Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει το αρμόδιο τμήμα της ΠΕ Κοζάνης
Συναγερμός έχει σημάνει στην Ευρώπη για το βακτήριο «Xylella» (Xylella fastidiosa), το οποίο είναι επικίνδυνο και προσβάλλει διάφορα φυτά προκαλώντας θανατηφόρες ασθένειες. Για πρώτη φορά εντοπίστηκε στην Ιταλία το 2013 στην επαρχία της Απουλίας και θεωρείται ο κυριότερος βιολογικός εχθρός της ελιάς. Σύμφωνα με τους ειδικούς, πρόκειται για ένα αερόβιο, αρνητικό κατά Gram βακτήριο του γένους Xylella και μεταδίδεται αποκλειστικά από έντομα που διασπείρονται διαμέσου των χυμών των ξυλωδών κυττάρων.
Το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Κοζάνης, εξέδωσε την Τετάρτη ανακοίνωση με την οποία ενημερώνει φυτώρια, σημεία πώλησης καλλωπιστικών φυτών και πολλαπλασιαστικού υλικού, εταιρείες διεθνών μεταφορών, παραγωγών, συνεταιρισμών, γεωπόνων του δημοσίου και ιδιωτών, τελωνιακών, Δήμων και Εργολάβων δημοσίων κηποτεχνικών έργων, για τα νέα δεδομένα που προέκυψαν με το βακτήριο, μετά από ενημέρωση των φυτοϋγειονομικών υπηρεσιών της Γαλλίας και της Πορτογαλίας.
Συγκεκριμένα η Γαλλία ενημέρωσε πως το βακτήριο εμφανίστηκε και στη διοικητική περιφέρεια της Οξιτανίας (Occitanie) και της Προβηγκία-Άλπεις-Κυανή Ακτής (PACA). Η Πορτογαλία επιβεβαίωσε την εμφάνιση της Xylella (fastidiosa subsp. fastidiosa τον παθότυπο ST2) σε συμπτωματικά φυτά Elaeagnus angustifolia. Ο παθότυπος ST2 του βακτηρίου διαπιστώθηκε πρώτη φορά στο έδαφος της Ένωσης και είναι υπεύθυνο για την εμφάνιση της ασθένειας του Pierce στα αμπέλια στις Η.Π.Α.. Επιπλέον τον Ιούνιο διαπιστώθηκε για πρώτη φορά η Xylella fastidiosa subsp. multiplex σε φυτά Citrus sinensis στην οριοθετημένη περιοχή και έπειτα από εκτεταμένη έρευνα βρέθηκαν προσβεβλημένα αρκετά είδη Citrus συμπεριλαμβανομένων των Citrus limon, C. Paradise, C. reticulatα και C. sinensis.
Δεν έχει εμφανιστεί το βακτήριο στην Ελλάδα
Από το 2013 όταν και εμφανίστηκε το βακτήριο και μέχρι σήμερα, στην Ελλάδα δεν έχει καταγραφεί κανένα κρούσμα. Ωστόσο οι αρμόδιες υπηρεσίες τονίζουν πως λόγω του ότι παρουσιάζεται σε όλο και μεγαλύτερο αριθμό χώρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χρειάζεται να υπάρξει αυξημένη ετοιμότητα για να αποτραπεί ο κίνδυνος της εισαγωγής και εξάπλωσής του.
«Υπενθυμίζουμε ότι η Xylella fastidiosa κατατάσσεται στην κατηγορία των επιβλαβών οργανισμών μέγιστου ρίσκου για την Ελλάδα, που αν εγκατασταθεί θα έχει δυσβάσταχτες οικονομικές συνέπειες και τεράστιες επιπτώσεις στο αγροτικό οικοσύστημα και στον τουρισμό. Ο αριθμός των φυτικών ειδών που είναι ευπαθή στην Xylella fastidiosa είναι πολύ μεγάλος, ενώ η σχετική βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συνεχώς επικαιροποιείται με την είσοδο νέων ειδών. Ευπαθή φυτά, σημαντικά για την χώρα μας, είναι η ελιά, το αμπέλι, είδη της οικογένειας των πυρηνοκάρπων (κερασιά, δαμασκηνιά, αμυγδαλιά), όπως επίσης πολλά αρωματικά, καλλωπιστικά και δασικά είδη (λεβάντα, πικροδάφνη, δενδρολίβανο, ακακία, δρυς)» αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση.
Ποια είναι τα συμπτώματα
Τα συμπτώματα που προκαλούνται από το βακτήριο ποικίλλουν ανάλογα με το φυτό ξενιστή. Γενικά, καθώς το βακτήριο προσβάλλει τα αγγεία του ξύλου και εμποδίζει τη μεταφορά νερού και ανόργανων θρεπτικών στοιχείων, τα ασθενή φυτά εκδηλώνουν συμπτώματα μαρασμού, νέκρωσης (καψαλίσματος) και ξήρανσης του φυλλώματος, ακολουθούμενα τελικά από την πλήρη νέκρωση του φυτού. Σημειώνεται ότι μεγάλος αριθμός φυτών είναι δυνατόν να προσβληθούν χωρίς να εμφανίσουν συμπτώματα.
Λόγω της σοβαρότητας του βακτηρίου τα φυτώρια και οι υπόλοιποι υπόχρεοι, θα πρέπει να ενημερώνουν το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Κοζάνης για τα εξής:
- κατά την εισαγωγή φυτών προς φύτευση στη χώρα από χώρες στις οποίες έχει γνωστοποιηθεί η παρουσία του, προκειμένου να διενεργηθούν οι επίσημοι έλεγχοι και
- στην περίπτωση που διαπιστώσουν ύποπτα συμπτώματα (σε φυτά προς φύτευση στα φυτώρια και κατά τη διακίνησή τους, καθώς επίσης και στους οπωρώνες) να ειδοποιήσουν άμεσα.
Να σημειωθεί πως συμφωνα με την ισχύουσα φυτοϋγειονομική νομοθεσία, οι υπόχρεοι οφείλουν να γνωστοποιούν στην αρμόδια αρχή (Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής) οποιαδήποτε ασυνήθιστη εμφάνιση επιβλαβών οργανισμών ή συμπτωμάτων ή κάθε άλλη ανωμαλία που αφορά τα φυτά.
Κατερίνα Κοζιάκη- www.xronos-kozanis.gr
