Του Σταύρου Π. Καπλάνογλου – Πρόεδρου του ΕΒΕ Κοζάνης 1983-1988
Αναφερθήκαμε στην προηγούμενη δημοσίευση στην προετοιμασία της έκθεσης .
Παρά τον περιορισμένο χρόνο της προετοιμασίας και την έλλειψη εμπειρίας, για οργάνωση μια τέτοιας έκθεσης όταν ήρθε η ώρα των εγκαινίων, ήταν, όλα, έτοιμα.
Όλοι οι επισκέπτες έμειναν έκπληκτοι με όσα αντίκριζαν.
Τα περίπτερα των υπηρεσιών έδιναν την πρώτη εικόνα των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων, ενώ στην απέναντι αίθουσα, έβλεπαν με έκπληξη, τα πιάνα που κατασκεύαζαν οι Αφοί Ποντίκη από τα Σέρβια και σε κάθε βήμα τους, σε κάθε περίπτερο, μια καινούργια έκπληξη.
Ευπαρουσίαστα και γεμάτα κόσμο, περίπτερα
Στην πορεία, όμως, προέκυψε ένα πρόβλημα, που είχε να κάνει με την προσέλευση του υπουργού εμπορίου, Β. Κεδίκογλου, που μας είχε υποσχεθεί ότι θα έρθει, να εγκαινιάσει την έκθεση.
Ο άνθρωπος που έδωσε και πάλι την λύση, ήταν ο Θ. Χαλάτσης, που ανέλαβε να εγκαινιάσει την έκθεση.
Έγινε μια σεμνή τελετή εγκαινίων και οι ιερείς παπά- Μπασιάκος και παπά- Σκρέκας τέλεσαν τον αγιασμό.
Οι τοπικοί επίσημοι ήταν όλοι παρόντες:
Ο δήμαρχος Κοζάνης, ο Πρόεδρος του Δημοτικού συμβουλίου ο Στρατηγός,Διοικητής του Α.Σ.Σ, οι πρόεδροι των δικαστηρίων και εισαγγελείς, ο πρόεδρος του Δικηγορικού συλλόγου και πολλοί άλλοι.
Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΩΝ ΕΓΚΑΙΝΙΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΕΒΕ ΚΟΖΑΝΗΣ
Στις 2/9 /1984
“Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Κοζάνης και το ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ της Κοζάνης σας παραδίδουν, σήμερα, την πρώτη βιοτεχνική και γεωργική έκθεση της Κοζάνης.
Πριν, πούμε τις αιτίες που μας οδήγησαν, να δημιουργήσουμε αυτήν την έκθεση, θα πρέπει να δώσουμε, με πάρα πολύ λίγα λόγια, την εικόνα της οικονομικής διαρθρώσεως του νομού μας και της απασχόλησης του εργατικού δυναμικού.
Η σημερινή πρώτη εικόνα στον καθένα που βλέπει στο τον νομό μας παρουσιάζει δυο όψεις.
α)Ένας είναι ο βιομηχανικός χαρακτήρας που βρίσκεται στον άξονα Κοζάνης Πτολεμαΐδας
και
β) Ο άλλος χαρακτήρας, που είναι ο γεωργικός, που είναι στην περιοχή του Βοΐου και την περιοχή των Σερβίων
Η συμβολή του κάθε τομέα παραγωγής, στην διαμόρφωσή του εισοδήματος, έχει τα εξής νούμερα:
• Ο πρωτογενής τομέας, δηλαδή η Γεωργία και η Κτηνοτροφία συμμετέχουν στην διαμόρφωση του εισοδήματος, κατά ποσοστό 16%.
• Ο δευτερογενής τομέας, δηλαδή η βιοτεχνία και η βιομηχανία και εδώ μέσα είναι και τα μεγάλα εργοστάσια, συμμετέχει με ποσοστό 55 %.
• Ο τριτογενής τομέας, δηλαδή το εμπόριο και οι υπηρεσίες, συμμετέχουν κατά 28 %.
Από την άλλη πλευρά, στην απασχόληση, συμμετέχουν ο πρωτόγεννης τομέας κατά 31,50 %, στη βιομηχανία και τη βιοτεχνία είναι 41,50 % και ο τριτογενής, το εμπόριο και τις υπηρεσίες δηλαδή, είναι 27,00 %.
Η διαμόρφωση αυτού του χαρακτήρα άρχισε πριν από 26 χρόνια, δηλ. Το 1958, όταν άρχισε η εκμετάλλευση του υπόγειου πλούτου της περιοχής και κύρια του λιγνίτη.
Η ανάπτυξη, όμως, της βιομηχανίας της περιοχής, δυστυχώς, δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχη ανάπτυξη της βιοτεχνίας και της γεωργίας, που θα ήταν, τουλάχιστον, για την βιοτεχνία κάτι το φυσικό.
Απεναντίας, βλέπουμε την μεν γεωργία να συρρικνώνεται-μιας και δυο από τις πιο εύφορες κοιλάδες της εξαφανίζονται από την γεωργία,
Η περιοχή της λίμνης Πολυφύτου, για την δημιουργία της λίμνης-70.000στρ και η περιοχή του Σαριγκιόλ για την λήψη του λιγνίτη, περίπου 130.000στρ.
Από το 1.000.000 περίπου στρέμματα καλλιεργούμενης γης, που υπάρχει στην περιοχή τα 200.000 στρεμματα περίπου φεύγουν από την καλλιέργεια.
Έτσι, τα πιο κατάλληλα εδάφη, τα πιο εύφορα εδάφη, δηλαδή η περιοχή του Σαριγκιόλ και η παραποτάμια περιοχή των Σερβίων δεν υπάρχει πια και η ανάπτυξη εντατικών καλλιεργειών είναι σχεδόν αδύνατη.
Και αν δούμε την εικόνα των καλλιεργειών που υπάρχουν, έχουμε 70% σιτηρά, 7% μηδική και όλες οι υπόλοιπες καλλιέργειες κυμαίνονται από 2.50 ως 0,10 %.
Η εικόνα δεν είναι καλύτερη και στον τομέα κτηνοτροφίας, όπου, εκτός από την προβατοτροφία, που και εκείνη συρρικνωνόταν, να μην υπάρχει τίποτε άλλο.
Η ίδια και χειρότερη η κατάσταση στην βιοτεχνία. Ο αριθμός των βιοτεχνικών μονάδων, το 1963 ήταν 289 κατέβηκαν στις 2053, το1978 και σήμερα γύρω στις 1850 βρισκόμαστε.
Από τις βιοτεχνικές μονάδες, αν εξαιρέσουμε την γούνα η οποία είχε μια ανάπτυξη σε αυτή την 15 ετία που πέρασε, οι βιοτεχνίες που έχουν σχέση με τα ενδύματα, τα υποδήματα και με τα είδη διατροφής, με τα ποτά και πολλά άλλα μειώνονται συνέχεια, σε κάποια σταθερότητα, σε αριθμό είναι οι μονάδες που ασχολούνταν με το μάρμαρο και με την μεταλλοτεχνία, όχι όμως αυτές που έχουν να κάνουν με τις προμήθειες της ΔΕΗ.
Αυτό δεν είναι καθόλου φυσιολογικό.
Η οικονομία λέει, ότι, εκεί, που αναπτύσσεται μια μεγάλη βιομηχανία ή βιοτεχνία, γύρω της αναπτύσσονται δορυφορικές επιχειρήσεις και βιοτεχνίες.
Εδώ, δεν το είχαμε αυτό το φαινόμενο.
Το τί φταίει; Ίσως, ο υδροκεφαλισμός της Αθήνας, ίσως το γεγονός ότι οι προμήθειες γίνονται από εκεί κάτω και άλλα πολλά .
Ο προσανατολισμός όλου του εργατικού δυναμικού είναι στραμμένος προς την ΔΕΗ και τις άλλες βιομηχανικές μονάδες της περιοχής, χωρίς κανένας απολύτως, δυστυχώς, να ενδιαφέρεται για την γεωργία και την κτηνοτροφία.
Αυτό είναι λυπηρό.
Ο υπόγειος πλούτος δεν ανανεώνεται και η ανάπτυξη μόνο σε ένα τομέα δεν μπορεί παρά να έχει παροδικό χαρακτήρα. Τα κοιτάσματα του λιγνίτη είναι μόνο για 30 χρόνια. Το 2010 δεν θα υπάρχει λιγνίτης και οι καμινάδες, που, κάθε μέρα, ξεφυτρώνουν στην περιοχή, μια μέρα θα σβήσουν.
Το Νομ. Συμβούλιο Κοζάνης, όταν, το 1982, συνέτασσε το πενταετές πρόγραμμα, με την συμμετοχή χιλιάδων ατόμων κατέγραψε αυτή την κατάσταση.
Το 1983, στο ΕΒΕ, ήρθε μια καινούργια διοίκηση. Αυτή, νοιώθοντας, ότι μεγάλο μέρος της ευθύνης πέφτει επάνω της και ότι οι παρενέργειες της οικονομίας, που θα υπάρχουν το 2010 θα είναι τρομερές, πήρε κάποιες πρωτοβουλίες.
Ενδιαφέρθηκε για την δημιουργία της βιομηχανικής περιοχής. Έκανε κάποιες εκθέσεις, πέρσι, μια στην Θεσ/νίκη, συμμετείχε στην ΜΑΡΜΙΝ, προσπαθεί να οργανώσει το επιμελητήριο.
Πάει να μηχανογραφήσει τις υπηρεσίες του και γενικά, προσπαθεί να πάρει πολλές πρωτοβουλίες.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο των πρωτοβουλιών είναι και η σημερινή έκθεση. Περιλαμβάνει 2 τμήματα:
-Υπάρχει το τμήμα της βιοτεχνίας, μέσα ,κυρίως στο κτίριο, με συμμετοχή 42 επιχειρήσεων και -υπάρχει και ο γεωργικός τομέας, ο οποίος συμπεριλαμβάνει 9 υπηρεσίες:
-την διεύθυνση γεωργίας
-την διεύθυνση κτηνιατρικής
-την διεύθυνση δασών
-τον οργανισμό καπνού
-τις ενώσεις γεωργικών συνεταιρισμών
Δεν ξέρω, αν με διαφεύγει κάτι άλλο, πάντως, είναι όλες οι υπηρεσίες, που έχουν σχέση με την γεωργία, την κτηνοτροφία και τα δάση.
Επίσης, στο έξω μέρος, βλέπετε τις επιχειρήσεις, που έχουν σχέση με την γεωργική τεχνολογία και επιστήμη
Στο παρελθόν, η υπηρεσία του υπουργείου γεωργίας οργάνωνε αξιόλογες εκθέσεις. Σχεδόν, κάθε χρόνο, παρουσιάζοντας διάφορα προγράμματα και όχι μόνον.
Η δική μας άποψη είναι, για να είναι ολοκληρωμένες αυτές οι εκθέσεις, θα πρέπει να συνοδεύονται από την πρακτική γνώση των εργαλείων, που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο γεωργός και ο κτηνοτρόφος.
Η σημερινή έκθεση οργανώθηκε και δημιουργήθηκε, σε πολύ λίγο χρόνο. Υπήρχαν δυσκολίες, υπήρχαν, ακόμη, αντίθετες απόψεις για την δημιουργία της, που η κοινωνιολογιση τους αποθαρρύνει τους βιοτέχνες να εμφανισθούν σε μας και να δηλώσουν την δική τους συμμετοχή.
Την πρώτη σκέψη για την δημιουργία της, την πήραμε από το κίνητρο που είχαμε, από την σύνταξη του πενταετούς.
Μας ήρθε στις 20/5.84.
Τις 10/6 πήγαμε στην Λαμία, για να δούμε, πως ακριβώς έχουν οργανώσει την έκθεση τους.
Στις 20/6 πήγαμε στο ΔΣ Του ΕΒΕ, στις 25/6 πήγαμε στο Ν.Σ. και ζητήσαμε χώρο.
Το Ν.Σ., όχι μόνο μας τον έδωσε, αλλά ζήτησε να μπει συνδιοργανωτής, ενισχύοντας οικονομικά αυτή την εκδήλωση και συμβάλλοντας με το κύρος του σε ό,τι μπορεί.
Μετά την ημερομηνία αυτή, βάλαμε ημερομηνία 12/7, για να μας έρθουν δηλώσεις συμμετοχής. Οι δηλώσεις ήταν μόνο 3 και δώσαμε μια προθεσμία 10 ημερών. Φθάσαμε στις 20/7 και οι δηλώσεις ήταν 14. Χρησιμοποιήσαμε κάθε μέσον, επιστρατεύσαμε τα μέλη του Δ.Σ, όσοι είχαν αντίστοιχες επιχειρήσεις που μπορούσαν να μπουν στην έκθεση τους, υποχρεώσαμε να έρθουν.
Έτσι τους φτάσαμε 29. Με τα άτομα αυτά υπογράψαμε την σύμβαση, με την εταιρία που θα μας οργάνωνε την έκθεση. Στις 10/8 οι συμμετοχές έφτασαν στις 35.
Σήμερα, είναι 44 συμμέτοχες και αν είχαμε και άλλη προθεσμία θα έφθαναν στις 100 και συμμετέχουν και 7 υπηρεσίες και οργανισμοί.
Όπως λέγαμε και προηγουμένως, ο χρόνος από την απόφαση μέχρι την πραγματοποίηση, ήταν ένας χρόνος ρεκόρ.
Ένας χρόνος, που σχεδόν είχε εκμηδενισθεί. Κάθε 10λεπτα έπρεπε να παίρνουμε αποφάσεις, για πολλά ζητήματα που προέκυπταν. Παίρνοντας αποφάσεις, για κάθε ζήτημα και χτυπώντας πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες και σε αυτή την προσπάθεια είχαμε την έντονη συμβολή του πρόεδρου του Ν.Σ., που, όπου χρειαζόταν, επενέβη.
Έτσι, για οποιαδήποτε λάθη και αδυναμίες δείτε σε αυτήν την έκθεση, θα μας συγχωρέσετε και βοηθήστε μας του χρόνου, που θα την ξανακάνουμε την έκθεση, να είμαστε πιο σωστοί με υποδείξεις σας.
Οι προοπτικές για το μέλλον
Όπως προείπα, η έκθεση θα επαναλαμβάνετε κάθε χρόνο. Για να γίνει αυτό, η διοργάνωση της δεν πρέπει να γίνει και πάλι την τελευταία στιγμή, αλλά πρέπει να αρχίσει μόλις λήξει η σημερινή έκθεση. Αλλά και γι’ αυτό χρειαζόμαστε ένα χώρο.
Ο χώρος αυτός υπάρχει, δεν είναι καθόλου τυχαίο που ήρθαμε εδώ. Δίπλα από δω υπάρχει ο Κτηνοτροφικούς σταθμός Κοίλων. Αυτός δημιουργήθηκε, πριν από 50 χρόνια τότε που τα Κοίλα είχαν 20 σπίτια και 20 στάβλους.
Σήμερα τα Κοίλα είναι ένα προάστιο της Κοζάνης.
Αναπτύσσεται τρομερά έντονα και η ύπαρξη αυτού του σταθμού δημιουργεί προβλήματα.
Ο σταθμός που λειτουργεί σαν ίδρυμα έρευνας και που γίνεται κάποια δουλειά, έχει 220 πρόβατα, καταλαμβάνει 109 στρέμματα, απασχολεί 14 άτομα και έχει έναν προϋπολογισμό 8 εκ. δρχ.
Πιστεύουμε, ότι η αξιοποίηση του δεν είναι αυτή.
Εμείς ζητήσαμε σαν επιμελητήριο τον χώρο από το ΝΣ, είπαμε, γιατί τον θέλουμε, το Ν.Σ. το δέχτηκε και έκανε προτάσεις στην κτηματική εταιρία του δημοσίου να μας το δώσει.
Θα δημιουργήσουμε σε αυτό το χώρο την έκθεση, όπως είπαμε σε μόνιμη βάση. Μπορούμε να μεταφέρουμε της υπηρεσίες του ΕΒΕ Κοζάνης.
Να κάνουμε αίθουσες συνεδρίων. Ο ΕΟΜΜΕΧ, που σύντομα θα ρθει στην περιοχή μας, μπορεί να δημιουργήσει τα γραφεία του.
Επίσης, μπορούν να γίνουν σχολές για την διάδοση της παραδοσιακής τέχνης, που σιγά σιγά χάνεται και μπορεί όλος αυτός ο χώρος, συγχρόνως, να είναι ένας χώρος πρασίνου.
Οι στόχοι της έκθεσης είναι:
1.Η μαζική προβολή των προϊόντων της βιοτεχνίας
2.Η αναβίωση της παραδοσιακής τέχνης
3.Η γνωριμία του Δυτικόμακεδόνα με τα προϊόντα, που παράγει η περιοχή του
4.Ο εκσυγχρονισμός της βιοτεχνίας
5.Η δυνατότητα του αγρότη να ενημερωθεί πολύ πιο σωστά
6.Η δυνατότητα του καταναλωτή να βρει τα προϊόντα, σε σωστή ποιότητα και τιμή
Μέσα στα πλαίσια αυτής της έκθεσης για να βοηθήσει, πήρε και μια άλλη απόφαση: την καθιέρωση 5 βραβείων, τα οποία θα συνοδεύονται από μετάλλια και για τα οποία έχει ζητηθεί από τις τράπεζες και υπάρχει αυτή την στιγμή, κάποια ανταπόκριση να τα ενισχύσουν και με χρηματικό βραβείο. Τα βραβεία αυτά θα δοθούν το άλλο σαββατοκύριακο.
Αυτά είναι :
1. Της τεχνικής τελειότητας του προϊόντος
2. Της καλλιτεχνικής εμφάνισης του προϊόντος
3. Της πρωτοτυπίας του προϊόντος
4. Της πιο εκσυγχρονισμένης βιοτεχνίας
5. Του πιο εμφανίσιμου περίπτερου
Τελειώνοντας, θα πρέπει να ευχαριστήσω το Ν.Σ. Κοζάνης και το Δ.Σ. του ΕΒΕ, για τις αποφάσεις που πήρε.
Το υπουργείο εμπορίου,που, ότι του ζητήσαμε, με την επίσκεψη του υπουργού εμπορίου στην Κοζάνη, μας το έδωσε πρόθυμα τα 2 εκατομμύρια.
Τον δήμαρχο Κοζάνης, τον Αντιδήμαρχο και τον διευθυντή, οι οποίοι ότι τους ζητήσαμε, μας το έδωσαν πρόθυμα.
Το κοινοτικό συμβούλιο Κοίλων και τους φιλόξενους κατοίκους του που μας βοήθησαν πάρα πολύ.
Δεν πρέπει όμως να ξεχάσουμε και κάποιους άλλους ανθρώπους και αυτόν, που οργάνωσε την έκθεση.
Ο κ. Μπατιάς, βέβαια, έκανε την δουλειά του, αλλά έβαλε και πολύ μεράκι. Και πέρα από τις συμβατικές υποχρεώσεις, ό,τι του ζητήσαμε το έκανε, όχι μόνο αυτός αλλά και οι υπάλληλοι του
Και βεβαία δεν πρέπει να ξεχάσω όλους εσάς που με την σημερινή σας παρουσία μας δίνετε το κουράγιο να συνεχίσουμε τέτοιες προσπάθειες.
Για να πάψει η περιοχή μας να είναι ένας ξεχασμένος τόπος και όπως λέει ο Νομάρχης μας, να είναι ένα κλασσικό παράδειγμα ξεχασμένης Ελλάδας και να μπορέσει να αναπτυχθεί προς όλες τις κατευθύνσεις σωστά.
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ”
****************************************************************
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΝΟΜΑΡΧΗ ΚΟΖΑΝΗΣ Θ.ΧΑΛΑΤΣΗ
”Αγαπητοί εκπρόσωποι της εκκλησιάς, κ. Βουλευτά, εκπρόσωποι των αρχών της περιοχής, αγαπητοί φίλες και φίλοι
Τα σημερινά εγκαίνια της πρώτης βιοτεχνικής και γεωργικής έκθεσης του νομού Κοζάνης έρχονται να καταχωρήσουν και να καταξιώσουν ένα σταθμό και ταυτόχρονα μια αφετηρία για τις παραγωγικές δυνάμεις του νομού μας.
Είναι σταθμός η έκθεση, γιατί σήμερα με αυτήν ο πρωτογενής τομέας και οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις του νομού βρίσκουν την υπόσταση τους την συγκρότηση τους και δίνουν την απάντηση τους σε εκείνους που πίστεψαν, ότι η οικονομική δραστηριότητα στον νομό μας αρχίζει και τελειώνει με τα ορυχεία.
Η Έκθεση αυτή δείχνει, ότι ο νομός Κοζάνης έχει τις δυνατότητες για μια παραγωγική διαφοροποίηση.
Με την γεωργία, την κτηνοτροφία, τα δάση αύριο, με την ιχθυοκαλλιέργεια, την βιοτεχνία, τα μάρμαρα και με όλες τις αντίστοιχες βιοτεχνίες μικρομεσαίου μεγέθους, οι παραγωγικές δυνάμεις του νομού μπορούν να πετύχουν την πολυκύμαντη και ισόρροπη ανάπτυξη του τόπου.
Η έκθεση αυτή είναι συγχρόνως και μια αφετηρία, γιατί μέσα από αυτό το θεσμό και τη διοίκηση του επιμελητηρίου Κοζάνης και των άλλων παραγωγικών δυνάμεων, ο Ν. Κοζάνης, στον χώρο της Β. Ελλάδος αποκτά τον δικό του λόγο.
Με την ανάπτυξη της, πραγματικά, ξεχασμένης περιφέρειας η έκθεση αυτή δεν είναι ένα ευκαιριακό πανηγύρι – και ας μην την δει κάνεις σαν τέτοιο – που φιλοδοξεί να διευρύνεται και να καταγράφεται στη συνείδηση όλου του παραγωγικού χώρου, σαν το μεγάλο ετήσιο γεγονός της Δ. Μακεδονίας.
Θα ήθελα, τελειώνοντας να σας μεταφέρω τους χαιρετισμούς του υπουργού γεωργίας Κ Σημίτη και του υπουργού εμπορίου κ. Κεδίκογλου και τα συγχαρητήρια τους, για την διοργάνωση αυτού του θεσμού. Θα ήθελα να συγχαρώ την διοίκηση του ΕΒΕ, καθώς και τις υπηρεσίες μας για τις προσπάθειες τους, και να δηλώσω, ότι σε κάθε βήμα θα έχουν την υποστήριξη, γιατί η ανάπτυξη της υπαίθρου είναι ο κοινός μας στόχος.
Εγκαινιάζω την έκθεση και εύχομαι την καλύτερη επιτυχία ”.
***************************************************************
Τα κείμενα που παραθέτουμε, των 2 ομιλιών (Πρόεδρου του ΕΒΕ Κοζάνης και του Νομάρχη ) στην συνέχεια με θα το δείτε στο βίντεο που ακολουθεί αυτολεξεί :
1η ΕΚΘΕΣΗ ΚΟΙΛΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ 1984 ΚΑΠΛΑΝΟΓΛΟΥ ΣΤ. (ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΒΕ)-ΧΑΛΑΤΣΗΣ ΘΕΟΔ. (ΝΟΜΑΡΧΗΣ)
Διάρκεια: 18:18
