Ο ανυπόφορος γκάουτσο
Συγγραφέας: Roberto Bolaño
Μετάφραση: Κρίτων Ηλιόπουλος
Εκδότης: Άγρα
Σελιδες: 224
«Αναζητώ κάτι το εξαιρετικό για να το πω με λόγια απλά και συνηθισμένα».
«Ο “Ανυπόφορος γκάουτσο” είναι το τελευταίο βιβλίο που ο συγγραφέας άφησε έτοιμο προς έκδοση και αποτελείται από τέσσερα διηγήματα και δύο διαλέξεις. Κυκλοφόρησε το 2003 και την επόμενη χρονιά βραβεύτηκε με το βραβείο αφήγησης Altazor. Στα διηγήματα που περιλαμβάνει ξεχωρίζει το υποδειγματικό ύφος ειρωνείας και μερικά χαρακτηριστικά «κλειδιά» στο έργο του Μπολάνιο, η ίδια η λογοτεχνία ως λογοτεχνικό θέμα, η αστυνομική πλοκή, ένα παιχνίδι αναφορών στον Κάφκα, η τέχνη ως εμμονή, η αναζήτηση μιας αλήθειας που φαίνεται απαραίτητη μόνο σε όσους την αναζητούν, η απομυθοποίηση της πραγματικότητας και του θανάτου.
Δύο ομιλίες που έγραψε ο Μπολάνιο για διαλέξεις συμπληρώνουν τον τόμο. Στο «Λογοτεχνία + Ασθένεια = Ασθένεια», μια ανέκδοτη ιστορία δίνει αφορμή για έναν συλλογισμό πάνω στην ασθένεια και στο θάνατο. Το «Μύθοι του Κθούλου», από την άλλη, προσφέρει μία ενδιαφέρουσα ματιά, προσωπική και κριτική, στο λογοτεχνικό ισπανόφωνο πανόραμα του καιρού μας»
Ο Ρομπέρτο Μπολάνιο (Σαντιάγο της Χιλής, 1953 – Βαρκελώνη 2003), πεζογράφος και ποιητής, έχει επιβληθεί ως ένας από τους σημαντικότερους Λατινοαμερικανούς συγγραφείς του καιρού μας. Γεννήθηκε στη Χιλή, αλλά σε ηλικία 13 ετών μετανάστευσε με την οικογένειά του στο Μεξικό. Το 1973 αποφάσισε να επιστρέψει στη Χιλή προκειμένου να στηρίξει το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα του Αλλιέντε, έφτασε όμως λίγες μέρες μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του Πινοσέτ. Συνελήφθη για τη συμμετοχή του στην αντίσταση ενάντια στη δικτατορία, ενώ μετά την απελευθέρωσή του επέστρεψε στο Μεξικό, απ’ όπου αργότερα μετανάστευσε στην Ισπανία (1978) για να εγκατασταθεί οριστικά στην Blanes, μια μικρή παραθαλάσσια πόλη της Καταλωνίας. Πέθανε στη Βαρκελώνη το 2003 από μια δυσλειτουργία του ήπατος, η οποία τον ταλαιπωρούσε για περισσότερο από μία δεκαετία. Έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και η επιρροή του θεωρείται από τις σημαντικότερες στη σύγχρονη ισπανόφωνη λογοτεχνία.
Κάποτε θα γράψω ένα βιβλίο
Συγγραφέας: Ρέα Βιτάλη
«Καθόμουν στο πίσω κάθισμα, πίσω του ακριβώς… Κατά διαστήματα τρύπωνα και στην αγκαλιά της μάνας μου στο μπροστά κάθισμα. Πού να το διανοηθεί σύγχρονος!
Κατά λάθος ζει η γενιά μου. Ωστόσο από κείνη τη θέση του αυτοκινήτου είδα – και τι δεν είδα. Άντρες με φαβορίτες αλά Κόκοτας και καμπάνες παντελόνια να πειράζουν γυναίκες με μίνι φούστες και παπούτσια-πολυκατοικίες. Είδα ανθρώπους να σπρώχνονται σε βιτρίνες καταστημάτων που πουλούσαν τηλεοράσεις να τις χαζέψουν ως «θαύμα» και η Νάκη Αγάθου να τους χαμογελά από ασπρόμαυρη οθόνη.
Είδα το μπουκάλι της Coca Cola και έκανα το πείραμα με το δίφραγκο. Είδα πολυώροφους κότσους να κτίζονται σε κομμωτήρια… Ώρες και ώρες κάτω από κάσκες. Και μαλλιά να ελευθερώνονται χάρη στη μεγάλη ανακάλυψη: το «πιστολάκι».
Μας είδα να χορεύουμε σέικ, να αηδιάζουμε με τη γεύση του μουρουνόλαδου και από την πέτσα στο γάλα. Να κρύβουμε τους δίσκους του Θεοδωράκη… Απαγορευμένοι. Και στη συνέχεια να κρύβουμε τους δίσκους του Πάριου… Κι αυτοί απαγορευμένοι κατά μια έννοια.
Είδα – και τι δεν είδα! Τώρα που το καλοσκέφτομαι… Χούντα, Πολυτεχνείο, Κυπριακό, «ε-ε-έρχεται» με τρία ε μπροστά. Πήρα στο κατόπι τα χρόνια. Μεταξύ μας, μια πληγή δική μου ακολούθησα. Μου έλειψε! «Σπουδαίος επιχειρηματίας». Ο μπαμπάς μου. Μια πληγή που πονούσε ακολούθησα και τη στόλισα μ’ ένα σωρό μεγάλα και μικρά, με τη μικροϊστορία μιας ολόκληρης γενιάς, για ν’ αντέξω να σας τη μεταφέρω.
Πότε επιβάτις, πότε λαθρεπιβάτις. Στη ζωή του, στη ζωή της, στη ζωή μου… Μια διαδρομή παράλληλα με έναν μεγάλο έρωτα, με την ιστορία του εμπορίου στη χώρα μας και την ιστορία του αυτοκινήτου. Περάστε… Σε όποιο κάθισμα… Έμαθα και να οδηγώ. Βόλτα στα χρόνια θα σας πάω.»
Η Ρέα Βιτάλη γεννήθηκε το 1961. Έγραψε χρονογραφήματα στους 4 Τροχούς, στις Εικόνες, στον Ταχυδρόμο και στο Protagon.gr ως ιδρυτικό μέλος. Με σπουδές στην Ιστορία της Τέχνης.