Τον Μάϊο του 2024 δημοσιεύτηκε το παρακάτω άρθρο:
«ΟΙ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΒΕΒΑΙΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΧΩΡΑ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΤΡΙΜΗΝΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΚΑΙ ΣΙΓΟΥΡΑ ΌΧΙ ΠΕΡΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΕΤΩΝ ΑΠΌ ΤΗ ΛΗΞΗ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ ΕΛΑΒΕ ΧΩΡΑ Η ΠΑΡΑΒΑΣΗ.
Στις 26-4-2024 λάβαμε μία καταγγελία ενός μέλους του ΚΕΠΚΑ Δυτικής Μακεδονίας η οποία ως αντικείμενο είχε την αμφισβήτηση μίας ταμειακής βεβαίωσης προστίμου ανερχόμενου συνολικά σε 810,00€. Η ως άνω βεβαίωση προερχόταν από παράβαση Κ.Ο.Κ., η οποία είχε πραγματοποιηθεί το έτος 2009, ενεγράφη στους χρηματικούς καταλόγους του Δήμου το έτος 2014 και διεκδικήθηκε για πρώτη φορά το έτος 2024!
Με τη σειρά μας ετοιμάσαμε και αποστείλαμε μία αναφορά προς τον Συνήγορο του πολίτη ο οποίος και έλαβε ξεκάθαρη θέση απέναντι στο ζήτημα μνημονεύοντας τα εξής:
«Η βεβαίωση οιουδήποτε φόρου, τέλους, προστίμου υπέρ του ∆ημοσίου μετά των πάσης φύσεως προσθέτων και υπέρ τρίτων ενεργείται εντός προθεσμίας τριών μηνών από τη λήξη του μηνός, εντός του οποίου εκτήθη ο τίτλος βεβαίωσης. Η βεβαίωση δύναται να ενεργηθεί και μετά την πάροδο της τριμήνου προθεσμίας και όχι πέραν των τριών ετών από της λήξεως του έτους εντός του οποίου εκτήθη ο τίτλος βεβαίωσης». Συνεπώς με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο η προθεσμία βεβαίωσης ανάγεται στα 3 έτη, τον αποσβεστικό (συνεπώς μη επιδεχόμενο υπέρβασης) χαρακτήρα της οποίας αναγνωρίζει παγίως το Συμβούλιο της Επικρατείας (αποφάσεις 1783/2002, 1503/2006, 2944/2008, 571/2009 και 1093/2010). Σημειώνεται ότι η αποσβεστική προθεσμία για τη 1 αρ. πρωτ. 17729/23.02.2024 «ΘΕΜΑ: «Παροχή διευκρινίσεων επί της αποσβεστικής προθεσμίας για τη βεβαίωση και επί του χρόνου παραγραφής προς είσπραξη της εισφοράς σε χρήμα του άρθρου 9 του ν.1337/1983 (Α ́ 33), καθώς και των οφειλών από πρόστιμα Κ.Ο.Κ.» βεβαίωση των εν λόγω προστίμων δεν τροποποιείται με τις νέες διατάξεις του ν. 5027/2023 και συνεπώς, ο κανόνας των τριών ετών για τη βεβαίωσή τους παραμένει αναλλοίωτος και ισχύει για όλες ανεξαιρέτως τις περιπτώσεις, είτε αφορούν πρόστιμα παλαιών ετών είτε νεότερων είτε εντάσσονται στις μεταβατικές διατάξεις του ν. 5027/2023 είτε όχι. Επισημαίνεται, παράλληλα, ότι επί του ζητήματος της αποσβεστικής προθεσμίας βεβαίωσης αυτοτελών προστίμων έχει πρόσφατη εγκύκλιος της Δ/νσης Οικονομικών Τ.Α. του Υπουργείου Εσωτερικών (αρ. πρωτ. 17729/23.02.2024), ερμηνεύοντας το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο.
Συμπερασματικά, λοιπόν, μπορεί με ασφάλεια να ειπωθεί ότι: ΟΙ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΒΕΒΑΙΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΧΩΡΑ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΤΡΙΜΗΝΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΚΑΙ ΣΙΓΟΥΡΑ ΌΧΙ ΠΕΡΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΕΤΩΝ ΑΠΌ ΤΗ ΛΗΞΗ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ ΕΛΑΒΕ ΧΩΡΑ Η ΠΑΡΑΒΑΣΗ.
Αναμένουμε, έπειτα ταύτα, την επίσημη τοποθέτηση του Δήμου Κοζάνης, συνιστώντας παράλληλα προσοχή σε όποιον γίνεται παραλήπτης όμοιων ατομικών ειδοποιήσεων.
Με εκτίμηση,
Κατσέλας Στέργιος
Μέλος Δ.Σ. ΚΕΠΚΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ»
Στις 10-12-2024 Ο Δήμος Κοζάνης έλαβε την παρακάτω απόκριση – υπενθύμιση από τον Συνήγορο του Πολίτη με αφορμή το ανωτέρω άρθρο:
«Προς το Δήμο Κοζάνης Τμήμα Ταμειακής Διαχείρισης Δημαρχείο – Πλατεία Νίκης 1 Κοζάνη 501 31
E-mail: [email protected]
Θέμα : Αποσβεστική προθεσμία ταμειακής βεβαίωσης παραβάσεων Κ.Ο.Κ.
Σχετ: Συνήγορος του Πολίτη αρ. πρωτ 351886/22832/10.05.2024 (επισυνάπτεται)
Αξιότιμες/οι κυρίες/οι,
Ο Συνήγορος του Πολίτη, με έγγραφό του, κάλεσε την υπηρεσία σας να αναπροσαρμόσει την καρτέλα οφειλέτη της κυρίας Φωτεινής Κονταξή λαμβάνοντας υπόψη τα διαλαμβανόμενα στην με αρ. αρ. πρωτ. 17729/23.02.2024 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών και να ενημερώσει την Αρχή ως προς τις ενέργειές της.
Επειδή παρά την παρέλευση μεγάλου χρονικού διαστήματος δεν έχει περιέλθει στην Αρχή απάντηση στο έγγραφο, παρακαλούμε στα πλαίσια της προβλεπομένης από τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 5 του Ν 3094/03 καταστατικού μας νόμου υποχρέωσης των δημοσίων υπηρεσιών να διευκολύνουν με κάθε τρόπο την έρευνα του Συνηγόρου του Πολίτη, ανταπόκρισή σας.
Ας σημειωθεί επίσης, ότι στην ιστοσελίδα του Συνηγόρου του Πολίτη, έχει αναρτηθεί «Σύνοψη Διαμεσολάβησης» με θέμα « Διαγραφή οφειλών από κλήσεις Κ.Ο.Κ. που βεβαιώθηκαν μετά την τριετία» στην οποία αναφέρεται ότι μεταξύ άλλων ότι υπήρξε ήδη θετική ανταπόκριση στις παρεμβάσεις της Αρχής και συμμόρφωση με τις οδηγίες του Υπουργείου από σημαντικό αριθμό δήμων, όπως Αθηναίων, Αμπελοκήπων- Μενεμένης, Θέρμης, Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Ξάνθης και Σπάτων-Αρτέμιδος.
Σας ευχαριστούμε για τη συνεργασία σας.»
Κι ενώ ακόμη δεν έχει γίνει επίσημη τοποθέτηση στο εν λόγω θέμα από την πλευρά του Δήμου– μας το διαβεβαίωσε ο βοηθός του ΣτΠ – μαθαίνουμε ότι εν μέσω των εορτών πολύ συμπολίτες μας αντίκρισαν κατασχέσεις στους λογαριασμούς τους και καλούνται να πληρώσουν παλαιές παραβάσεις Κ.Ο.Κ. την ίδια στιγμή που η Ανεξάρτητη Αρχή έχει τοποθετηθεί ξεκάθαρα πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα:
«Ο Συνήγορος του Πολίτη, ήδη από το 2012, είχε αποτυπώσει τις θέσεις του σε σχέση με τη βεβαίωση των οφειλών από παραβάσεις Κ.Ο.Κ. σε Πόρισμα που απέστειλε προς το Υπουργείο Εσωτερικών και τα συναρμόδια Υπουργεία. Κατά την άποψη της Αρχής, η Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης (κλήση) αποτελεί νόμιμο τίτλο βεβαίωσης και η ταμειακή βεβαίωση των προστίμων Κ.Ο.Κ. θα πρέπει να διενεργείται αυστηρά εντός 3τίας η οποία ξεκινά από τη λήξη του έτους εντός του οποίου αποκτήθηκε η κλήση. Η ίδια άποψη διατυπώθηκε έκτοτε επανειλημμένα σε Ετήσιες Εκθέσεις, στην Ειδική Έκθεση (2018) με τίτλο «Έσοδα Δήμων και Κράτος Δικαίου», αλλά και σε συναντήσεις εργασίας με δημοτικές οικονομικές υπηρεσίες, καθώς και στο πλαίσιο παρεμβάσεων και εγγράφων προς το Υπουργείο Εσωτερικών και τους δήμους της χώρας, τόσο πριν όσο και μετά την έκδοση των νέων νομοθετικών ρυθμίσεων για τις προθεσμίες βεβαίωσης των δημοτικών εσόδων (ν. 5027/2023 και ν. 5043/2023). Την πάγια θέση της Αρχής υιοθέτησε τελικά και το Υπουργείο Εσωτερικών. Συγκεκριμένα, με πρόσφατο διευκρινιστικό έγγραφό του υπ’ αριθμ. πρωτ. 17729/23.02.2024 προς τους Ο.Τ.Α. όλης της χώρας, καθιστά σαφές ότι, σε εφαρμογή του άρθρου 71 του ν. 542/1977 «…σε περίπτωση που κατά το παρελθόν κάποιος δήμος προέβη σε ταμειακή βεβαίωση ενός προστίμου του Κ.Ο.Κ. μετά την πάροδο τριών ετών από την απόκτηση του τίτλου βεβαίωσης, η συγκεκριμένη βεβαίωση θεωρείται ως μη νόμιμη και ο δήμος έχει χάσει την αξίωσή του να ζητάει την καταβολή της οφειλής». Σε συνέχεια του εγγράφου του Υπουργείου, ο Συνήγορος του Πολίτη έγινε αποδέκτης μεγάλου αριθμού αναφορών από πολίτες από τους οποίους οι δήμοι αναζητούν οφειλές από παραβάσεις Κ.Ο.Κ. που έχουν βεβαιωθεί μετά το πέρας της τριετούς αποσβεστικής προθεσμίας. Ειδικότερα στον Συνήγορο προσέφυγαν: • πολίτες στους οποίους είχαν γνωστοποιηθεί σχετικές οφειλές και δεν τις είχαν ακόμη καταβάλει, • πολίτες οι οποίοι είχαν εξοφλήσει σχετικές οφειλές, με τον φόβο των προσαυξήσεων, και • πολίτες στους οποίους είχαν επιβληθεί ήδη μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης και οι οφειλές είτε είχαν εισπραχθεί είτε επρόκειτο να εισπραχθούν μέσω αυτών. Αρχικά, κάποιοι δήμοι διατύπωσαν επιφυλάξεις, κυρίως όσον αφορά την έναρξη της προθεσμίας, καθώς θεωρούσαν ότι αυτή εκκινεί, όχι από την κτήση του νόμιμου τίτλου βεβαίωσης (κλήσης), αλλά από τότε που περιήλθαν σε γνώση τους τα πλήρη στοιχεία του παραβάτη, ακόμη κι αν είχαν παρέλθει πολλά έτη από την παράβαση. Ο Συνήγορος παρενέβη σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, ζητώντας την επανεξέτασή τους και συγκεκριμένα τη διαγραφή των οφειλών, την άρση των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης και την επιστροφή των καταβληθέντων ποσών, ανάλογα με την περίπτωση. Ήδη υπήρξε θετική ανταπόκριση στις παρεμβάσεις της Αρχής και συμμόρφωση με τις οδηγίες του Υπουργείου από σημαντικό αριθμό δήμων, όπως Αθηναίων, Αμπελοκήπων– Μενεμένης, Θέρμης, Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Ξάνθης και Σπάτων–Αρτέμιδος. Ο Συνήγορος εξακολουθεί να παρακολουθεί το θέμα και να παρεμβαίνει στις αναφορές που τίθενται υπόψη του, ενώ επιφυλάσσεται για νεότερη αξιολόγηση της ανταπόκρισης και άλλων δήμων στο προσεχές μέλλον.»
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
Ο Δήμος καλείται να τοποθετηθεί επίσημα πάνω στο συγκεκριμένο θέμα το οποίο αφορά σε μεγάλη μερίδα ανθρώπων καθώς και να συνταχθεί με τους άλλους Δήμους που ήδη έχουν προσχωρήσει στην πάγια θέση του συνηγόρου του πολίτη που υιοθέτησε τελικά και το Υπουργείο Εσωτερικών και η οποία καταχωρεί ως μη νόμιμη την διεκδίκηση των σχετικών αξιώσεων που δεν βεβαιώθηκαν ταμειακά εντός τριών ετών από τη γέννησή τους.
Κοζάνη, 9-1-2025
Με εκτίμηση,
Κατσέλας Στέργιος
Δικηγόρος Κοζάνης