Του Σωκράτη Μουτίδη
[email protected]
Την τεχνολογία CCUS, της δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα (CO2), στην νέα μονάδα της ΔΕΗ «Πτολεμαΐδα V», με την προϋπόθεση πως η μονάδα θα συνεχίσει να λειτουργεί και μετά το 2028, είτε με λιγνίτη, είτε με άλλο καύσιμο για τουλάχιστον είκοσι χρόνια, επιθυμεί να εφαρμόσει η ενεργειακή εταιρεία OASIS Group, η οποία, μάλιστα, έχει προχωρήσει τις επαφές της με το Υπουργείο Ενέργειας και έχει καταθέσει και την σχετική επενδυτική πρόταση στο ΣΔΑΜ. Πρόκειται για μια εταιρεία που έχει έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες και στελέχη της είναι πολλοί Έλληνες της Αμερικής, όπως ο Διευθύνων Σύμβουλος Κωνσταντίνος Δρούγος, ο οποίος μίλησε στον «Χ» για το φιλόδοξο αυτό πρότζεκτ και τα οφέλη που μπορεί να έχει η περιοχή.
Εντοπίσαμε τον κ. Δρούγο στην Αθήνα, στην οποία βρίσκεται αποκλεισμένος, λόγω κορωνοϊού, αφού δεν μπόρεσε να επιστρέψει στη Νέα Υόρκη. Ο ίδιος στην συνέντευξή του εξέφρασε απορία, γιατί η περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας που βιώνει την απολιγνιτοποίηση δεν έχει επαρκή πληροφόρηση για το τι προβλέπεται να γίνει και τις εταιρείες-επενδύσεις που ενδιαφέρονται να εφαρμόσουν φιλόδοξα πρότζεκτ στην περιοχή. Παρόλα αυτά επεσήμανε πως ήδη το Υπουργείο Ενέργειας και η ΔΕΗ, έχουν αργήσει να εκπονήσουν μελέτες ωριμότητας-σκοπιμότητας, οι οποίες είναι απαραίτητες για να αποφασίσουν οι εταιρείες να επενδύσουν και να αναζητηθεί χρηματοδότηση από Ευρωπαϊκούς πόρους.
Τι είναι η τεχνολογία CCUS (Carbon Capture Utilization and Storage) και πως μπορεί να παρατείνει την λειτουργία της «Πτολεμαΐδα V»
«Θα πρέπει να πούμε πως χωρίς την τεχνολογία αυτή, δεν μπορεί να υπάρξει η Συμφωνία των Παρισίων και αυτό γιατί δεν θα μπορεί εκ των πραγμάτων να μηδενιστεί η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα» τονίζει ο κ. Δρούγος. Όπως εξηγεί «εμείς θα χτίσουμε ένα εργοστάσιο δίπλα στην «Πτολεμαΐδα V», το οποίο θα συνδέεται με την καμινάδα και εκεί θα έχει εγκατασταθεί το σύστημα που θα υγροποιεί το CO2. Στην συνέχεια αυτό είτε θα αποθηκεύεται, είτε θα χρησιμοποιείται -μεταπωλείται- εξάγεται σε εταιρείες που το χρησιμοποιούν όπως χαλυβουργικές και τσιμεντοβιομηχανίες» τονίζει.
Το γεγονός πως μεγάλες εταιρείες, ακόμη και καυσίμων όπως BP και Shell, κάνουν στροφή προς την παραγωγή ενέργειας και έχουν ορίσει διευθυντές τμημάτων δέσμευσης CO2, επιβεβαιώνουν το Reuters, οι Financial Times, το Forbes και κυρίως το Department of Energy των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον κ. Δρούγο, αυτό συμβαίνει γιατί η τεχνολογία σήμερα επιτρέπει να «υπερπηδήσει κάποιος όλο το «πρόβλημα» που μπορεί να αντιμετωπίζει και όχι απλά ένα «εμπόδιο».
«Η πρόταση που έχουμε ήδη υποβάλλει στο ΣΔΑΜ, είναι να δημιουργηθεί ένα κομμάτι αυτής της τεχνολογίας στην Ελλάδα και στην περιοχή της Κοζάνης-Πτολεμαΐδας. Πρόκειται για μια ώριμη τεχνολογία, αφού η ομάδα μας βοήθησε την Mitsubishi/Hitachi (που κατασκευάζει την Πτολεμαΐδα V) να κάνει αυτό που λέμε Scaling Up – κλιμάκωση και να πάρει χρηματοδότηση για τον σκοπό αυτό. Η τεχνολογία δέσμευσης CO2 χρησιμοποιείται ήδη στο λιγνιτικό εργοστάσιο της Petranova στο Τέξας και αποτελεί παράδειγμα λειτουργίας παγκοσμίως» υπογραμμίζει ο κ. Δρούγος.
Μέχρι το 2028 πρέπει να κατασκευαστεί το εργοστάσιο
Το εργοστάσιο που επιθυμεί να φτιάξει η OASIS θα πρέπει να έχει κατασκευαστεί μέχρι το 2028. Το κόστος κατασκευής του υπολογίζεται σε περίπου 500 εκ. ευρώ και στόχος είναι να γίνει μέσω Συμπράξεων Ιδιωτικού και Δημόσιου Τομέα (ΣΔΙΤ). Όπως δήλωσε στον «Χ» ο Διευθύνων Σύμβουλος της OASIS, το θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν υπάρχει και πρέπει να δημιουργηθεί άμεσα όπως άμεσα πρέπει να γίνει και η μελέτη σκοπιμότητας που πρέπει να εκπονήσει ή το Υπουργείο Ενέργειας ή η ΔΕΗ που είναι και η ιδιοκτήτρια της «Πτολεμαΐδας V».
«Χρειαζόμαστε μετρήσιμα αποτελέσματα και υπολογισμούς για να κάνουμε επένδυση. Το ίδιο και όλες οι άλλες εταιρείες που επιθυμούν να επενδύσουν. Δεν επενδύει κάποιος αν δεν υπολογίσει αποσβέσεις, κόστη, κέρδη και άλλα μετρήσιμα μεγέθη. Τέτοιες μελέτες στην Αμερική εκπονούνται κυρίως από το Department of Energy. Εμείς ως σύμβουλοι μπορούμε να βοηθήσουμε και στο να έρθουν και Ευρωπαϊκά κονδύλια που πιστέψτε με είναι πάρα πολλά για αυτές τις δουλείες» επισημαίνει ο κ. Δρούγος.
Αυτή την στιγμή, στον κόσμο υπάρχουν 19 τέτοιες λειτουργικές μονάδες με αποθήκευση 38 εκατομμύριων τόνων CO2, 4 είναι υπό κατασκευή, 10 μονάδες είναι σε στάδιο ωρίμανσης και 18 μονάδες σε στάδιο πρώιμης ανάπτυξης. «Στο τελευταίο στάδιο συνυπολογίζεται και η «Πτολεμαΐδα V» και σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας τα νούμερα αυτά θα τριπλασιαστούν μέσα σε δύο χρόνια γιατί η τεχνολογία δέσμευσης εφαρμόζεται ταχύτατα χρόνο με τον χρόνο» προσθέτει ο κ. Δρούγος.
Το πρότζεκτ του νέου εργοστασίου που θα δεσμεύει το CO2 από την μονάδα της Πτολεμαΐδας, έχει ως «βάση» τον λιγνίτη και την συνέχιση λειτουργίας και μετά το 2028. «Άποψή μας είναι να χρησιμοποιούμε τον λιγνίτη που υπάρχει για αυτό που τον έχουμε στην γη για την παραγωγή ενέργειας όμως με νέες τεχνολογίες. Αν εφαρμόσουμε αυτές τις τεχνολογίες τότε μπορούμε να πάμε και στο επόμενο στάδιο που είναι το υδρογόνο. Είχαμε έρθει στην περιοχή και πάλι πριν από τρία χρόνια για να δούμε πως θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τον λιγνίτη για άλλες χρήσεις μετά από μεταποίηση ή αεριοποίησή του. Στην Ευρώπη η χρήση του λιγνίτη για παραγωγή μεταλλευτικών ειδών και άλλων προϊόντων είναι διαδεδομένη και με υψηλή ζήτηση. Αυτό λοιπόν που λέμε είναι πως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τους υπάρχοντες πόρους, να γίνουν ώριμα τα πρότζεκτ και να υπάρχουν οι άνθρωποι στην περιοχή που θα προωθήσουν και θα τα «πουλήσουν» προσθέτει ο κ. Δρούγος.
Όπως ανέφερε, το πράσινο υδρογόνο είναι επτά φορές πιο ακριβό από το μπλε υδρογόνο το οποίο με την σειρά του είναι δύο φορές πιο ακριβό από το πετρέλαιο. Συνεπώς η αναφορά απλά στο «υδρογόνο» είναι παραπλανητική και θα πρέπει να φανεί στην πράξη τι από αυτά και πως είναι βιώσιμο. «Η ιδέα είναι να βρεθούν δικλίδες που θα ισορροπούν το σύστημα και μετά να πάμε στο υδρογόνο. Το CCUS μπορεί να το κάνει αυτό και είναι απαραίτητο. Μάλιστα στο εργοστάσιο αυτό μπορούν να «κουμπώσουν» και άλλες βιομηχανικές μονάδες είτε λειτουργούν με λιγνίτη είτε με φυσικό αέριο. Όμως για να μην συζητάμε σε λίγα χρόνια πάλι τα ίδια για το φυσικό αέριο, πρέπει να εφαρμόσουμε την τεχνολογία δέσμευσης για να μην έχουμε προβλήματα» επισημαίνει ο Διευθύνων Σύμβουλος της OASIS Group.
Πως και που θα γίνεται η αποθήκευση
Όπως περιέγραψε ο κ. Δρούγος, μετά την υγροποίηση του CO2 στην καμινάδα της «Πτολεμαΐδα V», αυτό θα μεταφέρεται για αποθήκευση σε ειδικά γεωλογικά κοιτάσματα που υπάρχουν στην Ελλάδα. Η αποθήκευση γίνεται κυρίως σε πετρελαϊκά κοιτάσματα που έχουν «αδειάσει» και με αυτόν τον τρόπο οι εταιρείες αποφεύγουν και το μεγάλο κόστος αποκατάστασης των πηγαδιών. Μέχρι σήμερα έχουν αποθηκευτεί με τον τρόπο αυτόν περίπου 100 εκατομμύρια τόνοι CO2, όπως ειπώθηκε σε webinar του Reuters. Η τιμή που πωλείται είναι περίπου 30 δολάρια ο τόνος. Επίσης, οι εταιρείες που κάνουν αποθήκευση επωφελούνται και με φορολογικές ελαφρύνσεις.
Και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας στο πρότζεκτ
Σύμφωνα με τον κ. Δρούγο, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας μπορεί να συμβάλλει και να παίξει καθοριστικό ρόλο στο όλο εγχείρημα. «Εμείς προτείνουμε την δημιουργία Βιομηχανικού Κέντρου στην περιοχή σας με μηδενικό αποτύπωμα. Σε αυτό θα ενσωματωθεί και ένα Διεθνές Κέντρο Έρευνας για το οποίο ήδη έχουμε έρθει σε επαφή με τον Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Αυτός ο συνδυασμός μπορεί να προσελκύσει το ενδιαφέρον για έρευνα στην οποία θα συμμετέχει πολύς κόσμος. Μέχρι στιγμής όσα έχουν ανακοινωθεί στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης είναι φωτοβολταϊκά, ανάπλαση εδαφών που αποτελεί υποχρέωση για την ΔΕΗ και οι εθελούσιες έξοδοι από την ΔΕΗ. Αυτά όμως δεν είναι μέτρα ανάπτυξης και πράγματα που θα φέρουν επενδύσεις» καταλήγει ο κ. Δρούγος.
Του Σωκράτη Μουτίδη
