Αυτό το καλοκαίρι είναι διαφορετικό για μια μεγάλη ομάδα εφήβων της Κοζάνης, που τις ώρες που οι συνομήλικοι τους απολαμβάνουν το καλοκαίρι και τις θερινές διακοπές, αυτοί επέλεξαν να ασχοληθούν με αυτό που αγαπούν περισσότερο: το θέατρο. Και μάλιστα με ένα ξεχωριστό τρόπο. Γυρνώντας από άκρη σε άκρη την περιοχή, για να βρούν τα πράγματα που τους συναρπάζουν, που αγαπούν, που τους στεναχωρούν και που τους γεμίζουν με ενέργεια. Και μετά από αυτή τη μεγάλη περιπλάνηση σε γνωστά και άγνωστα σημεία, έκατσαν και έγραψαν για όλα αυτά . Έγραψαν μάλιστα τόσο καλά που τα κείμενα τους, υπό τη σκηνοθεσία της Ελένης Ευθυμίου και τη Δραματουργική επεξεργασία της Σοφίας Ευτυχιάδου, αποτέλεσαν την πρώτη ύλη για παράσταση . Την ονόμασαν Και άλλαξε το δέρμα της η γη. Η συνέχεια περιλάμβανε ατελείωτες ώρες δουλειάς ώστε η παράσταση να στηθεί και να είναι έτοιμη να παρουσιαστεί στο κοινό. Και τι κοινό: Αυτό της Εναλλακτικής Σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στην Αθήνα.
Θα μπορούσε να ήταν ακόμη μια ιστορία, είναι όμως η καθημερινότητα αυτό τον καιρό για την ομάδα Νέων του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης, που στις 22 Ιουλίου θα ανεβάσουν την παράσταση τους στην Αθήνα.
Η ομάδα Νέων του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης ταξιδεύει στην Αθήνα μετά από πρόσκληση της Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής με μια μουσική παράσταση σε σκηνοθεσία Ελένης Ευθυμίου.
Δεκαέξι έφηβοι με την καθοδήγηση έμπειρων καλλιτεχνών, ερευνούν, συνέλεξαν ιστορίες, έγραψαν κείμενα για το πιο σημαντικό στοιχείο ταυτότητας του τόπου: την ενέργεια.
Οι έφηβοι κλήθηκαν να αποτυπώσουν στο χαρτί την εμπειρία μιας ξενάγησης σε ένα εγκαταλειμμένο χωριό ή σε ένα ορυχείο, κατέγραψαν δημιουργικά συνομιλίες με ανθρώπους της περιοχής, «φωτογράφισαν» τον τόπο τους. Τα κείμενα προέκυψαν μέσα από δημιουργικές ασκήσεις και αυτοσχεδιασμούς και αποτέλεσαν το πρωτότυπο υλικό για τη σύνθεση του τελικού κειμένου της παράστασης. Σε αυτό, η ιδέα της γης που μεταβάλλεται διαρκώς συνδέεται με τις αλλαγές στο σώμα ενός εφήβου.
Για την έρευνα στο συγκεκριμένο πρότζεκτ το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης συνεργάστηκε με την ομάδα αρχαιολόγων, μουσειολόγων και ξεναγών της ομάδας «Κρατήρας».
Η παράσταση είναι το αποτέλεσμα ενός πολύμηνου εκπαιδευτικού προγράμματος, μια συνεργασία του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης και της Εναλλακτικής Σκηνής της Λυρικής. Οι έφηβοι της ομάδας θα συμμετέχουν και σε σεμινάριο στις 23 Ιουλίου στη Λυρική, με το οποίο θα ολοκληρωθεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Μερικά από τα κείμενα:
Κείμενο και Φωτογραφία: Γιώργος-Ζήσης Μπιλιώνης, 17 ετών
“Εκείνο που το ξέχασαν
Εμένα με ξέχασαν εδώ. Δεν χωρούσα στο αμάξι μαζί με όλα τα άλλα πράγματα. Κι έτσι με ξέχασαν εδώ. Μου είχε υποσχεθεί πώς θα γυρνούσε να με πάρει. Κι όμως, όταν ξαναήρθε, πήρε τα παράθυρα, τα τελευταία έπιπλα, κάτι τούβλα και χαλάσματα. Εμένα πάλι με ξέχασε. Απέναντί μου είναι το μεγάλο παράθυρο. Κενό και ανοιχτό. Όταν βρέχει μουσκεύομαι, όταν έχει ήλιο μαζεύω υγρασία, όταν φυσάει κρυώνω, όταν σηκώνεται σκόνη, γίνομαι γκρι. Μέχρι και ο χρόνος με έχει ξεχάσει εδώ. Και κάθομαι να κοιτώ το μαύρο να πλησιάζει.
Αυτό δεν με ξέχασε φαίνεται. Πώς γίνεται να πετάς τις στιγμές που πέρασες με κάποιον και να τον αφήνεις πισω; Να απαρνιέσαι ό,τι έχεις ζήσει και να προχωράς για άλλα; Να ξεχνάς τα παλιά; Να αγνοείς αυτό που σε αγαπάει; Είναι δύσκολο να σε ξεχνούν. Ήδη οι ραφές μου άρχισαν να χαλαρώνουν. Και τώρα περιμένω το μαύρο. Αργά και υπομονετικά.”
Κείμενο:Κατιάννα Γκαραβέλλα, 17 ετών
Φωτογραφία: Ηλίας Μόσχογλου, 16 ετών.
“Κάθε χρόνο το πρώτο σαββατοκύριακο του φθινοπώρου, όλο το χωριό πηγαίνουμε παρέα στο δάσος του Αγίου Δημητρίου, στην αρχή της καλλιέργειας. Οι κάτοικοι του χωριού είχαμε μαζευτεί στο ίδιο σημείο που γιορτάζουμε κάθε χρόνο. Όπως παντα όλοι είχαν φέρει από κάτι, “Έτσι για το καλο” έλεγαν. Χορεύαμε και τραγουδούσαμε τα παραδοσιακά τραγούδια και χορούς του χωριού μου. Τρέχαμε από εδώ, γελούσαμε από εκεί, τέλος λαχανιασμένοι αλλά γεμάτοι ενέργεια ξαπλώναμε στα κόκκινα φύλλα, που είχαν πέσει από τα φυλλοβόλα δένδρα του δάσους. Τα δένδρα ήταν ψηλά, πολύ ψηλά με πυκνό φύλλωμα, τα περισσότερα φύλλα είχαν ένα πορτοκάλι χρώμα, άλλα πιο έντονο, άλλα πιο απαλό, άλλα πάλι ήταν πράσινα αλλά αν τα παρατηρουσες καλύτερα θα έβλεπες πως και εκείνα είχαν αρχίσει να κιτρινίζουν στις άκρες τους. Τα κλαδιά ήταν μεγάλα, σκούρα και ογκώδη σαν χέρια ενός πανύψηλου ανθρώπου που σε έπαιρνε αγκαλιά τις κρύες νύχτες του χειμώνα. Ανακάθισα για λίγο και κοίταξα τα πάντα γύρω μου, το δάσος ήταν απέραντο, τα πεσμένα φύλλα δημιουργούσαν μονοπάτι θερμών χρωμάτων προς κάθε κατεύθυνση. Έκλεισα τα μάτια μου και αφέθηκα στη μαγεία της φύσης. Άκουγα το θρόισμα των φύλλων που ακουμπούσαν το ένα το άλλο και μετά απομακρύνονταν σαν να έβρισκαν άλλο ταίρι. Ένα ελαφρύ τιτίβισμα απ’ τα δεξιά μου σαν μια συζήτηση στη Φίλων ή μια διαφωνία δύο γονέων. Ο αέρας σιγοσφύριζε και με ακουμπούσε στην πλάτη, όπως ακριβώς η μητέρα μου. Τότε μια στάλα βροχής έπεσε στο μάγουλο μου και μετά από λίγο άλλη μια, άρχισαν να πέφτουν πολλές μαζί, όλοι άρχισαν να τρέχουν για να μην βραχούν. Εγώ ούτε που σηκώθηκα από το σημείο που είχα σταθεί. Μπορούσα να ακούσω καθαρά τις σταγόνες που χτυπούσαν στα φύλλα των δέντρων σαν ένα χειροκρότημα της φύσης για τη δημιουργία της. Πήρα μια βαθιά ανάσα και εισέπνευσα τη μυρωδιά του φρεσκοβρεγμένου χώματος και την ευωδιά των λουλουδιών. Μετά από λίγη ώρα σηκώθηκα, αγγίζοντας το νωπό έδαφος, άνοιξα για μια τελευταία φορά τα μάτια μου όταν ένας μικρός σκίουρος πήδηξε στο απέναντι δέντρο για να μπει στη φωλιά του. Κοίταξα μια τελευταία φορά ψηλά και είδα τα πουλιά να πετάνε χαμηλά στον γκρι ουρανό. ”
Κείμενο και Φωτογραφία: Ευαγγελία Ζαγκοντίνου, 16 ετών
«Καλοκαίρι 1973.
Η Μαρίνα άνοιξε τρέχοντας το γραμματοκιβώτιο και πήρε με αγωνία το γράμμα της. Ήταν από τον Αντώνη! Το άνοιξε προσεκτικά για να μην το σκίσει και διάβασε την πρώτη πρόταση «Αγαπητή Μαρίνα».
Η Μαρίνα εκείνη την ημέρα θα έκλεινε τα 14. Κατέβηκε κάτω, όλα τα αγαπημένα της πρόσωπα ήταν εκεί, εκτός από τον Αντώνη που ζούσε με την οικογένειά του σε μια κωμόπολη μακριά από το ήρεμο νησάκι της Μαρίνας. Η Μαρίνα και ο Αντώνης ήταν πολύ καλοί φίλοι. Έγραφαν γράμματα ο ένας στον άλλον σχεδόν δύο χρόνια. Περιέγραφαν όλη τους την ημέρα και έδιναν συμβουλές μεταξύ τους.
Καλοκαίρι 1995.
Τα χρόνια είχαν περάσει, η Μαρίνα είχε κλείσει τα 22. Τα γράμματα αργούσαν να έρχονται λόγω υποχρεώσεων και των δυο. Η Μαρίνα δούλευε στο ξενοδοχείο του νησιού και ο Αντώνης στην καφετέρια του μπαμπά του. Εκείνη την ημέρα η Μαρίνα είχε δει ένα όνειρο με τον Αντώνη. Πήγε το πρωί στη δουλειά της και παραιτήθηκε: το έχει αποφασίσει, αύριο θα πήγαινε να τον βρει. Το βράδυ εκείνο του έγραψε ένα γράμμα:
12 Μαΐου 1995
«Αγαπημένε μου Αντώνη,
Ποτέ στη ζωή μου δεν είχα φανταστεί ότι θα μπορούσα να αγαπήσω τόσο πολύ έναν άνθρωπο. Η κάθε λέξη στα γράμματα σου έκανε την καρδιά μου να χτυπάει και το πρόσωπό μου να φωτίζεται από χαρά. Μοιράστηκα μαζί σου τις σκέψεις μου και τα προβλήματά μου και πάντα με καταλάβαινες καλύτερα από όλους. Κι αν οι καιροί αλλάξουν, αν ποτέ συμβεί κάτι ανάμεσα μας, θα μείνουν οι αναμνήσεις. Όλα αυτά τα γράμματα. Χθες το βράδυ είδα ένα όνειρο, ονειρεύτηκα πως περπατούσαμε μαζί στην αμμουδιά και ο ουρανός ήταν γεμάτος με αστέρια και η θάλασσα ήταν τόσο γαλήνια… Τότε σε κοίταξα στα μάτια κι ένιωσα πολύ όμορφα. Δεν ξέρω τι σημαίνω για σένα, αν σημαίνω κάτι, θα είμαι όμως πάντα πλάι σου. Αυτό το γράμμα είναι για σένα που αγάπησα περισσότερο από κάθε τι!
Με αγάπη Μαρίνα»
Το επόμενο πρωί, η Μαρίνα ετοίμασε γρήγορα μια βαλίτσα και πήγε να πάρει το πλοίο και μετά το λεωφορείο, ώστε να συναντήσει τον Αντώνη. Μόλις έφτασε στη μικρή κωμόπολη έπεσε κάτω συγκλονισμένη. Άσπρη σκόνη παντού, όλα τα σπίτια σωριασμένα κάτω, άνθρωποι έτρεχαν από δω και από εκεί για να βοηθήσουν τα τραυματισμένα σώματα των συμπολιτών τους. Πανικός παντού. Την ανάγκασαν να επιστρέψει πίσω για την ασφάλεια της. Οι μήνες περνούσαν και κανένα γράμμα δεν ερχόταν από τον αγαπημένο της… Η Μαρίνα όμως συνεχίζει ακόμη να στέλνει γράμματα αγάπης.»
Κείμενο και φωτογραφία: Μαίρη Ζαχαράκη, 17 ετών
«Τόσα λεφτά δώσαμε, θα τα πάρουμε». Ο Φώτης το άκουσε και του μπήκε στο μυαλό. Όλο το πρωί ασχολιόταν με την πόρτα. Μετρούσε ύψος και πλάτος. Εγώ καθόμουν πίσω από τον τοίχο και τον έβλεπα να σιγομουρμουράει αριθμούς, να τα σημειώνει σε μια κόλλα χαρτί, να τους κοιτάζει ξανά και μετά να τα ξανακάνει όλα από την αρχή για να είναι σίγουρος. «Αχ βρε Φώτη μου και να την πάρεις μαζί σου την πόρτα, άλλον τόπο θα βλέπεις όταν την ανοίγεις…».
Κείμενο και Φωτογραφία: Κωνσταντίνα Ματιάκη, 15 ετών
“Όλα ξεκίνησαν εδώ…
Όλα ξεκίνησαν από μια πλαστική καρέκλα. Την είχα αγοράσει πολύ φθηνή από ένα παζάρι, τίποτα το ιδιαίτερο, μια λεύκη πλαστική καρέκλα, όμως αυτή με υποστήριζε μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο. Συνήθως δεν αγόραζα πράγματα μιας και ήξερα ότι δεν θα μπορούσαμε να τα κουβαλήσουμε στο καινούριο μας σπίτι αλλά αυτήν την καρέκλα την πηρά ασυνείδητα. Ήρθε η μέρα όμως που έπρεπε να την αφήσω. Με στήριξε μέχρι να φύγω. Κράτησε εμένα και όλο το βάρος που ένιωθα ότι κουβαλούσα στους ώμους μου.”
Φωτογραφία και κείμενο: Γιάννης Κουτσοσίμος, 15 ετών
Η παράσταση θα παρουσιαστεί τον Σεπτέμβριο στην Αίθουσα Τέχνης του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης.
Καλλιτεχνική Διεύθυνση/Υπεύθυνη Τμήματος Εφήβων: Ελένη Δημοπούλου
Σκηνοθεσία: Ελένη Ευθυμίου
Δραματουργική επεξεργασία: Σοφία Ευτυχιάδου
Μουσική: Ορέστης Γούμενος
Σκηνικά-κοστούμια: Ευαγγελία Κιρκινέ
Κίνηση-χορογραφίες: Τάσος Παπαδόπουλος
Φωτισμοί: Richard Antony
Μουσική διδασκαλία: Νίκος Βαλταδώρος, Δημήτρης Ζαχαράκης
Συνεργασία στην έρευνα: Ομάδα «Κρατήρας»
Βοηθός σκηνοθέτη: Σοφία Αντωνίου, Μαρία Κολτσίδα
Φωτογραφίες από τις πρόβες: Σοφία Αντωνίου
Παίζουν: Κατιάννα Γκαραβέλλα, Ευαγγελία Ζαγκοντίνου, Μαίρη Ζαχαράκη, Ασπασία Καραγιάννη, Δέσποινα Καραγιάννη, Γιάννης Κουτσοσίμος, Κωνσταντίνος Κράλλιας, Σοφία Κύρινα, Κωνσταντίνα Ματιάκη, Ηλίας Μόσχογλου, Γιώργος-Ζήσης Μπιλιώνης, Έλενα Μπούρου, Άγγελος Νίτσας, Θεοδώρα Τσεγγενέ, Μαρία Χελά, Χρυσοβαλάντω Χριστοφορίδου.
Μουσικοί:
Νίκος Βαλταδώρος – τρομπέτα
Νίκος Ίτσκος – τρομπέτα
Φώτης Τύπας – τρομπέτα
Χριστόδουλος Αναγνωστόπουλος – κόρνο
Δημήτρης Ζαχαράκης – κρουστά
Γιώργος Μαδίκας – κρουστά
Βιβή Τζούκα – πιάνο
Πρεμιέρα: 22 Ιουλίου, Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
