Εάν η Ελλάδα προχωρήσει στην εφαρμογή της επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια μόνο στο Ιόνιο, αυτό σημαίνει σιωπηρή αποδοχής της τουρκικής θέσης περί ειδικού καθεστώτος στο Αιγαίο που θα πρέπει να ρυθμιστεί στη συνέχεια με βάση διμερείς διαπραγματεύσεις, δήλωσε ο διεθνολόγος Νικόλας Παούνης μετά τις ανακοινώσεις Κοτζιά. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Κοτζιάς, κατά τη διάρκεια της τελετής παράδοσης-παραλαβής στο Υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι μετά από 120 χρόνια κλείνει ένα μεγάλο ζήτημα για τη χώρα.
Ο κ. Παούνης μιλώντας για τις ελληνικές και τις τουρκικές θέσεις δήλωσε ότι αν η ελληνική πλευρά δεν επεκτείνει τα 12 ναυτικά μίλια και στο Αιγαίο, τότε ουσιαστικά υποχωρεί δίνοντας «πάτημα» στις διεκδικήσεις των Τούρκων.
«Η Ελλάδα διαθέτει έναν πολύ μεγάλο αριθμό νησιών που είναι διάσπαρτα σε όλο το Αιγαίου, περίπου 9000 νησιά. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο νησί μπορεί να είναι κι ένας μικρός βράχος. Συνεπώς όλα τα νησιά και οι βράχοι μπορούν να κατοχυρώσουν χωρικά ύδατα. Αυτό έχει συνέπειες σε όλη την επιφάνεια του Αιγαίου. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι το Αιγαίο θα περνούσε υπό απόλυτο και αποκλειστικό έλεγχο της Ελλάδας» αναφέρει ο Ν. Παούνης.
Η αιγιαλίτιδα ζώνη είναι τα χωρικά μας ύδατα και σύμφωνα με το δίκαιο της θάλασσας εκτείνονται ως τα 12 μίλια από τις ακτογραμμές που περιλαμβάνουν βυθό και υπέδαφος και υπερκείμενο εναέριο χώρο. Η Ελλάδα από το 1936 καθόρισε τα χωρικά της ύδατα στα 6 ναυτικά μίλια από τις ακτές, με στόχο να αντιμετωπίσει τις επεκτατικές τάσεις της Ιταλίας που τότε κατείχε τα Δωδεκάνησα και είχε ναυτική παρουσία στο Αιγαίο.
Το πρόβλημα ξεκίνησε το 1973, όταν η παγκόσμια πετρελαϊκή κρίση ανέδειξε τα κοιτάσματα της Θάσου και η ενεργειακή ανησυχία της Τουρκίας για αναζήτηση νέων κοιτασμάτων στο Αιγαίο την έκανε να θέσει τις διεκδικήσεις της για το FIR Αθηνών, την αποστρατικοποίηση των νησιών του ΝΑ Αιγαίου, τα όρια έρευνας και διάσωσης, το επιχειρησιακό όριο στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ κλπ.
Τότε οι Τούρκοι ζήτησαν να αλλάξει αυτό που εφαρμόζει η Ελλάδα από το 1931, να διαθέτει τέσσερα ναυτικά μίλια περισσότερο εναέριο χώρο και ήταν πρωτοπορία. Η γειτονική χώρα δεν αναγνωρίζει τα δέκα ναυτικά μίλια και υποστηρίζει ότι για να υπάρχει ηρεμία στο Αιγαίου ο εναέριος χώρος θα πρέπει να εναρμονιστεί με τα χωρικά ύδατα, να γίνει δηλαδή έξι ναυτικά μίλια.
«Φοβάται η Τουρκία ότι θα γίνει το Αιγαίο μια ελληνική λίμνη. Θεωρεί λοιπόν ότι είναι καταχρηστική η αύξηση του δικαιώματος από τα 6 στα 12 μίλια και αποτελεί αιτία πολέμου (casus belli). Μάλιστα από τον Ιούνιο του 95 η μεγάλη τουρκική εθνοσυνέλευση έχει εξουσιοδοτήσει την εκάστοτε τουρκική κυβέρνηση σε τέτοια περίπτωση εντός 48 ωρών να πραγματοποιήσει πολεμική επιχείρηση κατά της Ελλάδας» καταλήγει ο κ. Παούνης.