Έρχεται στην Αίθουσα Τέχνης του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου
Ο «Οιδίπους Τύραννος» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Θανάση Σαράντου – βραβευμένη με το «Βραβείο Σκηνοθεσίας Κάρολος Κουν» 2024 – παρουσιάζεται στην Αίθουσα Τέχνης του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης το Σάββατο 25 Οκτωβρίου στις 21.00 και την Κυριακή 26 Οκτωβρίου στις 19.00, όχι ως κλασικό ανάγνωσμα, αλλά ως παράσταση που ζητά από τον θεατή να σταθεί απέναντι στην ευθύνη και την αυτογνωσία.
Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός της παράστασης Θανάσης Σαράντος, μιλώντας στο «Χ», εξηγεί γιατί το έργο παραμένει επίκαιρο. «Ο Οιδίπους Τύραννος παραμένει ζωντανός γιατί μιλά για τη βαθύτερη ανθρώπινη τύφλωση — για την αδυναμία μας να δούμε το κακό που προκαλούμε ενώ πιστεύουμε ότι πράττουμε το σωστό», σημειώνει. «Ο Οιδίπους αναζητά την αλήθεια και στο τέλος αντικρίζει το ίδιο του το χέρι να στάζει αίμα. Σήμερα, μέσα σε έναν κόσμο που καθημερινά γεννά πόνο —με τον πιο σπαρακτικό του καθρέφτη τη γενοκτονία στη Γάζα— το έργο αποκτά τρομακτική επικαιρότητα. Δεν αφορά έναν βασιλιά που έπεσε, αλλά όλους εμάς που συνεχίζουμε να μην βλέπουμε το κακό που τελικά μας τυφλώνει».
Ο βασιλιάς της Θήβας αναλαμβάνει να εντοπίσει τον δολοφόνο του Λαΐου, θεωρώντας πως έτσι θα σώσει την πόλη του από τον λοιμό. Όμως η αναζήτηση οδηγεί σε μία από τις πιο σοκαριστικές ανατροπές του αρχαίου δράματος: είναι ο ίδιος ο φονιάς του βασιλιά, ο δολοφόνος του πατέρα του και σύζυγος της μητέρας του. Η Ιοκάστη απαγχονίζεται και ο Οιδίποδας αυτοτυφλώνεται. Για τον σκηνοθέτη, η παράσταση δεν επιδιώκει να δώσει απαντήσεις, αλλά να γεννήσει ερωτήματα. «Θα ήθελα ο θεατής να φύγει με ένα ερώτημα, όχι με μια απάντηση: ποια είναι τελικά η δική μου ευθύνη;» αναφέρει. «Ο Οιδίπους δεν είναι ο Άλλος, είμαστε εμείς. Αν υπάρχει κάθαρση, δεν είναι στο δάκρυ, αλλά στη στιγμή που αναγνωρίζεις το μερίδιό σου. Εκεί ξεκινά η αλήθεια, εκεί μπορούμε να αποκτήσουμε συνείδηση».
Στον ρόλο του Οιδίποδα εμφανίζεται ο ίδιος ο Θανάσης Σαράντος και την Ιοκάστη μαζί με τον Τειρεσία ερμηνεύει η Αγγελική Λεμονή. Μαζί τους οι Παναγιώτης Παπαδούλης (Κρέων), Γιάννης Χαρκοφτάκης (Εξάγγελος – Χορός), Βαγγέλης Μάγειρος (Χορός – Θεράπων) και Κωνσταντίνος Τσιάκος (Κορυφαίος Χορού – Άγγελος). Η μετάφραση είναι του Μίνω Βολανάκη και τη δραματουργική επεξεργασία, τη σκηνοθεσία και τους φωτισμούς υπογράφει ο Θανάσης Σαράντος. Η μουσική και ο ηχητικός σχεδιασμός ανήκουν στον Κωνσταντίνο Ευαγγελίδη, τα σκηνικά και τα κοστούμια στην Άση Δημητρολοπούλου, την κίνηση επιμελήθηκε ο Πλωτίνος Ηλιάδης και τη φωνητική διδασκαλία ο Νίκος Παναγιωτόπουλος.
Η σχέση με το κοινό της περιφέρειας έχει για εκείνον βιωματικό χαρακτήρα. «Κάθε φορά που παρουσιάζουμε δουλειά μας εκτός Αθηνών ή ακόμα και στο εξωτερικό, νιώθω πως η σχέση με το κοινό είναι πιο άμεση, πιο αληθινή», υπογραμμίζει. «Οι άνθρωποι ειδικά στην περιφέρεια αφήνονται να συγκινηθούν χωρίς άμυνες. Η Κοζάνη έχει για εμάς μια ξεχωριστή θέση: εδώ παρουσιάσαμε με μεγάλη επιτυχία “Τον Αμερικάνο” του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, στο ίδιο θέατρο. Ήταν μια βαθιά εμπειρία συνάντησης — ανθρώπινη και συγκινητική. Επιστρέφουμε, λοιπόν, με συγκίνηση και ευγνωμοσύνη, για να μοιραστούμε αυτή τη νέα, απαιτητική διαδρομή του Οιδίποδα που παίζεται ανά την Ελλάδα εδώ και τρία χρόνια».
Για τον Θανάση Σαράντο, η πραγματική δύναμη της τραγωδίας βρίσκεται στην ανθρώπινη επαφή. Όπως αναφέρει, «τη στιγμή αυτή τη βιώνω ως την ουσία του θεάτρου. Η τραγωδία δεν γράφτηκε για “εκπαιδευμένα” κοινά, αλλά για μια κοινότητα που ανασαίνει μαζί με τους ήρωες του ποιητή». Πιστεύει ότι η αρχαία δραματουργία βρίσκει το πραγματικό της νόημα όταν απομακρύνεται από τα μεγάλα αστικά θέατρα. «Όταν βγαίνεις από τα μεγάλα αστικά θέατρα, ο Σοφοκλής ξαναβρίσκει τη φυσική του διάσταση: ανθρώπους που παρακολουθούν σε κοινό χρόνο και τόπο, και βλέπουν τον εαυτό τους μέσα από τον μύθο», υπογραμμίζει. «Αυτός ο παλμός, αυτή η κοινή αναπνοή, αποτελεί για εμάς τη μεγαλύτερη επιβράβευση».
Οι παραστάσεις στην Κοζάνη έρχονται έπειτα από μια πορεία που έχει ήδη ξεπεράσει τα ελληνικά σύνορα καθώς έχει παρουσιαστεί στο 12ο Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου της Σμύρνης και στο Φεστιβάλ Μαύρης Θάλασσας στην Τραπεζούντα, ενώ θα ταξιδέψει σε Μογγολία, Κόσοβο και Αλβανία. «Πιστεύω πως σήμερα η τραγωδία λειτουργεί πρωτίστως ως καθρέφτης», προσθέτει ο σκηνοθέτης. «Ο Οιδίπους μάς αναγκάζει να δούμε κατάματα το σκοτάδι μας. Η παράστασή μας στέκεται εκεί ακριβώς: στο σημείο όπου η θέαση μπορεί να γίνει επίγνωση. Είναι άλλωστε η τραγωδία της γνώσης. Κι αν υπάρξει κάθαρση, θα έρθει μόνο μέσα από αυτή τη δύσκολη, αλλά αναγκαία, ματιά» καταλήγει.
Τα εισιτήρια κοστίζουν 18 ευρώ για την πλατεία, 15 ευρώ για τον εξώστη (φοιτητές και άνω των 65) και 12 ευρώ για ανέργους ή ομαδικά άνω των 10 ατόμων, με την προπώληση έως τις 24 Οκτωβρίου να προσφέρει μειωμένες τιμές στα 15 και 12 ευρώ αντίστοιχα. Η διάθεση γίνεται μέσω MORE.COM και στο Βιβλιοπωλείο Αθανασιάδη (τηλ. 2461-036028).
Θένια Βασιλειάδου – www.xronos-kozanis.gr
