενου βιαερίου.
Η μονάδα συμπληρώνεται από βοηθητικές εγκαταστάσεις, όπως το κτίριο διοίκησης, όπου στεγάζονται το εργαστήριο-χημείο, το ιατρείο, η αίθουσα εκδηλώσεων και τα γραφεία της διοίκησης, πρατήριο καυσίμων, πλυντήριο οχημάτων, συνεργείο, πυρσό καύσης, δεξαμενές πυρόσβεσης.