Στα προωθητικά κείμενα της ΕΕ για τις δημόσιες εκδηλώσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας των Περιφερειών & των Πόλεων #EURegionsWeek, που κάθε χρόνο διοργανώνεται στις Βρυξέλλες (φέτος διαδικτυακά) αναφέρονται τα εξής:
“Η πράσινη μετάβαση και η σταδιακή κατάργηση των βιομηχανιών που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα θα επηρεάσουν όλες τις ευρωπαϊκές περιοχές και πόλεις, αλλά ο αντίκτυπος θα είναι μεγαλύτερος στις περιοχές μεγάλης έντασης χρήσης άνθρακα.
Η απεξάρτηση έχει διαφορετικές κοινωνικές, οικονομικές και ψυχολογικές συνέπειες. Οι κοινότητες και οι πολίτες είναι συχνά μια ανεκμετάλλευτη πηγή καινοτομίας.
Αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί μόνο κάνοντας τους πολίτες έξυπνους και εμπλέκοντάς τους στη διακυβέρνηση της περιοχής τους διερευνώντας νέες προσεγγίσεις για το πως οι πολίτες μπορούν να αφοσιωθούν στο σκοπό της πράσινης μετάβασης.”
Όταν πια θα βρισκόμαστε κάπου στο 2033 και θα παρατηρούμε το κοινωνικό & οικονομικό περιβάλλον της Δυτικής Μακεδονίας στην πρώτη δεκαετία χωρίς το λιγνίτη, θα αναρωτιόμαστε:
ήμουν άραγε εγώ εκεί;
Ήμουν ενεργός;
Συμμετείχα στις δράσεις και αντιδράσεις στην πορεία προς τη μετά – το λιγνίτη – εποχή;
Είχα επαρκή ενημέρωση για το πως θα αλλάξει το τοπίο στο μέρος που ζω;
Αφιέρωνα λίγο χρόνο για να γίνω ένας «έξυπνος» πολίτης με γνώσεις και ευαισθησίες γύρω από την πράσινη μετάβαση και την κλιματική αλλαγή;
Ύψωνα τη φωνή μου μαζί με τους συμπολίτες μου όταν οι επιδόσεις σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο ήταν χαμηλές;
Ασκούσα εποικοδομητική κριτική εκεί που απουσίαζαν πρωτοβουλίες και δράσεις για την πόλη και την περιοχή μου;
Έκανα κάτι από τα παραπάνω ή περίμενα ένα μαγικό αεράκι να πάρει μακριά τις δυσμενείς επιπτώσεις και να με φέρει στο 2033, μέσα σε ένα νέο ηλεκτρικό αυτοκίνητο, μπροστά από μια πράσινη κατοικία μηδενικού ενεργειακού αποτυπώματος, με τα παιδιά και τα εγγόνια μου στην ίδια γειτονιά, με τους φίλους μου να είναι όλοι ακόμη εδώ απολαμβάνοντας μια αξιόλογη ποιότητα ζωής;
ΟΧΙ
δεν υπάρχει μεθοδική και φιλική προς τον πολίτη ενημέρωση για το τι επέρχεται,
από την άλλη δεν υπάρχει αξιομνημόνευτη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στις διαδικασίες της μετάβασης,
η συντριπτική πλειοψηφία των εκλεγμένων εκπροσώπων σε θεσμικά όργανα αντιπροσώπευσης των πολιτών παρακολουθεί αμήχανη και δεν επηρεάζει στο ελάχιστο τον κρατικό προγραμματισμό,
η Μετάβαση ως αναπτυξιακή προσαρμογή δείχνει να αποτελεί μια διαδικασία δύσκολα αντιληπτή για μη ειδικούς και επαγγελματίες …
ΝΑΙ
οι όποιες ψύχραιμες φωνές,
τα όποια έμπειρα μυαλά,
οι όποιες ειδικές δεξιότητες ανθρώπων της περιφέρειας μας δεν αξιοποιούνται όπως και όταν πρέπει,
σχηματίζονται ομάδες τοπικών παραγόντων και του περιβάλλοντος τους με στόχο την προσωπική εμπλοκή για επαγγελματικούς ή πολιτικούς λόγους,
απουσιάζει απόλυτα η συνοχή των τοπικών κοινωνιών στην προσπάθεια τα μέλη τους, οι πολίτες, να γίνουν «έξυπνοι» στα θέματα της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή στις επερχόμενες διαρθρωτικές αλλαγές που θα αλλάξουν τον τόπο μας για πάντα …
ΜΠΟΡΟΥΜΕ
κι όμως, όσοι λίγοι (κυρίως λόγω της δουλειάς ή της επιστημονικής μας ιδιότητας) μπορούμε κάπως να συμμετέχουμε κάπου, με τις δυνάμεις και τις εμπειρίες μας, το κάνουμε,
διαβάζουμε,
συζητούμε,
προτείνουμε,
προκαλούμε προβληματισμούς και καταθέτουμε απόψεις …
ως συνιδρυτής του Ινστιτούτου Δίκαιης Μετάβασης Ελλάδας (www.jtij.org), συμμετέχω στο πάνελ των ομιλητών που διοργανώνεται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας των Περιφερειών & των πόλεων on line από τις Βρυξέλλες με τίτλο Smart citizens for decarbonisation – 13WS21562 στις 13/10/2021.
Η κύρια πτυχή της εκδήλωσης είναι η παρουσίαση εμπειριών από τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών σε δημόσιες πολιτικές που σχετίζονται με την απαλλαγή από τον άνθρακα. Θα μοιραστώ ιδέες και εμπειρίες μου από την Ελλάδα σχετικά με τη νεολαία και τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τις αλλαγές που έρχονται.
Δηλώσεις συμμετοχής:
