H Ελένη Μπιμπίρη είναι συγγραφέας παιδικών βιβλίων. Έχει σπουδάσει Μαθηματικός, με μεταπτυχιακές σπουδές στις Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες και έχει εργαστεί ως εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής σε δημόσια σχολεία. Τα συγγραφικά της έργα «Ακούει κανείς; Ειδική Αγωγή: Αγώνες και αγωνίες πίσω από την πόρτα», Εκδόσεις Έναστρον. Η «Λενιώ και ‘‘το αγόρι από τη Συρία’’» είναι μια ιστορία για την προσφυγιά και την αίσθηση του ‘‘ανήκειν’’. Αποτελεί τη συνέχεια του παιδικού βιβλίου «Λενιώ, το κορίτσι με τα παράξενα δάχτυλα», το οποίο αναφέρεται στη διαφορετικότητα και τη δύναμη της φιλίας.
– Ελένη το παιδικό βιβλίο θεωρείται φίλος του παιδιού και γιατί;
Το παιδικό βιβλίο διευρύνει τους ορίζοντες, ενισχύοντας τη φαντασία και τη δημιουργικότητα του παιδιού. Η σχέση με το βιβλίο είναι ένας δεσμός ελευθερίας! Η παρέα σ’ ένα μεγάλο ταξίδι που μπορεί να προσφέρει νέα ερεθίσματα, πλούσια συναισθήματα και γνώση. Το βιβλίο, φίλος πιστός, είναι πάντα εκεί για το παιδί και δύναται να παίξει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξή του.
-Πιστεύεις πως υπάρχουν καλογραμμένα και κακογραμμένα παιδικά βιβλία;
Πιστεύω πως, όπως στην πεζογραφία εν γένει, υπάρχουν πολλοί τρόποι να πλάσει κανείς το έργο του. Μια απλή, λιτή γραφή, όχι απλοϊκή, βοηθάει. Θεωρώ ότι κάθε παιδί προσεγγίζει το βιβλίο διαφορετικά ανάλογα με τις προτιμήσεις, τα ενδιαφέροντα και τα βιώματά του. Ο συγγραφέας γράφει όπως θέλει και μπορεί σε δεδομένη χρονική στιγμή. Καθώς, όμως, ο ίδιος αλλάζει με τον καιρό, είναι πιθανό και το ύφος, το θέμα, η πλοκή να μεταβληθούν. Για παράδειγμα, όταν ξαναδιάβασα το πρώτο μου βιβλίο -ένα χρόνο μετά την έκδοσή του- βρήκα πολλά σημεία που θα ήθελα να βελτιώσω, ή να προσθαφαιρέσω. Σαφώς το πώς επηρεάζει το συγκεκριμένο έργο τον καθένα που το διαβάζει διαφέρει.
-Όσοι γράφουν βιβλία παιδικά αποτυπώνουν τον κόσμο των μεγάλων;
Για μένα προσωπικά το μεγάλο στοίχημα είναι να μην χάνω την παιδική μου ματιά στο κόσμο. Γράφω παιδικά βιβλία προσπαθώντας να αποστασιοποιηθώ από τον κόσμο των μεγάλων. Νομίζω πως είναι κι ο ενδεδειγμένος τρόπος για να προσεγγίσουμε τα παιδιά, να αγγίξουμε την καρδιά τους και να τους δώσουμε κάτι που έχει νόημα για τα ίδια. Ανέκαθεν θαύμαζα γι’ αυτό την Άλκη Ζέη, που τόσο έντεχνα και εύστοχα αποτυπώνει τον κόσμο των παιδιών. Αναφέρεται σε ιστορικά ζητήματα, χωρίς να νουθετεί, κρατώντας παράλληλα με συνέπεια την οπτική γωνία των παιδιών.
-Ποια είναι η σχέση σου με τα βιβλία;
Τα βιβλία είναι για μένα ένα καταφύγιο. Πέρα από τη γνώση, μου δίνουν ευχαρίστηση, παρηγοριά και το ταξίδι στη σφαίρα του φανταστικού που νιώθω ότι τόσο πολύ χρειάζεται η καθημερινότητά μου. Είναι ο φίλος που, όπως προανέφερα, είναι πάντα εκεί για μένα. Ελπίζω αυτή η σχέση να είναι διαχρονική, άλλωστε μια ζωή δεν φτάνει για να διαβάσω όσα βιβλία θα ήθελα.
-Ελένη γράφεις βιβλία για παιδιά με ιδιαιτερότητες, πως πιστεύεις πως βοηθάς με αυτό τα παιδιά και τους γονείς;
Κάθε παιδί είναι ιδιαίτερο. Νιώθω σαν να γίνομαι η φωνή τους κατά κάποιο τρόπο. Στη δουλειά μου έχω βιώσει καταστάσεις στις οποίες οποιοσδήποτε διαφορετικός μπαίνει στο περιθώριο, χλευάζεται ή ακόμα και απορρίπτεται. Θα ήταν ευχής έργον αν με τα βιβλία μου συνέβαλα, έστω και λίγο, στο να συνειδητοποιήσουμε πόσο σημαντικό είναι να συναισθανόμαστε τον άλλον, όποιος κι αν είναι αυτός. Να αντιλαμβανόμαστε, να νιώθουμε και να σεβόμαστε τα συναισθήματά του και τη μοναδικότητά του. Πιστεύω πως αυτό είναι το πρώτο βήμα για να αποδεχτούμε τη διαφορετικότητα του καθενός και να σεβαστούμε το δικαίωμά του να την υπερασπίζεται.
-Ο εγκλεισμός για τον κορονωϊο θα ωφελήσει ή θα βλάψει το βιβλίο και γιατί;
Θα βλάψει ενδεχομένως τις πωλήσεις, ωστόσο θα βελτιώσει τη σχέση μας μ’ αυτά. Απ΄ ό,τι διαβάζω, οι εκδότες εκφράζουν την ανησυχία τους αυτή την περίοδο, καθώς οι διαδικασίες για τα υπό έκδοση βιβλία έχουν παγώσει λόγω της παρατεταμένης καραντίνας, όπως και όλες οι δράσεις γύρω από το βιβλίο (παρουσιάσεις, εκδηλώσεις, κ.λπ.). Όλα αυτά σίγουρα αποτελούν μεγάλο πρόβλημα. Ωστόσο τώρα που περνάμε περισσότερο χρόνο στο σπίτι, ψάχνοντας να βρούμε ασχολίες που μας ηρεμούν και καθησυχάζουν ή διεγείρουν το νου, θεωρώ ότι είναι μια καλή ευκαιρία να αφιερωθούμε στο διάβασμα. Έχω ακούσει από πολλούς φίλους και γνωστούς πως διαβάζουν πολύ αυτή την περίοδο και, μάλιστα, μαζί με τα παιδιά τους. Υπό αυτή την έννοια σίγουρα ωφελείται το βιβλίο.
-Ποια ιστορία θα ήθελες να γράψεις και δεν έχεις γράψει ακόμη;
Θα ήθελα να γράψω μία ιστορία για τη Ρουάντα. Είχα την τύχη να δουλέψω για λίγο καιρό στην πρωτεύουσα της χώρας και σε κοντινές περιοχές κι αυτό αποτελεί μία από τις πιο έντονες και καθοριστικές εμπειρίες της ζωής μου. Γνώρισα υπέροχα άτομα και είδα πρωτόγνωρες καταστάσεις και τοπία εξαιρετικής ομορφιάς. Συγκινήθηκα από το πόσο δεμένοι φαίνονταν οι άνθρωποι μεταξύ τους και για πρώτη φορά βίωσα μια έννοια που μέχρι τότε μόνο στα βιβλία είχα διαβάσει, την «κοινότητα». Ελπίζω αυτές τις εμπειρίες μου να καταφέρω κάποια στιγμή να τις καταγράψω.
-Με ποιόν τρόπο διαβάζονται τα βιβλία;
Αυτό διαφέρει στον καθένα. Ορισμένοι διαβάζουν πολλά ταυτόχρονα, κάποιοι ξαναδιαβάζουν τα ίδια αρκετές φορές κ.λπ. Προσωπικά, μου αρέσει να αφιερώνω χρόνο στα βιβλία. Πολλές φορές κρατάω σημειώσεις ή επιλέγω αποσπάσματα που μου αρέσουν ή με προβληματίζουν κι επιστρέφω σε αυτά εν καιρώ.
-Τι κέρδισες από τη συγγραφή;
Η συγγραφή λειτουργεί ψυχοθεραπευτικά κατά κάποιο τρόπο για μένα. Με γεμίζει με εικόνες και συναισθήματα, με ταξιδεύει, με μεταμορφώνει. Με βοηθάει να γίνω παιδί, αυτό που ήμουν, ή ακόμα κι αυτό που θα ήθελα να ήμουν. Ακόμα, μου δίνει την ευκαιρία να εκφράσω τις απόψεις και τα πιστεύω μου, αλλά και να κάνω την αυτοκριτική μου. Επίσης, μέσω της συγγραφής μου δόθηκαν ευκαιρίες να γνωρίσω ενδιαφέροντα και αξιόλογα άτομα και να συνεργαστώ μαζί τους και νιώθω πολύ τυχερή γι’ αυτό.
Ελένη εύχομαι γρήγορα να διαβάσουμε και άλλα βιβλία σου. Ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξή που μας παραχώρησες.
