Νέα τροπή έλαβε το ζήτημα του Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης της Δυτικής Μακεδονίας καθώς το Περιφερειακό Συμβούλιο σε έκτακτη συνεδρίαση του απέρριψε το επικαιροποιημένο κείμενο, που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο και τον Πρωθυπουργό και στη συνέχεια συζητήθηκε και στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής.
Είχε προηγηθεί η συνεδρίαση του οργάνου την Πέμπτη, στην οποία τρεις παρατάξεις (Ανατροπή- Δημιουργία, Ελπίδα και Αριστερή Συμπόρευση) αποχώρησαν καταγγέλλοντας τη μη συζήτηση του θέματος με την Περιφερειακή Αρχή να «απαντά» ουσιαστικά με το κατεπείγον χθεσινό συμβούλιο.
Την πρόταση για απόρριψη του Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης εισηγήθηκε η Περιφερειακή Αρχή διά του Αντιπεριφερειάρχη Στέργιου Κιάνα με αιτιολογία πως στο επικαιροποιημένο κείμενο δεν συμπεριλαμβάνονται οι 15 διεκδικήσεις που είχε θέσει.
Όπως ανέφερε ο κ. Κιάνας «εισηγούμαι τη μη αποδοχή του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, όπως αυτό επικαιροποιήθηκε και ισχύει και εμμένουμε στην αρχική μας θέση διεκδίκησης και ενσωμάτωσης στο τελικό σχέδιο και των 15 προτάσεων, έτσι ώστε να το καταστήσει δίκαιο, ρεαλιστικό, βιώσιμο και υλοποιήσιμο για τη Δυτική Μακεδονία».
O επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης Θόδωρος Καρυπίδης χαιρέτησε τη θέση της Περιφερειακής Αρχής και ζήτησε να ξεκινήσει ένας εξαντλητικός διάλογος πάνω στα 15 σημεία που έθεσε η Περιφερειακή αρχή ώστε με τεκμηρίωση να δοθούν στα κόμματα της βουλής.
Ο Περιφερειάρχης Γιώργος Κασαπίδης απαντώντας στο κ. Καρυπίδη με τη σειρά του ανέφερε πως είναι προφανές πως υπάρχει θέμα με το χρονοδιάγραμμα και τόνισε πως θα ενημερώσει όλα τα κόμματα καθώς το ζήτημα των Εδαφικών Σχεδίων και του Επιχειρησιακού Προγράμματος θα περάσει από τη βουλή.
«Κάλλιο αργά παρά ποτέ» σχολίασε η Γεωργία Ζεμπιλιάδου κάνοντας λόγο για συνετή κίνηση από την Περιφερειακή Αρχή. «Η απόρριψη του μαστερ πλαν είναι το σημείο για να ξεκινήσουμε να διεκδικούμε την ενσωμάτωση των 15 προτάσεων και να βρούμε τα σημεία στα οποία θα θέσουμε τις κόκκινες γραμμές μας».
Ο σύμβουλος της Λαικής Συσπείρωσης Αντώνης Τσάκωνας από την πλευρά του τόνισε πως η παράταξη του είναι ενάντια τόσο στο Master Plan της απολιγνιτοποίησης όσο και στην κοινή θέση των τριών παρατάξεων καθώς είναι στη βάση της εξυπηρέτησης των μονοπωλιακών συμφερόντων που θα οδηγήσει στην ερημοποίηση και φτωχοποίηση της Δυτικής Μακεδονίας και κάλεσε τους πολίτες σε αγώνα.
Ο Στέφανος Πράσσος με τη σειρά τους και αυτός ζήτησε την καταψήφιση του Master Plan αλλά και της πρότασης των 15 σημείων αναφέροντας πως θα καταθέσει ένα διαφορετικό πρόγραμμα που θα δίνει απαντήσεις.
Ο Περιφερειάρχης κλείνοντας δήλωσε ικανοποιημένος για τη σύμπνοια του Περιφερειακού Συμβουλίου τονίζοντας πως κάνει δεκτή την εισήγηση από την πρώτη έως και την τελευταία λέξη.
“Να κάνουμε βήματα ώριμα για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις και να πορευτούμε στο δρόμο της κοινής αγωνιστικής διεκδίκησης και να σηματοδοτήσουμε μια νέα αρχή” κατέληξε.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΣΤΑΡΕΛΛΑΣ
Η ΠΑ θα παρουσιάσει άμεσα τις νέες κινήσεις
Η συνεδρίαση έγινε σε εντελώς διαφορετικό κλίμα από τις προηγούμενες συνεδριάσεις για το θέμα καθώς υπήρξε μεγάλη συναίνεση στην πρόταση της Περιφερειακής Αρχής.
Το ζήτημα φυσικά είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο καθώς όπως προαναφέραμε το Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης έχει ήδη εγκριθεί από τον Πρωθυπουργό ενώ η διαβούλευση έχει λήξει από τις 10 Νοεμβρίου.
Είναι επίσης γνωστό πως η Συντονιστική του Σχεδίου Μετάβασης έχει προχωρήσει πολύ το σχεδιασμό, έχει «γράψει» τα προσχέδια των Εδαφικών Σχεδίων και μοιάζε εξαιρετικά δύσκολο να αλλάξει οτιδήποτε.
Ποιες είναι οι 15 διεκδικήσεις της Περιφέρειας
1 .Να χαρακτηριστεί το εγχείρημα της απολιγνιτοποίησης ως μια στρατηγική επένδυση, όπωςορίζεται στο Ν. 4608/2019, ώστε να επιλυθούν ζητήματα που προκύπτουν ως προς τα κίνητρα και τα χρονοδιαγράμματα του σχεδιασμού.
2 .Να ενσωματωθούν οι μεγάλες υποδομές της Περιφέρειας, που αφορούν σε οδικά δίκτυα, σιδηροδρόμους, αεροδρόμια και ψηφιακές υποδομές στον Εθνικό Σχεδιασμό και να υλοποιηθούν με άλλους πόρους και όχι αυτούς της δίκαιης μετάβασης.
3.Ο σχεδιασμός δίκαιης μετάβασης να αφορά στο σύνολο της ΠΔΜ, με έμφαση στις πληττόμενες περιοχές, ώστε να επιτευχθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο η ισόρροπη ανάπτυξή της.
4.Να οριστεί πράσινο τέλος στις ΑΠΕ, συναρτήσει των επιπτώσεων της αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου και της εκμετάλλευσης των εδαφών και των δικτύων, ως αντιστάθμισμα του λιγνιτικού πόρου που χάνεται, το οποίο δεν θα επωμιστούν οι παραγωγοί, αλλά η πολιτεία και που θα αφορά στο σύνολο της ΠΔΜ
5.Να βρεθεί βιώσιμη λύση για την λειτουργία των τηλεθερμάνσεων, λαμβάνοντας υπόψη το κριτήριο της βιώσιμης ανάπτυξης, το οποίο μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στη χρηματοδότηση απόΕυρωπαϊκούς Πόρους.
6.Η διασφάλιση της λειτουργίας του ΑΗΣ Πτολεμαΐδα 5 και μετά το 2028, αλλά και η παράταση λειτουργίας των ΑΗΣ Μελίτης και Αγίου Δημητρίου, εφαρμόζοντας τεχνολογίες δέσμευσης CO2, που θα τους καταστήσουν ως ένα βαθμό βιώσιμους, τουλάχιστον για όσα χρόνια χρειαστούν, μέχρι να αντισταθμιστούν το χαμένο ΑΕΠ και οι χαμένες θέσεις εργασίας της περιοχής
7.Να ισχύσει χαμηλό ενεργειακό τιμολόγιο για τις επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες ή θα εγκατασταθούν στην Περιφέρειά μας.
8.Να επιλεγεί κατάλληλο σύστημα διακυβέρνησης, στο οποίο να υπάρχει ουσιαστική συμμετοχή της ΠΔΜ, δημιουργώντας ένα παρατηρητήριο για την μετάβαση, που θα λειτουργεί υποστηρικτικά στο σύστημα διακυβέρνησης και θα παρακολουθεί την εξέλιξη και υλοποίηση του εν λόγω εγχειρήματος.
9.Να προβλεφθεί η προώθηση πράσινων τεχνολογιών στις επιχειρήσεις της περιοχής, μέσω ειδικών κινήτρων.
10.Να ξεκαθαρίσει από την πλευρά της η ΔΕΗ, το επιχειρηματικό της πλάνο για την περιοχή μας, έτσι ώστε να δούμε πώς θα κινηθεί η ίδια αναπτυξιακά, αλλά καινα ξεκαθαρίσει το θολό τοπίο που υπάρχει σήμερα γύρω από τα εδάφη που καταλαμβάνει και τις εγκαταστάσεις που δεσμεύει.
- Να τροποποιηθούν οι ΜΠΕ που έχουν ήδη εγκριθεί, ως προς το χρόνο και ως προς τις χρήσεις γης, ώστε να ξεκινήσει άμεσα η διαδικασία της αποκατάστασης των εδαφών, με την προϋπόθεση ότι δεν θα αντληθούν πόροι από το ταμείο δίκαιης μετάβασης και φυσικά δεν θα περιλαμβάνουν την αποκατάσταση των εδαφών που θα προορίζονται για χρήση από τη ΔΕΗ.
12.Να αναβαθμιστεί ο ρόλος του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ώστε να αποτελέσει σημαντικό πυλώνα ανάπτυξης και να συνδεθεί με τις επιχειρήσεις που θα δραστηριοποιούνται στην περιοχή.
13.Να προβλεφθεί η αξιοποίηση του λιγνίτη σε εξωηλεκτρικές χρήσεις, καθώς ο λιγνίτης αποτελεί ένα εθνικό στρατηγικό απόθεμα.
14.Να διευρυνθεί η ρήτρα της δίκαιης μετάβασης στο σύνολο της ΠΔΜ, στο πλαίσιο της ισόρροπης ανάπτυξης που προτείνει και η Ε.Ε.
15.Να ενεργοποιηθεί άμεσα το μεταβατικό πρόγραμμα, με δράσεις οι οποίες θα στηρίζουν και θα επιδοτούν την εργασία και όχι την ανεργία και θα έχουν άμεση εφαρμογή στην οικονομία της περιοχής, χωρίς να απαιτούν θεσμικές παρεμβάσεις, όπως είναι για παράδειγμα ένα διευρυμένο πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας, που δεν θα αφορά μόνο σε κατοικίες, αλλά και σε επιχειρήσεις, σε κτήρια του δημόσιουκαι ευρύτερα δημόσιου τομέα. Το πρόγραμμα αυτό μπορεί να κινήσει άμεσα την οικονομία της περιοχής, να συγκρατήσει την ανεργία και το χαμένο ΑΕΠ και να λειτουργήσει ως αφετηρία, ώστε να καταστεί η Περιφέρειά μας, η πρώτη πράσινη Περιφέρεια της Ελλάδας. Αυτό αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία αν λάβουμε υπόψη ότι η ΠΔΜ είναι η πιο ψυχρή Περιφέρεια της Ελλάδας.
