Πατίνια και Ποδήλατα. Του Γιώργου Θ. Τζέλλου

Πάνω στο πατίνι με τα ρουλεμάν
τρέλαινες τον κόσμο απ’ τη φασαρία,
οι νοικοκυραίοι φώναζαν αμάν!
Λέγαν θα καλέσουν την αστυνομία…
Στα χρόνια μας τα παιδικά στην Κοζάνη δεν χράζουνταν να καλέσν τν΄ αστυνουμία. Είχαμε τον Ανέστη τον τροχονόμο, απηνή διώκτη μας. Το σύνθημα «Ου Ανέστις» αρκούσε για να τα πάρουμε υπό μάλης τα πατίνια – στρώσεις και να τρέχουμε να κρυφτούμε.Φόβος και τρόμος για όλους τους πατινιάιδις της Κοζάνης.
Οι τολμηροί τα πατίνια–στρώσεις τα φορτωνόμαστε στην πλάτη και ανεβαίναμε με τα πόδια από τα στενά ψηλά στην αρχή της μεγάλης κατηφόρας στον Ξενώνα των Αξιωματικών. Η χαρά της ταχύτητας και της δεξιοτεχνίας με έφερνε πολλές φορές στην γνωστή αυτή κατηφόρα.
Δεν ήταν εύκολο να φτιάξει κανείς μας ένα πατίνι. Πού να βρείς ρουλεμάν, που να οικονομήσεις ξύλινη σανίδα για τη στρώση και καδρόνια για τους άξονες, όπου προσαρμοζόταν τα 4 ρουλεμάν.
Τον Σάκη τον Πισλή, τον μπακαλόγατο έβαλα μέσον και κατάφερα να έχω ρουλεμάν από το συνεργείο Αδελφών Βόντσα στο τζαμί. Όπως λέγαμε μικροί το φουγάρο. Τα ξύλα από το ξυλουργείο του Αποστόλη του Λιούλια στη γωνία απέναντι από το πατρικό επί της Τράντα.
Το να φτιάξεις όμως το κλασικό πατίνι με δύο ρουλεμάν ήταν πιο δύσκολο. Χρειζόταν γι’ αυτό σιδερένιες λάμες και ο σιδερένιος πείρος και τα 4 μπουλόνια.
Ο θείος του Κώστα του Καραμάρκου στο εργαστήριο επί της Ξενοφώντος Τριανταφυλλίδη μας κατασκεύασε τις λάμες –ένα Πι, ένα Ζήτα, ένα Ιωτα και τις ανάλογες τρύπες για να περνάει ο πείρος και τα μπουλόνια.
Όποιος είχε τέτοιο πατίνι καμάρωνε στη γειτονιά. Το στόλιζε στο τιμόνι με ένα χάρτινο φουρφουράκι και με καπάκια από γκαζόζα για φωτάκια αντανακλαστικά.
Η Αλεξάνδρα έδωσε αγώνα για να με ξεκολλήσει από ένα τρίτροχο ποδηλατάκι. Είχαμε πάει στην Έκθεση στην Θεσσαλονίκη. Κατά την επιστροφή η Αλεξάνδρα, η θεία Αγνούλα, η ξαδέλφη η Μαίρη, ο Ντώνης κι εγώ. Περάσαμε μπροστά από την πόρτα του υπόγειου καταστήματος που είχε μερικά ποδηλατάκια στο πεζοδρόμιο για βιτρίνα απέναντι από την ΧΑΝΘ. Καβάλησα το ποδηλατάκι.
– Θέλω το ποδήλατο, θέλω ποδήλατο!
– Δεν έχουμε λεφτά η Αλεξάνδρα .
Τελικά φύγαμε με ένα παράπονο μέσα μου.
Ποδήλατο δίτροχο πια μου υποσχέθηκε, ως έπαθλο, ο παππούς αν περνούσα τις εισαγωγικές εξετάσεις στο γυμνάσιο. Η Αλεξάνδρα, όμως, το έκοψε.
– Θα τον χάσουμε. Δεν θα στρώνεται για διάβασμα. Είναι που είναι ζωηρός, ποδήλατο τον χρειάζεται!
Πολύ αργότερα άρχισα να κάνω ποδήλατο. Ένα φεγγάρι είχαμε μια μαούνα, ένα πολύ βαρύ ποδήλατο για δουλειές στο μαγαζί.Κόντεψα να πατήσω μια κυρία στα στενά γύρω από το σπίτι του Λάκη του Παπαδέλη. Έμαθα.
Ποδήλατα νοίκιαζαν τρία μαγαζιά. Ο Σκαρκαλάς στη Βενιζέλου, ο Βατάλης λίγο πιο πάνω απέναντι από τον Σκαρκαλά και ο Χαρίσης ο Μπάμπος επί της Παύλου Χαρίση. Στην ταμπέλα του μαγαζιού έγραφε «ΧΑΡΙΣΙΟΣ ΒΑΒΟΣ –ΠΟΔΗΛΑΤΑ».
Ο Σκαρκαλάς αυστηρός δεν νοίκιαζε στους μικρούς ποδήλατα εύκολα.
Τον γιο του Βατάλη είχα συμμαθητή, κι έτσι κάθε Κυριακή μεσημέρι νοίκιαζα ποδήλατο.
Διαδρομές προς το Κουρί, τον Άργιλο, την Λευκόβρυση μέσω Παναγίας. Αλλά και προς Βατερό.
Ένοιωθα τρέχοντας με το ποδήλατο μια αίσθηση ελευθερίας. Η ταχύτητα με συνέπαιρνε.
Στο Χαρίση το Μπάμπο, από μια εποχή και μετά, πήγαινα για νοίκιασμα ποδηλάτου. Ο Χαρίσης μας διηγούνταν για την Λάρισα και το Βόλο πως είχε ισιάδια και μεγάλη ευκολία για τους ποδηλάτες.
– Ο Βόλος, ο βασιλιάς των ποδηλάτων, έλεγε.
Παρόλα τα ζόρια, έκανα τακτικά διαδρομές και για γύμνασμα των ποδιών, καθότι αθλητής κατοστάρης στο γυμνάσιο, αλλά και για ευχαρίστηση.
Ο Κώστας ο Δαρδούφας είχε δικό του ποδήλατο με διπλό σκελετό, με φτερά, με σχάρα με καλύπτρα της αλυσίδας, φανάρια.Κάναμε παρέα τη διαδρομή Κοζάνη, Άργιλο, Πρωτοχώρι, Λευκόβρυση, Κοζάνη. Πόσα παντελόνια είχα λερώσει από το γράσσο της αλυσίδας. Βάζαμε πιαστράκια στα μπατζάκια, αν ο Χαρίσης είχε την καλοσύνη να μας τα δώσει. Οι περισσότεροι που νοίκιαζαν ποδήλατο ξεχνούσαν να τα επιστρέψουν.
Ακόμη και σήμερα δεν ξεχνώ την παιδική μου αγάπη, το ποδήλατο.
Νοικιάζω ποδήλατο από το πάρκινγκ του Μέγαρου Μουσικής Θεσσαλονίκης, τα λεγόμενα i-bike ποδήλατα του Δήμου.
Στο πρώτο δρομολόγιο το 2015 που έκανα κατά μήκος του ποδηλατόδρομου δίπλα στην λεωφόρο Νίκης στην παλιά παραλία μια κυρία φαρμακόγλωσσα σχολίασε:
– Παλιμπαιδισμός.
Μι λιάντσι, έκαμα τουν καράτζια *!
Συνέχισα αδιάφορος την βόλτα μου , σκλίτκα!
* ο Καράτζιας ήταν του πυροβολικού και κατόπιν του έμεινε μια ελαφρά βαρηκοΐα ,αλλά όταν ήθελε να ακούσει ,άκουγε. Αν δεν τον συνέφερε κάτι έκαμε πως δεν άκουγε με το αιτιολογικό πως ήταν του πυροβολικού στο στρατό.