Η Tyana ήταν μια αρχαία πόλη στη νότια Καππαδοκία, στο σύγχρονο χωριό Κεμερχισάρ της Νίγδης ( Kemerhisar Niğde.)
Λόγω της θέσης της σε μια στρατηγική εμπορική οδό, η Τύανα ήταν μια ζωτικής σημασίας πόλη της Καππαδοκίας κατά τους Ελληνορωμαϊκούς χρόνους ήταν δεύτερη σε σημασία πόλη της μόνο μετά την πρωτεύουσα Καισάρεια (Καϊσέρι). Που αρχικά λεγόταν Μάζακα
Είναι η πατρίδα του Απολλώνιου των Τυανών, που ίδρυσε θρησκεία ταυτόχρονα με τον Ιησού τον 1ο αιώνα.
Σήμερα η πόλη είναι γνωστή για το μακρύ, τοξωτό ρωμαϊκό υδραγωγείο της που στέκεται ακόμα.
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
Τα ερείπια των Τυάνων βρίσκονται στο όρια του σημερινού οικισμού Κεμερχισάρ, σε απόσταση 4 χλμ βορειανατολικά σε υψόμετρο 1148 μέτρων ,το χαμηλότερο σημείο της πόλης και των ερειπίων βρίσκονται στα 1102 μετρά
Η απόσταση του σημερινού οικισμού είναι 24 χλμ ,από την Νεάπολη 107 χλμ. από το Ακσαράι 96 χλμ .από τον Πόρο 10 χλμ και από την πρωτεύουσα Καισάρεια 155 xlm
Τα Τύανα, ήταν μια από τις νότιες πόλεις της Καππαδοκίας, είναι ένας από τους παλαιότερους οικισμούς της περιοχής.
Ευρίσκονταν σε στρατηγική θέση στο δρόμο προς τη Συρία μέσω των Θύρων της Κιλικίας . Ήταν οχυρή πόλη της Μεσημβρινής ή Δευτέρης Καππαδοκίας, στους πρόποδες του Ταύρου.
Συντεταγμένες 37° 49′ 28” E, 34° 34′ 15” Β
ΤΟ ΟΝΟΜΑ
Η Αρχαία πόλη της Τυάνα ήταν γνωστή με πολλά ονόματα σε όλη την ιστορία. Τuwanuwa ,Δάνα, Τούχανα Μ Tyana , Ευσέβια της Ταρσού , Antoniana colonia , Τούβανα , Χουρχισαρ , και οι Τούρκοι λένε ότι: «Συνεχίζει το όνομά του σήμερα ως Tuana, Tyana, Kilithisar και τέλος Kemerhisar».
–Tuwanuwa
Ηταν γνωστό ως Tuwanuva κατά την περίοδο των Χετταίων
– Τούχανα
Αργότερα έγινε Τούβανα
–Δάνα,
Ο Ξενοφών την αναφέρει στο βιβλίο του Κύρου Ανάβασις με το όνομα Δάνα, ως με γάλη και ευημερούσα πόλη.
–Θόανα,
Την έλεγαν Θόανα, προς τιμήν του μυθικού ιδρυτή τους, του βασιλιά της Θράκης, Θόαντα, ηγέτη των Ταύρων (εξ αυτών το όρος Ταύρος).
–Tyana
Κατά την Ελληνιστική περίοδο, η πόλη ήταν γνωστή ως Τύανα Αλλα και κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο.
— Ευσέβια της Ταρσού
Κατά την Ελληνιστική περίοδο μερικές φορές ηταν γνωστη σαν Ευσέβια της Ταρσού ή η ύστερον Ευσέβεια ή Χριστούπολις
— Antoniana colonia
Την εποχή των Ρωμαίων είχε το όνομα Antoniana colonia
– Χουρχισάρ
Το 1476 και το 1806 μ.Χ. έχει καταγραφεί σε Τουρκικά αρχεία ως Χουρχισάρ ( Churchhisar )
— Κεμερχισάρ
Σήμερα η πλήρης ονομασία είναι : Δήμος Kemerhisar-Bor (υποπεριφέρεια Kemerhisar) -Niğde
ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟ 1922
Προ της ανταλλαγής των πληθυσμών αριθμούσε 300 περίπου οικογένειες, (περίπου 1800 άτομα ) καθαρώς ελληνικές.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Ήταν, , μια πανάρχαια θρακική πόλις-ίδρυμα «υποπεπτωκυΐα τω Ταύρω», Μητρόπολις της Καππαδοκίας…
Ο Θόαντας «καταδιώκοντας όσους ήταν περί τον Ορέστη και τον Πυλάδη, ήλθε μέχρι την χώρα αυτή και εδώ άφησέ την ζωή του από άγνωστη ασθένεια Με το πέρασμα των χρόνων, στο όνομα Θόανα επήλθε «παραγραμματισμός» και έμεινε Τύανα
Την πόλη ευεργετεί και επανιδρύει η Σεμίραμις (3η π.Χ. χιλιετία – 22ο π.Χ. αι). Τον 13ο π.Χ. αι. ήταν πρωτεύουσα του χεττιτικού βασιλείου της Τυανίτιδος. Επί κυριαρχίας των Ασσυρίων (6ος π.Χ. αι.) εκκαλείτο παραφρασμένα Τούχανα / Τούβανα.
— 1600 π.Χ.
Η πόλη εμφανίζεται για πρώτη φορά στις χεττιτικές πηγές γύρω στο 1600 π.Χ. ως Tuwanuwa, μια σημαντική εμπορική πόλη και ανεξάρτητη πόλη.
— 800 π.Χ
Γύρω στο 800 π.Χ., η Tuwanuwa έγινε η πρωτεύουσα του Νεο-Χεττατικού Βασιλείου με έδρα τη νότια Καππαδοκία στο Köşk Höyük.
–400 π.Χ.
Γύρω στο 400 π.Χ., οι Πέρσες αναφέρουν τη Δάνα ως μεγάλη και ακμάζουσα πόλη.
–330 π.Χ
Το 330, ο Μέγας Αλέξανδρος πέρασε από τα Τύανα λίγο πριν ο στρατός του διασχίσει τις Πύλες της Κιλικίας για να αντιμετωπίσει την περσική αυτοκρατορία. Κατά τους ελληνικούς και ρωμαϊκούς χρόνους, η πόλη παρέμεινε σημαντική λόγω της θέσης της στους πρόποδες των βουνών του Ταύρου και των Πυλών της Κιλικίας.
— 1ο μ.Χ Απολλώνιος ο Τυανεύς.
Τον 1ο μ.Χ. γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Τύανα ο περίφημος Απολλώνιος (Τύανα). Έγινε διάσημος ανάμεσα στους Ρωμαίους ηγέτες επειδή προέβλεψε ότι ο Βεσπασιανός θα γινόταν αυτοκράτορας. Ο Απολλώνιος μνημονεύτηκε ως διάσημος θαυματουργός, φιλόσοφος και δάσκαλος. Για το λόγο αυτό, οι σύγχρονοι ιστορικοί έχουν συγκρίνει τη ζωή του με αυτή του Ιησού Χριστού στα Ευαγγέλια. Στους μεταγενέστερους αιώνες, καθώς ο παγανισμός παρακμάζει στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, οι ειδωλολάτρες απολογητές υποστήριξαν τον Απολλώνιο ως ήρωα. (περισσότερες πληροφορίες στις προσωπικότητες που πέρασαν από τα ΤΥΑΝΑ )
— 372 μ.Χ.
Το 372 μ.Χ., ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Βάλενς χώρισε την Καππαδοκία σε δύο επαρχίες και έκανε την Τύανα πρωτεύουσα της «Μικράς Καππαδοκίας».
Ο Αρειανός αυτοκράτορας το έκανε αυτό για να αποδυναμώσει τον Άγιο Βασίλειο, τον αρχιεπίσκοπο στην Καισάρεια και σκληρό επικριτή των ανορθόδοξων πεποιθήσεων του Βαλέν. Επειδή οι εκκλησιαστικές δομές αντιστοιχούσαν με πολιτικές επαρχίες, αυτή η αναδιάρθρωση περιόρισε τον αριθμό των επισκόπων και των εκκλησιών υπό τη δικαιοδοσία του Βασιλείου.
— 8ος και 9ος αιών
Η πόλη καταστράφηκε πολλές φορές κατά τις αραβικές επιδρομές του 8ου και 9ου αιώνα.
–12ος αιών
Στη συνέχεια καταλήφθηκε από Σελτζούκους και στη συνέχεια Οθωμανούς Τούρκους.
–1638 μ.Χ.
Τα Τύανα είχαν ατέλεια φόρων και δασμών, ως αμοιβή του ηρωισμού του Ιωάννου Χουδαβερδόγλου, ο οποίος επί σουλτάνου Μουράτ Δ’, ηγούμενος σώματος Ελλήνων χριστιανών σπαχήδων, συνέβαλε στις 25 Δεκεμβρίου 1638 στην εκπόρθηση της Βαγδάτης.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Ήταν μια μεγάλη πόλη με παλάτια, ναούς, υδραγωγεία και οικισμούς
Εδώ υπήρχε περίφημος ναός του Αμασβαίου ή του Ορκείου Διός, του οποίου σώζονται σημαντικά ερείπια.
–Ρωμαϊκό υδραγωγείο
Σήμερα, η Τύανα είναι διάσημη λόγω του Ρωμαϊκού υδραγωγείου. Το θαύμα της μηχανικής έφερε νερό από τη Ρωμαϊκή πισίνα 4 χλμ. μακριά.
Η πηγή βρίσκεται στη βάση του νεολιθικού λόφου Köşk Höyük.
Η πισίνα και το υδραγωγείο χτίστηκαν γύρω στο 200 μ.Χ., την κορυφή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Η πισίνα είναι ολυμπιακών διαστάσεων
Το νερό μεταφέρθηκε μέσω υπόγειων πήλινων σωλήνων για 2,5 χλμ , και στη συνέχεια κατά μήκος του υδραγωγείου για το τελευταίο 1,5 χλμ πριν από το κέντρο της πόλης. Το υδραγωγείο εκτείνεται σε κεντρικό δρόμο και καταλήγει στον αρχαιολογικό χώρο. Υπάρχουν συστήματα και δεξαμενές που επιτρέπουν να βγαίνει νερό από τις καμάρες
–Ρωμαϊκή κρήνη
Μια τοποθεσία είναι μια μνημειακή κρήνη (ένα νυμφαίο),
— Χριστιανική εκκλησία
Τελευταίες ανασκαφές απεκάλυψαν μια μοναδική εκκλησία είναι
μια εκκλησία στο σχέδιο της βασιλικής. μια οκταγωνική σχεδιασμένη εκκλησία, η οποία έχει ελάχιστα παραδείγματα στην Ανατολία,η παλαιότερη φάση του ναού χτίστηκε τον 4ο αιώνα μ.Χ Ο ναός, που πέρασε από κατασκευαστικές φάσεις τα επόμενα χρόνια, είναι σήμερα ένας ναός με 4 οικοδομικές φάσεις
–Ρωμαϊκά λουτρά
Υπάρχουν επίσης υπολείμματα από ρωμαϊκά λουτρά που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση από το δημοτικό σχολείο της περιοχής που είναι απρόσιτα για τους επισκέπτες.
–Ψηφιδωτά
Κατά τις ανασκαφές που έγιναν στην εκκλησία στο βαπτιστήριο, βρέθηκαν πολλά ψηφιδωτά από τη ρωμαϊκή περίοδο στο πάτωμα.
–Κεραμικά
Βρεθήκαν αρκετά κεραμικά που β χρονολογούνται ε στην περίοδο των Σελτζούκων. Επιπλέον, ως αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων ανασκαφών, φτάσαμε στο κάλυμμα του δαπέδου του ναού.
Ο εξωτερικός χώρος της εκκλησίας είναι ένας τόπος που εγκαταστάθηκε χρησιμοποιήθηκε ως νεκροταφείο στην περιοχή βρέθηκαν υπολείμματα τάφων και πέτρες που ανήκουν σε αυτούς τους τάφους .
ΑΡΧΑΙΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΣΤΑ ΤΥΑΝΑ
Βρεθήκαν πάρα πολλά αρχαία νομίσματα των Τυανέων
Αώο αυτά που έπεσαν στην αντίληψη μας η κυκλοφορία τους αρχίζει από τον 2ο αιώνα π.Χ. όταν υπήρχε το Ελληνιστικό Βασίλειο της Καππαδοκίας και σταματούν στον 3ο αιώνα μ.Χ. όταν αυτοκράτορας της Ρώμης ήταν ο Καρακάλλας.
*- Στα νομίσματα του Βασιλείου της Καππαδοκίας στην π.Χ. εποχή απεικονίζονται με εικόνες ή αναγραφή του ονόματος αξιόλογων ιστορικών προσώπων όπως:
Αριαράθης Ζ’ Φιλομήτωρ.
Αριαράθεια ή Ευσεβία-Τυάνα.
Αντιόχος Ζ’ Ευεργέτης (Σιδήτες).
Διαδημή κεφαλή Αντιόχου Ζ’
Αριαράθης VIII Επιφάνης έως Αριοβαρζάνης Α’,
Αριαράθη Η’ Φιλομήτορος έως Αριοβαρζάνη Α’,
Θεοί : Η Αθηνά Νικηφόρος
*- Στα νομίσματα της εποχής των Ρωμαίων στην μ.Χ. εποχή απεικονίζονται με εικόνες ή αναγραφή του ονόματος αξιόλογων ιστορικών προσώπων κυρίως των αυτοκρατόρων δαφνοστεφανωνομένων όπως:
– Καίσαρες
Ο Νέρωνας
Ο Τραϊανός
Ο Αντωνίνος
Μάρκος Αυρήλιος
Λούκιος Βέρους
Septimus Severus
Tzoylia Domna
Καρακάλλας
–Θεοί , ιστορικά και μυθολογικά πρόσωπα , ζώα κ.α.
ο Δίας , η Τύχη , ο θεός του ποταμού Φοίβος , Nike
η Αθηνά , Ηρακλής ο Ασκληπιός
Περσέας, γυμνός,
Το κεφάλι της Μέδουσας
Τηλεσφόρος με μανδύα με κουκούλα
Στάχυα και σταφύλια
ταύρο , βόδια
ρόπαλο και κρατώντας δέρμα λιονταρίσιο
Δικαστής T. Pomponius Bassus
–Εθνικόν όνομα
TYANEΩN
ANT KOΛΩNI TYANΩN
ANT KOLΩN TYANΩ
ANT KOLΩNIA TYANΩN
– ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
– Λατρεία του ταύρου.
Κατάλοιπο του Χεττιτικού παρελθόντος του οικισμού ήταν η λατρεία του ταύρου τον όποιο συναντήσαμε στους μετέπειτα χρόνους και στα νομίσματα
– Λατρεία του Δία του Ασβαμαίου
καθώς και του Δία που έφερε το τοπικό επίθετο Ασβαμαίο και το εκεί ιερό του είχε υπερτοπικής. Σε πολλά νομίσματα η παρουσία του είναι έντονη .
– Λατρεία του Ηρακλή,
Μεγάλη διάδοση φαίνεται ότι είχε και η λατρεία του Ηρακλή,
Ο Ηρακλής είναι από τα πιο δημοφιλή και σύνθετα πρόσωπα της ελληνικής μυθολογίας και έχει λατρευτεί σε όλη την Ελλάδα αλλά και στην Μικρά Ασία και όχι μόνον
Ιστορίες που τον αφορούν εμφανίζονται σε μεγάλο βαθμό στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια.
Από τα τέλη του 8ου αιώνα π.Χ. οι Άθλοι του Ηρακλή διαδιδόταν από στόμα σε στόμα με αποτέλεσμα να τον λατρεύουν σαν θεό .
Κάπουα στιγμή με την κατάκτηση της Μ. Ασίας από τους Πέρσες η λατρεία περιορίστηκε .
Κατά τη διάρκεια της Ελληνιστικής περιόδου, η λατρεία του Ηρακλή επανακαθιερώθηκε στη νότια Μικρά Ασία από τους Ατταλίδες, οι οποίοι ισχυρίζονταν ότι ήταν απόγονοι του Τηλέφου, γιου του Ηρακλή..
– Η λατρεία της θεάς Νίκης και της θεάς Τύχης
Η λατρεία τους συνάγεται εκ των νομισμάτων που βρεθήκαν .
– Λατρεία της θεάς Μα
Οι περισσότερες πληροφορίες που έχουμε για τη λατρεία της ξεκινούν από την Ελληνιστική περίοδο, αλλά η Μα φαίνεται να έχει αρχαιότερη καταγωγή. Η ευρύτερη περιοχή της Καππαδοκίας ήταν η γη των Χετταίων και η Μα ίσως ήταν μια από τις μορφές της χεττιτικής θεότητας Hepat ή «Ήλιος της Αρήννα».1
Οι Έλληνες την ταύτιζαν με την Αθηνά (Αθηνά-Μα), Ενυώ, Σελήνη, Άρτεμη, Κυβέλη, Γαία και Ρέα,2 ενώ οι Ρωμαίοι με την Bellona (Μa-Bellona
Θεωρήτο θεά της Καππαδοκίας και του Πόντου η θεά Μα. . Με το πέρασμα του χρόνου η λατρεία της εξαπλώθηκε και έγινε δημοφιλής στη Μακεδονία και στη Ρώμη, καθώς ταυτιζόταν με ελληνικές και ρωμαϊκές θεότητες που προαναφέραμε ..
–Λατρεία του Ασκληπιού
Μαρτυρείται επίσης λατρεία του Ασκληπιού ου, η οποία συνδέεται πιθανότατα με την ύπαρξη πολλών ιαματικών πηγών στην περιοχή της πόλης. Αυτό είναι καλό, αυτό είναι καλό.
–Λατρεία της θεάς Ρώμης,
Στους Αυτοκρατορικούς χρόνους εισήχθη η λατρεία της θεάς Ρώμης, και, πιθανότατα, η αυτοκρατορική λατρεία.
Πολλές είναι οι θεές της Ρώμης που συνταυτιζόταν με αντίστοιχες θεότητες από την Ελλάδα
Μια ομάδα δώδεκα θεών που ονομάζονταν dii consentes τιμάτο ιδαίτερα από τους Ρωμαίους οι γυναικείες θεότητες ήταν οι : Γιούνο/Ήρα, Μινέρβα/Αθηνά, Βέστα/Εστία, Κέρες/Δήμητρα, Ντιάνα/Άρτεμη, Βένους/Αφροδίτη
–Οι ήρωες τους
Ως ήρωες, λάτρευαν τον Απολλώνιο τον Τυανέας και, πιθανότατα, ήρωες ήταν οι Ορέστης και Πυλάδης καθώς και οι Αμαζόνες
–ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
Η εκκλησία στα Τύανα είχε σημαντική ιστορία.
Ο πρώτος αναφερόμενος επίσκοπος, ο Εύτυχος, παρευρέθηκε στη Σύνοδο της Νίκαιας (325).
Ο τελευταίος μητροπολίτης ονομάστηκε το 1359, λίγο πριν η Οθωμανική αυτοκρατορία ξεπεράσει τη Βυζαντινή αυτοκρατορία.
Στα Τύανα έχουν ανασκαφεί τα θεμέλια βυζαντινής μεγάλης εκκλησίας του 4ου αιώνα και νομίσματα που βοηθούν στην χρονολόγηση της.
Είχε δύο ναούς, τον καθεδρικό επ’ ονόματι των Αγίων Στέφανου και Μηνά και τον του Αγίου Θεοδώρου, μία μονή του Τιμίου Προδρόμου, όπου φύλασσαν λείψανα πέντε χριστιανών αγίων, άλλους ευκτήριους οίκους, λουτρώνα και πλήρη αστική σχολή! Αξίζει επίσης να μνημονευθεί και ο Τυανεύς Προκόπιος ο Ικονίου
ΠΑΙΔΕΙΑ
Τυανείς που δραστηριοποιούνταν στην Κωνσταντινούπολη συντηρούσαν τις σχόλες της Τυανας στην Τουρκοκρατία για να εκπαιδεύονται τα νέα παιδιά.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
Ήταν η πατρίδα του Απολλώνιου του Τυαννέως , του Φίλονος του Γεωμέτρη, του Χρυσίππου, του αυτοκράτορος του Βυζαντίου Ρωμανού Διογένη, κ.ά.
1. Απολλώνειος ο Τυανεύς
***************************
Ο Απολλώνιος ο Τυανεύς έζησε από την αρχή του 1ου αιώνα και πέθανε για άλλους το 98 μ.Χ. ένα άλλοι λένε στην πρώτη δεκαετία του 2ου αιώνα ζώντας περίπου ένα αιώνα
Υιός πλουσίου Έλληνος επίσης από τα Τύανα Καππαδοκίας, από επιφανή οικογένεια
Γεννημένος στα Τύανα, στη Μικρά Ασία, σπούδασε στην Ταρσό και στο ναό του Ασκληπιού στις Αιγές, όπου στα δεκαέξι του έγινε οπαδός του Πυθαγόρα, του οποίου την πειθαρχία απέδωσε σε όλη του τη ζωή. Στην επιθυμία του για γνώση ταξίδεψε σε πολλές χώρες της Ανατολής και σύμφωνα με το μύθο έκανε θαύματα όπου κι αν πήγαινε.
Ήταν γνωστός σαν μύστης, μάγος, θεραπευτής, ιερέας του Ασκληπιού, οπαδό της φιλοσοφίας του Πυθαγόρα, Θεοσοφιστή, και , αυστηρός οπαδός των πυθαγορείων δογμάτων
Όταν στην Έφεσο, προειδοποίησε τους πολίτες για μια επικείμενη πανούκλα. Οι άνθρωποι αγνόησαν την προειδοποίησή του μέχρι που τους έπεσε ο λοιμός. Τότε θυμήθηκαν τα λόγια του και ζήτησαν περαιτέρω συμβουλή από τον πανίσχυρο μάγο. Τους είπε ότι υπήρχε ανάμεσά τους ένας άθλιος ζητιάνος που έπρεπε να λιθοβολήσουν μέχρι θανάτου. Στην αρχή οι άνθρωποι δίσταζαν να κάνουν μια τόσο δραστική πράξη, αλλά η συνεχιζόμενη εμφάνιση του ζητιάνου και οι αυστηρές κατηγορίες του μάγου άλλαξαν γνώμη. Αφού έγινε η πράξη, οι άνθρωποι αφαίρεσαν τον λόφο κάτω από τον οποίο νόμιζαν ότι βρισκόταν ο ζητιάνος. Εμφανίστηκε όμως ένας μαύρος σκύλος που ο Απολλώνιος είπε ότι ήταν η αιτία της πανώλης.
Οι οπαδοί του έλεγαν ότι ήταν ο Υιός του Θεού ( και ότι έκανε θαύματα Ε δίδαξε τα πλήθη και είχε μεγάλη απήχηση. Έζησε ενάρετη και λιτή ζωή. Καταδίκαζε τα υλικά αγαθά, τις καταχρήσεις και την αμαρτία. Αναφέρεται ότι είχε προφητικές και τηλεπαθητικές ικανότητες.
Η φήμη του απλώθηκε σε όλο τον κόσμο.
Από άποψης δε εξωτερικής εμφάνισης είχε μακριά ξανθιά κώμη και γαλανά μάτια.
Αυτό μαζί με άλλα και το γεγονός ότι ήταν σύγχρονος του Χριστού, έκαμε πολλούς μελετητές και ιστορικούς να τον ταυτίσουν με τον Ιησού.
Ο θάνατος του Απολλώνιου είναι ένα μυστήριο. Σύμφωνα με μερικούς, έπεσε σε δυσμένεια με τον αυτοκράτορα Σεβήρου, ο οποίος τον έβαλε στα ίχνη και του έκοψαν τα μαλλιά για να εξαλείψουν τις μαγικές του δυνάμεις. Ο Απολλώνιος απλώς εξαφανίστηκε από την αίθουσα του δικαστηρίου για να μην τον δει ποτέ ξανά.
Τρεις ημέρες μετά τον θάνατό του, οι οπαδοί έλεγαν ότι δεν πέθανε, αλλά ανέβηκε στον ουρανό, με αγγελική χορωδία , αναστήθηκε για να σώσει τον κόσμο. Εικόνες και ναοί είχαν στηθεί υπέρ αυτού στα Τύανα κ.α.
Τον βίο του έγραψε ο Φιλόστρατος .
2. Αυτοκράτορας Ρωμανός ο Διογένης
********************************
Ο Ρωμανός Δ’ Διογένης ήταν Βυζαντινός αυτοκράτορας το 1068-1072, και από την Καππαδοκική αριστοκρατία. Ήταν γιός του διάσημου Βυζαντινού διοικητή Κωνσταντίνου Διογένη.
Γεννήθηκε στα Τύανα της Καππαδοκίας , Ημερομηνία γέννησης άγνωστη, πέθανε το 1072.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60. ήταν ο στρατηγός του θέματος Paristrion, γύρω στο 1067 έγινε κυρίαρχος του θέματος Serdika και ήταν ο κατεπάν της Βουλγαρίας.
Μετά τον θάνατο του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Χ, ο Δούκας το 1067 οργάνωσε συνωμοσία εναντίον της χήρας του Κωνσταντίνου Χ, Ευδοξίας, συνελήφθη, μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη και καταδικάστηκε σε θάνατο. Κατά τη διάρκεια της δίκης, η ομορφιά και η θαρραλέα εμφάνιση του Ρωμανού Διογένη έκανε βαθιά εντύπωση στην κηδεμόνα αυτοκράτειρα και αποφάσισε να τον συγχωρήσει.
Με εντολή της Ευδοκίας, ο Ρωμανός οδηγήθηκε κρυφά στο παλάτι, όπου έγινε η γαμήλια τελετή τους. Έχοντας γίνει αυτοκράτορας, ο Ρωμανός εκπροσωπούσε τα συμφέροντα των στρατιωτικών επαρχιακών ευγενών. Του εναντιώθηκε η έντονη αντίθεση των αξιωματούχων της πρωτεύουσας, με επικεφαλής τον γιο του Κωνσταντίνου Χ, Μιχαήλ Ντούκα.
Ο Ρωμανός Δ’ πολέμησε με επιτυχία εναντίον των Σελτζούκων που προελαύνουν, αλλά στις 19 Αυγούστου 1071, προδομένος από τους συμμάχους του -τους δεσμούς του και τους δικούς του διοικητές, υπέστη καταστροφική ήττα από τα στρατεύματα του σουλτάνου Αλπ Αρσλάν κοντά στο Μαντζικέρτ, και ο ίδιος αιχμαλωτίστηκε, από την οποία αφέθηκε ελεύθερος με τους όρους της καταβολής ετήσιου φόρου. Τον Οκτώβριο του 1071 καθαιρέθηκε.
Ο Ρωμανός Δ’ προσπάθησε να ανακτήσει τον θρόνο, αλλά συνελήφθη από τους Δούκες και σύντομα πέθανε τυφλός.
ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
.Ένας από τους παράγοντες στους οποίους η πόλη οφείλει την ιστορική ση μασία που απέκτησε στην αρχαιότητα ήταν η γόνιμη κατά το μεγαλύτερο μέρος της και η αφθονία των υδάτινων πόρων
Η οικονομία της βασιζόταν κατεξοχήν στη γεωργία όπου είχε ιδιαίτερη βαρύτητα η καλλιέργεια και αμπέλου.
Οι Τυανείς εμπορεύονταν συστηματικώς σε Κωνσταντινούπολη, Αμισό, Αλεξάνδρεια, Δρέσδη, Οδησσό, Μαγχεστρία (νυν Μάντσεστερ), διατηρώντας στην Κωνσταντινούπολη κεντρική εφορεία, η οποία συντηρούσε λαμπρώς τις σχολές, τους ναούς και εν γένει την κοινότητά των.
Σημαντική θέση στην οικονομία της πόλης είχε και η ιπποτροφία
Στην Οθωμανική περίοδο η Τύανα προμήθευε τις πρώτες ύλες για την παραγωγή πυρίτιδας στο εργοστάσιο πυρίτιδας που ιδρύθηκε στην κοντινή συνοικία Πόρος/ Μπορ, η οποία φιλοξενεί σήμερα τα μεγαλύτερα εργοστάσια όπλων των Τούρκων .
Η ΕΚΔΙΩΞΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Από της 3.9.1924 οι Τυανείς κατέφυγαν στην Ελλάδα εξαναγκασθέντες να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, από τις πιέσεις των Τούρκων…
ΣΗΜΕΡΑ
Σήμερα είναι ένα χωριό της Καππαδοκίας, νότια της Νίγδης, σε θαυμάσια τοποθεσία. Το σύγχρονο χωριό Κεμερχισάρ
, βρίσκεται πάντα στις κλιτύες του Ταύρου, είχε κτιστεί νοτιοδυτικά της αρχαίας πόλεως Τύανα…
Το Kemerhisar όπως λέγεται είναι μια πόλη στην περιοχή Πόρος ( Bor) , στην επαρχία Niğde , στην Τουρκία . Ο πληθυσμός του είναι 5.463 (2022).
*Συγγραφέας- Ιστορικός ερευνητής
