Πράσινη παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας το πλάνο της ΔΕΗ για την περιοχή
Για την καθοριστική συμβολή της ΔΕΗ στην εθνική οικονομία και την ανάπτυξη της Δυτικής Μακεδονίας μίλησε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της επιχείρησης Γιώργος Στάσσης, κατά την παρουσίαση του επενδυτικού πλάνου στον πρώην λιγνιτικό σταθμό Καρδιάς. Όπως ανέφερε, η περιοχή αποτελεί σημείο αναφοράς για τη ΔΕΗ, ενώ υπογράμμισε τη σημασία της μετάβασης σε ένα νέο ενεργειακό μοντέλο.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκε και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, με τον ίδιο να κάνει λόγο για «οραματικό και φιλόδοξο σχέδιο παγκόσμιας εμβέλειας, όχι απλώς ευρωπαϊκής», εκφράζοντας την πεποίθηση ότι με τη στήριξη του κράτους και την ισχυρή θέση της ΔΕΗ, το σχέδιο μπορεί να υλοποιηθεί στο σύνολό του.
Σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν, το επενδυτικό σχέδιο της ΔΕΗ για τη Δυτική Μακεδονία προβλέπει συνολική δαπάνη 5,8 δισ. ευρώ – ποσό που, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να φτάσει έως τα 12 δισ. ευρώ. Το σχέδιο εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει 20.000 άμεσες θέσεις εργασίας κατά την περίοδο κατασκευής και 2.000 μόνιμες θέσεις κατά τη φάση λειτουργίας των έργων.
Ο κ. Στάσσης αναφέρθηκε και στις νέες θέσεις εργασίας που ανοίγονται για τους κατοίκους, σημειώνοντας: «Η νέα γενιά της περιοχής δεν θα χρειάζεται να φεύγει για να βρει δουλειά. Οι άνθρωποι που δούλεψαν στη ΔΕΗ θα δουν τα παιδιά τους να εργάζονται στον ίδιο τόπο, σε σύγχρονους και τεχνολογικά εξελιγμένους χώρους εργασίας».
Συνέχισε λέγοντας πως το πραγματικό μέγεθος του Ομίλου της ΔΕΗ αποτυπώνεται με τον πιο εμφατικό τρόπο στους χώρους παραγωγής του ΑΗΣ, στα ορυχεία, στους χώρους εκσκαφής και στους πύργους ψύξης. «Η ΔΕΗ είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Δυτικής Μακεδονίας. Μαζί μεγάλωσαν. Έδωσαν ρεύμα στη χώρα για πάνω από 70 χρόνια, στηρίζοντας την ανάπτυξη της χώρας μας. Εδώ χτυπούσε για χρόνια η καρδιά του ενεργειακού συστήματος της χώρας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος σημείωσε ότι η περιοχή έχει ήδη εισέλθει σε μια νέα ενεργειακή πραγματικότητα, καθώς η παραγωγή ηλεκτρισμού από λιγνίτη είναι πλέον απαγορευτική. Το κόστος παραγωγής, λόγω της σημαντικής αύξησης των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων, έχει καταστήσει τη λιγνιτική παραγωγή μη ανταγωνιστική. Ακόμα και οι πιο σύγχρονες μονάδες, όπως είπε, βρίσκονται εκτός αγοράς. Το ενεργειακό σύστημα, πλέον, στηρίζεται στην παραγωγή ενέργειας χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος, μέσω Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και τεχνολογιών φιλικών προς το περιβάλλον.
«Από το 2010 οι μονάδες λιγνίτη αποσύρονται σταδιακά. Για τη λιγνιτική παραγωγή στη Δυτική Μακεδονία, ένας κύκλος πλέον των 70 ετών κλείνει. Ο ΑΗΣ Καρδιάς, από το 1975 έως το 2021, παρήγαγε ρεύμα για όλη την Ελλάδα. Δεν υπάρχει καλύτερο σημείο για να σας δείξουμε ότι το τέλος του λιγνίτη σηματοδοτεί μια νέα αρχή για την περιοχή. Ανοίγει ένας νέος κύκλος ανάπτυξης», τόνισε ο Πρόεδρος της ΔΕΗ.
Όπως ανέφερε, το όραμα της ΔΕΗ για τη Δυτική Μακεδονία είναι να μετατραπεί σε έναν τεχνολογικό και πράσινο ενεργειακό κόμβο για τη χώρα και τη νοτιοανατολική Ευρώπη. Το στρατηγικό πλάνο της επιχείρησης περιλαμβάνει επενδύσεις στην πράσινη παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας, με στόχο – μεταξύ άλλων – την τροφοδοσία του μεγαλύτερου data center στην Ελλάδα και του έως σήμερα μεγαλύτερου στην Ευρώπη, το οποίο πρόκειται να κατασκευαστεί στη Δυτική Μακεδονία. Πρόκειται για επένδυση ύψους 2,3 δισ. ευρώ, ισχύος 300 MW, με έδρα τον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου. Κατά την κατασκευή αναμένεται να δημιουργηθούν 4.000 θέσεις εργασίας. Η θυγατρική της ΔΕΗ στον τομέα των οπτικών ινών θα δημιουργήσει νέες συνδέσεις με Θεσσαλονίκη και Ηγουμενίτσα, με στόχο τη διεθνή διασύνδεση. Σε δεύτερη φάση, προβλέπεται επέκταση του data center έως τα 1.000 MW, με επιπλέον επένδυση 5,4 δισ. ευρώ.
«Η Δυτική Μακεδονία περνά από τον λιγνίτη στην πράσινη ψηφιακή εποχή. Τα επόμενα 3 έως 5 χρόνια θα επενδύσουμε 5,8 δισεκατομμύρια ευρώ, που υπό προϋποθέσεις μπορούν να φτάσουν τα 12 δισεκατομμύρια ευρώ», σημείωσε ο κ. Στάσσης. Πρόσθεσε πως οι επενδύσεις αυτές θα χρηματοδοτήσουν δεκάδες έργα σε ΑΠΕ, αποθήκευση ενέργειας, αποκαταστάσεις εδαφών, δίκτυα ενέργειας και οπτικών ινών, καθώς και νέες καθαρές τεχνολογίες και μονάδες παραγωγής. Στο πλαίσιο του σχεδίου, εκτίμησε ότι θα δημιουργηθούν έως και 20.000 άμεσες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή των έργων και έως 2.000 κατά τη φάση λειτουργίας.
«Αλλάζουμε τις προοπτικές της περιοχής. Κατασκευάζουμε ξανά μαζί με τους επαγγελματίες της Δυτικής Μακεδονίας. Νέοι, καταρτισμένοι άνθρωποι, που απασχολούνται κυρίως στον τεχνολογικό τομέα, θα έρθουν να ζήσουν εδώ. Η νέα γενιά δεν θα χρειάζεται να φεύγει για να βρει δουλειά. Αλλάζουμε την εικόνα της περιοχής. Τη θέση του μαύρου λιγνίτη παίρνει το πράσινο των αποκαταστάσεων και το μπλε των λιμνών. Αλλάζουμε τον αέρα της περιοχής. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σχεδόν θα μηδενιστούν», κατέληξε.
Το σχέδιο της ΔΕΗ για τη Δυτική Μακεδονία
Στην αξιοποίηση των υφιστάμενων υποδομών της περιοχής προχωρά η ΔΕΗ, όπως ανέφερε ο πρόεδρός της, Γιώργος Στάσσης, παρουσιάζοντας το ενεργειακό πλάνο για τη Δυτική Μακεδονία. Στο επίκεντρο βρίσκεται η μονάδα Πτολεμαΐδα 5, η οποία έως τα τέλη του 2027 θα έχει μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου ισχύος 350 μεγαβάτ. Κατά τη διάρκεια της μετατροπής εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν περίπου 300 θέσεις εργασίας, ενώ στη συνέχεια η μονάδα μπορεί να αναβαθμιστεί σε 500 μεγαβάτ συνδυασμένου κύκλου και υπό προϋποθέσεις ακόμη και στα 1.000 μεγαβάτ.
«Η Πτολεμαΐδα 5 θα συνεχίσει να λειτουργεί, καθώς δεν μπορεί να παραμείνει λιγνιτική. Είναι εκτός αγοράς λόγω των δικαιωμάτων ρύπων και δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του σύγχρονου ενεργειακού συστήματος, που βασίζεται στις ΑΠΕ», υπογράμμισε ο κ. Στάσσης. Όπως ανέφερε, η μονάδα σήμερα λειτουργεί κάτω από το 50% της δυναμικότητάς της, ωστόσο εξακολουθεί να είναι απαραίτητη για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών, λόγω της στοχαστικής φύσης των ΑΠΕ. «Το φυσικό αέριο, σε συνδυασμό με την αποθήκευση ενέργειας, αποτελεί την καταλληλότερη εναλλακτική», συμπλήρωσε.
Παράλληλα, σχεδιάζεται η μετατροπή των παλαιών γεννητριών των μονάδων 3 και 4 του ΑΗΣ Καρδιάς σε σύγχρονους πυκνωτές υπερύψηλης τάσης για την εξισορρόπηση του συστήματος. Πρόκειται για τεχνολογία που αξιοποιεί τις υπάρχουσες γεννήτριες, προσφέροντας ρύθμιση τάσης και συχνότητας. Η σχετική επένδυση αγγίζει τα 30 εκατομμύρια ευρώ, ενώ έχουν ήδη εξασφαλιστεί οι απαιτούμενες άδειες και έχει ξεκινήσει η διαδικασία για την επιλογή αναδόχου.
Στη σταδιακή απόσυρση κτιρίων, εγκαταστάσεων, μονάδων και μέσων παραγωγής, των οποίων η λειτουργική ζωή έχει ολοκληρωθεί και δεν μπορούν να αξιοποιηθούν με βιώσιμο τρόπο, προχωρά η ΔΕΗ. Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για τεράστιους εκσκαφείς, πύργους ψύξης και φουγάρα των μονάδων. Η απόσυρσή τους αποτελεί επένδυση 130 εκατ. ευρώ και θα υλοποιηθεί σταδιακά, παράλληλα με την παύση λειτουργίας των υπόλοιπων μονάδων. Όπως ανέφερε ο κ. Στάσσης, η διαδικασία αυτή αναμένεται να δημιουργήσει άμεσα 500 θέσεις εργασίας, ενώ στόχος είναι η ανακύκλωση του 95% των υλικών, σύμφωνα με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας. «Θεωρούμε ευθύνη μας να παραδώσουμε τον χώρο όπως ακριβώς τον παραλάβαμε», δήλωσε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας πως πέρα από τα κτίρια και τα μηχανήματα, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι οι αποκαταστάσεις εδαφών.
Σύμφωνα με το σχέδιο, 80.000 στρέμματα πρώην λιγνιτικών εκτάσεων θα αποδοθούν σταδιακά στο Δημόσιο, πλήρως αποκατεστημένα και έτοιμα προς αξιοποίηση, σε ένα έργο συνολικού προϋπολογισμού 270 εκατ. ευρώ που θα δημιουργήσει ακόμη 500 θέσεις εργασίας. Παράλληλα, προχωρά η ίδρυση Μουσείου Ενέργειας Δυτικής Μακεδονίας, για τη διατήρηση της μνήμης της περιοχής και των ανθρώπων που εργάστηκαν στις λιγνιτικές μονάδες.
Η ΔΕΗ σχεδιάζει επίσης επενδύσεις ύψους 1,2 δισ. ευρώ για την κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων συνολικής ισχύος 2.130 MW σε πρώην ορυχεία, τα οποία θα καλύπτουν τις ανάγκες 715.000 νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Ήδη έχουν δρομολογηθεί έργα στην Πτολεμαΐδα και το Αμύνταιο, με ισχύ 550 MW (παραγωγή 880 MW) και 940 MW (παραγωγή 1.500 MW) αντίστοιχα, με το πάρκο του Αμυνταίου να συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα του κόσμου. Στην κατεύθυνση της συμμετοχής της τοπικής κοινωνίας στα οφέλη των επενδύσεων, η ΔΕΗ σχεδιάζει την έκδοση ομολόγου ύψους 5 εκατ. ευρώ, με εγγύηση κάλυψης από την ίδια και σταθερή απόδοση 8%. Το ομόλογο αναμένεται να είναι διαθέσιμο από το γ’ τρίμηνο του 2025. Όσον αφορά την Ακρινή, ολοκληρώθηκε η διαδικασία απόδοσης των καθαρών εσόδων του φωτοβολταϊκού πάρκου 35 MW στην κοινότητα για τα επόμενα 20 χρόνια. «Η συμφωνία αυτή επιλύει ένα θέμα που εκκρεμεί εδώ και περίπου 15 χρόνια», δήλωσε ο κ. Στάσσης.
Στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας, δρομολογούνται επενδύσεις συνολικού ύψους 940 εκατ. ευρώ για έργα συνολικής ισχύος 860 MW, με πρόβλεψη για 1.300 θέσεις εργασίας την επόμενη τριετία. Ανάμεσα στα έργα είναι δύο μονάδες αντλησιοταμίευσης: η πρώτη, στο Ορυχείο Καρδιάς, ισχύος 320 MW και διάρκειας αποθήκευσης 8 ωρών, με προϋπολογισμό 430 εκατ. ευρώ και 600 θέσεις εργασίας, και η δεύτερη στο Ορυχείο Νοτίου Πεδίου, ισχύος 240 MW και 12 ώρες αποθήκευσης, με προϋπολογισμό 310 εκατ. ευρώ και 550 θέσεις εργασίας. Προβλέπεται επίσης εγκατάσταση συστημάτων μπαταριών συνολικής ισχύος 300 MW, με προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ σε Αμύνταιο, Μελίτη, Ακρινή και Καρδιά.
Στα πλάνα της ΔΕΗ περιλαμβάνεται και η παραγωγή πράσινου υδρογόνου, με αρχική μονάδα 50 MW, συνολικού ύψους επένδυσης 70 εκατ. ευρώ και 300 θέσεις εργασίας. Η νέα μονάδα ΣΗΘΥΑ (Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης), που θα λειτουργεί με μίγμα φυσικού αερίου και πράσινου υδρογόνου, θα καλύψει τις ανάγκες τηλεθέρμανσης και θα τεθεί σε λειτουργία μέχρι το τέλος του 2026. Ενώ στην Πτολεμαΐδα 5 προγραμματίζεται επίσης η κατασκευή μονάδας θερμικής επεξεργασίας απορριμμάτων ενεργειακής αξιοποίησης, ισχύος 38 MW, με προϋπολογισμό 300 εκατ. ευρώ και πρόβλεψη για 200 θέσεις εργασίας.
Θένια Βασιλειάδου – www.xronos-kozanis.gr
