Γενικά στοιχεία για την προσέγγιση LEADER
Κατά το έτος 1991 ξεκίνησε η εφαρμογή της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας LEADER στη χώρα μας, καθώς και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η οποία αποτέλεσε την αρχή μίας νέας προσέγγισης στην πολιτική αγροτικής ανάπτυξης. Μέσω της LEADER στηρίχθηκε η ολοκληρωμένη και πολυτομεακή ανάπτυξη, ενώ παράλληλα δόθηκε η ευκαιρία στις τοπικές κοινωνίες να σχεδιάσουν και να επιλέξουν οι ίδιες τον τρόπο και τη “διαδρομή” ανάπτυξή τους. Τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα της πρώτης πειραματικής εφαρμογής, οδήγησαν σε ένα πιο συστηματικό και ολοκληρωμένο σχεδιασμό της, το LEADER II. Η συνέχιση της Πρωτοβουλίας κατά την Γ΄ Προγραμματική Περίοδο, μέσω της LEADER+, η οποία κινήθηκε στη λογική και στη φιλοσοφία των προηγούμενων εφαρμογών είχε σαν στόχο να ενδυναμώσει τους δεσμούς συνεργασίας κυρίως μεταξύ των τοπικών Φορέων και των κοινωνικών ομάδων. Μετά την εμπειρία τριών περιόδων προγραμματισμού, η πρωτοβουλία LEADER κατέκτησε το αναγκαίο επίπεδο ωριμότητας ώστε να εφαρμοστεί στις αγροτικές περιοχές στο πλαίσιο του Άξονα 4 του ΠΑΑ εξυπηρετώντας βασικούς στόχους αυτού.
Τοπική Ανάπτυξη με πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων- TAΠΤΟΚ (CLLD/LEADER)
Κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020 η προσέγγιση LEADER/CLLD διατηρεί το βασικό στοιχείο της «εκ των κάτω προς τα επάνω προσέγγισης» στο σχεδιασμό πολυτομεακών τοπικών στρατηγικών και παράλληλα δίδεται η δυνατότητα της πολυταμειακής προσέγγισης καθώς και της διεύρυνσης των περιοχών εφαρμογής. Διατηρούνται στο σύνολο τους οι καινοτόμες προσεγγίσεις των προηγούμενων προγραμματικών περιόδων και παράλληλα δίδεται η δυνατότητα διεύρυνσης των τοπικών προγραμμάτων ως προς το είδος των σχεδιαζόμενων δράσεων, τη συνεργασία των ΕΔΕΤ αλλά και των περιοχών εφαρμογής
Αναπτυξιακή Δυτικής Μακεδονίας Α.Ε. – ΑΝΚΟ
Η Αναπτυξιακή Δυτικής Μακεδονίας Α.Ε. – ΑΝΚΟ ιδρύθηκε το 1985 με σκοπό να αποτελέσει ένα βασικό φορέα ανάπτυξης και στήριξης της κοινωνίας και οικονομίας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Μέτοχοί της είναι φορείς που εκπροσωπούν τόσο δημόσια όσο και συλλογικά ιδιωτικά συμφέροντα. Το εταιρικό σχήμα της ΑΝΚΟ αποτελεί μια μακροχρόνια και σταθερή δομή αναπτυξιακού σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων, η οποία τεκμηριώνεται από την ενεργό εμπλοκή της στα διάφορα αναπτυξιακά ζητήματα της περιοχής.
Το «Τμήμα Ανάπτυξης της Υπαίθρου» της ΑΝΚΟ από το 1998 έχει αναλάβει τη στήριξη της Ανάπτυξης της Υπαίθρου στη Δυτική Μακεδονία με όσο το δυνατόν πιο συστηματικό και οργανωμένο τρόπο. Στόχος, η συνεχής ενημέρωση – ευαισθητοποίηση των κατοίκων της υπαίθρου αλλά και η διαχείριση προγραμμάτων προς όφελός τους. Η εμπειρία από την υλοποίηση των τεσσάρων προγραμμάτων LEADER καθώς και άλλων προγραμμάτων (ΤΠΑ, ΟΠΑΑΧ-Άξονας 3, κλπ) έχει διαμορφώσει και αναδείξει έναν ικανό και αποτελεσματικό υπηρεσιακό πυρήνα που θα αναλάβει τη στήριξη των επενδυτικών προσπαθειών του τοπικού πληθυσμού μέσα από την νέα στρατηγική τοπικής ανάπτυξης.
Με την ενεργή συμμετοχή των Φορέων και των πολιτών των Νομών Κοζάνης και Γρεβενών, των συναντήσεων με επιμελητήρια, συλλόγους και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαδικασία της διαβούλευσης, στοχεύουμε να προκύψει ένα δυναμικό, ρεαλιστικό και υλοποιήσιμο πρόγραμμα για μία ενιαία περιοχή των Νομών Κοζάνης και Γρεβενών, που να συνδράμει κατά την υλοποίησή του, μαζί και συμπληρωματικά με άλλα προγράμματα, στην ανάπτυξη της περιοχής εφαρμογής του.
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ
Η Ομάδα είναι συνολικά υπεύθυνη για την ορθή και σύννομη εφαρμογή του Προγράμματος βάσει και του σχετικού κοινοτικού και εθνικού θεσμικού πλαισίου.
Ειδικότερα, οι υποχρεώσεις της ΟΤΔ είναι κυρίως οι ακόλουθες:
- Συγκρότηση και λειτουργία Επιτροπής Διαχείρισης Προγράμματος (ΕΔΠ) για τη διαχείριση των θεμάτων που αφορούν στην εφαρμογή του τοπικού προγράμματος.
- Λειτουργία κατάλληλου υπηρεσιακού πυρήνα για την εφαρμογή του τοπικού προγράμματος καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος.
- Εφαρμογή εγκεκριμένου τοπικού προγράμματος.
- Πραγματοποίηση ενεργειών ευρείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του πληθυσμού, καθώς και προσκλήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος με σκοπό την υποβολή προτάσεων από τους εν δυνάμει δικαιούχους.
- Αξιολόγηση των προτάσεων των υποψήφιων δικαιούχων, επιλογή των έργων που θα ενισχυθούν στα πλαίσια του Προγράμματος, ενημέρωση των υποψηφίων δικαιούχων για την έγκριση ή απόρριψη της πρότασής τους με πλήρη τεκμηρίωση των λόγων απόρριψής τους.
- Σύνταξη και υποβολή των τεχνικών δελτίων πράξεων του τοπικού προγράμματος.
- Υπογραφή επιμέρους συμβάσεων με τους δικαιούχους του τοπικού προγράμματος.
- Παρακολούθηση και εξασφάλιση της ορθής και κανονικής εκτέλεσης των ενταγμένων στο τοπικό πρόγραμμα πράξεων.
- Καταβολή της προβλεπόμενης ενίσχυσης προς τους δικαιούχους ανάλογα με την πορεία υλοποίησης των πράξεων.
- Υποβολή στον αρμόδιο φορέα των απαιτούμενων στοιχείων και εγγράφων προκειμένου να καταστούν δυνατοί οι οποιαδήποτε έλεγχοι σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
- Ενημέρωση κατά περίπτωση της ΕΥΔ ΠΑΑ, ΕΥΔ ΕΠΑλΘ ή ΕΦΔ, αναφορικά με αλλαγές, τροποποιήσεις που σχετίζονται με τους όρους και κανόνες λειτουργίας της εταιρείας.
- Τήρηση πλήρους αρχείου και φακέλων ανά δικαιούχο, καθώς και πλήρους αρχείου με όλα τα έγγραφα τα οποία αφορούν την εφαρμογή του τοπικού προγράμματος.
- Παροχή στην αρμόδια Διαχειριστική Αρχή, στον αρμόδιο ΕΦΔ, στην Αρχή Πιστοποίησης και Πληρωμής και σε κάθε άλλο αρμόδιο όργανο κάθε απαιτούμενο στοιχείο σχετικά με την εφαρμογή του τοπικού προγράμματος.
- Αποδοχή και διευκόλυνση των ελέγχων όλων των αρμοδίων οργάνων και συμμόρφωση στα αποτελέσματα αυτών.
- Τήρηση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης στη δράση και τις αποφάσεις της που σχετίζονται με ενδιαφερόμενους (υποψήφιους, δικαιούχους, αναδόχους κ.λπ.).
- Διενέργεια ετήσιας αξιολόγησης της πορείας υλοποίησης του τοπικού προγράμματος και σύνταξη σχετικών εκθέσεων, στις οποίες θα αποτυπώνεται η επίτευξη των στόχων αυτού.
- Συμμόρφωση ως προς τις τυχών παρατηρήσεις και υποδείξεις από τις αρμόδιες Διαχειριστικές Αρχές και στην Αρχή Πιστοποίησης και Πληρωμής.
ΤΙ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΟ ΝΕΟ LEADER / Μέτρο 19.2 του ΠΑΑ.
Το μέτρο 19.2 αφορά τη στήριξη για την υλοποίηση δράσεων στο πλαίσιο της στρατηγικής τοπικής ανάπτυξης, με τη δυνατότητα υλοποίησης επενδύσεων ιδιωτικού και δημόσιου χαρακτήρα με σκοπό την επίτευξη των παρακάτω στόχων:
- Δημιουργία ενός ισχυρού, ανταγωνιστικού και βιώσιμου αγρο-διατροφικού συστήματος.
- Προαγωγή της αειφορίας του αγρο-διατροφικού συστήματος και των αγροτικών περιοχών.
- Δημιουργία Βιώσιμων & Πολύ-λειτουργικών αγροτικών περιοχών.
Έμφαση θα δοθεί σε έργα που συμβάλουν :
- στην ενίσχυση της καινοτομίας και των καινοτόμων παρεμβάσεων για την ανάδειξη της τοπικής ταυτότητας, της πολιτιστικής κληρονομιάς ή της τοπικής οικονομίας,
- στη βελτίωση της επιχειρηματικότητας, της ανταγωνιστικότητας και στην αύξηση της επισκεψιμότητας,
- στην ενίσχυση της διαφοροποίησης και των ενεργειών συνεργασίας,
- στην ανάδειξη της προστιθέμενης αξίας των τοπικών προϊόντων,
- στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης για τη μείωση της ανεργίας,
- στην ενίσχυση δράσεων για την αντιμετώπιση της φτώχιας, των κοινωνικών ανισοτήτων, της κοινωνικής απομόνωσης και την υποστήριξη των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων,
- στην περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής εφαρμογής και στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας
- έργων με σκοπό την βελτίωση της διαβίωσης του τοπικού πληθυσμού
Μέσω του μέτρου μπορούν να ενταχθούν και υλοποιηθούν τα παρακάτω είδη παρεμβάσεων:
- Επιχειρηματικής δραστηριότητας
- Δημόσιου χαρακτήρα
- Δράσεις Συλλογικών φορέων
