Αποστολή Στρασβούργο: Σωκράτης Μουτίδης
Ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και μέλος της Ευρωομάδας της Αριστεράς Πέτρος Κόκκαλης, μίλησε στον Σωκράτη Μουτίδη στο πλαίσιο της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο για θέματα που άπτονται με το χαρτοφυλάκιό του. Περιβάλλον και απολιγνιτοποίηση και οι επιπτώσεις του κλίματος στον πλανήτη , κυριάρχησαν στην συζήτηση με τον Ευρωβουλευτή.
Περιβάλλον, ενέργεια, Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, απολιγνιτοποίηση, όλα αυτά έχουν τρομάξει τον πολίτη ή όχι;
Νομίζω ότι αυτό που έχει τρομάξει τους πολίτες και ειδικά τους νέους, είναι ότι καθημερινά και παντού κανένας δεν είναι ασφαλής. Βλέπουμε τις επιπτώσεις της ανθρωπογενούς υπερθέρμανσης του πλανήτη, πλημμύρες στην Γερμανία, φωτιές στην Ελλάδα, τώρα που μιλάμε στην Ινδία, νομίζω λοιπόν πως οι πολίτες νιώθουν καλά στο πετσί τους τις επιπτώσεις της αλόγιστης χρήσης ορυκτών καυσίμων και την μεγάλη ανάγκη να το αλλάξουμε αυτό και να προχωρήσουμε σε μια οικονομία χωρίς άνθρακα και σε μια κοινωνία δίκαιη και πολύ πιο υγιής.
Κλιματική αλλαγή η κλιματική κρίση; Πως το αποδίδετε εσείς;
Ο όρος κλιματική αλλαγή νομίζω πως αποτελεί μια μεγάλη ήττα των ανθρώπων που παλεύουν για την κλιματική δράση. Είναι ένας όρος που είπαν οι Ρεπουμπλικάνοι στις αρχές του 2000 όταν είδαν πως δεν μπορούσαν να κερδίσουν το επιχείρημα γύρω από την πλανητική υπερθέρμανση και αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν την κλιματική αλλαγή γιατί προσομοιάζει σε μια μετεωρολογική συνθήκη. Είναι σαφές πως αυτό δεν ισχύει γιατί η κλιματική αλλαγή είναι πολιτικό φαινόμενο και αποτέλεσμα επιλογών με ανθρώπους θύτες και θύματα και αποτελεί περισσότερο.. εγκληματική αλλαγή παρά κλιματική. Αυτό που ζούμε σήμερα είναι μια οικολογική κρίση η οποία έχει τρία σκέλη: το πρώτο είναι προφανώς η υπερθέρμανση του πλανήτη που προκαλεί ακραία καιρικά φαινόμενα και μεγάλες ανασφάλειες και κινδύνους στον τρόπο παραγωγής τροφίμων και μεταφορών. Η δεύτερη είναι η επίσης ακραία απώλεια της βιοποικιλότητας τις επιπτώσεις της οποίας είδαμε με την πανδημία και θα συνεχίσουμε να βλέπουμε στο μέλλον και η τρίτη είναι η ακραία ατμοσφαιρική ρύπανση που στοιχίζει στον πλανήτη περίπου 9 εκατομμύρια νεκρούς ανθρώπους τον χρόνο εκ των οποίων οι 440 χιλιάδες στην Ευρώπη και στην Ελλάδα 16.400 άνθρωποι. Όλα αυτά συνιστούν μια συνολική κρίση η οποία «παντρεύεται» με την κρίση των ανισοτήτων, η οποία έχει επίσης εκτιναχθεί τα τελευταία 40 χρόνια σε επίπεδα που βρισκόταν πριν τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο.
Έχετε επισκεφθεί την Δυτική Μακεδονία αρκετές φορές και από κοινού με τον πρώην Δήμαρχο Κοζάνης Λευτέρη Ιωαννίδη έχετε δουλέψει πολύ στο κομμάτι της μετάβασης. Θεωρείτε πως βιαστήκαμε να προχωρήσουμε σε απολιγνιτοποίηση;
Παρότι ανήκων στην ομάδα των ανθρώπων που γνωρίζουν την επιστημονική συσχέτιση κάθε τόνου διοξειδίου του άνθρακα με την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, θα πρέπει να συμφωνήσω πως στην χώρα μας βιαστήκαμε να προχωρήσουμε στην απολιγνιτοποίηση, διότι δεν ακολουθήσαμε την βασική πεπατημένη που λέει ότι την ώρα που το αποφασίζεις πρέπει να έχεις ένα σχέδιο για την επόμενη μέρα για τους ανθρώπους που ζουν εκεί. Αυτό δεν έγινε και το σχέδιο ήρθε ενάμιση χρόνο μετά την ανακοίνωση και το συγκεκριμένο σχέδιο δεν καταρτίστηκε με τον τρόπου που πρέπει να καταρτίζονται τέτοια σχέδια, δηλαδή με την συμμετοχή των τοπικών φορέων και την γνώμη των ανθρώπων των οποίων την ζωή θέλουμε να αλλάξουμε. Αυτά δεν έγιναν και ήταν σαφέστατα λάθος. Σε κάθε περίπτωση νομίζω πως η συζήτηση που γίνεται την περίοδο αυτή για τα θέματα της ενέργειας, είναι χαρακτηριστική των αυξομειώσεων που θα υπάρχουν στο προσεχές μέλλον. Πρέπει να έχουμε υπόψιν μας όμως πως η Ευρωπαϊκή Ένωση, πληρώνει κάθε χρόνο περίπου 300 δις ευρώ για να εισάγει ορυκτά καύσιμα. Αυτήν την περίοδο θα πλησιάσουν οι εισαγωγές τα 500 δις ευρώ, δηλαδή σχεδόν όσο το Ταμείο Ανάκαμψης. Πρέπει να βάλουμε αυτά τα μεγέθη στο κεφάλι μας και να καταλάβουμε πως όσο πιο γρήγορα προχωρήσουμε στην απανθρακοποίηση, όχι απλά στην απολιγνιτοποίηση, τόσο πιο καλά θα πηγαίνει η οικονομία μας και τόσο πιο καλή θα είναι η υγεία μας.
Τα περί ποιότητας λιγνίτη που αναφέρατε έχουν σχέση με της καλής ποιότητας λιγνίτη που έχει Γερμανία και Πολωνία σε αντίθεση με την χώρα μας;
Νομίζω πως και οι δυο αυτές χώρες θα προχωρήσουν σε απολιγνιτοποίηση πολύ νωρίτερα απ όσο είχε προγραμματιστεί. Στην Γερμανία ήδη φαίνεται αυτό από τη νέα Κυβέρνηση με προοδευτική ταυτότητα και κλείστηκε συμφωνία για το 2030 και είναι σωστό την ώρα που έχουν κάνει έναν τριετή διάλογο μεταξύ πολλών μερών. Η Πολωνία είναι μια πολύ ιδιαίτερη κατάσταση αν σκεφτείτε πως τώρα που μιλάμε, συζητείται στο Ευρωκοινοβούλιο το κράτος δικαίου. Το μεγάλο πρόβλημα αυτή την στιγμή στην Ευρώπη είναι στα Δυτικά Βαλκάνια σε Βοσνία, Σερβία με τα 16 εργοστάσια που λειτουργούν εκεί και εκπέμπουν περισσότερο διοξείδιο του θείου από τα 250 όλης της Ευρώπης.
Θα ήθελα λίγο να συζητήσουμε για την πρόταση ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή που θα πραγματοποιηθεί στη Γλασκόβη. Στο σημείο με αριθμό 100 διαβάζουμε: χαιρετίζει την αναθεώρηση της ενεργειακής νομοθεσίας στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων «Προσαρμογή στον στόχο του 55 %», προκειμένου να ευθυγραμμιστεί με τον αυξημένο στόχο της Ένωσης για μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030, προκειμένου να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 το αργότερο». Είστε από αυτούς που λένε πως αυτός είναι ο δρόμος πάρτε το χαμπάρι όσο το δυνατόν νωρίτερα ή μπορεί να αλλάξει ο ενεργειακός χάρτης αν τα πράγματα αλλάξουν όπως πχ με τις τιμές του φυσικού αερίου;
Είμαι από αυτούς που το γνωρίζουν πολύ καλά και πιέζουν για να έχουμε ακόμη πιο γρήγορα ταχύτερους στόχους. Το εδάφιο που αναφέρατε είναι για τον κλιματικό νόμο που ψήφισε το Ευρωκοινοβούλιο και παλέψαμε πολύ τόσο η Ευρωομάδα της Αριστεράς όσο και οι Πράσινοι γιατί γνωρίζουμε πως βάσει των ενεργειακών μοντέλων το 55% που στοχεύουμε θα μας δώσει 50% πιθανότητα να κρατήσουμε την θερμοκρασία του πλανήτη στον 1,5 βαθμό και να μην ανέβει περισσότερο. Αυτό σημαίνει ότι παίζουμε το μέλλον των παιδιών μας κορώνα γράμματα και είναι απαράδεκτο και πρέπει να προχωρήσουμε τώρα σε πιο γρήγορες δράσεις.
Με αφορμή αυτή την ενεργειακή κρίση των τιμών, ακούμε ολοένα και περισσότερο την ανάγκη της αύξησης των επενδύσεων για παραγωγή φθηνής και καθαρής ενέργειας και βαθιάς εξοικονόμησης. Πόσο ώριμες είναι οι κοινωνίες, οι πολίτες, να αποδεχθούν κάτι τέτοιο ειδικά στην Δυτική Μακεδονία που υπάρχει μια έντονη αντίδραση για την άναρχη κατασκευή ΑΠΕ;
Νομίζω πως αυτή είναι η δουλειά όλων των ανθρώπων που εμπλέκονται με τα κοινά να προχωρήσουν σε αυτή τη συζήτηση. Η άποψή μου είναι ότι αυτό δεν γίνεται από τα πάνω αλλά να ξεκινήσει από τα κάτω. Φοβάμαι όμως πως όσο αργούμε τόσο χειρότερα είναι και δυστυχώς δεν έχουμε μόνο την Δυτική Μακεδονία και την Μεγαλόπολη αλλά και την Βόρεια Εύβοια, η οποία υπέστη μια τεράστια καταστροφή λόγω των επιπτώσεων της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής. Αυτό θα αρχίσει να συμβαίνει όλο και περισσότερο και όσο πιο πολύ αργούμε να προχωρήσουμε τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ανάγκη για ραγδαίες αλλαγές και η βιασύνη δεν ήταν ποτέ καλός σύμβουλος.
Ακούστε τη συνέντευξη του Πέτρου Κόκκαλη στα podcasts του «Χρόνου»
και στο κανάλι μας “Εφημερίδα Χρόνος» σε Spotify, Google Podcasts, Stitcher και σε άλλους players.