Ο Στέλιος Χλιαράς μιλά για τον σχεδιασμό της σεζόν, τις νέες πρωτοβουλίες και τον ρόλο του θεάτρου στην περιοχή
Με κεντρικό άξονα τη συμμετοχή, την παιδεία και την εξωστρέφεια, το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης παρουσιάζει ένα ολοκληρωμένο θερινό πρόγραμμα που περιλαμβάνει την παραγωγή του έργου «Ο Επιθεωρητής» σε συμπαραγωγή με το ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης, θερινά θεατρικά εργαστήρια για όλες τις ηλικίες και την πρώτη θεατρική κατασκήνωση στο Δάσος Κουρί.
Η παράσταση της 9ης Ιουλίου στο Υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο Κοζάνης θα είναι προσβάσιμη σε άτομα με ακουστική αναπηρία, ενώ οι δράσεις επαγγελματικής επιμόρφωσης αποκτούν νέα δυναμική. Ο Στέλιος Χλιαράς μιλά για το όραμά του, τη μέχρι τώρα πορεία του στο «τιμόνι» του θεάτρου, και το αναπτυξιακό αποτύπωμα που μπορεί να αφήσει ο πολιτισμός σε μια περιοχή που αλλάζει ταυτότητα.
Το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κοζάνης παρουσιάζει αυτό το καλοκαίρι την παραγωγή «Ο Επιθεωρητής» του Νικολάι Γκόγκολ, μια κλασική κωμωδία που ανεβαίνει με νεανική και φρέσκια ματιά. Όπως σημειώνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης Στέλιος Χλιαράς, πρόκειται για την καλοκαιρινή παραγωγή του θεάτρου σε συμπαραγωγή με το ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης, «με έναν εξαιρετικό, μπριόζο σκηνοθέτη, τον Γιώργο Παπαγεωργίου, ο οποίος έχει δείξει πολύ καλά δείγματα γραφής και στο ιδιωτικό θέατρο αλλά και στο Εθνικό». Στόχος είναι μια «ευφρόσυνη παράσταση με πολύ χιούμορ και μια ομάδα ηθοποιών που παίζουν ζωντανή μουσική». Όπως λέει ο κ. Χλιαράς, «ελπίζουμε να είναι το αουτσάιντερ του φετινού καλοκαιριού και να κάνει τη διαφορά».
Το έργο, όπως επισημαίνει, είναι ιδιαίτερα επίκαιρο. «Ένας επιθεωρητής φτάνει σε μια μικρή επαρχιακή πόλη για να επιθεωρήσει τους κατοίκους. Όλοι έχουν, με κάποιον τρόπο, λερωμένη τη φωλιά τους. Αρχίζουν οι παρεξηγήσεις, γιατί ο επιθεωρητής που καταφθάνει τελικά δεν είναι αυτός που περιμένουν, αλλά ένας απατεώνας». Η πρεμιέρα της παράστασης θα δοθεί στις 6 Ιουλίου στο Υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο Κοζάνης και θα ακολουθήσουν παραστάσεις στις 7 και 9 Ιουλίου στην πόλη, ενώ στη συνέχεια θα περιοδεύσει σε περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Στερεάς Ελλάδας.

Ιδιαίτερη σημασία έχει η προσβασιμότητα. Η παράσταση της 9ης Ιουλίου θα είναι η πρώτη στην ιστορία του ΔΗΠΕΘΕ που θα είναι προσβάσιμη και για άτομα με ακουστική αναπηρία. «Θα υπάρχει διερμηνεία στη νοηματική. Είναι κάτι που πρώτη φορά συμβαίνει στο ΔΗΠΕΘΕ και είμαστε πολύ χαρούμενοι και περήφανοι για αυτό», τονίζει ο Στέλιος Χλιαράς. «Ανοίγουμε τις παραστάσεις μας και σε άτομα με αναπηρία. Αν δούμε συμμετοχή και ανταπόκριση από την αναπηρική κοινότητα, θέλουμε να καθιερώσουμε τουλάχιστον μία προσβάσιμη παράσταση σε κάθε παραγωγή».
Παράλληλα, φέτος λειτουργούν θερινά θεατρικά εργαστήρια για όλες τις ηλικίες. «Θα υπάρχουν δύο παιδικά τμήματα, για παιδιά που τελείωσαν φέτος την Α’ έως Γ’ Δημοτικού και για παιδιά από τη Δ’ έως τη ΣΤ’. Για φέτος υπάρχει και τμήμα εφήβων, από την Α’ Γυμνασίου έως την Α’ Λυκείου, αλλά και τμήμα ενηλίκων», αναφέρει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης. «Τα παιδιά που τελείωσαν τώρα τη Β’ Λυκείου ή τη Γ’ μπορούν να συμμετέχουν στα τμήματα ενηλίκων. Θέλαμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε όλους – όχι μόνο στα παιδιά – να συμμετέχουν φέτος». Τα παιδικά εργαστήρια θα διαρκέσουν έξι εβδομάδες και το φετινό τους θέμα είναι «Κόσμοι που συναντιούνται», με στόχο, όπως εξηγεί, «να εξερευνηθούν τόσο οι εξωτερικοί κόσμοι – το περιβάλλον, οι πλανήτες, η φύση – όσο και οι εσωτερικοί, ο εαυτός μας, η αυτοβελτίωση, η γνωριμία με τον ίδιο μας τον εαυτό».
«Τα εργαστήρια αυτά δεν έχουν απλώς σκοπό να απασχολήσουν τα παιδιά», συνεχίζει ο Στέλιος Χλιαράς. «Έχουν έναν παιδαγωγικό χαρακτήρα. Να διδάξουν την αξία της συνεργασίας, της έκφρασης, της γνωριμίας με τον εαυτό μας. Να ενισχύσουν την ικανότητα να συνδεόμαστε και να συνεργαζόμαστε με τους άλλους και φυσικά να εξελίξουν τη δημιουργικότητα των παιδιών».
Μια ακόμη νέα και σημαντική δράση του φετινού καλοκαιριού είναι η θεατρική κατασκήνωση στο Δάσος Κουρί, η οποία απευθύνεται σε επαγγελματίες του θεάτρου. «Γίνεται επίσης για πρώτη φορά, σε συνεργασία με τη Μαρία Βαρδάκα και τρεις εξαιρετικούς σκηνοθέτες. Είναι μια κατασκήνωση με διττό σκοπό: αφενός την εξέλιξη των ίδιων των επαγγελματιών μέσα από εργαστήρια, αφετέρου τη γνωριμία τους με τη Δυτική Μακεδονία», εξηγεί. Η δράση είναι αυτοχρηματοδοτούμενη. «Την κάναμε για να καλύψουμε και τους επαγγελματίες, γιατί τα εργαστήρια μας απευθύνονται σε μη επαγγελματίες. Θέλουμε να γίνει θεσμός».

Μιλώντας για τη μέχρι τώρα πορεία του στο «τιμόνι» του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης, ο Στέλιος Χλιαράς παραδέχεται ότι «ήταν αγχωτική, απαιτητική και με ένα αίσθημα τεράστιας ευθύνης». Όμως, αυτό που τον ωθεί να συνεχίσει είναι η συμμετοχή, η αγάπη και η αποδοχή του κόσμου. Θεωρεί ότι φέτος έγιναν σημαντικά ανοίγματα: «Καλέσαμε νέους ανθρώπους, κάναμε ανοιχτό κάλεσμα, συμμετείχε πλειάδα ηθοποιών από την περιοχή, οργανώσαμε σεμινάρια για μη επαγγελματίες, δημιουργήσαμε την Πειραματική Σκηνή – κάτι που με χαροποιεί ιδιαίτερα και που πήγε τόσο καλά».
Στόχος του είναι το ΔΗΠΕΘΕ να αποκτήσει ξανά ταυτότητα και σχέση εμπιστοσύνης με το κοινό. «Θέλουμε ο κόσμος να πιστέψει ότι είναι ένα ΔΗΠΕΘΕ που αξίζει να στηριχθεί και να συμμετέχει στις παραγωγές του. Θέλουμε οι παραγωγές να έχουν ποιοτικά χαρακτηριστικά. Να ξέρει ο θεατής ότι όταν έρθει, θα δει κάτι καλό». Μέχρι στιγμής, η αποδοχή του κοινού ήταν πολύ θετική, «από κοινό διαφορετικών ηλικιών, διαφορετικού γούστου και υποβάθρου». Όμως, τονίζει: «Δεν επαναπαυόμαστε. Κάθε παράσταση είναι διαφορετική, κάθε φορά πρέπει να καταθέτουμε το μέγιστο δυνατό και να πείθουμε τον κόσμο πως αξίζει να την παρακολουθήσει. Είμαστε πάντα στην κρίση του κοινού».
Ο Στέλιος Χλιαράς αναφέρεται και στο ζήτημα της αποκέντρωσης: «Το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης πλέον ακούγεται και εκτός της περιοχής και αυτό είναι ένα σημαντικό κίνητρο για να προσεγγίσουμε συνεργασίες. Αν υπάρχει ποιότητα στη δουλειά μας, μπορούμε να προσελκύσουμε καλλιτέχνες υψηλής αξίας, αναγνωρισμένους καλλιτέχνες που δεν μένουν στην περιοχή, να έρθουν και να κάνουν όμορφες συνεργασίες με τους ανθρώπους του τόπου».
Αναφέρεται επίσης, στο παράδειγμα του σκηνοθέτη Μάριου Κακουλλή και τη «Φάρμα των Ζώων», μια παραγωγή που δημιουργήθηκε εξ ολοκλήρου στην περιοχή. «Έζησε ως αποκεντρωμένος καλλιτέχνης στην περιοχή καθ’ όλη τη διάρκεια των προβών και έδωσε ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα. Πολλές φορές οι καλλιτέχνες δεν μπορούν να μείνουν πολύ καιρό στην περιφέρεια λόγω άλλων επαγγελματικών υποχρεώσεων. Όμως ο στόχος είναι να δείξουμε ότι όσο πιο πολύ ζει κανείς εδώ, τόσο περισσότερο ωφελείται και το καλλιτεχνικό έργο και ο ίδιος ο καλλιτέχνης».
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης τοποθετείται και για τον ρόλο του πολιτισμού σε μια περιοχή που βρίσκεται σε μετάβαση και αλλάζει παραγωγικό μοντέλο. «Ο πολιτισμός πρέπει να έχει αναπτυξιακό πρόσημο. Τον αντιλαμβάνομαι ως αναπτυξιακό εργαλείο. Θα μπορούσε στην εποχή της μετάβασης να παίξει αρκετά σημαντικό ρόλο: με τα εργοστάσιά μας, το μέλλον τους, τη βιομηχανική κληρονομιά και πώς αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί πολιτιστικά». Τα παραδείγματα από την Ευρώπη, όπως λέει, δείχνουν ότι οι εγκαταστάσεις των παλιών βιομηχανιών μπορούν να μετατραπούν σε πολιτιστικές κυψέλες, είτε σε μόνιμη βάση είτε περιοδικά.

Όπως αποκαλύπτει, έχει ήδη υπάρξει σκέψη για επικοινωνία με τη ΔΕΗ με στόχο τη διοργάνωση μιας παράστασης σε βιομηχανικό χώρο της επιχείρησης το επόμενο καλοκαίρι. «Η ‘Φάρμα των Ζώων’ που κάναμε στο εργοστάσιο του Κική ήταν και ένα “κλείσιμο του ματιού” προς τη ΔΕΗ και τους ανθρώπους που διαχειρίζονται την τύχη της. Αυτοί οι χώροι μπορούν και πρέπει να αξιοποιηθούν πολιτιστικά. Αν υπάρξει θετική διάθεση, θα μπορούσε να στηθεί κάτι που να προσελκύσει κόσμο όχι μόνο από την Κοζάνη και την Πτολεμαΐδα αλλά από όλη τη Δυτική Μακεδονία. Ίσως κάτι σχετικό με την ιστορία της ΔΕΗ, ίσως ένα φεστιβάλ που να αγκαλιάσει όλες τις προσπάθειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα – από παραστάσεις μέχρι ντοκιμαντέρ και χορευτικά έργα – και να προβληθεί αυτό το έργο ενιαία».
Τέλος, στο φετινό πρόγραμμα περιλαμβάνεται και περιοδεία θεάτρου σκιών, σε κοινότητες της περιοχής στις οποίες δεν είχε περιοδεύσει το αντίστοιχο πρόγραμμα την προηγούμενη χρονιά.
Θένια Βασιλειάδου – www.xronos-kozanis.gr