Τα “Μωμοέρια” βρέθηκαν σήμερα στην κεντρική πλατεία της Κοζάνης και παρουσίασαν το μοναδικό εθιμικό δρώμενο το οποίο εντάθηκε πριν από λίγες ημέρες στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO.
Ένα δρώμενο, που οι ρίζες του χάνονται στα βάθη του χρόνου. Χάρη στους πρόσφυγες πρώτης γενιάς, το έθιμο ήρθε στην Ελλάδα μεταφερόμενο από τον Πόντο (περιοχή Ματσούκας). Εδώ, συνέχισε τη δική του αυτόνομη και παράλληλη πορεία κρατώντας την αυθεντικότητα του, και ακμαίο και δυνατό έφθασε ως τις μέρες μας.
Η λατρεία προς τιμήν του Θεού Μώμου προϋπάρχει. Ο Μώμος αναφέρεται στη Θεογονία του Ησιόδου ως ο Θεός του Γέλιου και της Σάτυρας, η προσωποποίηση της μομφής και της κατηγορίας και η λατρεία του τελείται από τους ιερείς του, που λέγονται Μωμόεροι. Η λατρεία αυτή χάνεται στα βάθη των προϊστορικών χρόνων. Είναι δε τόσο ισχυρή που δεν ξεριζώθηκε ούτε στη Ρωμαϊκή Εποχή ούτε με την επικράτηση των Χριστιανών και των Οθωμανών. Αυτό που επίσης εντυπωσιάζει ιδιαίτερα είναι η ίδια η επιβίωση του δρώμενου, ανάμεσα σε τρεις μεγάλες Χριστιανικές γιορτές: Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά (Αγ. Βασιλείου) και Θεοφάνεια (Φώτα).
Βασικά στοιχεία του δρώμενου είναι ο χορός, που ορχείται και άδει, υπό τα προστάγματα του κορυφαίου Μωμόγερου, ο διάβολον που πειράζει κυρίως το γέρο και τη γραία και τους θεατές, η γραία με τον γέρον, οι νύφες που προκαλούν τους θεατές με την παρθενική τους σεμνότητα, να τις κλέψουν και αυτό γίνεται συνέχεια, αφού ο κάθε απαγωγέας συλλαμβάνεται και δικάζεται για την πράξη του, ο γιατρόν που εξετάζει μετά από κάθε απαγωγή τις νύφες με περισπούδαστες και κωμικές κινήσεις, για να αποφανθεί για την κατάστασή τους, ο τσανταρμάς ή ο κατής που επιβάλλει πρόστιμα στους απαγωγείς και επιβάλλει την τάξη, ο άρκον και ο αρκουδάς ή ο καμελτσής με το καμέλ. Τέλος ο πολυχρονιστής, που προηγείται της ομάδας και εύχεται «χρόνια πολλά, υείαν κι ευλογίαν και καληχρονίαν, θελκά μουσκάρια και αρνικά παιδία…».
Εντυπωσίασαν οι “Μωμόγεροι” !
Μοιραστείτε την είδηση
