Ομάδα εργασίας συστήνει το παράρτημα Δυτικής Μακεδονίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος
Η συζήτηση για τη δημιουργία μονάδας καύσης απορριμμάτων στη Δυτική Μακεδονία ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για την περιοχή, που ήδη βρίσκεται σε καθεστώς μετάβασης μετά την απολιγνιτοποίηση. Η σχετική Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, προβλέπει τη δημιουργία δικτύου μονάδων «ενεργειακής αξιοποίησης απορριμματογενών πρώτων υλών» σε έξι περιοχές της χώρας. Η Π.Ε. Κοζάνης είναι ανάμεσα στις υποψήφιες τοποθεσίες και το γεγονός αυτό προκαλεί ήδη θύελλα αντιδράσεων.
Ο «Χ» είχε αναδείξει το θέμα αμέσως μετά τις εξαγγελίες του Προέδρου της ΔΕΗ Γιώργου Στάσση στον ανενεργό ΑΗΣ Καρδιάς (3 Απριλίου 2025). Ωστόσο οι τελευταίες 30 μέρες είναι «καυτές» για την περιοχή, ειδικά μετά την δημόσια διαβούλευση όπου πολιτικά κόμματα, αυτοδιοίκηση, φορείς και σύλλογοι εκφράζουν δημόσια τις απόψεις τους. Παρόλα αυτά, στα σχόλια της διαβούλευσης δεν υπάρχει καμία παρατήρηση – ακόμη – από φορέα της περιοχής.
Η υπόθεση της μονάδας καύσης απορριμμάτων φέρνει στην επιφάνεια κρίσιμα ερωτήματα για την επόμενη μέρα της Δυτικής Μακεδονίας. Μια περιοχή που ήδη δοκιμάζεται από την απολιγνιτοποίηση, καλείται τώρα να διαχειριστεί και το ενδεχόμενο εγκατάστασης μιας υποδομής που, σύμφωνα με πολλούς, θα έχει μακροχρόνιες συνέπειες στο περιβάλλον και την κοινωνία.
Η κορύφωση των αντιδράσεων αναμένεται την Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου, στο συλλαλητήριο που θα πραγματοποιηθεί στην κεντρική πλατεία Κοζάνης. Εκεί, κόμματα, φορείς, συλλογικότητες και πολίτες αναμένεται να δώσουν το «παρών», στέλνοντας μήνυμα ότι η τοπική κοινωνία δεν προτίθεται να δεχθεί αδιαμαρτύρητα την εγκατάσταση της μονάδας.
Η κριτική της Νέας Αριστεράς
Η Νέα Αριστερά Π.Ε. Κοζάνης με ανακοίνωσή της, στηρίζει το κάλεσμα των Συλλόγων Δημοτικών Υπαλλήλων Δυτικής Μακεδονίας. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε, το κόμμα καταγγέλλει ότι η κυβέρνηση «προχωρά ακάθεκτη» στην υλοποίηση ενός σχεδίου που περιλαμβάνει έξι μονάδες καύσης πανελλαδικά, κατηγορώντας τη Νέα Δημοκρατία για «καταστροφική πολιτική» που υποβαθμίζει περαιτέρω τη Δυτική Μακεδονία.
Ο πρόεδρος της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης, χαρακτήρισε το σχέδιο «σκάνδαλο αδιαφάνειας» και υποστήριξε ότι η καύση είναι «η λάθος απάντηση» στο πρόβλημα της διαχείρισης απορριμμάτων. «Είναι η ώρα για δράση. Να πούμε όχι στις μονάδες καύσης. Να μπλοκάρουμε τη δημιουργία τους», ανέφερε, καλώντας σε κινητοποίηση των πολιτών.
Σύμφωνα με τη Νέα Αριστερά, η εναλλακτική λύση δεν είναι άλλη από ένα αποκεντρωμένο, δίκαιο και συμμετοχικό μοντέλο, βασισμένο στην πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση, τη διαλογή στην πηγή, την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία. «Μας λένε ότι είναι αδύνατο. Στον πόλεμο των σκουπιδιών πρέπει να πιστέψουμε ότι μπορούμε να κερδίσουμε εμείς», τονίζεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση.
Οι ενστάσεις της Καλλιόπης Βέττα
Την αντίθεσή της στο σχέδιο εξέφρασε και η βουλευτής Π.Ε. Κοζάνης του ΣΥΡΙΖΑ και Τομεάρχης Τουρισμού, Καλλιόπη Βέττα, τονίζοντας ότι η μονάδα καύσης απορριμμάτων αποτελεί «κοινωνικά και περιβαλλοντικά απαράδεκτη επιλογή». Με αφορμή τη δημόσια διαβούλευση της ΣΜΠΕ, η κ. Βέττα προειδοποίησε για σοβαρές επιπτώσεις σε πολλαπλά επίπεδα.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε, προβλέπεται η εισροή 288.000 τόνων σύμμεικτων απορριμμάτων ετησίως για τουλάχιστον 25 χρόνια, όχι μόνο από τη Δυτική Μακεδονία αλλά και από άλλες περιοχές της χώρας, ενώ δεν αποκλείεται και η εισαγωγή αποβλήτων από γειτονικές χώρες της ΝΑ Ευρώπης. «Η Δυτική Μακεδονία, που εκπροσωπεί μόλις το 2,5% του πληθυσμού της χώρας, δεν μπορεί να επωμιστεί ένα τόσο δυσανάλογο βάρος», επισήμανε.
Επιπλέον, τόνισε ότι το έργο δεν θα μπορεί να χρηματοδοτηθεί από ευρωπαϊκά ταμεία, με αποτέλεσμα το κόστος να καλυφθεί από ίδιους πόρους δήμων και πολιτών. Αυτό, όπως υπογράμμισε, θα οδηγήσει σε αύξηση των δημοτικών τελών, σε περαιτέρω επιβάρυνση της κυκλοφορίας και σε υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων.
Η κ. Βέττα αμφισβήτησε και τα αναμενόμενα οφέλη. Η προτεινόμενη μονάδα, σημείωσε, θα δημιουργήσει ελάχιστες θέσεις εργασίας και θα παράγει μόλις 35 MW ενέργειας, όταν η Πτολεμαΐδα V μπορεί να παράγει έως και 660 MW και να απασχολεί χιλιάδες εργαζόμενους. «Απαρέγκλιτο όχι στην καύση σκουπιδιών», κατέληξε, δηλώνοντας ότι «καμία συνδιαλλαγή ή αντισταθμιστική παροχή δεν μπορεί να νομιμοποιήσει μια τέτοια επιλογή».
Η πρωτοβουλία του ΤΕΕ Δυτικής Μακεδονίας
Την ίδια στιγμή, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος/Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας (ΤΕΕ/ΤΔΜ) ανακοίνωσε τη συγκρότηση Ομάδας Εργασίας, προκειμένου να εξετάσει σε βάθος τη ΣΜΠΕ και να καταθέσει επιστημονικά τεκμηριωμένη θέση. Η ομάδα αποτελείται από μηχανικούς διαφόρων ειδικοτήτων – περιβάλλοντος, ορυκτών πόρων, χωροταξίας και περιφερειακής ανάπτυξης – και συντονιστής έχει οριστεί ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΔΜ, Νίκος Συλλίρης.
Κατά την πρώτη συνεδρίαση έγινε ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων, ενώ αποφασίστηκε επίσκεψη στη ΔΙΑΔΥΜΑ την 1η Σεπτεμβρίου για τη συλλογή κρίσιμων στοιχείων και τεχνικών δεδομένων. Το τελικό πόρισμα της Ομάδας θα κατατεθεί στο Περιφερειακό Συμβούλιο Δυτικής Μακεδονίας στις 15 Σεπτεμβρίου, ώστε να συμβάλει εποικοδομητικά στον δημόσιο διάλογο. Όπως σημειώνει το ΤΕΕ, στόχος είναι η παρουσίαση εναλλακτικών λύσεων που θα συνδυάζουν τη διαχείριση των απορριμμάτων με την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάπτυξη της περιοχής.
Σωκράτης Μουτίδης – www.xronos-kozanis.gr
