Σταματήστε την αλλοίωση της γλώσσας

Έχουμε μεγάλη ευθύνη όσοι γραφούμε και όσοι εκφωνούμε δημοσίως ο,τιδήποτε. Είτε οι πολιτικοί, είτε οι δημοσιογράφοι, οι άνθρωποι του πολιτισμού και γενικώς τα δημόσια πρόσωπα. Για όλους αυτούς ισχύει η ρήση του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού. Να έχουμε δηλαδή πρωτίστως στο μυαλό μας, υπέρ παν άλλο, «ελευθερία και γλώσσα».
Με αφορμή τις απότομες καιρικές μεταβολές των τελευταίων ημερών κάποιοι μας βομβαρδίζουν πάλι, ιδίως από τηλεοράσεως, με εκείνο το γλωσσικώς στρεβλό, κουφό και αγράμματο στερεότυπο: «Έρχεται κατακόρυφη πτώση της θερμοκρασίας». Όπερ με αναγκάζει να θυμίσω μερικούς στοιχειώδεις κανόνες προστασίας της γλώσσας μας.
Έλεος, άνθρωποι. Ο κόσμος δεν γύρισε, ακόμη, ανάποδα. Η κορυφή δεν είναι κάτω για να πέφτει κανείς σε αυτήν. Κατακόρυφη είναι μόνον η άνοδος. Η πτώση μπορεί να είναι ταχεία, θεαματική, βαθμιαία, απότομη, απόλυτη, γεωμετρική, στο ζενίθ, εντυπωσιακή, απρόβλεπτη, και ό,τι άλλο θέλετε, εκτός από «κατακόρυφη».
Άλλο μαργαριτάρι που έχει γίνει πια καθημερινή καραμέλα, ιδίως των πολιτικών, όταν δεν μπορούν να απαντήσουν ευθέως σε ένα ερώτημα που τους τίθεται και καταφεύγουν στις συνήθεις περικοκλάδες, είναι εκείνο το «κατ’ αρχάς». Έλεος άνθρωποι.
Η αρχή είναι μία. Εφόσον εννοούμε την αρχή μιας υπόθεσης, μιας σκέψης, το σημείο εκκίνησης της. Ο πληθυντικός «αρχές», ή, επί το αρχαιοπρεπέστερον, «τας αρχας», είναι για τις θεσμοθετημένες εξουσίες.
Άλλος βαρβαρισμός είναι να χρησιμοποιείται η έκφραση «εξ απαλών ονύχων» για να περιγραφεί μια …συνομιλία. «Τα είπαν εξ απαλών ονύχων», μας κουφαίνει ο εκφωνητής. Εννοώντας ότι τα είπαν, κατά τη λαϊκή έκφραση, «απ’ έξω, απ’ έξω». Δεν μπήκαν δηλαδή στο ψαχνό της υπόθεσης. Ενώ η αληθής έννοια της φράσης είναι τελείως άσχετη. Προσδιορίζει την ηλικία μιας κατάστασης και κυρίως μιας σχέσης. Με τον αξέχαστο γελοιογράφο μας, τον Γιάννη Καλαϊτζή υπήρξαμε φίλοι εξ απαλών ονύχων. Από τότε δηλαδή που ήμασταν αμφότεροι τόσο μικρά παιδιά, ώστε τα νυχάκια μας ήταν μαλακά, απαλά.
Άλλος σολοικισμός είναι εκείνο το «θα συναντηθούν στις …μια». Και καλά να το λέει ο πωλητής της λαϊκής, αλλά όχι και άνθρωποι που κάθισαν χρόνια στα θρανία, απέκτησαν τίτλους σπουδών και διεκδικούν το «δικαίωμα» να μορφώσουν και τους άλλους.
Αφήνω πια τις ακροβασίες με τα ονομαστικά και τα επίθετα της καταργημένης από το ολέθριο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο τρίτης κλίσεως. Εκείνα τα «συνέλαβαν τον διευθύνων σύμβουλο».