Μήνυμα ότι δεν θα προχωρήσει καμιά ενέργεια κατεδάφισης στον παλαιό οικισμό της Ποντοκώμης αν δεν ολοκληρωθούν οι υποδομές του νέου οικισμού, έστειλε το Περιφερειακό Συμβούλιο, που συνεδρίασε το βράδυ της Παρασκευής, παρουσία αρκετών κατοίκων. Αυτό έρχεται ως απάντηση στις ανησυχίες των κατοίκων για την εφαρμογή στο τέλος του 2023 του νόμου 4956/2022, με τον οποίο προβλέπεται η εκκένωση του οικισμού.
Μεγάλο αγκάθι πάντως για να προχωρήσουν οι υποδομές παραμένει η υπογειοποίηση των πυλώνων υψηλής τάσης στο νέο οικισμό, με τον ΑΔΜΗΕ να έχει δηλώσει πως αδυνατεί να προχωρήσει τη σχετική χρηματοδότηση του έργου, παρά το γεγονός πως η ΔΕΗ από το 2014 είχε αναλάβει τη σχετική ευθύνη.
Αξίζει εδώ να σημειώσουμε πως συνολικά στο νέο οικισμό της Ποντοκώμης έχουν διανεμηθεί 905 οικόπεδα και μέχρι σήμερα έχουν χτιστεί μόλις 8 καθώς όπως τόνισε και η αρμόδια Αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Κοζάνης Κατερίνα Δαδαμόγια ο οικισμός δεν μπορεί να μετεγκατασταθεί, καθώς δεν συντρέχουν βασικές προϋποθέσεις με βασικό την μετακίνηση των πυλώνων υπερυψηλής τάσης που διέρχονται πάνω από τα οικόπεδα.
«Ο αρμόδιος φορέας πρέπει να κάνει ενέργειες για την υπογειοποίηση των πυλώνων. Η ΔΕΗ είχε την ευθύνη, τώρα φορέας υλοποίησης είναι ο ΑΔΜΗΕ, που αναφέρει πως δεν έχει την απαιτούμενη χρηματοδότηση να το υλοποιήσει» ανέφερε η κα Δαδαμόγια συμπληρώνοντας πως η δεύτερη προϋπόθεση είναι οι υποδομές, με φορέα υλοποίησης τον Δήμο Κοζάνης. Υπάρχει εργολαβία σε εξέλιξη, έχουν προχωρήσει τα έργα σε κάποιο βαθμό αλλά η ολοκλήρωση τους δυσχεραίνεται λόγω των πυλώνων» συμπλήρωσε.
Σε σχέση με την εφαρμογή της εκκένωσης του οικισμού στις 31/12/2023 η κα Δαδαμόγια υποστήριξε πως «άτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί με τα δεδομένα αυτά και η μετεγκατάσταση φαίνεται πως είναι αδύνατη. Η καθυστέρηση είναι δεδομένη αλλά τώρα είναι η καλύτερη στιγμή να πιεστούν οι αρμόδιοι φορείς με τη μετακίνηση των πυλώνων να είναι το σοβαρότερο πρόβλημα και από αυτό να εξαρτάται η συνέχεια όλων των εργασιών. Να σταθούμε δίπλα στους κατοίκους και να πιέσουμε ώστε οι υπεύθυνοι να ολοκληρώσουν τις υποχρεώσεις τους» κατέληξε.
Ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας Ποντοκώμης Γιώργος Πηλιανίδης εξέφρασε τις ανησυχίες, που έχουν όλοι οι κάτοικοι της Ποντοκώνης.
«Με το νόμο 4956, έρχεται η ΔΕΗ και λέει πως μέχρι το 2024 πρέπει να φύγετε. Να πάμε που, εκεί που είναι οι πυλώνες και υπάρχουν 90 οικόπεδα, που δεν μπορούν να κατοικηθούν; Να ξεκαθαρίσουμε ότι άλλο αναγκαστική απαλλοτρίωση και άλλο μετεγκατάσταση. Πολλοί μπορούν να πουν πήρατε τα χρήματα, τι κάνετε εκεί; Παράνομα κάθεστε και πρέπει να φύγετε. Δεν έχουν όμως ολοκληρωθεί οι προϋποθέσεις. Ο νομοθέτης επίσης προβλέπει πως δεν πρέπει να χαθεί η κοινωνική και οικιστικη συνοχή. Για αυτό θέλουμε να πάμε συντεταγμένα. Θα πρέπει να τεθούν αυστηρά χρονικά όρια αλλά και να αποδοθούν οι ευθύνες για όλα αυτά. Οι κάτοικοι από την πλευρά μας κάναμε όσα έπρεπε να κάνουμε. Η ΔΕΗ με έγγραφο του κ. Ζερβού το 2014 δήλωσε ότι αναλαμβάνει το κόστος της υπογειοποίησης. Εμεις θα παραδώσουμε τις οικίες μας όταν γίνουν αυτά, που πρέπει. Και σε κάθε βίαιη αποβολή μας θέλουμε δίπλα μας την Περιφέρεια και τον Δήμο Κοζάνης».
«Εκεί που μας χρωστούσαν, μας πήραν και το βόδι. Αυτή είναι η περίπτωση της Ποντοκώμης» ανέφερε ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης Θόδωρος Καρυπίδης προτείνοντας ή να βάλει άμεσα ο ΑΔΜΗΕ τα λεφτά για την υπογειοποίηση ή να χρηματοδοτηθεί από τον τοπικό πόρο και στη συνέχεια να γίνει καταλογισμός στον ΑΔΜΗΕ, «Και μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες μην τολμήσουν να πειράξουν έστω και ένα κτίσμα στην Ποντοκώμη. Θα μας βρουν απέναντι τους» κατέληξε.
Στην πρόταση για χρηματοδότηση από τον τοπικό πόρο συμφώνησέ και η επικεφαλής της παράταξης «Ελπίδα» Γεωργία Ζεμπιλιάδου. «Πρέπει η υπογειοποίηση των πυλώνων να ξεκινήσει από εμάς και να ξεκινήσει διαδικασία καταλογισμού και νομική διαδικασία γιατί δεν τήρησαν μια υποχρέωση».
Παράλληλα πρόσθεσε πως «αν η ΔΕΗ και η πολιτεία δεν είναι συνεπής μαζί μας για 10εκ., πιστεύει κανείς πως θα είναι για το 1 δις; Δεν είναι απλά η καθυστέρηση των πυλώνων. Καθυστερεί η μετεγκατάσταση ανθρώπων , που έχουν ζεστό χρήμα και θα μπορούσαν να χτίσουν εδώ ενώ τώρα κινδυνεύουμε να χτίσουν αλλού και έτσι να χαθεί και οι οικισμός και το οικονομικό αντίκτυπο».
Ο Αντώνης Τσάκωνας της Λαικής Συσπείρωσης ανέφερε με τη σειρά του πως «το πρόβλημα δεν είναι σημερινό ούτε τεχνοκρατικό. Είναι πολιτικής απόφασης. Και εδώ φαίνεται η αναλγησία του αστικού κράτους απέναντι στα λαϊκά στρώματα. Είμαστε τα υποζύγια που εκμεταλλεύονται οι κεφαλαιοκράτες…Ακόμη και αν βάλουμε λεφτά από τον πόροι, ποιος θα εκτελέσει το έργο; Ποιος εγγυάται ότι θα προχωρήσει»;
Ο Στέφανος Πράσσος επεσήμανε πως «αυτό είναι το κράτος μας και η σοβαρότητα του, όπως το είδαμε και στην περίπτωση της Ακρινής. Δεν αναλαμβάνει το κράτος και η ΔΕΗ τις ευθυνες τους προς της Ποντοκώμη. Θα είμαστε δίπλα στους κατοίκους όπου χρειαστεί».
Τέλος ο Περιφερειάρχης Γιώργος Κασαπίδης έκανε λόγο για «σύμπνοια στο αυτονόητο» και τόνισε πως «ξεκάθαρη θέση της περιφερειακής αρχής, ότι θα πρέπει να προηγηθούν οι υποδομές στο νέο οικισμό για να μπορέσει να υλοποιηθεί οτιδήποτε αφορά τον παλαιό οικισμό και αυτό θα το μεταφέρουμε και στους αρμοδίους».
Αναφορικά με την πρόταση να χρηματοδοτηθεί η υπογειοποίηση των πυλώνων από τον τοπικό πόρο, υπογράμμισε πως «δεν θα απαλλάξουμε από τα βάρη όσους είναι υπόλογοι απέναντι στις τοπικές κοινωνίες».
Τη βασική εισήγηση από πλευράς της τοπικής κοινωνία είχε ο Δημήτρης Μαυροματίδης, ο οποίος ανέλαβε και τη σύνταξη του τελικού κειμένου.
Εκεί θα αναφέρεται:
Το αίτημα για νομοθετική ρύθμιση ώστε να προβλέπεται ότι η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΕ δεν θα προβεί σε εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων και ενεργειών χωρίς την ολοκλήρωση των υποδομών.
-Με υπαιτιότητα της ΔΕΗ δεν υπήρξε έως σήμερα η παραλλαγή/μεταφορά των πυλώνων υψηλής τάσης της Νέας Ποντοκώμης με αποτέλεσμα την περαιτέρω καθυστέρηση όλων των διαδικασιών μετεγκατάστασης της. Ζητείται η ΔΕΗ να υλοποιήσει άμεσα τις δεσμεύσεις της αλλιώς ο Δήμος Κοζάνης προτείνεται να κινηθεί νομικά για την υλοποίηση των υποχρεώσεων της οι οποίες πρέπει να εξεταστούν στο σύνολό τους, διότι η «διοίκηση έχει συνέχεια» σε όλους τους φορείς.
-Η μετεγκατάσταση των κατοίκων μπορεί να πραγματοποιηθεί εφόσον ολοκληρωθούν τα έργα δημοσίου ενδιαφέροντος για να μπορέσει να καταστεί ο οικισμός βιώσιμος. Προς τούτο ζητούμε την επιτάχυνση του συνόλου των έργων υποδομής.
-Η παρούσα απόφαση να κοινοποιηθεί και στην αναμενόμενη διαβούλευση για το χωροταξικό σχεδιασμό των ορυχείων ως προ τη χωροθέτηση δραστηριοτήτων και αναστολή ισοπέδωσης του οικισμού της Ποντοκώμης.
-Η υλοποίηση των εκκρεμοτήτων εκ μέρους της ΔΕΗ του υπολειπόμενου μέρους του οικισμού εκτός της υφιστάμενης ζώνης απαλλοτρίωσης με τον τρόπο που και η ίδια κατά περίπτωση υπέδειξε (του εξωδικαστικού συμβιβασμού), είτε με οποιοδήποτε άλλο τρόπο κριθεί.
-Η μετεγκατάσταση Ποντοκώμης είναι μια σύνθετη διαδικασία μέρος της οποίας είναι η αναγκαστική απαλλοτρίωση του οικισμού. Συνεπώς μέχρι την υλοποίηση του συνόλου των προβλεπόμενων υποδομών ώστε ο οικισμός να είναι βιώσιμος δεν τίθεται θέμα απομάκρυνσης των κατοίκων που δεν μετεγκαταστάθηκαν. Προς τούτο στην ίδια αναγκαία νομοθετική παρέμβαση να προβλεφθούν οι αναγκαίες διατάξεις ώστε ο οικισμός νομίμως να μπορεί να υποστηρίζεται τόσο για την υποστήριξη των υποδομών του όσο και των υποστηρικτικών δημόσιων δομών όπως τα σχολεία.
-Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, λαμβάνοντας υπόψη και την απόφαση του Τοπικού Συμβουλίου Ποντοκώμης και του Δημοτικού Συμβουλίου Κοζάνης θα ασκήσει όλα τα νόμιμα δικαιώματα συμπεριλαμβανομένης και προσφυγής στη Δικαιοσύνη εφόσον άμεσα δεν εκκινήσουν οι προβλεπόμενες διαδικασίες για την επίλυση των παραπάνω.
-Το συντονισμό για το εν λόγω θέμα του θεσμικών παραγόντων ώστε να γίνουν αποδεκτές από τους συμβαλλόμενους της Προγραμματικής Σύμβασης που κυρώθηκε με τον παραπάνω Νόμο 4956/2022, δηλαδή Υπουργείου – ΔΕΗ ΑΕ– ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΑΕ
Γιάννης Κωσταρέλλας
