Το πώς θα βγει κανείς κερδισμένος σε καταστάσεις ανταγωνιστικές είναι πρόβλημα παλιό όσο και ο άνθρωπος. Είναι ένα ζήτημα με το οποίο ασχολήθηκε εκτενώς η θεωρία των παιγνίων (game theory), προσπαθώντας να προσδιορίσει τα διακυβευόμενα, τους κανόνες του παιχνιδιού, τις στρατηγικές, με στόχο τον εντοπισμό της βέλτιστης.
Στη βάση της συζήτησης αυτής βρίσκεται και πάλι το θέμα της εμπιστοσύνης και της αξιοπιστίας. Στο βιβλίο «Η εξέλιξη της συνεργασίας» (The evolution of Cooperation) που γράφτηκε από τον Axelrod το 1981 διατυπώνονται μετά από πολλές πειραματικές μεθόδους, θεμελιώδεις κανόνες που επιτρέπουν στις κοινωνίες να αναπτύσσονται και βοηθούν να εξελίσσονται όσοι καταλαβαίνουν ότι ο «πόλεμος όλων εναντίον όλων» είναι βλακώδης και καταστροφικός για όλους.
Μέσα από τις απλές αυτές αλήθειες (συνεργασία, ανταποδοτικότητα) γίνεται σαφές ότι υπάρχουν επωφελέστεροι τρόποι επιβίωσης και συμβίωσης για όλους από την ευθεία σύγκρουση.
Δεν είναι όλα τα παιχνίδια «μηδενικού αθροίσματος», όπου ισχύει το «ο θάνατός σου η ζωή μου». Το αντίθετο, μάλιστα, στα περισσότερα παιχνίδια της πολιτικής και της διπλωματίας, υπάρχει μεγαλύτερη γκάμα επιλογών, όπως στην περίπτωση του Διλήμματος του Φυλακισμένου του Άξελροντ που είναι το διασημότερο παράδειγμα παιγνίου. Σε αυτό, δύο φυλακισμένοι έχουν την ευκαιρία συνεργαζόμενοι να κερδίσουν, καθώς, όμως, τους λείπει η εμπιστοσύνη συνήθως χάνουν και οι δύο.
Αξίζει, λοιπόν, τον κόπο η αβεβαιότητα του ανταγωνισμού, ενώ η συνεργασία μπορεί να αποφέρει περισσότερα;
Iωάννα
