Ερώτηση στην Κομισιόν από τους ευρωβουλευτές του Κόμματος για την περιβαλλοντική υποβάθμιση και τις αντιδράσεις των κατοίκων
Σχέδια εγκατάστασης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο όρος Καϊμακτσαλάν καταγγέλλει η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ, επισημαίνοντας ότι η υλοποίησή τους θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη φυσική και πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής. Οι ευρωβουλευτές του Κόμματος Λευτέρης Νικολάου-Αλαβάνος και Κώστας Παπαδάκης κατέθεσαν σχετική ερώτηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κάνοντας λόγο για ένα τεράστιο ενεργειακό σχέδιο, που περιλαμβάνει 44 έργα φωτοβολταϊκών και 22 έργα ανεμογεννητριών, με απώτερο στόχο την τοποθέτηση συνολικά 80 ανεμογεννητριών, από τις οποίες οι 17 έχουν ήδη εγκατασταθεί.
Η κινητοποίηση των κατοίκων των κοινοτήτων που βρίσκονται στους πρόποδες του Καϊμακτσαλάν (Σκοπός, Αχλάδα, Μελίτη, Λόφοι, Βεύη, Κέλλη, Άγιος Παντελεήμονας) είναι έντονη, καθώς – όπως επισημαίνουν – η εγκατάσταση τέτοιων μονάδων επιφέρει σοβαρές συνέπειες στη γη και στις δραστηριότητές τους. Η περιοχή, ήδη στο επίκεντρο ενεργειακών μετασχηματισμών, κινδυνεύει – σύμφωνα με το ΚΚΕ – να μετατραπεί σε «πρωταθλήτρια εγκατεστημένης ισχύος», με έργα ΑΠΕ ακόμη και σε περιοχές Natura 2000, δασικές εκτάσεις, βοσκότοπους και γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας.
Το Κόμμα αναφέρει ότι η πολιτική της «πράσινης ανάπτυξης» προωθεί, ταυτόχρονα, τον μαρασμό της Δυτικής Μακεδονίας, καθώς οδηγεί στο κλείσιμο ορυχείων και ατμοηλεκτρικών σταθμών – ακόμη και σύγχρονων μονάδων όπως ο ΑΗΣ Μελίτης – την ώρα που προωθεί εναλλακτικές μεθόδους, όπως η καρκινογόνα καύση απορριμμάτων. Η συνολική στρατηγική, κατά το ΚΚΕ, δεν υπηρετεί το περιβάλλον αλλά την κερδοφορία επιχειρηματικών ομίλων, επιβάλλοντας τη θυσία των φυσικών πόρων και των τοπικών κοινοτήτων στο βωμό της αγοράς ενέργειας.
Στο πλαίσιο αυτό, τονίζεται ότι υπάρχουν ήδη αρνητικές γνωμοδοτήσεις για τους συγκεκριμένους σχεδιασμούς, από το Περιφερειακό Συμβούλιο Δυτικής Μακεδονίας και τον ΟΦΥΠΕΚΑ, ενώ πλήθος περιβαλλοντικών οργανώσεων και φορέων έχουν καταθέσει προσφυγές και ενστάσεις με σοβαρές επισημάνσεις για τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, την υποβάθμιση της βιοποικιλότητας, τις αποστάσεις από οικισμούς και τα όρια ηχορύπανσης. Ειδικές επιστημονικές μελέτες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας καταδεικνύουν ότι, ειδικά σε περιοχές όπως το Καϊμακτσαλάν, θα πρέπει να απαγορεύονται παντός είδους κατασκευαστικά έργα, καθώς αλλοιώνουν ανεπανόρθωτα το οικοσύστημα και διαταράσσουν κρίσιμους περιβαλλοντικούς δείκτες.
Χαρακτηριστική είναι, επίσης, η αναφορά στους χάρτες ζωνών για την καφέ αρκούδα (Ursus Arctos), οι οποίοι είχαν συμπεριληφθεί σε προσχέδια αλλά τελικά εξαφανίστηκαν από το τελικό σχέδιο που κατέθεσε το ΥΠΕΝ. Το γεγονός αυτό καταγγέλλεται ως σκόπιμη απόκρυψη, με στόχο την άρση περιορισμών εγκατάστασης ΑΠΕ. Σύμφωνα με την ερώτηση, οι κυβερνήσεις – και η σημερινή και οι προηγούμενες – έχουν διαμορφώσει νομικό πλαίσιο που διευκολύνει την εκμετάλλευση και εμπορευματοποίηση των φυσικών πόρων από τα επιχειρηματικά συμφέροντα, με βάση τη στρατηγική της ΕΕ για την «πράσινη ανάπτυξη».
Οι κάτοικοι της περιοχής ζητούν την ακύρωση των περιβαλλοντικών μελετών σκοπιμότητας, την απόσυρση των αδειών εγκατάστασης και των συμφωνιών που έχουν υπογράψει οι δήμοι και τα υπουργεία με ιδιωτικές εταιρείες, καθώς και την αποτροπή έναρξης των έργων, που σε ορισμένες περιπτώσεις αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα. Τέλος, διεκδικούν την αναθεώρηση των ορίων εγγύτητας και ηχορύπανσης, ώστε να προστατευθούν οι οικισμοί και το φυσικό περιβάλλον από τη μαζική εγκατάσταση βιομηχανικών ΑΠΕ.
Οι ευρωβουλευτές του ΚΚΕ ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τοποθετηθεί επί του αιτήματος των κατοίκων για προστασία της περιοχής και απόρριψη της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης, καθώς και ως προς το νομικό καθεστώς που επιτρέπει την περιορισμένη προστασία περιοχών Natura για την εξυπηρέτηση επιχειρηματικών συμφερόντων, επικαλούμενοι τις Οδηγίες 92/43 και 2018/2001 της ΕΕ και τον νόμο 4685/2020.