Στο θέμα του «Λευκού Δράκου» και για τα όσα λέγονται και γράφονται τους τελευταίους μήνες για την τεχνολογία υδρογόνου, αναφέρεται με επιστολή του στον «Χ» ο Κώστας Λιάπης, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Lion Alternative Energy PLC. O Κώστας Λιάπης ζει στο Λονδίνο και ειδικεύεται στον τομέα της ενέργειας και των καθαρών ενεργειακών λύσεων και αφορμή για την επιστολή του, στάθηκε η συνέντευξη του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας Γιώργου Κασαπίδη τον περασμένο Ιούλιο.
Η επιστολή του, η οποία μεταφράστηκε από τα αγγλικά, συνοψίζεται στα ακόλουθα επτά σημεία:
Πρώτο. Υπάρχουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το κόστος για τους καταναλωτές, την έλλειψη οφελών και τις τεχνολογίες που προτείνονται.
Το πράσινο υδρογόνο είναι πολύ ακριβό και το συγκεκριμένο έργο βασίζεται στη χρήση του πράσινου υδρογόνου που είναι η πιο ακριβή μορφή υδρογόνου για παραγωγή με τρέχον κόστος περίπου €6/κιλό.
Το πράσινο υδρογόνο είναι επί του παρόντος δύο έως τρεις φορές πιο ακριβό από το μπλε υδρογόνο, όπως αναφέρει η έκθεση του Δεκεμβρίου του 2020 του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Ενώ πολλοί αναλυτές αναμένουν ότι αυτό θα αλλάξει μέχρι το 2030, κάτι τέτοιο βασίζεται στην ελπίδα για καινοτομία στις τεχνολογίες ηλεκτρολυτών. Η δέσμευση στις τεχνολογίες που είναι επί του παρόντος διαθέσιμες, διακινδυνεύει να μείνει πίσω από τις ταχείες εξελίξεις. Κάτι τέτοιο θα αυξήσει σημαντικά το τρέχον κόστος ισχύος για τους καταναλωτές και θα θέσει την ελληνική οικονομία σε μειονεκτική θέση στο μέλλον.
Δεύτερο. Ηλεκτρόλυση του νερού – είναι πράσινο ή πραγματικά μωβ;
Το πράσινο υδρογόνο παράγεται με ηλεκτρόλυση του νερού. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι τρέχουσες βέλτιστες διαδικασίες για την ηλεκτρόλυση νερού έχουν αποτελεσματική ηλεκτρική απόδοση 70-80%, έτσι ώστε η παραγωγή 1 kg υδρογόνου (η οποία έχει συγκεκριμένη ενέργεια 143 MJ/kg ή περίπου 40 kWh/kg) να απαιτεί 50-55 kWh ηλεκτρικής ενέργειας.
Η ένταση του άνθρακα αυτών των «πράσινων μορίων» εξαρτάται από την ένταση του άνθρακα της ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιείται για την παραγωγή τους.
Για ορισμένους τομείς, όπως η ναυτιλία, η αεροπορία και τα φορτηγά μεγάλων αποστάσεων, αυτά είναι πολύτιμα “πράσινα μόρια”. Γενικότερα, η τεχνολογία πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω για να μειωθεί η συνολική ένταση του άνθρακα.
Τρίτο. Υπάρχουν τεχνολογικά ζητήματα συμπίεσης και ασφαλούς μεταφοράς
Η μεταφορά μέσω γραμμών μεταφοράς υψηλής πίεσης δεν είναι προς το παρόν δυνατή, επειδή το υδρογόνο διαβρώνει τους σωλήνες. Η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο σχετικά με το είδος των υλικών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επαναχρησιμοποιήσιμη χρήση σωλήνων αερίου.
Τέταρτο. Θα δημιουργηθούν λίγες μακροπρόθεσμες και ποιοτικές θέσεις εργασίας
Η πρόταση του «Λευκού Δράκου» δεν θα δημιουργήσει μεγάλο αριθμό μακροπρόθεσμων θέσεων εργασίας. Μόλις εγκατασταθεί ηλιακή, και παρόμοια πράσινη υποδομή, λίγο προσωπικό απαιτείται για να διατηρήσει τα συστήματα, καθώς μεγάλο μέρος του ελέγχεται εξ αποστάσεως.
Πέμπτο. Μια καλύτερη προσέγγιση χρειάζεται
Σωστή λύση θα ήταν μια λύση που θα βασιζόταν στη γεωργική εκμετάλλευση, η οποία ίσως υποστηρίζεται από την τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης του άνθρακα CCS (Carbon Capture Storage). Αυτό αξιοποιεί τα δυνατά σημεία της περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας.
Αυτό θα συνεπαγόταν και παραγωγή ενέργειας και υδρογόνου από γεωργικούς καταλύτες, επεξεργασία αποβλήτων από γεωργικά και βρώσιμα προϊόντα και βιολογικά απόβλητα εν γένει.
Επίσης, θα δημιουργούσε τις θέσεις εργασίας που αποτελούν πολύ σημαντική ανάγκη για την περιοχή! Η περιοχή έχει μεγάλες εκτάσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά για την καλλιέργεια προϊόντων υψηλής αξίας.
Τέλος, η τρέχουσα τάση είναι η κατανεμημένη ενεργειακή παραγωγή, ώστε να μπορούμε να επωφεληθούμε από την παραγόμενη θερμότητα και να έχουμε υψηλή απόδοση. Η πρόταση του Λευκού Δράκου βασίζεται στην αντίθετη κατεύθυνση.
Έκτο. Η κοινοπραξία στερείται εμπειρίας στον τομέα του υδρογόνου
Της κοινοπραξίας που προτείνει το έργο White Dragon ηγείται η ΔΕΠΑ Εμπορίας και αποτελείται και από άλλες ρυπογόνες εταιρείες. Η ΔΕΠΑ είναι ηγέτιδα στην εισαγωγή και πώληση φυσικού αερίου. Τα ΕΛΠΕ είναι διυλιστήρια πετρελαίου.
Καμία από τις εταιρείες δεν έχει συμμετάσχει στο παρελθόν σε σημαντικές τεχνολογίες καινοτομίας για το κλίμα. Αναρωτιόμαστε αν αυτή η ομάδα θα είναι σε θέση να αναπτύξει ελληνικές λύσεις ή θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας υψηλής αξίας μόνο σε άλλες χώρες, εισάγοντας τον απαιτούμενο εξοπλισμό ηλιακής ενέργειας, κυψελών καυσίμου και καταλύτη.
Έβδομο. Η πρόταση δεν είναι προς το εθνικό συμφέρον της Ελλάδας
Ως άνθρωπος που αγαπώ την πατρίδα μου, λέω ότι η πρόταση δεν είναι προς το εθνικό μας συμφέρον, καθώς θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση του κόστους ενέργειας για τους Έλληνες καταναλωτές.
Υπάρχει κίνδυνος να εγκλωβιστεί η χώρα σε τεχνολογίες που θα καταστούν γρήγορα παρωχημένες. Θα δημιουργηθούν λίγες μακροπρόθεσμες θέσεις εργασίας και δεν θα οδηγήσει στο έχει η Ελλάδα ηγετική θέση στην ανάπτυξη τεχνολογιών που θα παίξουν ενεργό ρόλο στο παγκόσμιο μέλλον του υδρογόνου.
Σωκράτης Μουτίδης