«Η μεγαλύτερη ελπίδα ενός έθνους εξαρτάται από την καταλληλη εκπαίδευση των νέων»-Erasmus
Στο Πανεπιστήμιο ενώνεται η εμπειρία του ώριμου Δασκάλου με το νεανικό ενθουσιασμό και τη δημιουργική φαντασία του Φοιτητή, και ουσιαστικά αυτός είναι ενας από τους κύριους λόγους που υπάρχει το Πανεπιστήμιο. Αν δεν υπήρχε αυτή η ένωση (αυτός ο δεσμός), τότε δεν υπήρχε λόγος να υπάρχει Πανεπιστήμιο, ιδιαίτερα από την εποχή που βγήκαν τα βιβλία και κυρίως σήμερα με τη σύγχρονη τεχνολογία που η γνώση μπορεί να βρεθεί παντού.
Στο Πανεπιστήμιο ο Καθηγητής διδάσκει, ο Μαθητής παρακολουθεί, αμφότεροι πλουτίζουν τη γνώση τους, προωθείται η γνώση με έρευνα και δημιουργείται το μέλλον των μαθητών και της χώρας. Με αυτή την ένωση, (δηλαδή το δεσμό) του έμπειρου Δασκάλου και το νεανικό ενθουσιασμό του Φοιτητή στο ακαδημαϊκό περιβάλλον του πανεπιστημίου, η μετάδοση της γνώσης, δηλαδή η διδασκαλία, είναι πιο αποτελεσματική και η προαγωγή της γνώσης, δηλαδή η έρευνα, πιο παραγωγική. Στο ακαδημαϊκό περιβάλλον του πανεπιστημίου υπάρχει αγαστή συνεργασία μεταξύ όλων των μελών του, ο ένας σέβεται τις απόψεις του άλλου και όλοι μαζί ακολουθούν τους κανόνες λειτουργίας του πανεπιστημίου καθώς και τις αρχές ηθικής δεοντολογίας. Στο ακαδημαϊκό περιβάλλον του πανεπιστημίου, η σχέση Δασκάλου-Μαθητή είναι άριστη και φιλική. Υπάρχει ελευθερία στο Φοιτητή να εκφράσει τη σκέψη του και να εκφέρει αντίθετη γνώμη από αυτή του Καθηγητή, πάντα όμως με επιχειρήματα. Επιπλέον η αλληλοεπίδραση και η ευγενής άμιλλα μεταξύ των φοιτητών αποτελούν βασικά στοιχεία προόδου. Μέσα σ’αυτό το περιβάλλον, ο Δάσκαλος με τον τρόπο που διδάσκει και τη συμπεριφορά του γενικά, εμπνέει το Φοιτητή ο οποίος στο πρόσωπο του Δασκάλου βρίσκει πρότυπο προς μίμηση, βρίσκει δηλαδή το Μέντορά του, το σοφό, έμπειρο και έμπιστο σύμβουλο που εμπνέει, καθοδηγεί και ενθαρρύνει το Μαθητή, ώστε αυτός να πετύχει το μέγιστο των δυνατοτήτων του, όχι μόνο κατά τη φοίτηση, αλλά και μετά από αυτή κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του.
Ένα τέτοιο περιβάλλον εμπνέει στο Φοιτητή την έννοια του καθήκοντος που πρέπει να έχει προς το συνάνθρωπό του, το Πανεπιστήμιο και την κοινωνία. Με αυτό τον τρόπο διαπλάθεται και ο χαρακτήρας του Φοιτητή που επίσης είναι ένας από τους κύριους σκοπούς της εκπαίδευσης. Το μέλλον του επιστήμονα αλλά και της χώρας, δεν θα εξαρτηθεί μόνο από την επιστημονική γνώση, αλλά και από το χαρακτήρα, την παιδεία, τις ανθρωπιστικές αξίες και τη μόρφωση υπό την ευρεία έννοια,«των μορφωμένων».
Διαδικτυακή, εξ’αποστάσεως διδασκαλία (τηλεδιδασκαλία)
«Τα πάντα ρει»-Ηράκλειτος
Η διαδικτυακή διδασκαλία, η οποία πρόσφατα έχει εφαρμοσθεί και στην πατρίδα μας κάπως βεβιασμένα λόγω της επιδημίας του κορωνοϊού, έχει βασικές διαφορές από την παραδοσιακή διδασκαλία όπου δάσκαλος και μαθητές βρίσκονται συγχρόνως στην ίδια αίθουσα ή εργαστήριο, ενώ με τη διαδικτυακή διδασκαλία, Δάσκαλος και μαθητές βρίσκονται σε διαφορετικά μέρη, στην ίδια ή διαφορετική πόλη, στην ίδια ή διαφορετική χώρα, ή ακόμα και σε διαφορετική ήπειρο. Διαδικτυακή διδασκαλία δυνατόν να γίνει είτε υπό μορφή διάλεξης που απευθύνεται σε πολλά άτομα, είτε υπό μορφή συζητήσεων, πάνω σε ένα θέμα, σε μια μικρή ομάδα μαθητών (4-6), που έχει προετοιμασθεί εκ των προτέρων σ’αυτό το θέμα. Με αυτό τον τρόπο δυνατόν να υπάρξει αλληλοεπίδραση μεταξύ Δασκάλου και μαθητών αλλά και μεταξύ των μαθητών. Ας μην ξεχνάμε ότι οι νέοι στις τρέχουσες γενεές έχουν μεγαλώσει με τον υπολογιστή και έχουν συνηθίσει στο διαδίκτυο ακόμα και από τη νηπιακή τους ηλικία.
Επιπλέον, με τη διαδικτυακή διδασκαλία, μια διάλεξη πάνω σε κάποιο ειδικό θέμα, που δίδεται από μια διεθνή αυθεντία, δυνατόν να την παρακολουθήσουν χιλιάδες άτομα από όλο τον κόσμο όπως π.χ. γίνεται με τους Ολυμπιακούς αγώνες ή σε ένα παγκόσμιο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου. Επίσης πολύ σημαντικό, είναι ότι υπάρχει η δυνατότητα ομάδα ειδικών από όλο τον κόσμο, να συγκεντρώσει στο διαδίκτυο ότι είναι γνωστό μέχρι σήμερα σε ένα θέμα, να συγκεντρώσει δηλαδή την «παγκόσμια γνώση», η οποία με συνεχή ανανέωση θα παραμένει πάντα σύγχρονη.
Η διαδικτυακή διδασκαλία όμως, δεν ευνοεί ιδιαίτερα την αλληλοεπίδραση και την ευγενή άμιλλα μεταξύ των μαθητών, δεν συμβάλει στη δημιουργία του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος, και ενδεχομένως αμβλύνει την παραγωγική συνεργασία μεταξύ Δασκάλου-Μαθητή, καθώς και τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία του Μέντορα (τα αποτελέσματά της σ’ αυτούς τους τομείς ακόμα δεν έχουν καθορισθεί ακριβώς), στοιχεία απαραίτητα για τη μόρφωση και την πλήρη ανάπτυξη της προσωπικότητας του επιστήμονα. Η αριστεία στα καλά πανεπιστήμια δεν οφείλεται μόνο στους καθηγητές, αλλά και στους χαρισματικούς φοιτητές, οι οποίοι με το νεανικό ενθουσιασμό, τη δημιουργική φαντασία και την ευγενή άμιλλα που τους διακρίνει, υπό την καθοδήγηση των καθηγητών, αποτελούν κύριο μοχλό ανάπτυξης. Η διαδικτυακή διδασκαλία είναι σχετικά απρόσωπη και όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε μια Κινεζική παροιμία, είναι προτιμότερο να ταξιδέψεις δέκα χιλιάδες χιλιόμετρα για να γνωρίσεις ένα πρόσωπο παρά να διαβάσεις δέκα χιλιάδες βιβλία γι΄αυτό.
Οι δύο μορφές διδασκαλίας έχουν τον ίδιο σκοπό, τη μόρφωση των εκπαιδευομένων. Με ορθή χρήση, αν πάρουμε δηλαδή τα πλεονεκτήματα και από τις δύο μορφές διδασκαλίας, τότε η μια μορφή συμπληρώνει την άλλη και το τελικό αποτέλεσμα, δηλαδή η μόρφωση, θα είναι καλύτερη. Η ερώτηση βέβαια δεν είναι αν θα πρέπει να γίνεται χρήση της διαδικτυακής διδασκαλίας, αλλά ποιά θα είναι η άριστη ισορροπία «η χρυσή τομή» μεταξύ των δύο αυτών μορφών. Διαδικτυακή διδασκαλία σε ένα ειδικό θέμα σε επιστήμονα που είναι ήδη ώριμος, θα είναι πολύ παραγωγική. Μόνο όμως διαδικτυακή διδασκαλία στα πρώτα στάδια της μόρφωσης, μάλλον θα στερήσει την ευγενή άμιλλα μεταξύ των φοιτητών, το ακαδημαϊκό περιβάλλον, ενδεχομένως θα αμβλύνει την ιδιαίτερα παραγωγική συνεργασία Δασκάλου-Μαθητή, καθώς και τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία του Μέντορα. Γι’αυτό το λόγο, η εισαγωγή της διαδικτυακής διδασκαλίας, στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και όχι μόνο, πρέπει να γίνει με προσοχή, μετά από ώριμη σκέψη και χωρίς βεβιασμένες κινήσεις. Σκοπός του πανεπιστημίου δεν είναι να δημιουργήσει ρομπότ με γνώση, αλλά επιστήμονες με παιδεία, με ανθρωπιστικές αξίες, με ακέραιο χαρακτήρα και να δώσει μόρφωση υπό την ευρεία έννοια «στο μορφωμένο».
Konstantinos Dean Boudoulas MD, Professor of Medicine/Cardiovascular Medicine
Section Head, Interventional Cardiology, Director Cardiac Catheterization Laboratories,
The Ohio State University, Columbus Ohio, USA
Harisios K Boudoulas MD, Dr, Dr Hon,
Professor of Medicine/Cardiovascular Medicine and Pharmacy (emeritus)
The Ohio State University, Columbus Ohio, USA
Honorary Professor, Academician (an. mem.)
