Για μένα μεγάλη γιορτή ήταν όταν κάναμε διανομή των δοχείων. Φορτώναμε μια χαμάλα-ξύλινο κάρο συρόμενο από άλογο, συνήθως του Μαντζιάρη, γείτονα του Σάκη στη Σκ’ρκα.
Ο Σάκης με βάση τον κατάλογο των πελατών συνέτασσε ένα μικρό κατάλογο 10 με 12 ονόματα. Σ’ αυτούς θα γινόταν η διανομή κατά τη διάρκεια του απογεύματος. Μαζί κι εγώ στο φόρτωμα και στη διανομή. Ο Σάκης ήταν καταπληκτικός στην οργάνωση του δρομολόγιου. Η επιλογή των ονομάτων γινόταν έτσι, ώστε να μην γίνονται άσκοπες διαδρομές εδώ και εκεί. Όλα ήταν συγκεντρωμένα σε μια περιοχή κι έτσι δεν αργούσαμε. Συνήθως σε δύο τρείς ώρες τελείωνε η διανομή.
Έμαθα όλη την Κοζάνη κάθε γειτονιά κάθε δρομάκι έτσι. Στον τάδε ένα δοχείο, στο δείνα δύο δοχεία κλπ. Ο Σάκης δεν δεχόταν πουρμπουάρ. Όλα είναι πληρωμένα από το αφεντικό έλεγε.
Ο παππούς θυμάμαι τώρα πώς διαφήμιζε το τυρί φέτα Τζέλλου. Όποιος πελάτης είχε την υπομονή άκουγε τον παππού να διηγείται:
«Το δικό μας το τυρί υπόκειται σε ζύμωση, δεν το βάζουμε σε ψυγείο. Εκεί, η θερμοκρασία διατηρείται χαμηλά. Ενώ στο πέτρινο υπόγειο η θερμοκρασία είναι σταθερά 18 βαθμοί Κελσίου περίπου. Δεν εμποδίζεται η ζύμωση. Το δοχείο όταν μπαίνει στο θολωτό υπόγειο ζυγίζει 18 με 18,5 κιλά. Στο ψυγείο 18 μπαίνει, 18 βγαίνει κιτρινίζει την άλλη μέρα. Αυτό από το ψυγείο πολύ γρήγορα κιτρινίζει».
Το είχα μάθει απέξω το μότο.
Αν ρωτάτε, αν μου άρεσε το τυρί φέτα, απαντώ το εξής: Όταν γύριζα από το γήπεδο αργά το απόγευμα, αθλητής δρομέας κατοστάρης γαρ, πλάκωνα μια κομμάτα ολόκληρη και την έτρωγα. Όμως είχα ρέγουλα. Έκοβα μια φέτα με 1,5 εκ. πάχος και την έτρωγα τελετουργικά. Κατόπιν άλλη, άλλη, ώσπου σώνουνταν.
Ο Κ. Μάλαμας, συνταξιούχος εφοριακός φίλος του παππού, ερχόταν τακτικά τα βραδάκια στο μαγαζί και με ρωτούσε:
–Γούλια, σ’ αρέσει το τυρί; Να μην τρως πολύ, θα τρυπήσει το κεφάλι σου.
Μεγάλε μου έρωτα, φέτα τυρί! Είχε μια υπόξινη γεύση, γιατί παρασκευαζόταν από πρόβειο και λίγο γίδινο γάλα. Δεν μπορούσα να αντισταθώ κι ας τρυπούσε το κεφάλι μου.
Κάποτε χειμώνας θα ήταν θαρρώ μια κυρία από την Αθήνα που προμηθευόταν δοχεία τυρί από μας, ζητούσε επίμονα τυρί πιπεράτο. Ο παππούς απάντησε πως δεν έχουμε τέτοιο τυρί εμείς.
Ο Σάκης, γάτος, τι γάτος, μπακαλόγατος κόβει τότε ένα μικρό κομμάτι από φέτα και την προσφέρει στην άκρη του μαχαιριού για δοκιμή.
– Δοκιμάστε αυτό σας αρέσει;
-Αυτό μάλιστα είναι πιπεράτο! Θέλω μισό δοχείο να το κάνω δώρο.
Στο ψυγείο στο μαγαζί υπήρχε ένα δοχείο με τυρί που είχε πάρει αέρα. Το έπαιρναν μόνο για τρίψιμο στο φούρνο και φτιάναν τις τυρόπιτες.
Του Γιώργου Θρασύβουλου Τζέλλου
