Το επίσημο αίτημα για τη μετατροπή της λιγνιτικής μονάδας «Πτολεμαΐδα V» σε φυσικού αερίου υπέβαλε πριν λίγες ημέρες η ΔΕΗ στη ΡΑΑΕΥ.
Όπως έχει προαναγγελθεί από τον επικεφαλής της ΔΕΗ Γιώργο Στάσση, η μετατροπή θα γίνει σε δύο φάσεις.
Σύμφωνα με ανάρτηση της ΡΑΑΕΥ την περασμένη Παρασκευή 24 Οκτωβρίου το απόγευμα, η ΔΕΗ υπέβαλε στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων στις 17 Οκτωβρίου την αίτηση για την τροποποίηση της (από 16.09.2010) Άδειας Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας του σταθμού παραγωγής «Πτολεμαΐδα V», ονομαστικής ισχύος 660 MWel με ταυτόχρονη άδεια διανομής θερμικής ενέργειας ισχύος 140 MWth για τηλεθέρμανση με καύσιμο λιγνίτη.
Η τροποποίηση αφορά στη μετατροπή της μονάδας σε μονάδα λιγνίτη ή/και φυσικού αερίου συνδυασμένου κύκλου, σε δύο φάσεις:
Φάση Α. Μετατροπή σε μονάδα φυσικού αερίου ανοικτού κύκλου (OCGT)
Φάση B. Ολοκλήρωση της μετατροπής σε μονάδα φυσικού αερίου συνδυασμένου κύκλου (CCGT)
Το επενδυτικό πλάνο
Η πρόθεση και το σχέδιο της ηγεσίας της ΔΕΗ για τη μετατροπή της μονάδας, δεδομένης και της στρατηγικής της απολιγνιτοποίησης, είχαν διαφανεί εδώ και μια τετραετία, δηλαδή πριν την ολοκλήρωση της κατασκευής της.
Στις 26 Μαρτίου 2025, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ, Γιώργος Στάσσης παρουσιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα του 2024 στους αναλυτές, ανακοίνωσε τη μετατροπή της σε μονάδα φυσικού αερίου ανοιχτού κύκλου συνολικής ισχύος 350 MW, με δυνατότητα αύξησης στα 500 MW.
Στις αρχές Απριλίου και κατά την παρουσίαση του μεγαλόπνοου επενδυτικού πλάνου της ΔΕΗ, που έγινε από τον ίδιο στη Δ. Μακεδονία, ξεκαθαρίστηκε ο «οδικός χάρτης» που προβλέπει ότι η νέα Πτολεμαΐδα V θα σταματήσει να καίει λιγνίτη στο τέλος του 2026. Αρχικά, μέχρι το τέλος του 2027 θα μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου ανοικτού κύκλου ισχύος 350 MW.
Κατά τη διάρκεια της μετατροπής της μονάδας σε φυσικό αέριο θα δημιουργηθούν 300 θέσεις εργασίας στην περιοχή. Στη συνέχεια υπάρχει η δυνατότητα να αναβαθμιστεί σε μονάδα συνδυασμένου κύκλου ισχύος 500 MW, με δυνητική προοπτικής περαιτέρω επαύξησης της παραγωγικής της δυναμικότητας, ώστε η συνολική εγκατεστημένη ισχύς να φτάσει τα 1.000 ΜW.
Όπως είχε τονίσει τότε ο κ. Στάσσης, «η μονάδα έπρεπε να σταματήσει να καίει λιγνίτη αφενός γιατί λόγω των τιμών δικαιωμάτων ρύπων βρίσκεται εκτός αγοράς και αφετέρου γιατί δεν μπορεί να λειτουργεί ευέλικτα, όπως απαιτεί το σύγχρονο Ευρωπαϊκό σύστημα στο οποίο κυριαρχούν οι ΑΠΕ. Η Πτολεμαΐδα V λειτουργεί σήμερα σε λιγότερο από τη μισή της δυναμικότητα. Όμως, χρειαζόμαστε – και θα χρειαζόμαστε για αρκετά χρόνια ακόμα- μονάδες συμβατικής παραγωγής γιατί οι ΑΠΕ είναι στοχαστικές. Το φυσικό αέριο επελέγη ως η καλύτερη λύση που μαζί με την αποθήκευση, συμπληρώνει τις ΑΠΕ» ανέφερε τον Απρίλιο ο επικεφαλής της ΔΕΗ.
Παράλληλα είχε τονίσει ότι «η Δυτική Μακεδονία περνάει από τον λιγνίτη στην πράσινη ψηφιακή εποχή. Τα επόμενα 3 με 5 χρόνια θα επενδύσουμε στην περιοχή 5,8 δισ. ευρώ που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να φτάσουν και τα 12 δισ. ευρώ».
Στόχος η Δ. Μακεδονία να γίνει ένας τεχνολογικός και πράσινος ενεργειακός κόμβος για τη χώρα και τη Ν.Α. Ευρώπη, με το επενδυτικό πλάνο να εστιάζει σε υποδομές πράσινης παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας σε συνδυασμό με ένα από το μεγαλύτερα data center στην Ευρώπη.
Η διαδρομή της μονάδας
Ήταν πριν σχεδόν δύο χρόνια, στις αρχές Δεκεμβρίου του 2023 όταν η «Πτολεμαϊδα V», η πλέον σύγχρονη λιγνιτική μονάδα της χώρας, και από τις πιο σύγχρονες διεθνώς, μετά από ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα δοκιμαστικής λειτουργίας, πέρασε υπό την ευθύνη της ΔΕΗ.
Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη ενεργειακή επένδυση της δεκαετίας, ύψους 1,5 δις ευρώ, η οποία υλοποιήθηκε από τον όμιλο ΤΕΡΝΑ.
Βεβαίως, για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο, το έργο πέρασε από «40 κύματα» και από πολλά εμπόδια που οφείλονταν τόσο στην πολυετή οικονομική κρίση, όσο και στην κλιματική αλλαγή, η οποία οδήγησε στη «δαιμονοποίηση» του λιγνίτη.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η σχετική σύμβαση μεταξύ της ΤΕΡΝΑ και της ΔΕΗ υπογράφηκε τον Μάρτιο του 2013, προβλέποντας ότι η συνολική διάρκεια του έργου θα ήταν 70 μήνες. Τελικά, για τους παραπάνω λόγους και όχι μόνο, χρειάστηκε σχεδόν μια δεκαετία.
Η «Πτολεμαϊδα V» είναι εγκατεστημένη στη Βόρειο-Δυτική Ελλάδα, εντός του παλαιού, εξαντλημένου ορυχείου «Koμάνου», σε απόσταση περίπου 4χλμ από τον υφιστάμενο ΑΗΣ Πτολεμαΐδας και 8 χλμ από την πόλη της Πτολεμαΐδας.
Η ΤΕΡΝΑ Α.Ε. ως EPC ανάδοχος του μεγάλου έργου είχε την ευθύνη για όλη τη διαδικασία μέχρι την παράδοση «με το κλειδί στο χέρι». Δηλαδή, από τον σχεδιασμό, τη μελέτη, την προμήθεια, την βιομηχανοποίηση και την κατασκευή, μέχρι τις δοκιμές και τη θέση σε λειτουργία.
Η Μονάδα V του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, με καύσιμο κονιοποιημένο λιγνίτη, έχει δυνατότητα παραγωγής μικτής ηλεκτρικής ισχύος 660 MWel και παροχής θερμικής ισχύος 140 MWth για τηλεθέρμανση (για την Πτολεμαίδα), που σημειωτέον, ξεκίνησε να λειτουργεί στις αρχές του περασμένου Φεβρουαρίου.
Θα πρέπει να τονιστεί, πάντως, ότι η μονάδα έχει χρησιμοποιηθεί σε ορισμένες κρίσιμες φάσεις, συμβάλλοντας στην παραγωγή ενέργειας και στην ευστάθεια του συστήματος.
Με βάση την τροποποιημένη ΑΕΠΟ που χορηγήθηκε από το ΥΠΕΝ στις αρχές του 2022, προβλέπεται ότι η νέα μονάδα θα ανταποκρίνεται στις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές. Έτσι, ενσωματώνει όλες τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις όσον αφορά το σκέλος του περιορισμού των ρύπων, μπορεί να έχει ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας 4.620 GWh, ενώ οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται κατά τη φάση λειτουργίας είναι λιγνίτης των ορυχείων Νοτίου Πεδίου, Κεντρικού Πεδίου και Μαυροπηγής ως βασικό καύσιμο.
Τώρα όμως έχει έρθει η ώρα για το πέρασμα στην «επόμενη μέρα»…
