Έμμεση επιπλέον επιδότηση στη Δυτική Μακεδονία για το «Εξοικονομώ 2025»
Για την έμμεση επιπλέον επιδότηση για τη Δυτική Μακεδονία μέσω των “βαθμοημερών” στο πρόγραμμα “Εξοικονομώ 2025” έκανε λόγο η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, από την Κοζάνη το πρωί της Τρίτης. Η κ. Σδούκου παρουσίασε τα επτά νέα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συνολικού προϋπολογισμού 900 εκατομμυρίων ευρώ.
Ωστόσο, η συμμετοχή των Δυτικομακεδόνων στα εν λόγω προγράμματα δεν είναι η αναμενόμενη. Στο πρόγραμμα “Εξοικονομώ 2025” έχουν υποβληθεί 228 αιτήσεις, στο πρόγραμμα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στα ορεινά τουριστικά καταλύματα καταγράφηκαν 150 αιτήσεις, ενώ στο πρόγραμμα “Συστήματα Αποθήκευσης στις Επιχειρήσεις” μόνο 27 αιτήσεις. Παρόλα αυτά, στο σύστημα “Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα” έχουν υποβληθεί 3.000 αιτήσεις από τη Δυτική Μακεδονία, εκ των οποίων οι 2.000 αφορούν ηλιακούς θερμοσίφωνες και οι άλλες 1.000 αντλίες θερμότητας.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρουσίασε το πρωί της Τρίτης στην Κοζάνη, που ήταν και ο τρίτος και τελευταίος σταθμός του υπουργείου μετά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, επτά νέα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης συνολικού προϋπολογισμού 900 εκατομμυρίων ευρώ, που στοχεύουν στην εξοικονόμηση ενέργειας και στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης σε διάφορες υποδομές στην περιοχή.
Η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, ήταν η κεντρική ομιλήτρια της εκδήλωσης και παρουσίασε αναλυτικά τα προγράμματα, τα οποία περιλαμβάνουν την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, επιχειρήσεων, δημοτικών παιδικών σταθμών και σχολείων, ορεινών τουριστικών καταλυμάτων και δημοτικών υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης.
Μετά την παρουσίαση, ακολούθησε συζήτηση με τη συμμετοχή εκπροσώπων από την τοπική αυτοδιοίκηση και τη κεντρική διοίκηση, όπως η Υφυπουργός Αλεξάνδρα Σδούκου, ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας, Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργος Αμανατίδης, ο Πρόεδρος ΠΕΔ Δυτικής Μακεδονίας και Δήμαρχος Άργους Ορεστικού, Παναγιώτης Κεπαπτσόγλου, καθώς και ο Πρόεδρος ΕΒΕ Κοζάνης, Ιωάννης Μητλιάγκας.
Η κ. Σδούκου τόνισε πως τα δύο σημαντικότερα προγράμματα από τα επτά συνολικά είναι το «Εξοικονομώ 2025» και το «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα» καθώς, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, αν και δεν υπάρχει ξεκάθαρα το «στίγμα» της επιπλέον επιδότησης για τη Δυτική Μακεδονία, υπάρχει έμμεσα, λόγω των βαθμοημερών. «Στην πλατφόρμα και στην αξιολόγηση του συγκεκριμένου προγράμματος, προηγούνται οι περιοχές με πιο ψυχρές συνθήκες. Άρα οι Δυτικομακεδόνες θα ωφεληθούν περισσότερο λόγω των βαθμοημερών», εξήγησε η Υφυπουργός. Το δεύτερο πρόγραμμα που ανέφερε ήταν το «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα», το οποίο, όπως τόνισε, έχει «αγκαλιαστεί» από τον κόσμο. «Φαίνεται ότι υπάρχει μεγάλη ανταπόκριση, καθώς οι αιτήσεις είναι πολλές χιλιάδες. Η πλατφόρμα θα παραμείνει ανοιχτή έως τα τέλη Μαρτίου».
Όπως εξήγησε η κ. Σδούκου, με τους διαθέσιμους πόρους, η χώρα πρέπει να πετύχει τον εθνικό στόχο εξοικονόμησης ενέργειας. «Κάθε χρόνο, η Ελλάδα πρέπει να αναβαθμίζει ενεργειακά 68.000 κατοικίες. Οι πόροι πρέπει να διαχυθούν σε όσο περισσότερους πολίτες γίνεται», τόνισε.
Για το κόστος ενέργειας, η κ. Σδούκου σημείωσε ότι είναι αποτέλεσμα πολλών εξωγενών παραγόντων, και τόνισε πως οι τιμές στο φυσικό αέριο και το διοξείδιο του άνθρακα έχουν αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με το 2019. «Αυτοί οι δύο παράγοντες είναι εκτός της εμβέλειας μιας χώρας», ανέφερε. Για αυτό το λόγο, ο Πρωθυπουργός με επιστολή του προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβει συγκεκριμένα μέτρα. Αναμένουμε, όπως ανέφερε η Υφυπουργός, από την Πρόεδρο στα τέλη Φεβρουαρίου να παρουσιάσει ένα ειδικό σχέδιο για πιο προσιτές τιμές. «Από εκεί και πέρα, η ελληνική πολιτεία, στο βαθμό που μπορεί να παρέμβει και να επηρεάσει την κατάσταση, το κάνει. Όποτε χρειάζεται, ως υπουργείο, επεμβαίνουμε για να διατηρούμε τις τιμές του ρεύματος σε προσιτά επίπεδα», υπογράμμισε.
Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργος Αμανατίδης, σημείωσε πως τα συγκεκριμένα προγράμματα αποτελούν μια ευκαιρία για τη διαφοροποίηση του μοντέλου διαβίωσης και παραγωγής στην περιοχή. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, τα προγράμματα αυτά σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας, με αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους, είτε αυτό αφορά την εργασία, την παραγωγή ή τη διαβίωση, κάτι που είναι πολύ θετικό για την περιοχή. «Με τη Ρήτρα Απολιγνιτοποίησης, θα μπορούμε να διαθέτουμε περισσότερους πόρους, οι οποίοι αναλογικά αντιστοιχούν στη Δυτική Μακεδονία. Είμαι ο πρώτος που έθεσα το θέμα της Ρήτρας Απολιγνιτοποίησης και το αναφέρω και στον Πρωθυπουργό, επισημαίνοντας ότι η περιοχή μας πρέπει να έχει επιπλέον ενίσχυση σε κάθε πρόγραμμα, ώστε να διαφοροποιηθεί από άλλες περιοχές», υπογράμμισε.
Ο κ. Κεπαπτσόγλου σημείωσε πως το μείζον θέμα στους δήμους είναι η εξοικονόμηση ενέργειας στις ΔΕΥΑ. «Το ενεργειακό κόστος στους δήμους είναι υψηλό και, παρά τις ενέργειες και δράσεις που έχουν γίνει, δεν μπορούμε να το καλύψουμε. Αυτό παραμένει το μεγάλο πρόβλημα της αυτοδιοίκησης», τόνισε.
«Νομίζω ότι η δέσμη των αποφάσεων έχει θετικό αποτύπωμα στην τοπική οικονομία, ωστόσο αυτό που παρατηρούμε είναι ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη ή δέσμευση πόρων για τη Δυτική Μακεδονία, η οποία βρίσκεται σε καθεστώς μετάβασης, κάτι που περιμέναμε», τόνισε ο κ. Μητλιάγκας.
Τα επτά προγράμματα
Το πρώτο πρόγραμμα που παρουσιάστηκε ήταν το «Εξοικονομώ 2025», με προϋπολογισμό 434 εκατ. ευρώ, το οποίο αφορά την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών. Το πρόγραμμα στοχεύει στην εξοικονόμηση ενέργειας άνω του 30% ανά κατοικία, με τη δυνατότητα να καλύψει το 50% έως το 100% του κόστους, ανάλογα με την κατηγορία του νοικοκυριού. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και ειδικά κίνητρα για οικογένειες με μέλη ΑμεΑ, οικογένειες με τουλάχιστον τρία παιδιά, ευάλωτα νοικοκυριά και πληγέντες από φυσικές καταστροφές. Στο πρόγραμμα αυτό εντάσσονται δαπάνες για αντικατάσταση κουφωμάτων, αναβάθμιση θερμομόνωσης, αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης και ψύξης, καθώς και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας και συστήματα διαχείρισης ενέργειας.
Επίσης, παρουσιάστηκε το πρόγραμμα «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα», με προϋπολογισμό 223,2 εκατ. ευρώ, το οποίο επιχορηγεί νοικοκυριά για την εγκατάσταση ηλιακών θερμαντήρων ή αντλιών θερμότητας. Το πρόγραμμα αυτό αφορά και την αντικατάσταση παλαιών, ενεργοβόρων θερμαντήρων με νέους, πιο αποδοτικούς. Ειδικότερα, το πρόγραμμα χρηματοδοτεί την αγορά νέου ηλιακού θερμοσίφωνα, συστήματος αντλίας θερμότητας και τις εργασίες εγκατάστασης, με τη δυνατότητα για επιχορηγήσεις σε όλη τη χώρα.
Ακολούθησε το πρόγραμμα «Συστήματα Αποθήκευσης στις Επιχειρήσεις», ύψους 153,7 εκατ. ευρώ, το οποίο επιχορηγεί επιχειρήσεις για την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας σε νέα ή υφιστάμενα φωτοβολταϊκά συστήματα. Το ποσοστό ενίσχυσης διαφέρει ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης, και κυμαίνεται από 50% για μικρές επιχειρήσεις έως 30% για μεγάλες επιχειρήσεις.
Το πρόγραμμα «Προώθηση Ενεργειακής Απόδοσης στις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης», με προϋπολογισμό 40 εκατ. ευρώ, στοχεύει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στα αντλιοστάσια ύδρευσης και αποχέτευσης και στη μείωση των εκπομπών CO2 τουλάχιστον κατά 20% ετησίως μέσω ενεργειακών παρεμβάσεων.
Για το πρόγραμμα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στα ορεινά τουριστικά καταλύματα, το πρόγραμμα ύψους 10 εκατ. ευρώ στοχεύει στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης αυτών των καταλυμάτων, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας κατά 30% και τη μείωση των εκπομπών CO2. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δράσεις όπως θερμομόνωση, αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης/ψύξης, και εγκατάσταση εξοπλισμού αποθήκευσης ενέργειας.
Στη συνέχεια, το πρόγραμμα «Φοίβος» (ύψους 12,4 εκατ. ευρώ) αφορά την ενεργειακή αναβάθμιση δημοτικών παιδικών, βρεφικών και βρεφονηπιακών σταθμών, με ποσοστό επιχορήγησης 100% για τις επιλέξιμες δαπάνες. Οι επιχορηγούμενες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν θερμομόνωση και αντικατάσταση κουφωμάτων.
Τέλος, το πρόγραμμα «Αθηνά» (με προϋπολογισμό 37,2 εκατ. ευρώ) αφορά τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης δημοτικών σχολείων και νηπιαγωγείων, με επιχορήγηση έως και το 100% του κόστους. Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν θερμομόνωση, αντικατάσταση κουφωμάτων και εγκατάσταση αντλιών θερμότητας.
Θένια Βασιλειάδου – www.xronos-kozanis.gr
